Praktijken van evidentie-politiek in de publieke gezondheidszorg

UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Praktijken van evidentie-politiek
in de publieke gezondheidszorg
VFG Leiden 2014
Klasien Horstman
[email protected]
www.klasienhorstman.nl
Slide 1
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Slide 2
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Publieke gezondheidszorg – niet in lab of
spreekkamer, in maatschappij.
Op het snijvlak van politiek, geneeskunde,
maatschappij/civil society. Hybride.
Wat betekent dat voor de ontwikkeling van de
epistemische cultuur in de pg, voor normen en
praktijken van credibility, geloofwaardigheid?
Slide 3
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Despite the many accomplishments of public health, greater attention on
evidence-based approaches is warranted. This article reviews the
concepts of evidence-based public health (EBPH), on which formal
discourse originated about 15 years ago. Key components of EBPH
include: making decisions based on the best available scientific evidence,
using data and information systems systematically, applying program
planning frameworks, engaging the community in decision making,
conducting sound evaluation, and disseminating what is learned.
(Brownson 2013)
Thinking in the field of health promotion is currently framed by the
scientific terminology of morbidity and mortality rates, risk factors,
randomized control trials, independent and dependent variables, null
hypotheses, cost–benefit analyses, and effective behavior change
techniques. (Buchanan 2000)
Slide 4
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Epistemische cultuur pg
19-20e eeuw. Statistiek: kracht van oriënteren, overtuigen,
agenderen, handelen, collectiviseren.
Cultuur van vertrouwen tussen politiek, professionals,
burgers. Gedeeld moreel discours. PG bood maatschappelijke
kansen.
20e eeuw. Democratisering, pluralisme, emancipatie burgers.
Cultuur van wantrouwen. Vragen over effectiviteit. Opkomst
van ‘evaluatie’. Roep om evidence b interventies.
Statistiek als dominant evaluatie repertoire, als bewijstaal, als
technocratisch sturingsinstrument.
Slide 5
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Porter (1995) Trust in numbers. The pursuit for
objectivity in science and public life. Pr. Un.Press.
Democratisering, pluralisme in publieke sfeer, groeiende
druk tot publieke verantwoording. ’numbers’ wordt
technology of trust, symbool van objectiviteit.
Ontpolitisering van de publieke sfeer.
Numbers en de disciplines die ze produceren worden zelf
gepolitiseerd. Verplaatsing wantrouwen van politiek naar
wetenschap. Wetenschap wordt ook object van
verantwoording: politisering van wetenschap. Verzwakking
van wetenschappelijk gezag. (zie bv Dijstelbloem 2011)
Slide 6
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Eenzijdige epistemische cultuur pg creëert spanningen
evidence, rct
experts
top down sturen
doelgericht
burger=middel (ratje)
effectiviteit
ideaal van controle
leren aan
onteigenen burgers
-
betekenis, humanities
burgers
bottom up veranderen
weg is doel
burger=doel
goed leven
in het wild
leren van/met
gedeeld eigenaarschap
Slide 7
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Hartslag Limburg
Slide 8
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Evidence based publieke gezondheidszorg
- Maatschappij gemodelleerd naar laboratorium,
controle
- Epidemiologische risico’s centraal
- Standaardisering duur/aanpak/tijd leefstijlcounseling
- Evaluatie = specifieke representatie
Slide 9
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Gezondheidsrace Laarbeek
Slide 10
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Publieke gezondheidzorg als publieke initiatief
- Maatschappij is open experimentele setting
- Ideeën burgers startpunt van beleid.
Burgers/gemeenschap eigenaar gezondheid
- Gezondheid betekenis gegeven door burgers in
deliberatief proces (continue conversatie ’wat is
gezond’)
- Succesmaten door burgers bepaald (spelregels,
jurering), publieke evaluatie met burgers in raadszaal
ipv in RTC
Slide 11
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Miranda Fricker Epistemic injustice. Power and
the ethics of knowing (2007)
Hermeneutic (in)justice – (ont)erkenning van
personen en gemeenschappen als betekenis gevend
‘subject,
Injustice = gemeenschappen marginaliseren in
collectieve processen van betekenisgeving,
gemeenschappen al dan niet uitsluiten van ‘de
maatschappij’
Slide 12
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Publieke gezondheidszorg
- relatief zwak disciplinair veld door sterke verwevenheid
met politiek en beleid
- ‘idealistische’ voorstellingen van sterkere disciplines
- eenzijdige kwantitatieve epistemische route
Epistemische onrechtvaardigheid
- burgers/gemeenschappen niet erkend als betekenis gevend
subject
- marginaliseert dikke mensen, rokers, niet-vaccineerders etc
- sluit andere epistemische repertoires uit (symbolisch, in
funding)
Slide 13
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Porter. Vroeger wetenschap als ideaal van publieke
sfeer, van publieke gemeenschap, van democratie –
redelijkheid, openheid, leren, erkenning onzekerheden,
acceptatie contested claims
Eenzijdige epistemische cultuur (paradoxaal genoeg als
reactie op democratische verantwoordingsdruk),
marginalisering van andere kennisvormen en
repertoires, stelt wetenschap als ideale publieke cultuur
im Frage.
Slide 14
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
Fricker - Epistemische deugden (sensitiviteit,
reflexiviteit) nodig om te zien wat een ‘goede’
epistemische repertoires, stijlen, conventies zijn in
een bepaalde context (altijd gesitueerd
Eenzijdig epistemische repertoires: uitsluiting van
gemeenschappen uit de publieke wereld, ontzeggen
van betekenisgeving = dehumanisering.
Slide 15
UNIVERSITY OF MAASTRICHT – HEALTH, ETHICS & SOCIETY
PG - epistemische cultuur verbreden/versterken –
nodig om gezondheidsverschillen te begrijpen!
- Versterking humanities repertoires (kwalitatieve
repertoires)
- Niet blind gaan voor samenwerking met politiek
en beleid
- Eigen onderzoeksagenda en epistemische
conventies ontwikkelen die passen bij vragen ‘hoe
maken we gezonde, veerkrachtige
maatschappijen’. Meer antropologie,
cultuursociologie etc.
Slide 16

Download Report