De EPB-eisen vanaf 2015

DE EPB-EISEN vanaf 2015
INLEIDING
Vanaf 2015 zullen nieuwe, door de passiefnorm geïnspireerde EPB-eisen hun intrede doen.
Deze eisen werden na overleg met de sector goedgekeurd door het besluit van 21 februari
2013 van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende wijziging van het besluit van 21
december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het
binnenklimaat van gebouwen.
Deze reglementaire ontwikkeling kadert in de doelstellingen die worden voorgeschreven door
richtlijn 2010/31/EU van het Europees Parlement en de Raad van 19 mei 2012 betreffende
de energieprestatie van gebouwen. Deze richtlijn legt op dat na 31 december 2018 de
nieuwe gebouwen waarin overheidsinstanties zijn gehuisvest, die eigenaar zijn van deze
gebouwen, bijna-energieneutrale gebouwen moeten zijn en dat tegen 31 december 2020 alle
nieuwe gebouwen bijna-energieneutrale gebouwen moeten zijn. De nieuwe "EPB passief
2015"-eisen vormen een tussenstap in het bereiken van de doelstellingen van deze richtlijn.
Deze nieuwe "EPB passief 2015"-eisen gelden voor nieuwe eenheden1 (NE) of met nieuw
gelijkgestelde eenheden (NGE)2 waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning
ingediend zal worden vanaf 1/1/2015 en met "Wooneenheid", "Kantoren en diensten" of
"Onderwijs" als bestemming. Deze nieuwe eisen komen bovenop de eisen die vóór 2015 van
toepassing zijn, met uitzondering van de 'E-peil'- en 'K-peil'-eisen die vanaf 2015 opgegeven
zullen worden.
Deze infofiche is als volgt gestructureerd:
1. OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN AAN DE REGLEMENTERING EPBWERKZAAMHEDEN;
2. EISEN DIE VAN TOEPASSING ZIJN OP PROJECTEN WAARVAN DE AANVRAAG TOT
3
STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNING VANAF 1/1/2015 INGEDIEND ZAL WORDEN;
3. BESCHRIJVING VAN DE NIEUWE "EPB PASSIEF 2015"-EISEN.
3.1. EIS IN VERBAND MET DE NETTO-ENERGIEBEHOEFTE VOOR VERWARMING (NEV)
3.2. EIS IN VERBAND MET DE NETTO-ENERGIEBEHOEFTE VOOR KOELING (NEK)
3.3. EIS IN VERBAND MET TOTALE PRIMAIRE ENERGIEVERBRUIK (PEV)
3.4. EIS IN VERBAND MET DE LUCHTDICHTHEID
3.5. EIS IN VERBAND MET DE OVERVERHITTING
1
“Eenheid” = een verzameling van aangrenzende lokalen ondergebracht in eenzelfde gebouw dat op autonome
wijze verkocht of verhuurd zou kunnen worden en dat een van de bestemmingen heeft, die onder het
toepassingsgebied van de EPB vallen.
2
"met nieuw gelijkgestelde eenheid" = de eenheden die over meer dan 75 % van hun verliesoppervlakte
gerenoveerd werden en waarvan alle technische installaties vervangen werden.
3
Om de eisen te kennen, die van toepassing zijn op de projecten waarvan de datum van indiening van de
aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning vóór 1/1/2015 valt, verwijzen we u graag naar de infofiche "EPBeisen" 2008-2014.
Pagina 1 van 7 - DE EPB-EISEN vanaf 2015 - versie 01/05/2014
OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN AAN DE
REGLEMENTERING EPB-WERKZAAMHEDEN
1.
Onderstaande tijdlijn toont ons de voornaamste reglementaire wijzigingen in verband met de
EPB-eisen. Dit schema bevat niet de wijzigingen aangebracht aan de rekenmethode.
