Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen Versie

Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen
©Prof. dr. D.M. Burger, Apotheek Radboudumc Nijmegen
Interacterend middel* Anti-HCV middel **
CI
Alfusozine (ALF)
BOC, TVR
Ja
Alprazolam (ALP)
BOC, TVR
Beleid (B)
Alternatief (A)
Bewijs
Ref.
/Effect
0F
B: let op toxiciteit ALP
3D
A: oxazepam
Amiodaron (AMI)
BOC
TVR
Amlodipine (AML)
B: let op toxiciteit AMI
Ja
TVR
0E
0E
B: let op toxiciteit AML; start met lage
dosering AML
3D
[1]
A: boceprevir
Apixaban (APX)
TVR, BOC
Atazanavir (ATV)
TVR
B: let op toxiciteit ATV
3C
[2]
BOC
B: let op effectiviteit ATV
3D
[3]
A: pravastatine
3E
[1]
B: let op toxiciteit ATO, maximaal 20mg
ATO/dag
3E
[4]
Atorvastatine (ATO)
TVR
Ja
Ja
BOC
0D
A: pravastatine
Azathioprine (AZA)
RBV
Barnedipine (BAR)
BOC, TVR
Ja
0E
B: let op toxiciteit BAR
0D
A: amlodipine (lage dosering)
Bosentan (BOS)
BOC, TVR
Budesonide (BUD)
inhalatie
BOC, TVR
Carbamazepine (CAR)
BOC, TVR
Ciclosporine (CIC)
TVR
B: let op toxiciteit BOS, verlaag
dosering BOS
1E
Ja
A: beclomethason
0D
Ja
A:: valproinezuur, lamotrigine,
levetiracetam
0E
B: verlaag CIC dosering en/of verleng
doseringsinterval; monitor CIC spiegels
3E
[5]
[6-8]
A: boceprevir
Claritromycine (CLA)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit CLA & TVR
0E
A: azitromycine
Colchicine (COL)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit COL; verlaag
dosering COL, zie bijsluiter HCV PI
0E
Dabigatran (DAB)
TVR
B: let op toxiciteit DAB
0D
Darunavir (DRV)
TVR
A: atazanavir
3E
Versie: 17 februari 2014
Ja
[2]
Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen
©Prof. dr. D.M. Burger, Apotheek Radboudumc Nijmegen
Interacterend middel* Anti-HCV middel **
BOC
CI
Beleid (B)
Alternatief (A)
Ja
Bewijs
Ref.
/Effect
3C
[3]
Desipramine (DES)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit DES, start met lagere
dosering DES
0D
Dexamethason (DEX)
BOC, TVR
B: let op effectiviteit HCV PI
0E
Didanosine (DDI)
RBV
A: TDF, ABC
3E
[9-11]
Digoxine (DIG)
BOC, TVR
B: let op DIG toxiciteit; start met laagste
dosering & meet DIG spiegels
3D
[12]
Diltiazem (DIL)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit DIL
0D
Ja
A: lage dosering amlodipine
Disopyramide (DIS)
TVR
Ja
Domperidon (DOM)
BOC, TVR
Ja
Doxazosine (DOX)
BOC, TVR
Drosperinon (DRO)
BOC
Efavirenz (EFV)
TVR
0E
A: metoclopramide
0E
B: let op toxiciteit DOX
1D
Ja
[13]
0D
B: verhoog TVR dosering naar 3 dd
1125mg
3E
[14]
3E
[15]
A: Raltegravir
BOC
Ja
Elvitegravir/cobicistat
(EVG/c)
BOC, TVR
Ja
Ergotamine (ERG)
BOC, TVR
Ja
Erytromycine (ERY)
BOC, TVR
A: Raltegravir
0E
0E
B: let op toxiciteit ERY & TVR
0E
A: azitromycine
Escitalopram (ESC)
TVR
B: monitor effectiviteit ESC, verhoog zo
nodig dosering ESC
3D
A: boceprevir
Ethinylestradiol (EE)
BOC, TVR
Etravirine (ETR)
Ja
B: gebruik 2 niet-hormonale vormen
voor anticonceptie
3F
[16]
BOC
B: let of effectiviteit ETR (TDM)
3E
[17]
Everolimus (EVE)
BOC, TVR
B: houd rekening met dosisverlaging
EVE; meet spiegels
0E
Felodipine (FEL)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit FEL
0D
A; lage dosering amlodipine
Fenobarbital (FEN)
BOC, TVR
Versie: 17 februari 2014
Ja
A: valproinezuur, lamotrigine,
levetiracetam
0E
Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen
©Prof. dr. D.M. Burger, Apotheek Radboudumc Nijmegen
Interacterend middel* Anti-HCV middel **
CI
Beleid (B)
Alternatief (A)
Fenprocoumon (FEP)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit FEP; monitor INR
Fentanyl (FEN)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit FEN
Fenytoine (PHT)
BOC, TVR
Finasteride (FIN)
Ja
Bewijs
Ref.
