Foto’s: Wim van Eesbeek (2) Hij lijkt een beetje op een tovenaarskoffer. Alhoewel... deze attaché-case bevat meetapparaten en hulpmiddelen voor de analyse van een werkpost. WELZIJN De ergonomisten Versterking voor Daisy Itterbeek van de preventiedienst: industrial engineers Guy Florijn en David Carlier (B/GF-351), Dirk Wassenaar (B/GF-12), (v.l.n.r.). Niet op de foto: Lennart Provost (BG/F-22). Eind november vonden in Ingolstadt de internationale ergonomiedagen plaats. Bij deze bijeenkomst maakte Audi openbaar op welke manier het bedrijf de “ergonomische toekomst” tegemoet gaat. Ondertussen werden in Antwerpen vier industrial engineers van Audi Brussels tot nieuwe ergonomie-specialisten opgeleid. Daarmee kunnen de grote productieafdelingen een beroep doen op interne parate kennis. We stellen de vers gediplomeerden voor. S inds 2011 werk ik als industrial engineer in de lakafdeling. Een van mijn eerste opdrachten was de inbouw van een manipulator die het optillen van het kofferdeksel vergemakkelijkt. Op die manier ben ik als het ware in de ergonomie gerold. Begin 2013 hebben we in de lak reeds een workshop rond dit thema georganiseerd. Ondertussen ben ik van job veranderd: in het kader van de standardise- ring van de processen tracht ik nog steeds de werkposten voor de arbeiders te optimaliseren. Dat gebeurt bijvoorbeeld door de aanpassing van de podesten aan de grootte van de werknemers. Ook proberen we de belasting door bukken of heffen minder intensief te maken zodat een werknemer ook na jaren gezond blijft. Vroeger was een oude mens vaak “kromgewerkt”. Dat mag vandaag niet meer gebeuren.” Geluid meten Lennart Provost: “Ergonomie is veel meer dan alleen op de juiste houding letten. Ook decibels hebben een impact op de kwaliteit van een werkplaats.” Kracht meten zoeken. Dat was nieuw ! Blijkbaar vloeit een groot deel van de fysieke klachten voort uit persoonlijke problemen op de werkpost: omgeving, geluid, onderlinge verstandhouding, enz. De cursus had nog meer voor me in petto want ook werken aan een bureau kan slecht zijn voor de gezondheid: ergonomische wantoestanden zoals slechte stoelen of een slecht gebruik ervan, tafelhoogte, instelling pc scherm, lichtinval, lawaai, stress… Ik heb de materie toegepast bij enkele collega’s en ook voor hen ging een nieuwe wereld open. Als industrial engineer werk ik in een bureau naast de lijn op de eerste verdieping. Mijn eerste wapenfeit kan je aan de inbouw deuren zien: daar maakt een veranderde ophanging dat de arbeider de hydraulische grijparm met minder kracht dan voordien in beweging kan zetten." T D De lichtintensiteit meten Daisy Itterbeek: “Een lichtmeter of luxmeter “belicht” als het ware de lichtomstandigheden rond een werkpost. Ook hiervoor bestaan te respecteren normen.” A ls preventieadviseur heb ik de taak om het welzijn van de medewerkers zo optimaal mogelijk vorm te geven. Ergonomie is een van de zeven domeinen van de welzijnswet, ik had er dus al kaas van gegeten. De cursus, die 12 vrijdagen duurde, was de ideale gelegenheid om er ook de industrial engineers uit de productie bij te betrekken, want reeds bij het plannen moet er met de ergonomie rekening gehouden worden.” “Ikzelf ben niet gebonden aan een productie-BU. Daar zijn mijn collega’s de eerste contactpersoon. Mijn kennis stel ik ter beschikking van de andere afdelingen, voornamelijk de logistiek. Onlangs hebben we een 20-tal nieuwe karren ontworpen en oude herzien. Telkens hebben we de