Krant van 15 augustus

WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Gazet van Oostende WEEK 33 (9 TOT 15 AUGUSTUS 1914)
Voedselrellen leiden tot exacte prijsbepaling
Op de Groentemarkt is het sinds vorige
:##!& *##"& 4%"8;-'$<& =3"!-!"32#";& 7"4>-#ren er van de situatie. De aardappelen die ze
voor dag en dauw tegen een spotprijs had-
den gekocht bij de tuinbouwers, verkopen ze
om 10.00 uur op de markt met een prijsverhoging van 60 %. Uit vrees voor schaarste bestormen heel wat mensen de kruideniersza-
ken. Sommigen vallen marktkramers aan en
stelen voedsel. Voedsel wordt verstopt om
later tegen een veel hogere prijs te verkopen.
Hier en daar ontstaan er relletjes.
DUIDING
Om wantoestanden te voorkomen, legde het
Provinciebestuur op 11 augustus 1914 een
maximumprijs voor basislevensmiddelen
vast.
Door berichten over de Duitse inval
en het steeds verder oprukken van de
Duitse troepen in België, begrepen de
Oostendenaars dat ze zich moesten
voorbereiden op het naderende onheil.
Vanaf begin augustus 1914 heerste er een
enorme bezorgdheid over de bevoorrading
van de Stad. De angst voor een tekort
aan levensmiddelen was groot. Deze
42;-3%('$,#(#%& *#+#%& )8"$#2##;-#"&
Liebaert aan tot het aanplakken van de
volgende mededeling:
Weerkundige waarnemingen
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
WEEK 33 (9 TOT 15 AUGUSTUS 1914)
Gazet van Oostende
Abonnementsprijs:
GRATIS
Uitgever:
V.U. Kristof Beuren,
Stadssecretaris,
Vindictivelaan 1,
8400 Oostende
Verschijningsmoment: elke vrijdag vanaf 8 augustus 2014
Plaatsen van verschijning: Toerisme Oostende - UiT-loket, CC De Grote Post, Hendrik Serruyslaan 18A Thuisloket, Stadhuis, Vindictivelaan 1 - Bibliotheek Kris Lambert, Wellingtonstr. 7 - dienst Cultuur,
Stadhuis, Vindictivelaan 1 - Opex: Bakkerij Maenhout, Voorhavenlaan 152 - Raversijde: Kruidenier
de 4 seizoenen, Nieuwpoortsesteenweg 919A - Zandvoorde: Bakkerij Filip, Zandvoordedorpstr. 42
Stene: Deneubourg, Gistelsesteenweg 105 - Westerkwartier: Bakkerij Hioco, Torhoutsesteenweg 102
Vluchtelingen
12 augustus: de eerste vluchtelingen bereiken Oostende. Ze komen uit Tienen en de
omstreken van Leuven. Onze burgemeester
Auguste Liebaert weet aanvankelijk niet
wat hij moet aanvangen met deze vluchtelingen. Hij laat ze met de toelating van de
hoofdalmoezenier van het Zeewezen, pastoor Hendrik-Frederik Pype onderbrengen
in de Vrije Visserijschool Sint-Andreas, gelegen op de hoek van de Kleine Kaaistraat*.
De vluchtelingen krijgen er eten en een
slaapplaats aangeboden. Anderen worden
geherbergd in de lazaret Stracké in de duinen vlakbij de Dorpstraat in Mariakerke.
*Vandaag: Paster Pypestraat.
Aankondigingen worden aangenomen:
dienst Cultuur stad Oostende
tel.: 059/562016 - email: [email protected]
Volg ons dagelijks op
www.oostendecultuurstad.be
www.facebook.com/gazetvanoostende
https://twitter.com/a_vervliet (@A_Vervliet)
Nieuws van het front
Alhoewel de gevechten zich op relatief grote afstand van de kust afspeelden,
stonden alle gebeurtenissen in Oostende deze week in het teken van de oorlog.