/Effect
0D
A: valproinezuur, lamotrigine,
levetiracetam
0E
BOC, TVR
B: let op toxiciteit FIN
0D
Flecainide (FLE)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit FLE
0E
Fluticason (FLU)
inhalatie
BOC, TVR
Ja
A: beclamethason
0D
Fosamprenavir (FPV)
TVR
Ja
A: atazanavir
3E
BOC
Ja
0E
Halofantrine (HAL)
BOC, TVR
Ja
0E
Ibutilide (IBU)
TVR
Ja
0E
Imatinib (IMT)
BOC, TVR
Ja
0D
Isradipine (ISR)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit ISR
[2]
0D
A: amlopdipine (lage dosering)
Itraconazol (ITR)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit ITR & HCV PI;
maximaal 200mg ITR/dag
0E
A: fluconazol
Ketoconazol (KET)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit KET & HCV PI;
maximaal 200mg KET/dag
3E
[14]
A: fluconazol
Kinidine (KID)
BOC
TVR
Lacidipine (LAC)
B: let op toxiciteit KID
Ja
TVR. BOC
0E
0E
B: let op toxiciteit LAC
0D
A: amlodipine (lage dosering)
Lercanidipine (LER)
TVR, BOC
B: let op toxiciteit LER
0D
A: amlodipine (lage dosering)
Lidocaine (LID),
intraveneus
BOC, TVR
Lopinavir (LPV)
TVR
Ja
BOC
Lumefantrine (LUM)
BOC, TVR
Methadon (MET)
BOC, TVR
Versie: 17 februari 2014
B: let op bijwerkingen LID
0E
A: atazanavir
3E
[2]
Ja
3E
[3]
Ja
0E
B: let op effectiviteit MET
3D
[18]
Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen
©Prof. dr. D.M. Burger, Apotheek Radboudumc Nijmegen
Interacterend middel* Anti-HCV middel **
CI
Methylprednisolon
(MPR)
BOC, TVR
Ja
Midazolam (MID), oraal
BOC, TVR
Ja
Midazolam (MID), i.v.
Beleid (B)
Alternatief (A)
Bewijs
Ref.
/Effect
0D
A: temazepam of lorazepam of
parenteraal midazolam
3D
[12]
BOC, TVR
B: verlaag i.v. dosering met 50%
3D
[12]
Mometason (MOM)
inhalatie
BOC, TVR
B: let op toxiciteit MOM
0E
Nevirapine (NVP)
BOC, TVR
Nicardipine (NIC)
BOC, TVR
A: beclomethason
Ja
A: raltegravir
0E
B: let op toxiciteit NIC
0D
[15]
AL lage dosering amlodipine
Nifedipine (NIF)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit NIF
0D
A: lage dosering amlodipine
Nimodipine (NIM)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit NIM
0D
A: lage dosering amlodipine
Nisoldipine (NIS)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit NIS
0D
A: lage dosering amlodipine
Nitrendipine (NIT)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit NIT
0D
A: amlodidpine (lage dosering)
Pimozide (PIM)
BOC, TVR
Ja
Propafenon (PRF)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit PRF
0E
Posaconazol (POS)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit HCV PI
0D
0F
A: fluconazol
Prednison (PRE)
BOC, TVR
Ja
0D
Quetiapine QUE)
BOC, TVR
Ja
1D
Rifabutin (RFB)
BOC, TVR
Ja
0E
Rifampicine (RIF)
BOC, TVR
Ja
3E
Rivaroxaban (RIV)
BOC, TVR
Ja
0D
Salmeterol (SAL)
BOC, TVR
Ja
Sildenafil (SIL) (Viagra)
BOC, TVR
Sildenafil (SIL)
(Revatio)
BOC, TVR
Ja
Simvastatine (SIM)
BOC, TVR
Ja
Versie: 17 februari 2014
A: formoterol
0E
B: maximaal 25mg SIL per 48 uur
0E
0F
A: pravastatine
0E
[13]
[14]
Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen
©Prof. dr. D.M. Burger, Apotheek Radboudumc Nijmegen
Beleid (B)
Alternatief (A)
Bewijs
Ref.