hoogte, de afstand en het gebruik ervan ergonomisch geoptimaliseerd. Niet te laag, niet te diep - dat is van groot belang. Wat de niet-productiegebonden afdelingen betreft, is en blijft de zittende positie in de burelen onze voornaamste bekommernis. Om de klachten van de bovenste ledenmaten bij mensen die veel voor een PC-scherm zitten, te voorkomen, hebben we onlangs een presentatie rondgestuurd opdat iedereen zijn eigen werkplek kan verbeteren. Essentieel is namelijk dat iedereen het belang ervan zelf beseft.” e ergonomie en ik, dat is een lang verhaal… In 2008 was ik een van de eersten die naar Ingolstadt gingen om te leren hoe je werkposten op ergonomisch vlak analyseert. Daarna had ik een ongeval en moest naar de rugschool; dit heeft me aangezet om me ook in het bedrijf aan dit thema te wijden. Vandaar ook mijn leuze: “ De ergonomie van vandaag is uw gezondheid van morgen.” Onze deelname aan de ergonomiedagen in Ingolstadt heeft trouwens getoond hoeveel belang Audi aan het thema hecht. De directieleden waren er en de uitwisseling met de collega’s was intensief. Het was niet louter show, integendeel. Dit nog terzijde, ik ben fier dat ik – als Franstalige – het getuigschrift in het Nederlands heb behaald.” De houding nakijken David Carlier: “Ik hou een doorzichtige folie op de juiste afstand en zie het bewegingsbeeld van de werknemer. Dat helpt bij het bepalen van de fysieke last.” waalf vrijdagen in Antwerpen. Dat was meer dan ik bij mijn inschrijving voor de cursus ergonomie had verwacht. Al jaren werk ik als industrial engineer techniek én methode voor de montage en was meteen gewonnen voor een uitbreiding van mijn kennis. Verschillende methodes kwamen er aan pas om zowel fysieke alsook psychosociale belasting te meten. Onze eigen APSA-methode is er één van: die werkt met een puntensysteem – hoe laag of hoe lang staat iemand gebukt of moet hij iets torsen, hoeveel gewicht heffen of hoelang moet hij boven zijn hoofd werken. Dat kende ik. De bijkomende opleiding is een meerwaarde om snel een juiste analyse te kunnen maken. Als ik vandaag een post bekijk, zie ik meteen of hij al dan niet ergonomisch in orde is. De koffer mag een zichtbaar kenmerk voor onze opdracht in het bedrijf zijn, feitelijk zijn de toestellen die hij bevat enkel hulpmiddelen die ons in staat stellen, inspanningen op allerlei manieren te meten. De berekening en de analyse van de werkposten doen we in onze burelen, met de PC. Werken mag niet ziek maken, dat is ons doel.” Het reiken meten Guy Florijn: “Hoe diep of hoe hoog mag iemand reiken? Hier in het deurenatelier geven de kleuren van de stang een indicatie.” Verrijkend 13 vrijdagen hebben de vers gediplomeerden bij de Antwerpse “Prevent Academy” doorgebracht. De sfeer was productief en ze hebben veel over de ergonomie in andere bedrijven vernomen. Foto’s: Wim van Eesbeek (8), Audi AG B ij mijn vorige werkgever Opel Antwerpen was ik al met ergonomie bezig. Ik heb altijd verondersteld dat het vooral een fysieke bedoening was. Ik was serieus fout ! Ergonomie is meer dan een werkpost fysiek ideaal maken, er is ook een belangrijk psychologisch en zelfs emotioneel luik. Tijdens de cursus doken “swip” en “swap” op, dat is een methode om de geestelijke en emotionele last van een medewerker te onder- Dirk Wassenaar: “Of je nu trekt of duwt, de kracht die ervoor nodig is, wordt in Newton-Meter uitgedrukt. Met hulp van dit toestel herken ik de limieten en kan de nodige aanpassingen laten doen.”