DOCENTENHANDLEIDING Opdrachten voor leerlingen PO

Dit lesmateriaal bestaat uit twee delen:
DOCENTENHANDLEIDING
Deze bevat handvatten om de documentaire te behandelen in de klas en achtergrondinformatie.
U kunt zelf op basis van tijd, behoefte en niveau
bepalen hoeveel u uit dit materiaal gebruikt en of u
kiest voor een klassikale, individuele of groepsgewijze aanpak.
Opdrachten voor leerlingen
Deze kan apart geopend en/of geprint worden voor
de leerlingen. Deze opdrachten komen ook terug in
de docentenhandleiding.
Let op! Wanneer u het lesmateriaal uitprint vervalt
de mogelijkheid om de directe links naar de
webpagina’s te volgen.
PO groep 7 & 8
Deze les vindt aansluiting bij:
Kerndoelen PO: Nederlands,
Mens en Maatschappij en
Kunst en Cultuur.
DOCENTEN
Wat is een documentaire?
U kunt voor de vertoning van De Ietsnut een aantal algemene aspecten van
documentaire bespreken. Zo kunt u bijvoorbeeld als startpunt van de les
enkele voorbeelden van documentaires die uw leerlingen kennen op het bord
schrijven. Vervolgens kunt u uw leerlingen klassikaal kenmerken laten noemen
die overeenkomsten en verschillen tussen documentaires helder maken.
Als voorbereiding kunt u met uw leerlingen een documentaire kijken via
Docschool Online op www.idfa.nl/educatie. Leerlingen kunnen daarbij de
algemene lesbrief ‘Echt Gebeurd’ maken. Op de website vindt u tevens extra
achtergrondinformatie en tips over hoe een documentaire in de klas te
behandelen.
Inhoud
Enige voorkennis over de inhoud maakt een documentaire eenvoudiger te
plaatsen en te interpreteren. Ook voorkomt het eventuele onaangename verrassingen. Laat uw leerlingen de korte inhoudsbeschrijving van de documentaire De Ietsnut voor de vertoning lezen en bekijk de trailer op www.zappechtgebeurd.nl/nieuws/2014/schoolvoorstellingen2014.html.
Waar gaat ‘De ietsnut’ over?
Marijn is twaalf jaar en weet wat hij wil: kunst maken. Hij is een groot
talent. Daarom is Marijn al toegelaten op de vooropleiding van de ‘Koninklijke
Academie van Beeldende Kunsten’ in Den Haag. Een spannende tijd breekt
aan, want hij heeft zijn eerste expositie. En dan wordt zijn werk voor het eerst
beoordeeld door kritische docenten. Is Marijns werk goed genoeg om door te
mogen leren aan de kunstacademie?
DOCENTEN
voor de film
1
Opdracht
Lees ‘waar gaat De Ietsnut’ over? Marijn is twaalf jaar en nu al bezig
met wat hij later wil worden: kunstenaar.
Wat wil jij later worden?
En waarom juist dit beroep?
Context
Niet alle documentaires zijn even makkelijk te begrijpen als de context waarbinnen het onderwerp van de documentaire valt niet of onvoldoende bekend
is. Dit onderdeel voorziet in achtergrondkennis over de context.
KUNST
Wat is kunst? Daarover lopen de meningen nogal uiteen. Het antwoord hangt
af van de tijd en de cultuur waarin de vraag gesteld wordt. Maar vaak wordt
het gedefinieerd als alles wat mensen maken dat de zintuigen en geest prikkelt door originaliteit en/of schoonheid. Onder kunst vallen veel verschillende
vormen, zoals schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s, muziek, dans- en theatervoorstellingen. Kunst moet voor de meeste mensen origineel zijn. Of zoals
Marijn in De ietsnut zegt: “Je moet bij kunst de dingen op je eigen manier
doen.” En omdat het de eigen manier van de kunstenaar is, wordt kunst niet
altijd door iedereen begrepen.
1
Want iedereen interpreteert kunst op zijn eigen manier. Dat maakt kunst persoonlijk. Niet alleen voor de maker, maar ook voor kijker of luisteraar.
De Ietsnut gaat over kunst. Onder kunst vallen veel verschillende
vormen, zoals schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s, muziek, dans- en
theatervoorstellingen. Kunst moet voor de meeste mensen origineel zijn.
Of zoals Marijn in De ietsnut zegt: “Je moet bij kunst de dingen op je
eigen manier doen.” Want iedereen kijkt naar kunst op zijn eigen manier.
Ga op zoek naar een kunstwerk bij jou in de buurt of op het internet.
Beschrijf het kunstwerk en vertel aan je buurman of buurvrouw waarom
je het kunstwerk wel of niet mooi vindt.
Wie is de maker?
