BM nieuwsbrief 8

Bergumermeerclub
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
Nieuwsbrief nr. 8
In deze 8e nieuwsbrief van de BM-club:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Verslag van de zeilwedstrijd op het Slotermeer.
De restauratie van FarVel
De restauratie van de boot van Glenn Pincket
Bouw nieuwe BM.
Een BM voor het Streekmuseum en Volkssterrenwacht Burgum..
Bergumermeerjol of verkleinde BM
Derde Bulthuisjol.
Zeilen in Oudega 23 augustus
Het eerste zeilevenement ligt weer achter ons. De laatste maanden is er veel gebeurt
in het wereldje van de BM/ers. Twee jonge dames hebben zich ontfermd over twee
boten. Karin Feenstra heeft op het Slotermeer laten zien dat zij haar mannetje staat.
Janneke Scheffer heeft de boot van Hans Schiereck overgenomen.
1. Verslag van de zeilwedstrijd op het Slotermeer.
De stichting OudZeilendHout had voor 28 en 29 juni haar zeilevenement georganiseerd in
Balk. Er deden 44 open zeilboten mee aan de wedstrijden, waaronder 5 BM-ers.
Helaas nog geen Bulthuisjol. Voor de Bulthuisjol van Jurjen de Jong kwam dit evenement
een week te vroeg. Alhoewel alles op alles is gezet is het Jurjen niet gelukt zijn Bulthuisjol
voor “Balk” klaar te hebben.
Vrijdagavond arriveerde de eerste boten in Balk waaronder de Juntas. Helaas nam het
takelen en tuigen te veel tijd om s ’avonds nog een rondje te zeilen over het Slotermeer. De
volgende ochtend arriveerde de pas
gerestaureerde boten van Karin
Feenstra en Paul Ruiter over de
weg. Tetman Dijkstra en Jelle
Zuidstra en zijn beide zoons
kwamen over het water uit
Langweer. De boot van Karin
Feenstra was de afgelopen jaren op
de werf van Joh. Van der Meulen in
Sneek grondig gerestaureerd. Met
een nieuw dek zag de boot er uit als
een plaatje.
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
1
Bergumermeerclub
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
De boot van Paul Ruiter,
de boot die we op Boot
Holland hebben laten
zien, was twee week voor
Balk te water gelaten.
Deze boot is zo
authentiek mogelijk
hersteld en teruggebracht
in de vorm zoals Hendrik
Bulthuis had bedoelt.
Juntas en Het Pronkje
kende we al van vorige
evenementen.
Om half elf Palaver, waar het Jelte Kruijer, voorzitter van OudZeilendHout, alle deelnemers
verwelkomde. Het wedstrijd comité van de watersport verenigen Sleattermar, geeft uitleg
over de wedstrijd. De wedstrijd start en eindigt bij het startschip. Met de klok mee langs drie
boeien twee of drie rondjes. Alleen bij de start en finish mag over de startlijn worden
gevaren. We mogen niet te fanatiek varen want we varen alleen in unieke oude houten
boten. En de protest formulieren, die niet zullen worden uitgedeeld, dienen bij de wedstrijd
commissie te worden ingeleverd. Dus niet protesteren AUB.
Om half twaalf de eerste start. Aan de 4 BM-ers de eer om als eerste te starten. Binnen een
paar seconden na het startschot waren de 4 BM-ers onderweg. Bij wind kracht 3-4 uit het
zuidwesten, waren de boten aan elkaar gewaagd. De boten deden niet voor elkaar onder.
Aan de wind en voor de
wind ontliepen ze
elkaar nauwlijks. Maar
de wind draaide
voortdurend en af en
toe een stevig vlaag. Bij
de laatste boei lagen de
Quickstaart en Juntas
vlak bij elkaar. De
Juntas maakte eerst
een lange slag naar de
wal, terwijl Quickstaart
direct overstag ging. En
nu bepaalde de wind de
uitslag. De wind werd
ongunstig voor
Quickstaart en gunstig voor Juntas.
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
2
Bergumermeerclub
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
Terug naar de kant voor
de lunch. Eenmaal
terug op het water een
verrassing. Er was
opeens nog vijfde BM
op het water. Auke de
Vries had de afgelopen
week hard gewerkt om
een BM in de vaart te
brengen. De lak van zijn
mast was nog vers.
Auke had de boot over
het water van Langweer
naar Balk gevaren.