/Effect
Interacterend middel* Anti-HCV middel **
CI
Sirolimus (SIR)
BOC, TVR
Ja
0E
Sorafenib (SOR)
BOC, TVR
Ja
0D
Sotalol (SOT)
TVR
Ja
0E
Stavudine (d4T)
RBV
Ja
3E
St Janskruid (SJK)
BOC, TVR
Ja
0E
Sunitinib (SUT)
BOC, TVR
Ja
0D
Tacrolimus (TAC)
TVR
Ja
3E
[6]
3E
[7, 8]
BOC
B: verlaag TAC dosis en/of verleng
doseringsinterval; monitor TAC spiegels
A: ciclosporine
Tadalafil (TAD) (Cialis)
BOC, TVR
Tadalafil (TAD)
(Adcirca)
BOC, TVR
Tamsulosine (TAM)
BOC, TVR
Telbivudine (TEL)
IFN
Telitromycine (TEL)
BOC, TVR
B: maximaal 10mg TAD per 72 uur
Ja
0E
0F
B: let op toxiciteit TAM
Ja
1D
3D
B: let op toxiciteit TEL & TVR
0E
A: azitromycine
Tenofovir (TDF)
TVR
B: let op toxiciteit TDF
3D
Theofylline (THE)
IFN
B: let op THE toxiciteit, monitor THE
spiegels
3D
Trazodon (TRA)
BOC, TVR
B: let op toxiciteit TRA, start met lagere
dosering TRA
0D
Triazolam (TRI)
BOC, TVR
A: temazepam of lorazepam
0D
Vardenafil (VAR)
TVR
B: maximaal 2,5mg VAR per 72 uur
0E
BOC
B: maximaal 2,5mg Var per 24 uur
0E
BOC, TVR
B: let op toxiciteit VER
0D
Verapamil (VER)
Ja
A: lage dosering amlodipine
Voriconazol (VOR)
TVR
Ja
BOC
0E
B: let op toxiciteit BOC & VOR
0E
A: fluconazol
Warfarine (WAR)
BOC, TVR
Zidovudine (ZDV)
RBV
Versie: 17 februari 2014
Ja
B: let op toxiciteit en effectiviteit WAR;
monitor INR
0D
A: TDF, ABC
3E
[13]
Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen
©Prof. dr. D.M. Burger, Apotheek Radboudumc Nijmegen
Interacterend middel* Anti-HCV middel **
Zolpidem (ZOL)
TVR
CI
Beleid (B)
Alternatief (A)
B: let op effectiviteit ZOL
Bewijs
Ref.
/Effect
3C
Opmerking: deze tabel is samengesteld op basis van product monografieën, relevante literatuur, congrespresentaties
en klinische praktijk. Bedenk dat de informatie over interacties continu aan verandering onderhevig is; het wordt
aanbevolen om een klinisch farmacoloog of apotheker te raadplegen wanneer een interactie wordt vermoed. Veel
adviezen zijn gebaseerd op theoretische overwegingen en zijn dus niet gebaseerd op gecontroleerd klinisch onderzoek.
LEGENDA bij de tabel
*
**
-
afkortingen van geneesmiddelnamen staan in hoofdletters achter de volledige naam
afkortingen van anti-HCV middelen: BOC = boceprevir; IFN = PEG-interferon-alfa; RBV = ribavirine; TVR =
telaprevir
Andere afkortingen: HCV PI = HCV protease inhibitor
REFERENTIES
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Lee JE, van Heeswijk R, Alves K, Smith F, Garg V. Effect of the
hepatitis C virus protease inhibitor telaprevir on the
pharmacokinetics of amlodipine and atorvastatin. Antimicrob Agents
Chemother 2011,55:4569-4574.
van Heeswijk RP, Beumont M, Kauffman RS, Garg V. Review of drug
interactions with telaprevir and antiretrovirals. Antivir Ther
2013,18:553-560.
Hulskotte EG, Feng HP, Xuan F, van Zutven MG, Treitel MA, Hughes EA,
et al. Pharmacokinetic interactions between the hepatitis C virus
protease inhibitor boceprevir and ritonavir-boosted HIV-1 protease
inhibitors atazanavir, darunavir, and lopinavir. Clin Infect Dis
2013,56:718-726.
