Klik hier voor het gehele verslag

VOHO bijeenkomst 16 oktober 2014
Samenvatting
Op 16 oktober 2014 waren schoolleiders, technatoren, docenten èn leerlingen van de netwerken Rijnland, Rijnmond en Zuid-Holland aanwezig bij een evenement gericht op de samenwerking met het hoger onderwijs. Vanuit het hoger onderwijs waren de TU Delft, Hogeschool van Rotterdam en De Haagse Hogeschool vertegenwoordigd. Ook was een contactpersoon van Fontys aanwezig. In de ochtend spraken schoolleiders en technatoren met directie en aansluitingscoördinatoren van het hoger onderwijs over concrete mogelijkheden tot samenwerken. Aan het begin van de middag wisselden docenten van het VO en HO ervaringen en ideeën uit. Er was uitwisseling mogelijk met ervaren O&O docenten over de invulling van het bovenbouwprogramma op school. En er was uitwisseling tussen VO en HO docenten over de aanknopingspunten die er zijn om iets voor elkaar te betekenen. Aan het einde van de middag vond een pilot voor een 'expertmarkt' plaats, bedoeld voor (Meesterproef) leerlingen en hun docenten ter kennismaking met verschillende opleidingen en mogelijke experts.
Een lijst van aanwezige deelnemers is als bijlage gevoegd bij dit verslag. Zie bijlage 1
Belangrijke opbrengsten:
Onderzoeken mogelijkheden voor HO om eerder inhoudelijk betrokken te zijn in het
onderwijsprogramma van het VO
Een belangrijke les en opbrengst van de discussies in de ochtend en de middag tussen schoolleiders
en technatoren VO en directies en aansluitingscoördinatoren HO is dat Technasium ( vo) en HO beter
van elkaar moeten weten wat er in het onderwijs gebeurt. Het is wenselijk dat met elkaar wordt
verkend welke mogelijkheden er zijn voor het HO om eerder in het stadium van de opleiding van de
leerlingen inhoudelijk betrokken te kunnen zijn.
Wederzijds belang bij een gerichte, bewuste en goede ontwikkeling van de leerling
Het belang van Technasium is dat de leerling de juiste bagage heeft om bewust te kunnen kiezen
(bij voorkeur voor een bèta technische opleiding) en de basis-competenties heeft verworven om
daarin succesvol te zijn.
Het belang van het HO is dat de leerling inderdaad die bewuste keuze maakt en niet vroegtijdig
uitstroomt. Het belang van het HO is ook dat de leerling al is voorbereid op het 'studeren'. Duidelijk
werd in de discussies dat de huidige praktijk is dat het HO nog veel moet investeren in het vormen
van leerlingen tot studenten. Het verwerven van een juiste studiehouding voordat je naar het HO
gaat, is dan een belangrijke troef voor het Technasium.
Van elkaar leren organiseren
Eyeopener voor docenten van het technasium en hun HO collega’s is dat in het onderwijs met veel
gelijke problemen wordt geworsteld. Behalve dat het goed is dat de HO docent weet wat er in het
Technasium gebeurt , is het goed dat de VO docent ook echt weet wat er in het HO gebeurt.
Zowel in het HO als in het onderwijs van het Technasium op het VO is het werken met competenties
een vraagstuk, zoeken docenten naar vormen van beoordelen van proces en product en hebben
docenten vragen over hun rol als coach. De conclusie is dat we veel van elkaar kunnen leren. De
intentie is er om dit mogelijk te maken. De volgende stap is dat we dit concreet gaan organiseren.
1/3
Ervaringsgegevens zijn belangrijk
Zowel voor de technasiumscholen (de O&O docenten) als voor het HO zijn ervaringsgegevens van
belang. Effectief is bijvoorbeeld de uitwisseling van O&O docenten met collega’s die inmiddels enkele jaren ervaring hebben met de praktijk van de bovenbouw. De ervaringsverhalen helpen om de
voorbereiding op die praktijk in perspectief te plaatsen. En ook om inzicht te geven in het feit dat er
verschillende oplossingen zijn en dat niet alles tegelijk gerealiseerd hoeft te worden.
Docenten uit VO en HO hebben behoefte aan goede voorbeelden van met name Meesterproeven.
Wat zijn de projecten waarvan we kunnen leren hoe het er uit zou kunnen zien?