Maar nu waren de BM
te laat bij de start. We moesten nu wachten tot de ander 6 groepen waren gestart. Weer een
goede start. Maar al bij de eerste ton had Auke een voorsprong opgebouwd. Een voorsprong
op de andere vier die als maar groter werd. Weer ontstond een strijd tussen Quickstaart en
Juntas en tussen Far Vel en Pronkje. Niet de snelheid van de boot maar het juist ronden van
de boeien en de juiste slagen naar de finish lijn besliste weer de strijd. Ook de derde
wedstrijd het zelfde beeld. Auke die bij de eerste boei weer de koppositie had ingenomen en
op enige afstand gevolgd door de rest. Na de wedstrijd werden de boten klaar gemaakt voor
de nacht en was het tijd voor het evalueren van de wedstrijd en de sterke verhalen. Na de
schippersmaaltijd was het tijd huis, tent of boot op te zoeken voor de nacht. De volgende
morgen om tien uur waren de boten weer op het meer. De lucht werd zwarter en zwarter.
zwaarder en zwaarder. Tien minuten voor de start de eerste druppen en de uitstelvlag. En
het werd natter en natter. Pas na een uur werd het droog en ging de uitstelvlag naar
beneden. Met meer dan een uur vertraging, de start. Vier boten over stuurboord, Juntas over
bakboord. Bij de eerste ton lag Auke een paar meter voor de Juntas, direct gevolgd door
Quickstaart. De drie boten
bleven bij elkaar en
trachten door de juiste
positie te kiezen elkaar de
wind uit de zeilen te
nemen. Bij de derde boei
liggen de drie boten nog
steeds bij elkaar. Op weg
naar de volgende boei
wisselden Auke en Jack
van positie. In de volgende
ronde liep Jack met de
Juntas steeds iets verder
uit op Auke en passeerde
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
3
Bergumermeerclub
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
Jack met Juntas als eerste de finish lijn.
Nadat ook alle andere boten waren gefinshed weden we voor de vijfde keer gestart. En weer
ontstond een tactisch gevecht tussen Auke, Karin en Jack. Na twee ronden had Jack de kop
positie verovert, Op de hielen gezeten door Karin en Auke. Na het ronden van de laatste
boei koos ieder zijn eigen tactiek, Karin ging direct over stag, Jack Zeilde nog 100 meter
door en Auke 20 meter extra. Voor Karin en Jack bleek de finishlijn niet bezeil-baar, en de
eer ging naar Auke de Vries
Direct naar de wedstrijd werden
de boten getakeld en uit het
water gehaald. Men had zoveel
haast dat nog voor de boten
weer op de wal stond waren de
prijzen al uitgereikt. Haast om
voor 6 uur thuis te zijn voor de
volgende wedstrijd. NederlandMexico. Een protest bij de
wedstrijd commissie over een
vroegtijdig prijsuitreiking mocht
niet baten.
Nr.
Naam
Stuurman Woonplaats 1e
2e
3e
4e
5e
pnt
tot
23
Pronkje
Jelle
Zuidstra
Zwaag
3
5
4
5
(5)
17
5
98
Juntas
Jack
Brans
Westerbork
1
2
2
1
(2)
6
2
Far Vel
Paul
Ruiter
Steenwijk
4
4
(5)
4
3
15
4
Auke de
Vries
Langweer
(dns) 1
1
2
1
5
1
Sneek
2
3
3
(4)
11
3
371 Quickstaart Karin
Feenstra
3
Janneke Scheffer had ook graag aanwezig willen zijn, maar helaas door ziekte niet
aanwezig. Wel haar vader die het zeilen van de kant heeft gevolgd.
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
4
Bergumermeerclub
2.
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
De restauratie van Far Vel
Op Boot Holland heeft de Bergumermeerclub zich gepresenteerd met twee BM-ers. Een van
deze BM-ers, Far Vel. Als voorbereiding op voor de beurs waren de spanten hersteld
alsmede de binnen- en buitenkiel. Het was de bedoeling om op de beurs aan de boot te
werken. Maar de lucht in de hal was zo droog, dat je het houd kon zien krimpen. Dus is op
de beurs afgezien van het daadwerkelijk herstellen van de huid.
Na de beurs is de boot naar Smilde gebracht,
naar de werkplaats van Jack Brans. Hier heeft
Jack alle houden delen hersteld.
 3 nieuwe wrangen,
 Binnen kiel en buiten kiel
 De huid
 Scheg
 Looze steven
 Binnen en buiten spiegel
 Zwaardkast
 Roer en helmstok
 Mast koker
Nadat het hout was hersteld, heeft Paul Ruiter de boot gelakt, geverfd en getuigd.
Paul had voor ogen om de boot terug te brengen in de oorspronkelijke uitvoering,
gebruikmakende van de oorspronkelijke technieken. Toch waren we wat compromissen
nodig. De boot is oorspronkelijk gebouwd van Redwood. Een houtsoort die al jaren niet meer
wordt geïmporteerd in Nederland. Redwood wordt nog al eens verward met Red Ceder.