Op 1/1/2015 zal ook het BWLKE (of Brussels Wetboek van Lucht, Klimaat en
Energiebeheersing) van kracht worden. Het BWLKE zal daarbij de EPB-ordonnantie
vervangen en er enkele wijzigingen aan de procedure brengen, waarvan de belangrijkste
als volgt luiden:
 Vanuit een streven naar vereenvoudiging vervalt de notie van EPB-gebouw. De EPBverdeling4 van het project zal rechtstreeks per EPB-eenheid gebeuren. De aard van de
werken zal dus op het niveau van de eenheid bepaald worden. "Zwaar gerenoveerd"
wordt als aard van werken herzien en geldt vanaf dan voor eenheden die het voorwerp
uitmaken van werken die betrekking hebben op meer dan 50% van hun
warmteverliesoppervlakte (tegenover 25% voordien) alsook op de technische
installaties.
 Voor de nieuwe eenheden (NE), de met nieuw gelijkgestelde eenheden (NGE) en de
zwaar gerenoveerde eenheden (ZGE) zal de EPB-adviseur voor de
stedenbouwkundige vergunningsaanvraag worden aangesteld. Hij zal het EPB-voorstel
opstellen.
 Een vereenvoudiging van de formulieren en een uniformering van de procedures.
4
De wijzigingen betreffende de EPB-verdeling zijn geïmplementeerd in de versie 5 van de EPB-software.
Pagina 2 van 7 - DE EPB-EISEN vanaf 2015 – versie 01/05/2014
 De mogelijkheid om een afwijkingsverzoek voor een nieuwe eenheid in te dienen,
wanneer de gedeeltelijke of volledige naleving van de eisen technisch, functioneel of
economisch niet haalbaar is.
2. EISEN DIE VAN TOEPASSING ZIJN OP PROJECTEN WAARVAN DE AANVRAAG TOT
STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNING VANAF 1/1/2015 INGEDIEND ZAL WORDEN
 De drempel van “X” kWh/m².jaar, berekend voor de netto-energiebehoefte voor
verwarming en het primaire energieverbruik, wordt gedetailleerd bij punt 3.1 hieronder.
 De vermelde Bijlagen in onderstaande tabellen bepalen de eisen die nageleefd dienen
te worden. Deze bijlagen kunnen geraadpleegd worden op:
www.leefmilieubrussel.be/EPB > EPB-werken > Wetgeving EPB-werken.
2.1.
De nieuwe eenheden (NE):
EPB-EENHEID
EISEN
WOONEENHEID
KANTOREN EN DIENSTEN /
ONDERWIJS
GEMEENSCHAPPELIJK
5
RESIDENTIEEL /
GEZONDHEIDSZORG /
DIVERSE
GEBRUIKSDOELEINDEN
Netto-energiebehoefte
voor verwarming
Netto-energiebehoefte
voor koeling
15 kWh/m².jaar
15 kWh/m².jaar
of X kWh/m².jaar
of X kWh/m².jaar
6
ANDERE
BESTEMMINGEN /
GEMEENSCHAPPE
LIJK DEEL
-
-
-
-
-
-
15 kWh/m².jaar
-
45 kWh/m².jaar
of
95-(2.5*C) kWh/m².jaar
of
45+(1,2*(X-15))
kWh/m².jaar
(95-(2.5*C))+(1,2*(X-15))
kWh/m².jaar
n50=0.6
Eis van toepassing vanaf
2018
n50=0.6
Eis van toepassing vanaf
2018
-
-
Umax / Rmin
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage XI
Ventilatie
Bijlage VI
Bijlage VII
Bijlage VII
-
Bouwknopen
Bijlage V
Bijlage V
-
-
Oververhitting
Max 5% van de tijd > 25°C
Eis van toepassing vanaf
2016
-
-
Bijlage VIII
Bijlage VIII
Bijlage VIII
Bijlage VIII
Primair
7
energieverbruik
Luchtdichtheid
8
Technische
9
installaties
5
"Gemeenschappelijk residentieel" = Geheel van vertrekken dat bestemd is om bewoond te worden en waarbij
de woonvoorzieningen (keuken, eetkamer, toilet en badkamer, enz.) geheel of gedeeltelijk gemeenschappelijk
zijn. Bijvoorbeeld: hotels, jeugdherbergen, rusthuizen, internaten, ... Niet te verwarren met de bestemming
"gemeenschappelijk deel" (trappenhuis, liftkoker, ...).