Na Luik kregen nu ook het zuiden van de provincie Limburg en het oosten van
!"#$#%&'()&'*)&'++",+-.-)/),0'&)'(#1)%2'3%'4#,)%'*))5'+6'78'#9-9.&9.'7:7;'
de ‘Slag der Zilveren Helmen’ plaatsgevonden. De Belgische soldaten hebben
er een overwinning op de Duitse cavalerie behaald. Deze overwinning is echter
van korte duur gebleken. Toch is de Duitse opmars hierdoor even gestuit.
DUIDING
De ‘Slag der Zilveren Helmen’ wordt door
historici beschouwd als de laatste grote
cavaleriecharge met de blanke sabel in
West-Europa. De overwinning zorgde voor
nieuwe hoop.
Enerzijds was men in Oostende onrustig.
Slag der Zilveren Helmen of ‘Slag bij Halen’
Na de oorlog publiceerde uitgeverij ‘Photo
Belge’ een reeks zichtkaarten van getekende
taferelen van het heroïsche gevecht tussen Belgische soldaten en Duitse elitetroepen bij het
Limburgs stadje Halen.
Op de tekening slagen Belgische cavaleriesoldaten gewapend met een karabijn erin de
Huzaren terug te dringen. De Belgische soldaten
deinzen er niet voor terug om daarvoor lijf aan
lijfgevechten aan te gaan met de vijand.
Bronnen:
!K++0;.$&b#88K$2+&CWCD>&),&cAC,&E&d.$1)+22;:%&I"L'.0e&:;21&
Oostende
!K++0;.$&b#88K$2+&CWCD>&)),&c@XEc@W,&E&d.$1)+22;:%&I"L'.0e&
stad Oostende
Q++0M#K;&0$&R,&S0TU7"0>&J#:;0$10&#$10"&10&VK.;:L'0&M060(.$3&
CWCDECWCX>&V"K//0".=&Q++0M#K;>&J#:;0$10>&),&D>&Cf&0$&CD,&E&
Vindplaats: Archief stad Oostende
H,&I:)0:+23'>&I+&1.0&8#$1=0:&'0MM0$&'#$30",
!"#$%&'()%**:.23".K:,M0*:.23".K:*N)OBDPD>&?$;0"$0;>&+22;:;&
30"221)+0031&#)&@A*@B*A@CD
ACTIVITEITENKALENDER
Museumnocturne
zaterdag 16 augustus 2014 om 18.30 en
om 20.30 uur, Stadsmuseum Oostende,
Langestraat 69
Philip Vanoutrive, fotograaf
en auteur, komt vertellen over
de Eerste Wereldoorlogherinneringen
van 60 hoogbejaarde mannen en
vrouwen, die hij in zijn boek
‘De allerlaatste getuigen van W.O. I’ opnam.
! Inschrijven is niet nodig.
Beperkte plaatsen (max. 25 pers.).
zaterdag 30 augustus 2014 om 19.00 en
om 20.00 uur, Venetiaanse gaanderijen,
hoek Zeedijk/Parijsstraat
Lucas Catherine schreef het boek
‘Loopgraven in Afrika (1914-1918)’
en komt toelichting geven bij zijn werk.
!"#$%& '()%**$+,-./.)01.2,#"3*-./.*4+23510"56.+70"0$5'0+80$9801.27.0-0"*!0:;2$1%4+23572$5<2+0$,=)3>&?$;0"$0;>&
+22;:;& 30"221)+0031& #)& @A*@B*A@CD& E& F.;3070".=& G'#;#& !0+30,&
Tekenaar: anoniem.
Initiële research en concept: Virginie
Michils, dienst Cultuur Oostende
DUIDING
Samenstelling: Tammy Deley, historica
Extern adviseur: Erwin Mahieu
Museumnocturne
Velen waren bang voor wat de toekomst
brengen zou. Anderzijds leefde de gedachte
dat het Belgische leger zou zegevieren
zeer sterk onder de bevolking. Bij heel wat
mensen stond het als een paal boven water
dat de vijand teruggedrongen zou worden
door onze dappere Belgische soldaten.
