Vechtscheiding: Gevecht om het kind?!

VECHTSCHEIDING:
GEVECHT OM HET KIND?!
Door mr. M.D. (Marina) Farkas-Tromp
In een voorgaand artikel is uitgebreid stil gestaan bij de vechtscheiding, wat houdt dit in en wat kun je doen
om het te voorkomen. In dit artikel wordt aandacht besteed aan het gevecht om het kind.
Een perfecte relatie: ze ontmoeten elkaar bij een gezamenlijke kennis. Hij is het helemaal voor haar. Ze vindt in hem
datgene wat ze zó nodig heeft. Ze trouwen. Hun huwelijksgeluk wordt bekroond met de geboorte van hun zoon. Na de
geboorte staat ze er echter alleen voor. Hij is niet meer de man op wie ze verliefd is geworden. Is hij veranderd of zij? Over
en weer verwijten! De relatie verslechtert en na enkele jaren volgt de echtscheiding. Let wel, echtscheiding, geen
vechtscheiding! Tijdens mediation wordt co-ouderschap afgesproken: de ene week is het kind bij haar; de andere week bij
hem. Dit gaat enige tijd goed, totdat de jongen, die inmiddels vier jaar is, bij zijn moeder probleemgedrag gaat vertonen;
driftbuien, huilbuien, bedplassen is aan de orde van de dag. Het gaat zelfs zo ver dat het jongetje roept dat hij dood wil.
Moeder trekt aan de bel bij vader, maar hij herkent de problemen niet. Bij hem verloopt alles prima… Wat nu?
Moeder wil deskundige hulp, vader niet. Mediation leidt deze keer tot niets. De wanhoop bij moeder slaat toe. Het kind
heeft hulp nodig, maar omdat ouders gezamenlijk gezag hebben, is voor iedere hulpvraag zowel de handtekening van vader
als moeder nodig en vader zet hem niet. Opnieuw verwijten over en weer.
Moeder komt bij mij en legt het probleem voor. Om te voorkomen dat er een gevecht over het kind ontstaat, stel ik een
1
viergesprek voor. Zo gezegd, zo gedaan. Het gesprek loopt op niets uit. Ouders blijven elkaar verwijten maken en blijken
niet in staat het belang van het kind voorop te stellen. Daar zit het probleem. Wat wij als advocaten ook doen, niets helpt.
Iedere poging om een brug te slaan wordt ruwweg verstoord. Wil moeder A, kiest vader voor B en andersom. Het gevecht
om het kind is gestart. Er is maar één oplossing: naar de rechter. Moeder start de procedure op en vraagt de rechtbank –
kort gezegd – te beslissen dat het jongetje behandeld mag worden door een specifieke instantie. Vader voert verweer. Hij
stelt een andere instantie voor. Ter zitting wordt het nodige gesteggeld. De rechter beslist tot aanmelding van het jongetje
bij een derde instantie. Zo wordt de neutraliteit gewaarborgd en het belang van het kind gediend. Prima plan! Of toch niet?
Hier ontstaat namelijk hetzelfde probleem en wel meteen bij het invullen van de intakeformulieren. Vader en moeder
komen niet tot een eenduidige hulpvraag, waardoor de hulpverlening niet opgestart kan worden. Ondertussen groeien de
problemen bij het jongetje en vertoont hij het probleemgedrag nu ook bij vader. Nog steeds zijn de ouders niet in staat tot
communicatie. Hoever moet dit gaan? Hoeveel moet dit kind nog lijden? Het gevecht is in volle hevigheid opgelaaid en na
diverse zittingen, wijzigingen van verzoeken, viergesprekken en schriftelijk overleg dient vader een verzoek in tot
eenhoofdig gezag. Namens moeder doe ik een zelfde tegenverzoek. Wellicht kan het kind op deze manier nog gered worden
van zijn ondergang, immers wanneer slechts één ouder het gezag over hem heeft, kan die ouder tekenen voor
hulpverlening en is de handtekening van de andere ouder niet meer nodig. Het betekent echter wel: er op of eronder. Een
win-win situatie zit er niet meer in. Het wordt de volledige winst of knock-out.
1
Viergesprek: gesprek met ouders en advocaten erbij.
25 september 2014
De rechtbank gaat (uiteraard) niet over één nacht ijs en gelast een onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming.
Het onderzoek wordt afgerond en dan zijn de rapen gaar. De Raad adviseert om het eenoudergezag aan vader toe te
2
kennen. Daarnaast wordt een ondertoezichtstelling geadviseerd. Moeder kan zich met de ondertoezichtstelling verenigen,
maar het eenoudergezag aan vader toekennen is voor haar niet één stap te ver, maar een hele marathon. Ter zitting geef ik
de rechter aan dat het advies van de Raad geen juist beeld geeft van de situatie en niet overeenstemt met de wens van het
kind. Die wens blijkt mijns inziens duidelijk uit het rapport van de gedragsdeskundige die in het kader van het onderzoek
met de jongen heeft gesproken en aan het Raadsrapport is gehecht. Met de Raad verschil ik van mening over de
interpretatie van dat rapport.
De jongen is inmiddels 8 jaar en (dus) niet gehoord. Toch was en ben ik van mening dat zijn visie een rol speelt. Het betreft
een intelligent kereltje, die vooral last heeft van het gevecht dat zijn ouders om hem leveren. Hij schrijft een brief aan de
rechtbank, die ter zitting wordt geopend en voorgelezen. Zijn brief ondersteunt mijn beeld en de visie van moeder, maar
wat nu?
Enkele weken later volgt de beschikking van de rechtbank. De rechtbank neemt het advies van de Raad niet over en geeft in
afwijking van het advies van de Raad het gezag niet aan vader. Het gezamenlijk gezag blijft overeind. De rechter spreekt
alleen de ondertoezichtstelling uit. Dit levert een jubelstemming op bij moeder, maar is dit geen pyrrusoverwinning? Het
kind bevindt zich nog steeds in de gevechtslinie. Zijn ouders zijn niet opgehouden met vechten. Als advocaat kan ik alleen
maar hopen dat de gezinsvoogd deze ouders aan tafel krijgt en het gevecht stopt. Vechten om je kind levert alleen maar
verliezers op. De grootste verliezer is het kind: er zijn twee jaren verstreken en hij heeft nog steeds geen deskundige hulp.
Wilt u meer weten over echtscheiding of bijvoorbeeld de positie van het kind bij (v)echtscheiding, neem dan contact met
ons op. U kunt ook binnenlopen met een andere vraag of voor kort advies tijdens ons gratis wekelijks
echtscheidingsspreekuur op ons kantoor op vrijdag van 12.00 tot 14.00 uur.
Voor vragen of meer informatie neemt u gerust contact met ons op via 026 3522 825 of [email protected].
2
Bij een ondertoezichtstelling wordt een gezinsvoogd aangesteld, die adviseert in het belang van het kind en tracht de communicatie
tussen ouders te verbeteren/normaliseren.
25 september 2014