6
"Diverse gebruiksdoeleinden" = Cultuur en ontspanning / Restaurants en cafés / Handelszaken / Sport
7
Bij de berekening van het primaire energieverbruik is C gelijk aan de compactheid van de eenheid en beperkt
tot 4.
8
Voor meer informatie over de in aanmerkingneming van bouwknopen verwijzen we u graag naar de infofiche
"Bouwknopen".
9
Alleen de eisen betreffende de energiemeting (van punt 1.5.5 en 1.5.6) van bijlage VIII zijn van toepassing.
Pagina 3 van 7 - DE EPB-EISEN vanaf 2015 – versie 01/05/2014
2.2.
De met nieuw gelijkgestelde eenheden (NGE):

De NGE's zijn de eenheden die over meer dan 75% van hun verliesoppervlakte
gerenoveerd worden en waarvan alle technische installaties10 vervangen worden.
Deze nieuwe definitie vervangt de notie van “met Nieuw Gelijkgesteld Gebouw” die
opgegeven wordt vanaf 1/1/2015

De met nieuw gelijkgestelde eenheden zijn onderworpen aan dezelfde eisen als de
nieuwe eenheden middels een versoepeling van 20% voor de NEV, de NEK en het
PEV (idem voor de luchtdichtheid vanaf 1/1/2018). Deze versoepeling wordt
ingevoerd om renovaties te bevorderen tegenover afbraakprojecten.
EPB-EENHEID
EISEN
WOONEENHEID
KANTOREN EN DIENSTEN /
ONDERWIJS
GEMEENSCHAPPELIJK
RESIDENTIEEL /
GEZONDHEIDSZORG /
DIVERSE
GEBRUIKSDOELEINDEN
1,2*15 kWh/m².jaar
1,2*15 kWh/m².jaar
of 1,2*X kWh/m².jaar
of 1,2*X kWh/m².jaar
-
1,2*15 kWh/m².jaar
1,2*45 kWh/m².jaar
of
1,2*(95-(2.5*C)) kWh/m².jaar
of
1,2*[45+(1.2*(X-15))]
kWh/m².jaar
1,2* [(95*(2.5*C))
+(1.2*(X-15))] kWh/m².jaar
n50=1.2*0.6
Eis van toepassing vanaf
2018
Umax / Rmin
Ventilatie
Netto-energiebehoefte
voor verwarming
ANDERE
BESTEMMINGEN /
GEMEENSCHAPPELIJK
DEEL
-
-
-
-
-
-
n50=1.2*0.6
Eis van toepassing vanaf
2018
-
-
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage VI
Bijlage VII
Bijlage VII
-
Bouwknopen
Bijlage V
Bijlage V
-
-
Oververhitting
Max 5% van de tijd > 25°C
Eis van toepassing vanaf
2016
-
-
Bijlage VIII
Bijlage VIII
Bijlage VIII
Bijlage VIII
Netto-energiebehoefte
voor koeling
Primair
energieverbruik
Luchtdichtheid
11
Technische installaties
2.3.
De zwaar of eenvoudig gerenoveerde eenheden (ZGE of EGE):
EPB-EENHEID
EISEN
WOONEENHEID
KANTOREN EN DIENSTEN /
ONDERWIJS
GEMEENSCHAPPELIJK
RESIDENTIEEL /
GEZONDHEIDSZORG /
DIVERSE
GEBRUIKSDOELEINDEN
Umax /
13
Rmin
Ventilatie
ANDERE
BESTEMMINGEN /
GEMEENSCHAPPELIJ
K DEEL
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage XI
Bijlage VI
Bijlage VII
Bijlage VII
-
10
De technische installaties bestaan uit de ventilatiesystemen, de klimaatregelingssystemen, de
verwarmingssystemen, de verlichtingssystemen, de liften of een combinatie van die installaties.
11
Voor meer informatie over de in aanmerkingneming van bouwknopen verwijzen we u graag naar de infofiche
"Bouwknopen".