Waarom maakt iemand documentaires? Dit onderdeel biedt informatie over de
regisseur van De ietsnut. U kunt deze informatie voor of na de vertoning met
uw leerlingen bespreken.
De maker van DE ietsnut
Martijn Blekendaal komt via zijn stage bij de televisie terecht als researcher. Het lijkt Martijn leuk om niet alleen
onderzoek te doen, maar ook zelf te regisseren. Hij begint reportages te maken. Maar na een tijd raakt Martijn
daarop uitgekeken. “Het leek mij nog interessanter om
langere verhalen te vertellen. Waarin ik niet meteen met
antwoorden kom, maar waarin ik allerlei vragen oproep
waarop ik zelf ook niet het antwoord weet. Waardoor de
kijker meer aan het denken wordt gezet. En dat is wat de kracht van documentaire kan zijn.” Martijn maakt nu sinds vier jaar documentaires. Momenteel
werkt hij aan de documentaireserie Titaantjes over jong creatief talent.
3
Opdracht
Door het maken van een documentaire kan Martijn Blekendaal, de regisseur van De Ietsnut, lange verhalen vertellen. In plaats van antwoorden
wil hij dat zijn documentaires vragen oproept bij de kijker.
Welke vragen heb jij na het zien van De Ietsnut?
Welke vragen zou jij willen stellen aan hoofdpersoon Marijn?
na de film
DOCENTEN
voor de film
2
Opdracht
2
DOCENTEN
De totstandkoming van een documentaire
Wat zijn de beweegredenen van een documentairemaker om een bepaald
onderwerp nader te belichten? Dit onderdeel geeft inzicht in hoe een idee
ontstaat en zich ontwikkelt. U kunt deze informatie voor of na de vertoning
met uw leerlingen bespreken.
Het idee
Het idee voor deze film ontstaat doordat Martijn Blekendaal geïrriteerd raakt
door de vele politici die zeggen dat kunst iets is voor een kleine elite. En dat
vindt hij onzin. Kunst is voor iedereen. ‘De een put inspiratie uit een abstract
schilderij, de ander uit een liedje van Marco Borsato. Dat is de universele
kracht van kunst.’ Martijn beleeft zelf veel plezier aan kunst en het maken
ervan. Als kind tekent en knutselt Martijn al veel en nog steeds maakt hij dingen. Nu televisie en films. Martijn: “Het leek mij leuk om een documentaire te
maken over een jongetje dat net als ik een onbedwingbare drang heeft om iets
te maken. Dat Marijn ook nog eens zeer getalenteerd is, maakte het helemaal
bijzonder om hem een tijdje te volgen.” De Ietsnut laat zien dat kunst niet alleen iets is voor oude rijke dames en heren, maar ook voor gewone kinderen.
Marijn heeft een talent om dingen op een andere manier te zien en daar
vervolgens een kunstwerk van te maken. Beschrijf het talent van je buurman en buurvrouw en lees aan hem of haar voor wat je hebt opgeschreven.
Opdracht
Stel dat een regisseur een documentaire over jou zou maken. Waarover
zou het dan gaan? Wat zou er allemaal gefilmd moeten worden? Wat
vertel je? En wat is de titel van jouw documentaire?
DOCENTEN
na de film
4
5
Opdracht
Het filmen van een documentaire
Elke documentaire is uniek omdat het productieproces nooit van te voren in
zijn geheel vastligt. Dit onderdeel biedt inzicht in wat er allemaal bij komt
kijken om een documentaire te maken. U kunt deze informatie na de vertoning
met uw leerlingen bespreken.
Anders kijken
Martijn Blekendaal maakt de documentaire zoals Marijn de wereld en kunst
ziet. “Toen Marijn de eerste keer dat ik hem ontmoette al meteen zei dat hij
3
het saai vond om op een gewone manier naar de wereld te kijken, wist ik dat
ik een film over hem wilde maken. Want dat is eigenlijk precies wat je met film
maken ook doet: op zo’n manier naar de wereld kijken dat hele gewone dingen
bijzonder worden. ‘Dat doet hij niet alleen door Marijns werk te laten zien en
hem erover te laten vertellen. Martijn gebruikt onder andere ook point-of-view
shots. Dat betekent dat de camera filmt waar Marijn naar kijkt. Zo filmt hij
wat Marijn ziet als hij onderweg naar de gebouwen kijkt en hoe door glas zijn
beeld vervormd wordt. Ook maakt hij gebruik van montage. Hij monteert het
woord ‘shit’ drie keer achter elkaar om, zoals Marijn zelf ook uitlegt, “het groot
te laten zien en een andere persoonlijkheid te geven”. En dat maakt iemand
tot een ietsnut: “Anders kijken zodat je van gewone dingen iets anders kunt
maken.”
na de film
6
7
Opdracht
Marijn zijn leven draait om knutselen, het maken van kunst. Hij vindt het
saai om op een gewone manier naar de wereld te kijken. Dat doet maker
Martijn Blekendaal met zijn film ook: op zo’n manier naar de wereld
kijken dat hele gewone dingen bijzonder worden. Kijk eens maximaal
vijf minuten naar buiten uit het raam naar bijvoorbeeld de wolken of een
boom. Zie je er iets anders in? Bijvoorbeeld een leeuwenkop in de wolken? Maak een tekening van wat je hebt gezien.