Het HO (en ook het VO) wil graag meer inzicht in de rol van de expert. Wat doet de expert? Hoe
verhoudt de rol van de expert zich tot die van de docent en de opdrachtgever? Ervaringen van O&O
docenten en ervaringen van HO collega’s die al optreden als expert blijken dan waardevol. Voor het HO is het belangrijk om ambassadeurs te hebben in hun organisatie. Collega’s die al hebben opgetreden als expert, die goede ervaringen hebben en deze willen delen met anderen om hen ook
te enthousiasmeren. Ook relevant zijn de in- door en uitstroomgegevens en het meten van de
effecten van het onderwijs. De Stichting Technasium kan met komende onderzoeken daar een rol in
vervullen.
Concrete afspraken die zijn gemaakt:
Waar WZ staat wordt bedoeld (Wilco Zwennis netwerkcoach regio Rijnmond) en EK (Evelien Ketelaar
netwerkcoach regio Zuid-Holland en Rijnland a.i.)
Ontwikkelen proeftuin met het HO
De HO partners die aanwezig waren hebben zich bereid verklaard om met de technasium-scholen in
de regio een proeftuin te ontwikkelen. Zij willen zich ieder aan enkele scholen verbinden en met deze
scholen experimenteren in de samenwerking op bijv. het niveau van de meesterproef en andere
zaken.
Over het voorgaande worden afspraken gemaakt (EK/WZ) met de Haagse Hogeschool, Hogeschool
Rotterdam en indien mogelijk ook met InHolland (die niet aanwezig waren maar wel willen
samenwerken). Netwerkcoaches overleggen met de scholen uit de 3 betrokken regio’s over een verdeling in de samenwerking met de HBO’s. Een afspraak met de drie HBO instellingen wordt gepland voor medio december maar is nog niet vastgesteld.
Ook met de TU-Delft wordt de mogelijkheid verkend tot een proeftuin met enkele scholen.
Een afspraak met de TU-Delft is gepland op 17 december.
Het inrichten van proeftuinen als experiment wil niet zeggen dat niet (ook) op andere fronten kan
worden samengewerkt met (andere) scholen. Maar via deze experimentele context wordt
gemonitord wat werkt en wat niet.
Organiseren van kennisdeling VO-HO
Concrete suggesties van aanwezige docenten O&O en HO over kennisdeling die verkend worden in
de vervolggesprekken met de HO-partners:
- Organiseren van gemeenschappelijke thema sessies over thema’s als:
o Beoordelen: hoe beoordeel je competenties? hoe beoordeel je projecten (
procesbeoordeling, produktbeoordeling) ,
o Opbouwen van portfolio’s
o Niveau; wat mogen we verwachten van de leerling / de student?
2/3
-
-
-
Kijken in elkaars keuken door bijvoorbeeld:
o Docenten die bezoeken brengen aan colleges in HO of vice versa; docenten en
studenten HO die lessen in het technasium bezoeken,
o Studenten die stage kunnen lopen ( studiepunten kunnen krijgen) door bijdragen te
leveren in het technasium;
o Docenten die (over en weer) stage lopen in het kader van professionalisering (VO
leert de opleidingen in HO kennen, HO levert bijdrage aan onderwijs O&O).
Gezamenlijke bijeenkomsten HO en VO en bedrijven, concrete ideeën daarover;
o Projectenmarkten / bedrijvenmarkten voor het HO ook open stellen voor docenten
(en mogelijk leerlingen) van het Technasium; een context waarin de docenten en
leerlingen uit technasium opdrachtgevers voor bijv. een meesterproef kunnen
verwerven. Dus; gebruik maken van elkaars bedrijven netwerk.
Bijwonen van assessments in het HO; zien en ervaren hoe beoordelen van projecten er in het
HO werkelijk aan toe gaat. Hoe presenteren de studenten hun werk. Hoe worden zij
beoordeeld?
Hoe verder?
Met het HO wordt een actieplanning gemaakt voor concrete activiteiten waarmee in het cursusjaar
2014-2015 al een begin kan worden gemaakt.
Tevens wordt gewerkt aan een voorstel voor samenwerken (o.a. via de ‘proeftuinen’) VO-HO.
Suggestie die aan alle partijen wordt voorgelegd: een nieuwe gemeenschappelijke bijeenkomst in het
voorjaar van 2015 (medio maart?) waarin de actieplannen die in voorbereiding zijn kunnen worden
gedeeld en nog verdere afspraken kunnen worden gemaakt.
Illustratie van deze dag:
Voor een illustratie van datgene wat op 16 oktober heeft plaatsgevonden verwijzen wij nog graag
naar de volgende link: https://www.youtube.com/watch?v=QLvqnqfa0Z4
Evelien Ketelaar.
November 2014
3/3