13
Ter herinnering: de waarden Umax/Rmin werden versterkt en geharmoniseerd met de andere Gewesten door
het besluit van 21 februari 2013 (bijlage XI) voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige
vergunning wordt ingediend vanaf 1/1/2014.
Pagina 4 van 7 - DE EPB-EISEN vanaf 2015 – versie 01/05/2014
3. BESCHRIJVING VAN DE “EPB PASSIEF 2015”-EISEN
De door de passiefnorm geïnspireerde nieuwe 'EPB passief 2015'-eisen werden aangepast
aan de realiteit van de Brusselse context (inaanmerkingneming van bv. de beschaduwing
van naburige gebouwen of de architecturale beperkingen die geen ontwerp van een compact
gebouw toelaten) zonder echter aan de initiële doelstelling te raken: een erg hoge
energieprestatie leveren.
3.1. Eis in verband met de netto-energiebehoefte voor verwarming (NEV):
De netto-energiebehoefte voor verwarming is gelijk aan de som van de warmteverliezen door
transmissie en door ventilatie en de warmtewinsten te wijten aan de zonne-instraling en te
wijten aan het gebruik van de eenheid. Om deze EPB-eis te respecteren, zijn er twee pistes
voorzien, een piste A die eist dat de NEV lager is dan 15 kWh/m².jaar of een piste B waarvan
de na te leven drempelwaarde voor uw project berekend wordt door de EPB-Software.
Piste B is voorzien voor de EPB-eenheden waarvoor een slechte oriëntatie of compactheid
de naleving van piste A bijzonder moeilijk maakt (bv. door het gebruik van een te grote
isolatiedikte op te leggen). In dat geval afficheert de EPB-software een nieuwe na te leven
drempelwaarde door een reeks hypothesen in overweging te nemen die hieronder in punt
3.1.2 beschreven zijn. De EPB-Software afficheert slechts één drempelwaarde, dat het
maximum is tussen 15 en X kWh/m².jaar.
Ongeacht de na te leven drempelwaarde wordt er door de EPB-software voor de berekening
van de NEV van de EPB-eenheid uitgegaan van een "standaard" ventilatiesysteem D12 met
warmteterugwinapparaat.
Het
gebruikte
standaard
rendement
voor
het
warmteterugwinapparaat is 80% voor de EPB-eenheden "Wooneenheid" en 75% voor de
EPB-eenheden "Kantoren en diensten" en "Onderwijs”, tenzij er een beter ventilatiesysteem
in het project voorzien is, dan zal het reële rendement van het ventilatiesysteem in
aanmerking genomen worden en vervangt deze de waarde bij ontstentenis.
3.1.1. Piste A: NEV ≤ 15 kWh/m².jaar
Piste A legt op dat de berekende behoefte ≤ 15 kWh/m².jaar moet zijn. Om na te gaan of
deze drempelwaarde gerespecteerd wordt, berekent de EPB-software (vanaf versie 4.0) uw
NEV op basis van een tot de architecturale parameters beperkte codering. Voor de
bestemmingen « Kantoren en diensten » en « Onderwijs » is de invoer van de
ventilatiedebieten ook vereist.
3.1.2. Piste B: NEV ≤ X kWh/m².jaar
Piste B legt op dat de berekende behoefte ≤ X kWh/m².jaar moet zijn. Om na te gaan of deze
drempelwaarde gerespecteerd wordt, berekent de EPB-software (vanaf versie 4.0) uw NEV
op basis van een tot de architecturale parameters beperkte codering. Voor de bestemmingen
« Kantoren en diensten » en « Onderwijs » is de invoer van de ventilatiedebieten ook vereist.
De drempelwaarde "X" die de EPB-software afficheert, voor zover deze hoger dan
15kWh/m².jaar is, baseert zich eveneens op een codering die zich beperkt tot de door de
EPB-adviseur ingegeven architecturale parameters, zij het wel met in aanmerkingneming
van de volgende hypothesen:
Opgelet: deze hypothesen gelden niet als na te leven parameters maar vormen alleen
de door de EPB-software in aanmerking genomen hypothesen voor de berekening van
de drempelwaarde "X". De ontwerper kiest vrij de middelen om de door de EPBsoftware geafficheerde drempelwaarde niet te overschrijden.
a) een waarde Ugewogen gemiddeld van 0,12 W/m²K voor de opake scheidingsconstructies13;
12
De berekeningshypothesen betreffende dit ventilatiesysteem worden bepaald in artikel 10ter2° van
het besluit van 21 februari 2013 voor de EPB-eenheden « Wooneenheid » en in artikel 10quinquies2°
voor de EPB-eenheden « Kantoren en Diensten » of « Onderwijs ».
