쐽 AAN DE LEERLINGEN Het nieuwe examen Dit examenkatern heeft gedeeltelijk een ander karakter dan de voorgaande examenkaternen, omdat de examenvoorschriften zijn veranderd. In plaats van elk jaar twee bijzondere onderwerpen wordt vanaf 2015 de gehele geschiedenis op het centrale examen bevraagd. De overheid heeft in Domein A, getiteld Historisch denken en redeneren een aantal belangrijke historische begrippen en negentien onder deze begrippen vallende historische vaardigheden voorgeschreven. In Domein B heeft de overheid voor de gehele geschiedenis een aparte stofomschrijving voorgeschreven in Kenmerkende Aspecten (zie blz. 134) en een aantal van die Kenmerkende Aspecten is gespecificeerd in Historische Contexten (zie blz. 135). Het is goed om te bedenken dat de overheid heeft aangegeven op het komende centrale examen ongeveer 35% van het percentage scorepunten te besteden aan de niet gespecificeerde Kenmerkende Aspecten en ongeveer 65% aan de Kenmerkende Aspecten die in Historische Contexten zijn uitgewerkt. Dit examenkatern gaat over het gehele Domein A en over de Historische Contexten van Domein B. In hoofdstuk 1 gaan de meeste voorbeeld-vragen over niet-gespecificeerde Kenmerkende Aspecten. Voor de niet in Historische Contexten gespecificeerde Kenmerkende Aspecten heb je je hand- of leerboek nodig. een goed begrip van de examenstof, maar niet door de overheid als voorbeeld voorgeschreven. Wat vind je nog meer in dit katern? Elk hoofdstuk over een Historische Context (hoofdstukken 2, 3 en 4) wordt geopend met: — een tijdbalk waarin de belangrijkste gebeurtenissen en ontwikkelingen uit het hoofdstuk zijn weergegeven, — kaarten waarop het hoofdstuk in een historisch-geografisch kader worden geplaatst. Elk hoofdstuk over een Historische Context wordt afgesloten met: — een Portrettengalerij met biografieën van de in het hoofdstuk genoemde en getoonde personen. — een alfabetisch geordende lijst van Begrippen uit het hoofdstuk. De lijst is handig omdat die een overzicht geeft van de begrippen die je voor het centraal examen moet kennen. Ook kun je terwijl je bezig bent met het hoofdstuk iets eenvoudig opzoeken. Achterin het katern staan de volgende onderdelen: — het voorgeschreven examenprogramma, — drie spellen met basisstof: een Tijdbalk-opdracht voor hoofdstuk 2 waarin afbeeldingen, jaartallen en gebeurtenissen aan elkaar worden gekoppeld en voor de hoofdstukken 3 en 4 elk een Portrettenspel met karikaturen, — een personen- en trefwoordenregister voor het gehele katern. Historisch overzicht en Werkmateriaal Op het examen moet je tonen iets te kennen en te kunnen. Wat je moet weten van de Historische Contexten, staat in het historisch overzicht: de ‘gewone’ tekst van de hoofdstukken, zonder de rubriekteksten en zonder het Werkmateriaal. De kern van wat je daarvan moet weten, hebben we verwerkt in zoveel Basisvragen als nodig waren om de Historische Contexten met de leidende vragen te beheersen. Deze vragen en de bijbehorende antwoorden vormen de ruggengraat van de examenstof van de Historische Contexten. Het tonen van kennis van en inzicht in de voorgeschreven stof wordt ook bevraagd in het laatste deel van het Werkmateriaal. Op het examen gaat het ook om waar het bij geschiedenis vooral om gaat, historisch kunnen denken en handelen. Om daarin te oefenen is het eerste deel van het Werkmateriaal bestemd. Dit Werkmateriaal gaat dieper in op voorgeschreven stof. Voorbeelden in rubrieken Bij elk van de Historische Contexten heeft de overheid voorbeelden genoemd die passen bij één of meer van de Kenmerkende Aspecten. Elk voorbeeld moet in samenhang met de bijbehorende Historische Context op het centraal examen gekend worden. Aan bijna alle voorgeschreven voorbeelden is in dit katern een rubriek gewijd. Deze rubrieken zijn in het katern gekleurd met een groene achtergrond. Rubrieken met een andere achtergrondkleur zijn ook van belang voor 4 Aanbevolen werkwijze met katern en website Neem eerst het katern en de website door om zicht op het geheel te krijgen. Houd je daarna aan de volgorde van het katern. Hoofdstuk 1 heeft een aparte functie, het is de basis voor alle volgende hoofdstukken en voor het examen. Het hoofdstuk hoeft niet klassikaal te worden behandeld. Zorg er in elk geval voor dat je ermee vertrouwd bent, als je de hoofdstukken 2 t/m 4 met de Historische Contexten gaat