Coördinatie: Amelie Ingelbrecht, dienst
Cultuur Oostende
Eindredactie: Virginie Michils, dienst Cultuur Oostende en Martine Meire, directeur
Druk en lay-out: drukkerij Lowyck
Dank aan: Nadia Stubbe, Bibliotheek Kris
Lambert en koninklijke Oostendse heemen geschiedkundige kring en Claudia
Vermaut, archivaris stad Oostende
De zware gevechten in Luik en Limburg brengen een ware vluchtelingenstroom op gang.
Ook Oostende - als (voorlopige) terminus van
een lange vluchtweg - wordt door vluchtelingen
overspoeld. De Parijse drukker Lapina illustreert de ellende van de oorlog door middel van
deze foto van een vertwijfelde grootmoeder met
haar kleindochter op de kade in Oostende. De
/22";& K.;& 10& "00/:& RK0""0& QK"#)Y0$$0& 10& CWCD&
-0"1&K.;3070$&80;&00$&Z"2$:>&Q$30+:&0$&[K::.:L'&
#$10":L'".\]&V0& ;22+& 72$& 10& 1".0& +010$& 72$& 10&
^_".)+0&Q$;0$;0`&a6.0&R260;&72$&J#:;0$10>&-00/&
32). - Collectie Erwin Mahieu
Een gevolg van al dat oorlogsgeweld was
de noodzaak voor velen om hun huizen
te verlaten en te vluchten. Dit bracht
grote vluchtelingenstromen op de been.
De belangrijkste oorzaak hiervan was het
geweld waarmee vele burgers te maken
!"#$#%& '%& (#& )#*#+#& $#)'#(#%& '%& ,#-&
oosten van het land. De Duitsers staken in
verschillende steden gebouwen en huizen
in brand. Mensen die verdacht werden
van spionage of achterhoedegevechten
werden standrechtelijk geëxecuteerd. Deze
wreedheden tegenover de burgerbevolking
wekten overal afschuw, niet enkel in
,#-& %'#-.)#*#+#& /#0$'1& 233"& 44!& '%& ,#-&
buitenland. Hierdoor ontstond de mythe
53%&,#-&6744"&0'+0#&/#0$'829&#%&$"4#'(#&(#&
(Britse) sympathie voor ons land met de
dag.
!"#$$0$%&H,&I:)0:+23'>&J#:;0$10&#70":)#0+1&1##"&10&7+KL';0+.$30$>&!"#$%&'()%**:.23".K:,M0*:.23".K:*N)OBDPD>&?$;0"$0;>&
+22;:;&30"221)+0031&#)&@A*@B*A@CD
Q++0M#K;&0$&R,&S0TU7"0>&J#:;0$10&#$10"&10&VK.;:L'0&M060(.$3&
CWCDECWCX>&V"K//0".=&Q++0M#K;>&J#:;0$10>&),&AC,&
Vindplaats: Archief stad Oostende
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Engelse verpleegsters
in Oostende
Deze week zijn er Engelse verpleegsters aangekomen met een maalboot uit Folkestone
in Oostende. Een verpleegster vertelt ons:
‘Wij, jonge meisjes uit de aristocratie en de
bourgeoisie met een diploma van het Rode
Kruis op zak, voelen ons geroepen om onze
diensten aan te bieden. We zijn met 27. Zodra onze ambulances klaar waren, zijn we
ingescheept en vervolgens toegekomen in
Oostende. We vertrekken zo snel mogelijk
naar Brussel om er de reeds verzamelde
gewonden te verplegen. De eerste zorgen
hebben de soldaten reeds gekregen op het
slagveld in de tenten waar medische hulp
wordt verleend. De gewonden worden nadien door middel van ambulances naar veilige bestemmingen in België gebracht. Op
die plaatsen zullen wij gestationeerd worden om hen verder te verzorgen. We pleiten
allemaal vurig voor de overwinning van de
Belgen!’