13
De gewogen U-waarde van de opake scheidingsconstructies is functie van het temperatuurverschil
tussen beide kanten van de opake scheidingsconstructie. Daardoor zal de te bereiken U-waarde voor
Pagina 5 van 7 - DE EPB-EISEN vanaf 2015 – versie 01/05/2014
b) een waarde Ugewogen gemiddeld van 0,85 W/m²K voor de vensters en deuren ;
c) de in aanmerkingneming van bouwknopen op basis van het forfait gehaald uit de methode
"EPB-aanvaarde bouwknopen";
d) een luchtdichtheid bij een drukverschil van 50 Pa (n50), afhankelijk van het jaar van
indiening van de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning (SV), gelijk aan:
Jaar van indiening van SV-aanvraag
Door de EPB-software voor de
berekening van drempelwaarde X
gebruikte luchtdichtheidshypothesen
2015
2016
2017
2018
1 vol. per
uur
0,8 vol.
per uur
0,7 vol.
per uur
0,6 vol.
per uur
De NEV-eis is eveneens van toepassing op de met nieuw gelijkgestelde eenheden (NGE)
met als bestemming "Wooneenheid", "Kantoren en diensten" en "Onderwijs". In dat geval
wordt er een vermenigvuldigingsfactor 1,2 toegepast op de te respecteren drempelwaarde,
ongeacht of het daarbij nu gaat om de drempelwaarde van piste A of die welke berekend
werd voor piste B.
3.2. Eis in verband met de netto-energiebehoefte voor koeling (NEK):
Voor de nieuwe eenheden met als bestemming "Kantoren en diensten" en "Onderwijs" wordt
er een eis in verband met de koelingsbehoeften ingevoerd. Deze nettobehoefte aan energie
voor koeling moet kleiner zijn dan of gelijk zijn aan 15 kWh/m².jaar.
De netto-energiebehoefte voor koeling is eveneens van toepassing op de EPB-eenheden
"Kantoren en diensten" en "Onderwijs" die met nieuw gelijkgesteld worden. In dat geval
wordt er een vermenigvuldigingsfactor 1,2 toegepast op de te respecteren drempelwaarde.
3.3. Eis in verband met het totale primaire energieverbruik (PEV):
Voor de nieuwe EPB-eenheden "Wooneenheid" moet het primaire energieverbruik voor
verwarming, sanitair warm water14 en hulpinrichtingen (circulatiepompen, ventilatoren,
waakvlammen van de verwarmingsketel) min de energie die door middel van
warmtekrachtkoppeling en/of fotovoltaïsche panelen wordt geproduceerd, kleiner zijn dan of
gelijk zijn aan 45 kWh/m² en per jaar. Als piste B gevolgd wordt om de naleving van de NEVeis te controleren dan moet het primaire energieverbruik kleiner zijn dan of gelijk zijn aan
45+(1,2*(X-15)) kWh/m² per jaar, waarbij de waarde "X" bepaald wordt zoals hierboven
beschreven. Hierbij dient opgemerkt dat het daadwerkelijk voorziene ventilatiesysteem in
aanmerking genomen wordt bij de berekening van het primaire energieverbruik en niet het
"standaard" ventilatiesysteem gebruikt voor de berekening van de NEV.