Redwood is hout afkomstig uit Californie, en is een beschermde hout soort geworden. Het is
harder en lichter dan Red Ceder. Als vervanging is gekozen voor Origon-pine. Voor alle
andere delen is noest-vrij eiken toegepast. In plaats van de spijkeren en te schroeven is
gekozen om het hout te verlijmen. Het gebruik van stalen spijkers zou de levensduur van
zowel eiken als Redwood verkorten. Hel looizuur van het hout zou het ijzer laten roesten,
waar bij het hout zwart wordt.
Ook is een RVS zwaard toegepast in plaats van een verzinkte staalplaat.
Medio juni is de boot te water gelaten. In tegenstelling tot onze verwachting maakte de boot
maar weinig water. De boot bleef drijven. Twee dagen later is de boot getuigd en heeft
tijdens Sail-Giethoorn de eerste rondjes gezeild over de Wieden.
Op 28 en 29 juni heeft Far Vel meegedaan aan de zeilwedstrijden in Balk.
De verwachting is dat we deze boot op vele evenementen weer terug zullen zien.
Afgelopen voorjaar heeft Paul een tweede BM onder zijn hoede genomen, alsmede een
aantal onderdelen van een gesloopte BM, waaronder een zwaardkast incl. zwaard en het
roer.
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
5
Bergumermeerclub
3.
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
De restauratie van de boot van Glenn Pincket
Vorig jaar hebben we in Paterswolde Glenn
Pincket en zijn vader ontmoet. Zij waren uit
Antwerpen naar Groningen gekomen om tijdens
het evenement van OudZeilendHout BM-ers te
bekijken en te zien zeilen. Destijds hebben Jurjen
de Jong en Jack Brans uitgelegd hoe je de huid
kunt herstellen. In oktober zocht Glenn een
mogelijkheid zijn boot in Nederland te stallen en te
laten repareren. Afgelopen voorjaar heeft hij weer
tijd gevonden om de boot verder te herstellen. Des
te verder hij kwam des te meer problemen hij
tegen kwam. In overleg met Jack Brans is de boot naar Smilde gebracht. Hier werd de
omvang van de problemen pas echt duidelijk. De huid onder de waterlijn was meermaals
onvakkundig gerepareerd. Uit gestukt en opgevuld met een mengsel van hars en spaanders.
Aan de buitenzijde was de huid versterkt met een laag plakhout. Twee spanten en de
kielbalk waren vergaan.
Ook zal de kiel plaats maken voor een
zwaard.
De restauratie zal door Jack Brans en/of
Jurjen de Jong worden uitgevoerd. Eind juni
is met de restauratie begonnen, het
vervangen van alle wrangen. De
verwachting is dat het herstel van het hout
rond de jaar wisseling gereed zal zijn. Het
lakken, verfen en tuigen zal door Glenn zelf
kunnen worden gedaan.
4. Bouw nieuwe BM.
Afgelopen winter is een verzoek binnen gekomen van dhr, Blotkamp wonende in
Brandwijk Zuidholland, om technische informatie over de BM. Dhr Blotkamp had het
voornemen een BM te bouwen. Op dat ogenblik waren de nieuwe tekeningen nog
niet gereed. Tekeningen specifiek bedoelt voor nieuw bouw. Eind maart- begin april
zijn de tekeningen en bouwbeschrijving voltooid. Een week later zijn de tekeningen
en bouw beschrijving toegestuurd aan Dhr. Blotkamp.
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
6
Bergumermeerclub
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
Inmiddels word er aan de boot
gewerkt. De eerste spanten staan
klaar. Op dit ogenblik wordt aan
de boeg gewerkt.
5. Een BM voor het Streekmuseum en Volkssterrenwacht Burgum
Het Streekmuseum en Volkssterrenwacht in Burgum heeft het voornemen een
tentoonstelling in te richten rond om Hendrik Bulthuis. Een van de ideeën is een BM
of een deel van een BM in de tentoonstellingsruimte te plaatsen. Het eerste idee was
een boot dwars door midden te zagen en tegen een muur te plaatsen, als of de boot
de zaal in zeilde. Vorig jaar waren er meerdere BM-ers die niet meer hersteld zouden
worden. Maar deze waren helaas alleen in de kachel verdwenen.
Een alternatief zou zijn de verkleinde BM, Deze 4,0 meter lange en 1,3 boot zou dan
in zijn geheel kunnen worden getoond. In Mei heb ik de voorzitter van het museum
benaderd met het voorstel deze verkleinde BM voor het museum geschikt te maken
en ter beschikking te stellen.