Hulskotte EG, Feng HP, Xuan F, Gupta S, van Zutven MG, O'Mara E, et
al. Pharmacokinetic evaluation of the interaction between hepatitis
C virus protease inhibitor boceprevir and 3-hydroxy-3-methylglutaryl
coenzyme A reductase inhibitors atorvastatin and pravastatin.
Antimicrob Agents Chemother 2013,57:2582-2588.
Le MP, Gervais A, Le Beller C, Long K, Larrouy L, Papy E, et al.
Serious neuropsychiatric adverse effects in a hepatitis C
virus/hepatitis B virus/HIV-coinfected patient receiving bosentan
and telaprevir. J Antimicrob Chemother 2013,68:1208-1209.
Garg V, van Heeswijk R, Lee JE, Alves K, Nadkarni P, Luo X. Effect
of telaprevir on the pharmacokinetics of cyclosporine and
tacrolimus. Hepatology 2011,54:20-27.
Hulskotte E, Gupta S, Xuan F, van Zutven M, O'Mara E, Feng HP, et
al. Pharmacokinetic interaction between the hepatitis C virus
protease inhibitor boceprevir and cyclosporine and tacrolimus in
healthy volunteers. Hepatology 2012,56:1622-1630.
Coilly A, Furlan V, Roche B, Barau C, Noel C, Bonhomme-Faivre L, et
al. Practical management of boceprevir and immunosuppressive therapy
in liver transplant recipients with hepatitis C virus recurrence.
Antimicrob Agents Chemother 2012,56:5728-5734.
Versie: 17 februari 2014
Klinisch relevante interacties met anti-HCV middelen
©Prof. dr. D.M. Burger, Apotheek Radboudumc Nijmegen
Interacterend middel* Anti-HCV middel **
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
CI
Beleid (B)
Alternatief (A)
Bewijs
Ref.
/Effect
Kakuda TN, Brinkman K. Mitochondrial toxic effects and ribavirin.
Lancet 2001,357:1802-1803.
Butt AA. Fatal lactic acidosis and pancreatitis associated with
ribavirin and didanosine therapy. AIDS Read. 2003,13:344-348.
Bani-Sadr F, Carrat F, Pol S, Hor R, Rosenthal E, Goujard C, et al.
Risk factors for symptomatic mitochondrial toxicity in HIV/hepatitis
C virus-coinfected patients during interferon plus ribavirin-based
therapy. J.Acquir.Immune.Defic.Syndr. 2005,40:47-52.
Garg V, Chandorkar G, Farmer HF, Smith F, Alves K, van Heeswijk RP.
Effect of telaprevir on the pharmacokinetics of midazolam and
digoxin. J Clin Pharmacol 2012,52:1566-1573.
Hammond KP, Nielsen C, Linnebur SA, Langness JA, Ray G, Maroni P, et
al. Priapism Induced by Boceprevir-CYP3A4 Inhibition and alphaAdrenergic Blockade: Case Report. Clin Infect Dis 2014,58:e35-38.
Garg V, Chandorkar G, Yang Y, Adda N, McNair L, Alves K, et al. The
effect of CYP3A inhibitors and inducers on the pharmacokinetics of
telaprevir in healthy volunteers. Br J Clin Pharmacol 2013,75:431439.
de Kanter CT, Blonk MI, Colbers AP, Schouwenberg BJ, Burger DM. Lack
of a Clinically Significant Drug-Drug Interaction in Healthy
Volunteers Between the Hepatitis C Virus Protease Inhibitor
Boceprevir and the HIV Integrase Inhibitor Raltegravir. Clin Infect
Dis 2013,56:300-306.
Garg V, van Heeswijk R, Yang Y, Kauffman R, Smith F, Adda N. The
pharmacokinetic interaction between an oral contraceptive containing
ethinyl estradiol and norethindrone and the HCV protease inhibitor
telaprevir. J Clin Pharmacol 2012,52:1574-1583.
Hammond KP, Wolfe P, Burton JR, Jr., Predhomme JA, Ellis CM, Ray ML,
et al. Pharmacokinetic Interaction Between Boceprevir and Etravirine
in HIV/HCV Seronegative Volunteers. J Acquir Immune Defic Syndr
2013,62:67-73.
van Heeswijk R, Verboven P, Vandevoorde A, Vinck P, Snoeys J,
Boogaerts G, et al. Pharmacokinetic interaction between telaprevir
and methadone. Antimicrob Agents Chemother 2013,57:2304-2309.
Versie: 17 februari 2014

Download Report