V0& 23"0::.0& -22"800& ^)##"& +.(+0& !0+3.K8`& #$10"& 10& 7#0;& -0"1& 30+#)0$>& 60(0& '00+& -2;& !".;se verpleegsters ertoe aan om spontaan hulp te
bieden. De gewonde soldaten werden meestal
2L';0"& '0;& e"#$;& 70"6#"31>& 822"& :#88.30& 70"pleegsters deinsden er niet voor terug om de
gewonde soldaten direct achter de frontlinie de
eerste zorgen toe te dienen. Millicent Duchess
#e& 4K;'0"+2$1>& 30/0$1& 2+:& ^4.:;0"& g.++.L0$;`>&
-2:& 6#`$& h3KK"& 1.0& #)& AA& 2K3K:;K:& CWCD>& ;#0$&
onze soldaten zwaar onder vuur lagen in Na80$>& 10& 30-#$10$& 10& 00":;0& 6#"30$& 70":;"0/;0,&
Met haar equipe probeerde ze het leed van onze
manschappen te verzachten die door de Duitse
oorlogsmachine buiten strijd waren gesteld door
de opgelopen verwondingen.
F.;0":;&+.$/:&'0"/0$$0$&-0&g.++.L0$;&VKL'0::&#e&
Sutherland. Ze draagt het uniform van een zuster van het Belgische leger. Bij haar een groep
!".;:0& 6K:;0":& 1.0& '0;& 30;"#o0$& !0+3.:L'0& 7#+/&
komt helpen. De foto werd genomen vóór de val
72$&l280$&aAf&2K3K:;K:&CWCDj,&p0&-2:&YY$&72$&
de eerste zusters die het kanaal overstak om het
30;"#o0$&!0+3.:L'0&7#+/&;0&/#80$&'0+)0$,
!"#$%&^q0&R"02;&n2">&?&-2:&q0"0]`>&K$1k.$3&808#".0:&#e&
CWCDECWCX&r&Q1.;01&Mk&4."&H#'$&<2880";#$>&),&CBf,&
Collectie Erwin Mahieu
Gazet van Oostende WEEK 33 (9 TOT 15 AUGUSTUS 1914)
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
DUIDING
Op zaterdag 8 augustus 1914 arriveerden
er 27 Engelse verpleegsters in Oostende.
Ze zorgden voor heel wat opschudding en
werden met groot enthousiasme onthaald.
Ze waren zeer welkom en broodnodig. De
verpleegsters waren naar België gestuurd
om hier de Engelse gewonden te verzorgen.
?"44-./"'+3%%'1&:3;&'%&44"04$&2#-&@8'-;land omdat ze door de inval de Belgische
neutraliteit hadden geschonden. Het land
DUIDING
Vanaf het begin van de oorlog was geweten
dat er velen gewond zouden raken of zouden
sneuvelen. Men wilde zich hierop zo goed
mogelijk voorbereiden. In Oostende werd
het Rode Kruis heringedeeld in verschillende
secties met eigen bevoegdheden.
stond aan de kant van België en deed er alles aan om ons te helpen. We kregen niet
enkel medische hulp maar ook voedsel en
3%(#"#&544""3(#%&53%&?"44-./"'+3%%'1<
!"#$$0$%&Q++0M#K;&0$&R,&S0TU7"0>&J#:;0$10&#$10"&10&VK.;:L'0&
M060(.$3&CWCDECWCX>&V"K//0".=&Q++0M#K;>&J#:;0$10>&),&CB,&
Vindplaats: Archief stad Oostende
S0&S.(#"2+>&CA&2K3K:;K:&CWCD,&!"#$%&'()%**3#1,M.M##:;0$10,
M0*>&!.M+.#;'00/&i".:&S28M0";&J#:;0$10&
Medische voorzieningen
Het militair hospitaal in Oostende is onder
het bestuur geplaatst van de gewezen
krijgsgeneesheer dokter Louis Garnier
en gemeenteraadslid Oscar Montangie.