Maar nog voordat ik antwoord
kreeg, belde de beheerder van
het museum Toner Meijer. Hij
had een paar uur eerder een
BM gekocht in Wageningen. De
boot moest binnen een week
worden opgehaald en vroeg of
de Bergumermeerclub hem kon
helpen. Paul Ruiter had een
lege trailer staan. Welke de
zelfde avond nog door Paul
naar Smilde is gebracht. De
zelfde avond heb we de
afspraak gemaakt om de boot
op te halen uit Wageningen. De eigenaar, Ko Huijbers, bleek de eigenaar te zijn van
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
7
Bergumermeerclub
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
twee BMers. De boot is door Tones en Jack opgehaald uit Wageningen en naar
Smilde gebracht. Hier zal die worden opgeslagen tot de boot kan worden klaar
gemaakt voor het museum. De boot blijkt in redelijke staat te zijn. Veel kon Ko niet
vertellen over de geschiedenis. De naam van de boot “Notedop”, waarschijnlijk in
1935 gebouwd. Maar achter in de kuip zaten nog twee koperen plaatjes. 2 de prijs
1936 en 1937 van DTP. Ook de punt van de boot liet zien dat de boot waarschijnlijk
door Helder of Visser gebouwd kon zijn. Via de stichting OudZeilendHout en Gerard
ten Cate en ons archief, werd na twee dagen achterhaald dat het ging om BM 131
“Notedop” een gebouwd door Visser aan het Paterswoldsemeer. Een boot in 1936
eigendom dhr. en mevr. Tilma, arts uit Paterswolde.
6. Bergumermeerjol of verkleinde BM
In Nieuwsbrief nr. 7 hebben we geschreven over een
verkleinde BM, Die we Bergumermeer-jol hebben
genoemd. In het voorjaar heeft Lou van Veen aan de
boot gewerkt. Er kwamen steeds meer gebreken
tevoorschijn. Eind mei heeft Louw lang nagedacht
over alle opties en besloten de restauratie niet te
voltooien. Een mogelijk alternatief, het beschikbaar
stellen van de boot aan het Volksmuseum in Bergum.
Maar drie week later bleek dat het museum zelf een
BM had gekocht. In de komende maanden zal de
Bergumermeer club en Louw van Veen zoeken naar
een mogelijkheid om de boot weer in de vaart te
brengen.
.
7. Derde Bulthuisjol.
Begin juni kregen we te horen dat een aantal bijzondere boten had mee gedaan aan
de Brio zeil marathon. Een van de boten een Bulthuisjol. Deze boot zou toebehoren
aan dhr. Paul Bakker uit Warns. Jurjen de Jong is inmiddels is opzoek naar de boot
en eigenaar.
Als het daadwerkelijk een Bulthuisjol zou zijn. Dan is dit de derde Bulthuisjol die ons
bekend is, naast nr. 60 van de familie Aans en nr. 12 nu in het bezit van Jurjen de
Jong.
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
8
Bergumermeerclub
Jack Brans
Orvelterstraat 10
9431 TX WESTERBORK
06 5105 4419
[email protected]
8. Zeilen in Oudega, zaterdag 23 augustus.
Ook dit jaar hebben we het voornemen om samen met Pramen en Larken te zeilen
op de Oudgaaster Brekken, bij Oudega. Dit jaar zal de hardzeildag worden gehouden
op 23 Augustus.
Het is een zeildag ondergedompeld met een Fries sausje. Beginnend met de palaver
in het plaatselijke dorps cafe De Trei Doarpen, drie wedstrijden, Paling en Bier na de
laatste wedstrijd met verhalen van de stoere Parmenzeilers en snelle Larkenisten.
Prijs uitreiking en schippersmaaltijd in het De Trei Doarpen.
De boten
kunnen van te voren of zaterdag morgen vroeg op de werf van Pyt Bootsma (tel:
0515 469960, E-mail [email protected] ) te water worden gelaten. Ook is
het mogelijk bij de camping De Bearshoeke (tel: 0515 469 805, E-mail
[email protected]) gebruikt te maken van de trailerhelling. Als U eerder wenst te
komen, dan zou u kunnen kamperen op de camping, of een van de trekkershutten op
de camping kunnen huren.
Als U wenst deel te nemen aan deze hardzeildag, kunt u zich aanmelden bij Jurjen de
Jong (tel: 0515 531592, E-mail: bbdj@[email protected]).
Vorig jaar hebben we gezeild met drie BM-ers. Mijn verwachting is dat we dit jaar met
minimaal 5 BM-ers en 1 Bulthuisjol kunnen zeilen op Oudega. Maar 10 BM-ers en 3
Bulthuisjollen zou fantastisch zijn.
9 juli 2014
Nieuwsbrief nr. 8
9