Opdracht
De titel van de documentaire is De Ietsnut. Waarom denk je dat de
regisseur voor deze titel heeft gekozen?
Als jij een andere titel aan de documentaire zou mogen geven, welke
titel is dat dan?
TOT SLOT
IDFA is altijd benieuwd naar de manier waarop bovenstaande opdrachten in
de klas zijn behandeld. Heeft u tips en/of aanvullingen voor andere docenten?
Dan kunt u mailen naar [email protected]
Tip: Door middel van het inschrijfformulier voor Docschool Online op
www.idfa.nl/educatie heeft u toegang tot vele documentaires en bijbehorend
lesmateriaal.
De IDFA schoolvoorstellingen worden mede mogelijk gemaakt door:
P.W. Janssen’s Friesche Stichting.
Ietsnut
Martijn Blekendaal Nederland, 2013, 20 min
De Ietsnut kwam tot stand in samenwerking met
de AVRO
Auteur: Olivier ten Kate
Eindredactie: IDFA, Roos Dickhout
Vormgeving: Madelinde Hageman
© IDFA 2014 | 020 6273329
www.idfa.nl
4
LEERLINGEN
1
2
Opdracht 1 (voor de film)
Lees ‘waar gaat De Ietsnut’ over? Marijn is twaalf jaar en nu al bezig
met wat hij later wil worden: kunstenaar.
Wat wil jij later worden?
En waarom juist dit beroep?
Opdracht 2 (voor de film)
De Ietsnut gaat over kunst. Onder kunst vallen veel verschillende
vormen, zoals schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s, muziek, dans- en
theatervoorstellingen. Kunst moet voor de meeste mensen origineel zijn.
Of zoals Marijn in De Ietsnut zegt: “Je moet bij kunst de dingen op je
eigen manier doen.” Want iedereen kijkt naar kunst op zijn eigen manier.
Ga opzoek naar een kunstwerk bij jou in de buurt of op het internet en
vertel aan je buurman of buurvrouw waarom je het kunstwerk wel of niet
mooi vindt.
Waar gaat De Ietsnut over?
Marijn is twaalf jaar en weet wat hij wil: kunst maken. Hij is een groot
talent. Daarom is Marijn al toegelaten op de vooropleiding van de ‘Koninklijke
Academie van Beeldende Kunsten’ in Den Haag. Een spannende tijd breekt
aan, want hij heeft zijn eerste expositie. En dan wordt zijn werk voor het eerst
beoordeeld door kritische docenten. Is Marijns werk goed genoeg om door te
mogen leren aan de kunstacademie?
3
4
Opdracht 3 (NA de film)
Door het maken van een documentaire kan Martijn Blekendaal, de regisseur van De Ietsnut, lange verhalen vertellen. In plaats van antwoorden
wil hij dat zijn documentaires vragen oproept bij de kijker. Welke vragen
heb jij na het zien van De Ietsnut?
Welke vragen zou jij willen stellen aan hoofdpersoon Marijn?
Opdracht 4 (na de film)
Marijn heeft een talent om dingen op een andere manier te zien en daar
vervolgens een kunstwerk van te maken. Beschrijf het talent van je buurman en buurvrouw en lees aan hem of haar voor wat je hebt opgeschreven.
LEERLINGEN
5
6
7
Opdracht 5 (na de film)
Stel dat een regisseur een documentaire over jou zou maken. Waarover
zou het dan gaan? Wat zou er allemaal gefilmd moeten worden?
Wat vertel je? En wat is de titel van jouw documentaire?
Opdracht 6 (na de film)
Marijn zijn leven draait om knutselen, het maken van kunst. Hij vindt het
saai om op een gewone manier naar de wereld te kijken. Dat doet maker
Martijn Blekendaal met zijn film ook: op zo’n manier naar de wereld
kijken dat hele gewone dingen bijzonder worden. Kijk eens maximaal
vijf minuten naar buiten uit het raam naar bijvoorbeeld de wolken of een
boom. Zie je er iets anders in? Bijvoorbeeld een leeuwenkop in de wolken? Maak een tekening van wat je hebt gezien.
Opdracht 7 (na de film)
De titel van de documentaire is De Ietsnut. Waarom denk je dat de
regisseur voor deze titel heeft gekozen?
Als jij een andere titel aan de documentaire zou mogen geven, welke
titel is dat dan?

Download Report