Andere gebouwen worden omgebouwd tot
03*3"#+#%<& A#-& B4C30& D303E#& A4-#0& 503!)'F&
de Renbaan en het nabij gelegen Hotel
Terminus, Hotel Britannique op de hoek
van de Jozef II-straat en de Kapellestraat,
Hotel de Belle Vue op de zeedijk, Hotel
d’Allemagne in de Kaaistraat, de Crèche
Louise-Marie in de Londenstraat 5 en het
Gazet van Oostende WEEK 33 (9 TOT 15 AUGUSTUS 1914)
klooster van de Sacré-Coeur op de zeedijk in
Mariakerke zijn in gereedheid gebracht om
gewonden op te vangen. Zoveel mogelijk
bedden worden ter beschikking gesteld
van het Rode Kruis. Dames bieden hun
diensten aan als verpleegsters. Hoogleraar
Jean-François Heymans uit Gent zal in de
G'+#&H330&53%&,#-&I-3(,8';&7"3!-';E,#&-'7;&
geven om de gewonden te verzorgen. Er is
beslist dat de vlag van het Rode Kruis enkel
mag gehesen worden op de gebouwen waar
44"04$;;03E,-4J#";&:4"(#%&5#"*4"$(<
Zicht op het gebouwencomplex van de Sacréb#0K"& a6.=10& 6001.=/j,& a01.;,& S272>& J:;0$10j,& E&
Collectie Erwin Mahieu
Bronnen:
Q++0M#K;&0$&R,&S0TU7"0>&J#:;0$10&#$10"&10&VK.;:L'0&M060(.$3&
CWCDECWCX>&V"K//0".=&Q++0M#K;>&J#:;0$10>&),&Cf,&E&d.$1)+22;:%&
I"L'.0e&:;21&J#:;0$10&E&S0&S.(#"2+>&CA&2K3K:;K:&CWCD,&E&d.$1)+22;:%&'()%**3#1,M.M##:;0$10,M0*>&!.M+.#;'00/&i".:&S28M0";&
Oostende
Onze eerste Oostendse gesneuvelden
10 AUGUSTUS 1914:
12 AUGUSTUS 1914:
O& /3#-#23%& ?8;-33N.='E,#0K& Pe Lansiers,
°Oostende op 20 nov. 1891, van Michel (+)
en Robaeys Stephanie, Steenbakkersstraat
20, gesneuveld in Orsmael-Gossenhoven
op 10 aug. 1914.
O& /#387"#*& Q(40N.RC"'#0K& Pe Lansiers,
°Duinkerke op 12 juli 1891, van Florimond
en Deleu Euphrasie, Stuiverstraat 61,
gesneuveld op 10 aug. 1914.
O& @#!%8C-& =38"'E#& Q8$8;-K& ('#%;-70'E,-'$&
vanaf 1913, 4e Linie 4/1, stamboeknr.
57.649, °Oostende op 9 aug. 1893, van
August (+) en Vande Walle Hélène
(weduwe Charles Borret), was werkman
en woonde A. Pieterslaan 16, gedood in
Halen op 12 aug. 1914.
O& D'03C;&=3"E#0.S8E'#%K&!4"74"330&TUe Linie,
Ridder der Orde van Leopold II met
palm en vereerd met het Oorlogskruis,
°Oostende op 10 dec. 1892, van Gustaaf,
timmerman en Jansoone Rosalie,
Torhoutsesteenweg 218, gesneuveld in
Halen op 12 aug. 1914.