aanpakken. Ongeveer 65% van de vragen op het examen zal gaan over die hoofdstukken. De voorbeelden in hoofdstuk 1 gaan over de overige 35%. Gebruik per hoofdstuk: — de bijbehorende Basisvragen; controleer jezelf door de Basisvragen te beantwoorden. Onze antwoorden staan, evenals vragenkapstokken en schema’s in Powerpoint op de website. — Portrettengalerij en Begrippen aan het slot van het hoofdstuk. — het Werkmateriaal dat bestaat uit vragen zoals je die op het examen kunt verwachten. Een deel van die opdrachten is afkomstig uit voorgaande examens. Om de opgaven van het Werkmateriaal goed te kunnen doen heb je kennis nodig uit dat hoofdstuk. Soms zul je daarbij net zoals op het centraal examen kennis uit de 35% Kenmerkende Aspecten buiten de Historische Contexten nodig hebben. Wij hebben ons best voor je gedaan. Het woord (en het werk) is nu aan jullie. Succes! EXAMENKATERN GESCHIEDENIS HAVO Wat de website van WPE voor het examen te bieden heeft INTERACTIEVE OPDRACHTEN AT-OVT DE LOEP OP ... Verwerking van Historische Contexten Tijdbalk-opdrachten Per Historische Context afbeeldingen, jaartallen en gebeurtenissen aan elkaar koppelen: – Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 – Duitsland 1871-1945 – De Koude Oorlog 1945-1991 WPE werkt nauw samen met het tv-programma Andere Tijden en het radioprogramma OVT (Onvoltooid Verleden Tijd). Op de website tref je opdrachten bij en links naar uitzendingen die op Historische Contexten betrekking hebben. Voorbeelden: – Keizer Karels Herdenkingsjaar (OVT) – Hoe het Wilhelmus het Nederlandse volkslied werd (OVT) – Het verdriet van Leuven (AT) – De moord op Guernica (AT) – Hongarije 1956 (AT-OVT) – De Praagse Lente (AT) – De avond van de bom (AT) Op diverse afbeeldingen in het examenkatern wordt de loep gelegd. Je kunt die afbeeldingen in detail onderzoeken. Voorbeelden: – Bijeenkomst van de Staten-Generaal in 1651 – De Nachtwacht 1642 – Proclamatie Duitse Rijk Versailles 1871 – Cartoon uit Krokodil over Marshallhulp 1948 – De Alteratie van Amsterdam Portrettenspellen Bij twee van de drie Historische Contexten zijn portrettenspelen waarin het erom gaat voor het examen belangrijke personen te combineren met hun karikaturen in politieke prenten: – Duitsland 1871-1945 – De Koude Oorlog 1945-1991 Puzzels Per Historische Context kun je op de website puzzels vinden waarin voorgeschreven begrippen zijn verwerkt. Verdieping van Historische Contexten – Een luthers beeld van Luther – Een factorij in Bengalen – Vlaggenspel: De Nederlandse vlag: hoe zit dat eigenlijk met oranje en rood? – Der Untertan en de ismen – De Rijksdagbrand: wie won de woordenstrijd? – Triumph des Willens: gewoon de werkelijkheid of propaganda? – Olympische Spelen 1936: sport en politiek – Artiesten, de nazi’s en jij – Angst voor het Rode Gevaar LINKS NAAR BEELD-, FILMEN GELUIDSDOCUMENTEN – Aankomst van hoog bezoek verfilmd – De slag bij de Somme verfilmd: (1) omstreden scène; (2) volledige film – Films over de Eerste Wereldoorlog – Visies op de Republiek van Weimar – München 1938 – bioscoopjournaal – Het proces na de mislukte moordaanslag (op Hitler in 1944) – Churchill over het IJzeren Gordijn – McCarthy ontketent ‘Jacht op Roden’ – ‘Ich bin ein Berliner’ – Radioverslaggeving over Boedapest 1956 DOWNLOADS Verwerking van Historische Contexten Rechtstreeks: – Antwoorden op de Basisvragen – Links naar de vorige examens – Bronnen bij Werkmateriaal – Vragenkapstokken – Schema’s in Powerpoint Via je docent: – Antwoorden bij het Werkmateriaal – Proefexamen Verdieping van Historische Contexten – De Armada in Europese schoolboeken – Mein Kampf: toen te weinig gelezen, nu mag het niet – De ideologie achter de vervolgingen – Verzet in het Derde Rijk – De Koude Oorlog in politieke prenten – De Cubacrisis: discussiëren over visies – Achteraf bekeken: wie veroorzaakte de Koude Oorlog? www.sprekendverleden.com/leerling Op veel plaatsen in het katern wordt met www verwezen naar items op ‘de website’. Het gaat dan om de website die hoort bij dit Examenkatern. Voor toegang tot de website is slechts eenmalig een eenvoudige AAN DE LEERLINGEN registratie nodig. Ga naar www.sprekendverleden.com/leerling en ‘Kies je boek’. Je treft daar een gedetailleerd overzicht van wat je allemaal kunt vinden, geordend naar hoofdstuk en bladzijdenummer uit het katern. 5
© Copyright 2024 ExpyDoc