Voor de nieuwe EPB-eenheden "Kantoren en diensten" en de nieuwe EPB-eenheden
"Onderwijs" moet het primaire energieverbruik voor verwarming, koeling, verlichting en
hulpinrichtingen (circulatiepompen, ventilatoren, waakvlammen) min de energie die door
middel van warmtekrachtkoppeling en/of fotovoltaïsche panelen wordt geproduceerd, kleiner
zijn dan of gelijk zijn aan (95-(2.5*C)) kWh/m² en per jaar. Voor de compactheid van het
gebouw C geldt een bovengrens van 4. Als piste B gevolgd wordt om de naleving van de
NEV-eis te controleren dan moet het primaire energieverbruik kleiner zijn dan of gelijk zijn
aan [(95-(2.5*C))+(1,2*(X-15))] kWh/m² en per jaar, waarbij de waarde "X" bepaald wordt
zoals hierboven beschreven. Opnieuw is het het daadwerkelijk voorziene ventilatiesysteem
dat in aanmerking genomen wordt bij de berekening van het primaire energieverbruik en niet
het "standaard" ventilatiesysteem.
een vloer op volle grond lager zijn aangezien de gemiddelde temperatuur van de grond 10,5°C is
terwijl de gemiddelde temperatuur van de buitenlucht 5,5°C is.
14
Thermische zonne-energie wordt hier in aanmerking genomen in mindering van het energieverbruik
voor SWW.
Pagina 6 van 7 - DE EPB-EISEN vanaf 2015 – versie 01/05/2014
Deze eis is eveneens van toepassing op de EPB-eenheden "Wooneenheid", de EPBeenheden "Kantoren en diensten" en de EPB-eenheden "Onderwijs" die met nieuw
gelijkgesteld worden. In dat geval wordt er een vermenigvuldigingsfactor 1,2 toegepast op de
te respecteren drempelwaarde voor het primaire energieverbruik.
3.4. Eis in verband met de luchtdichtheid (vanaf 01/01/2018):
Voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning wordt ingediend
vanaf 1/1/2018, zullen de nieuwe EPB-eenheden "Wooneenheid", "Kantoren en diensten" en
"Onderwijs" een luchtdichtheid bij een drukverschil van 50 Pa (n50) hebben van minder dan of
gelijk aan 0,6 volume per uur. De luchtdichtheid die uiteindelijk in aanmerking genomen zal
worden in de EPB-aangifte (d.w.z. na werf), zal de aan de hand van een luchtdichtheidstest
verkregen waarde zijn.
Deze eis is eveneens van toepassing op de EPB-eenheden "Wooneenheid", "Kantoren en
diensten" en "Onderwijs" die met nieuw gelijkgesteld worden. In dat geval wordt er een
vermenigvuldigingsfactor 1,2 toegepast op de te respecteren drempelwaarde.
Opgelet: hoewel er geen enkele eis in verband met de luchtdichtheid van toepassing is vóór
1/1/2018, wordt de kwaliteit van de luchtdichtheid niettemin in aanmerking genomen om de
naleving van de eisen in verband met de NEV, de NEK en het PEV na te gaan. Het is dus
belangrijk om er vanaf nu de nodige aandacht aan te schenken, gezien de niet te
verwaarlozen impact van de luchtdichtheid op de NEV, de NEK en het PEV.
3.5. Eis in verband met de oververhitting :
De eis in verband met de oververhitting is van toepassing voor de “wooneenheden” sinds de
inwerkingtreding van de reglementering in 2008. Vanaf 1/1/2015 is de eis herzien om
overeen te stemmen met de gebruikelijke terminologie van de passiefstandaard, namelijk
een eis die voorschrijft dat op een jaar een temperatuur van 25°C niet mag overschreden
worden gedurende meer dan 5% van de tijd.
Voor de aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning ingediend vanaf 1/1/2016 zal de eis
in verband met de oververhitting ook van toepassing zijn voor de EPB-eenheden « Kantoren
en Diensten » en de EPB-eenheden « Onderwijs ». De temperatuur zal de 25°C niet mogen
overschrijden gedurende meer dan 5% van de gebruiksperiode.
In tegenstelling tot de eisen in verband met de luchtdichtheid, de NEV, de NEK of de PEV is
er geen versoepeling van 20% voorzien voor de met nieuw gelijkgestelde eenheden (NGE).
Pagina 7 van 7 - DE EPB-EISEN vanaf 2015 – versie 01/05/2014