!"#$%&V0&VK.$0$32+8>&CX&e0M"K2".&CWAC&E&'()%**3#1,M.M##:;0$10,M0*>&!.+M.#;'00/&i".:&S28M0";
!"#$%&V0&VK.$0$32+8>&@D&822";&CWAC&E&'()%**3#1,M.M##:;0$10,M0*>&!.+M.#;'00/&i".:&S28M0";
!"#$%&V0&VK.$0$32+8>&AP&e0M"K2".&CWAC&E&'()%**3#1,M.M##:;0$10,M0*>&!.+M.#;'00/&i".:&S28M0";
NIEUWS
VAN ONS GARNIZOEN
TE VELDE
<0;&[#k2+&G2+2L0&<#;0+&#)&10&6001.=/,&g0;&6.=$&
honderden kamers vormde het een ideale plaats
#8&10&:;"##8&22$&30-#$10$&#)&;0&72$30$,&aF.;3070".=& R,!#;:E[0k$:>& J:;0$10j,& E& b#++0L;.0& Q"win Mahieu
l2E##"+#3:0& e#;#& 72$& <#;0+& !".;2$$.mK0>& 30+030$&#)&10&'#0/&72$&10&i2)0++0:;"22;&0$&10&H#60e&
??E:;"22;,& aF.;3070".=& I+M0";j,& E& b#++0L;.0& Q"-.$&
Mahieu
Hotel Terminus. - Collectie Erwin Mahieu
!"#E EN 23E"$%&%'"!
e
e
Eenheden van het 3 en 23 Linieregiment worden ingezet in het gebied ten
zuiden van Tienen in streek van Goetsenhoven, Neerheylissem en Meer waar
ze de wacht zullen verzekeren. In eerste
instantie gaan ze posities installeren
om zich te verdedigen, leggen ze loopgraven aan en wordt er gepatrouilleerd.
De eenheden worden ingekwartierd in
de omgeving of bivakkeren ter plaatse.
Hotel d’Allemagne van August Stracké in de
i22.:;"22;,& I,& 4;"2L/Y& -2:& 00$& 600"& 2L;.0e& +.1&
72$&'0;&[#10&i"K.:&0$&:;0+10&$22:;&'0;&+262"0;&
bij zijn museum op de zeedijk in Mariakerke
ook zijn hotel ter beschikking van de slachtoffers. (Edition. E.L. Ostende). - Collectie Erwin
Mahieu
De Burgerwacht
De patrouilles van het Oostends garnizoen
worden overgenomen door de Burgerwacht. Ze bewaken strategische of kwetsbare plaatsen zoals de stations, bruggen en
vooral het buskruitmagazijn van het Zeewezen. Ze kreeg de beschikking over drie
auto’s: één voor de kolonel, één voor de
geneeskundige dienst en één om de wachtposten te bevoorraden.
!"#$%&Q++0M#K;&0$&R,&S0TU7"0>&J#:;0$10&#$10"&10&VK.;:L'0&
M060(.$3&CWCDECWCX>&V"K//0".=&Q++0M#K;>&J#:;0$10>&),&X,
‘Spioenenkoorts’ loopt uit de hand!
De Oostendenaars hebben ook deze week nog volop actie ondernomen om mogelijke
spionnen te betrappen en aan te geven. Nog steeds werden veel mensen, niet altijd terecht,
%33"&,#-&740'-'#)8"#38&$#)"3E,-<&/3"4%&(#&B8+#K&30$#2##%&38('-#8"K&:'0&2#-&(#&540$#%(#&
proclamatie de ‘spioenenkoorts’ wat temperen.
Op 5 en 6 augustus zijn er contacten
met de vijandelijke cavalerie geweest
#%&47&L&38$8;-8;&';&##%&@8'-;#&4ME'#"&
(4(#0'F!& $#-"4J#%& )'F& ##%& E4%N"4%-3-'#&
met een patrouille. De volgende dagen
zijn er nog meerdere contacten met vijandelijke patrouilles waar, bij de confrontaties, Duitse militairen sneuvelen
of gevangen worden genomen.
!"#$%&g,&n.++08:>&S0:&fe et 2e&[Y3.80$;:&10&S.3$0&0$&
b28)23$0&CWCDECWCX>&6,),>&CWfW>&),&XEC@
!"#$%&!K++0;.$&b#88K$2+&CWCD>&),&cCc,&d.$1)+22;:%&I"L'.0e&:;21&J#:;0$10

Download Report