Onderzoeksmethodiek Rekenkamer Rotterdam Drs. Paul Hofstra RO CIA directeur Rekenkamer Rotterdam Welkom Patrick Kok Voorzitter Branchegroep Publieke Sector 2 Waarom de Branchegroep Publieke Sector? • VRC en NBA/Aib willen de belangen van hun leden verder behartigen • Bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat • Uitbrengen van publicaties en organiseren van bijeenkomsten via werkgroepen • Gezien de opbouw van het ledenbestand, de eigenheid en de mogelijke impact op het debat lijkt het effectief om daarbij ook een branchegerichte benadering te kiezen • Een ook politiek belangrijke branche is dan de publieke sector 3 Programma BRM • Presentatie Onderzoeksmethoden Rekenkamer Rotterdam door Paul Hofstra • Discussie: stellingen en valkuilen • Afsluiting 4 Onderzoeksmethodiek Rekenkamer Rotterdam Presentatie NBA/VRC 14 mei 2014 boardroom meeting NBA/VRC programma • Wat is een goed onderzoek • Hoe verloopt een goed onderzoek • Wat zijn de succes en faalfactoren van een goed rapport • Hoe verloopt de interactie met bestuur en politiek en media • Hoe creëer je doorwerking van rekenkamerrapporten boardroom meeting NBA/VRC Wat is een goed onderzoek? boardroom meeting NBA/VRC Wat doet een rekenkamer • Onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid ,de doeltreffendheid en de rechtmatigheid van het door het gemeentebestuur gevoerde bestuur. (artikel 182 GW) • Het gemeentebestuur omvat naast raad, college en burgemeester tevens gebiedscommissies • Openbare lichamen en GR ‘en. Tevens NV’s en BV’s (boven 50%) en andere privaatrechtelijke rechtspersonen (meer dan 30% subsidie, lening of garantie) • Onderzoek omvat niet de controle van de jaarrekening boardroom meeting NBA/VRC Structuur van de Rekenkamer Rotterdam • Directeur is enig lid van de rekenkamer • Onderzoeken worden uitgevoerd door bureau van ca. 15 fte • Drie teams: bedrijfsvoering, beleid en ondersteuning • Rekenkamer bestaat al meer dan 12 jaar • Gemiddeld ca. 10 a 12 onderzoeken per jaar • Tevens directeur rekenkamers Barendrecht Lansingerland en Capelle a/d IJssel • Budget: ca. € 1,5 miljoen per jaar boardroom meeting NBA/VRC Missie Rekenkamer Rotterdam • De missie van de rekenkamer is het verhogen van de kwaliteit van het openbaar bestuur. • Dit tracht de rekenkamer te realiseren door het produceren van kwalitatief hoogstaande rapportages met behulp van “state of the art” onderzoekstechnieken, die via het politiek debat een duidelijke effect hebben op het openbaar bestuur. • Kwaliteit; politiek debat; doorwerking boardroom meeting NBA/VRC Verloop van het onderzoek • onderzoeksprogrammering • Plan van aanpak • Onderzoeksmethoden (documentstudie; interviews: steekproeven; risicoanalyses;etc..) • Normenkader • Hoor en wederhoor • Rapportage • Persconferentie en persbericht • Bestuurlijke behandeling • Follow up boardroom meeting NBA/VRC 10 Succes en faalfactoren in opeenvolgende fasen van het onderzoek • Onderwerpselectie/raadsverzoek – Maatschappelijke onderwerpen ( zorg; cultuur; gezin) – Misstanden (bouwprojecten; ICT; integriteit; woningbeheer) – Witte vlekken ( Rioleringen; Grexen) • Scherpe (lees beperkte) scope van onderwerp (bijv: ondersteuning overbelasting mantelzorgers) • Doelgroep gericht onderzoek (burgers!); participatieve observatie boardroom meeting NBA/VRC 10 Succes en faalfactoren in opeenvolgende fasen van het onderzoek • Objectieve en algemeen aanvaarde referentiemodellen (COSO; Intosai; NL code goed openbaar bestuur.etc..) • Hoor en wederhoorprocedure – Ambtelijk : alles overnemen – Bestuurlijk : niets overnemen • Formuleringen zo helder en begrijpelijk mogelijk (schrijf voor de gemiddelde burger) • Interne QA procedure (kwalitietshandvest G-4 rekenkamers) boardroom meeting NBA/VRC 10 Succes en faalfactoren in opeenvolgende fasen van het onderzoek • Intensieve media-aandacht (lokaal; regionaal en nationaal en digitaal) • Verplichte behandeling en expliciete toelichting in raadscommissie(s). Alles gericht op politiek debat tussen raad en college en tussen raadsfracties onderling. • Vastleggen van aanbevelingen in moties (onderwerp blijft op de politieke agenda) boardroom meeting NBA/VRC De feitelijke onderzoeken • • • • • • • • • • • • • • • “Wijken voor de stad”(realisatie van het gebiedsgericht werken) “Foutmelding in beeld” en “Baat het niet dan kost het wel “ (grote ICT projecten) “Tijd om te verkopen” (aankoop ,beheer en afstoot van woningen OBR) “Hoogte van Unicum” (reconstructie van een bouwproject) “Faillissement WATT” (teloorgang van een poppodium) “Veilig op weg”(sociale veiligheid openbaar vervoer) “Geen zorg minder” (overbelasting mantelzorgers) “Hertelling gemeenteraadsverkiezingen 2010” “Luchtkwaliteit” “Horen, zien en schrijven” (optreden van stadswachten in de openbare ruimte) “Grond voor exploitatie”(onderzoek naar grex in tijden van crisis) “Bezuinigingsmonitor” (formatiereductie) “Uitkomen met inkomen”(beheersing uitkeringslasten) “Onderhoud in de steigers” (onderwijshuisvesting in PO en SO) “Resultaten tellen “(realiseren collegedoelstellingen) boardroom meeting NBA/VRC stellingen • Een goed (of slecht) onderzoek is slechts een kwestie van perceptie • Een goed onderzoek hoeft niet noodzakelijkerwijs doorwerking te hebben • Een goed onderzoek voldoet per definitie aan QA eisen boardroom meeting NBA/VRC