Op weg naar het eindexamen VWO

Op weg naar het eindexamen vwo
diploma
informatieboekje voor klas 3 vwo
oktober
2014
Op weg naar het eindexamen vwo
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave .......................................................................................................................... blz. 1
1.
Inleiding ........................................................................................................................ blz. 2
2.
De overgangsregeling ................................................................................................... blz. 3
3.
De profielen in klas 4 ................................................................................................... blz. 4
4.
Welk profiel kan ik het beste kiezen? .......................................................................... blz. 6
5.
Is een overstap van het ene naar het andere profiel mogelijk? .................................... blz. 7
6.
Wat informatie over nieuwe vakken ............................................................................ blz. 8
7.
8 quizvragen ................................................................................................................. blz. 9
8.
Nawoord ....................................................................................................................... blz. 9
Antwoorden op de quiz .............................................................................................. blz. 10
Bijlage:
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (bron: DeDecaan.net)
-1-
HOOFDSTUK 1
INLEIDING
De meeste leerlingen van 3 vwo zullen dit jaar een profiel en een keuzevak moeten kiezen. Sommige
leerlingen zullen echter niet aan de overgangsnormen voldoen en zullen klas 3 vwo over moeten
doen en ook zullen er leerlingen zijn die volgend jaar hun opleiding dienen voort te zetten in de
havo. Dit boekje is bedoeld om jou informatie te geven over de profielen en de
vervolgmogelijkheden en over de overgangsregeling die voor klas 3 vwo geldt.
Lees dit boekje daarom goed en laat het ook thuis lezen!
Wat is een profiel eigenlijk?
Een profiel is een samenhangend onderwijsprogramma dat voorbereidt op een groep
van verwante opleidingen in het hoger onderwijs.
Leerlingen kunnen kiezen uit vier profielen:
-cultuur en maatschappij (CM)
-economie en maatschappij (EM)
-natuur en gezondheid (NG)
-natuur en techniek (NT)
Het is belangrijk om te weten dat alle vakken die je krijgt, meetellen voor het examen. Zo is
bijvoorbeeld lichamelijke opvoeding voor iedereen een verplicht vak. Kun je om medische
redenen niet meedoen, dan zal je in overleg met de LO-docent een werkstuk moeten maken.
Let op: je hebt tot uiterlijk 23 april 2015 de tijd om een profiel en keuzevak te kiezen!
-2-
HOOFDSTUK 2
DE OVERGANGSREGELING
In de eerste en tweede klas gaan alle leerlingen in principe gewoon over. In de derde klas en hoger
werken we met een zogenaamde overgangsregeling.
De volgende overgangsregels gelden (deze staan ook beschreven in de schoolgids):
 voor de overgang geldt dat op het laatste rapport de cijfers worden afgerond op hele getallen
 je hebt niet meer dan 3 tekorten (een 5 is 1 tekort, een 4 is 2 tekorten enz.) Als je tekorten
hebt, moet je rapportgemiddelde minimaal een 6 zijn. Je mag geen 3 op je rapport hebben.
 je hebt een voldoende voor LO
 je mag maximaal één 5 in de kernvakken (Nederlands, Engels en wiskunde) hebben
 als je 3 tekorten hebt (maximaal één in de kernvakken) ben je in principe over, maar als deze
3 tekorten allemaal in het door jou gekozen profieldeel zitten, dan mag je dit profiel niet
kiezen. Voorbeeld: je kiest havo NT (zie tabel op bladzijde 5). Je hebt voor wiskunde B,
natuurkunde en scheikunde alle drie een 5. Verder heb je alleen maar voldoendes op je
rapport. Je hebt dus 3 tekorten en bent dus over, maar omdat je de 3 tekorten in het
profieldeel van NT hebt, mag je geen NT kiezen en zul je dus een ander profiel moeten
kiezen. Bij 2 of minder tekorten kun je elk profiel kiezen.
Vóór 23 april 2015 moet je kiezen welk profiel en welk keuzevak je volgend jaar gaat doen. Jouw
keuze wordt tijdens het mentorgesprek gemaakt. Is de keuze die je tijdens het mentorgesprek maakt
definitief of kan er nog iets gewijzigd worden?
Dat hangt van de overgangsvergadering af, die helemaal aan het einde van het schooljaar
gehouden wordt. Vóór 23 april 2015 wil de SGL om organisatorische redenen in grote lijnen
weten wat elke leerling volgend jaar gaat doen. Voor de meeste leerlingen ligt de keuze dan vast.
Als de overgangsvergadering echter een ander beeld van je resultaten geeft dan de vergadering
van april 2015, dan zal je keuze gewijzigd kunnen worden.
We onderscheiden de volgende mogelijkheden:
 Advies in april 2015 en advies bij de overgangsvergadering is hetzelfde. Er verandert niets
aan de keuze die tijdens het mentorgesprek is ingevuld.
 Vorig jaar ben je afgeweken van het advies. In april 2015 voldoe je niet aan de
overgangsregels en word je dus voor het volgend schooljaar verplicht geplaatst in 3 havo. Bij
de overgangsvergadering voldoe je wel aan de regels. Je wordt nu alsnog in 4 vwo geplaatst
en zult dus alsnog een profiel moeten kiezen.
 Vorig jaar ben je niet afgeweken. In april 2015 voldoe je niet aan de overgangsregels en word
je dus voor volgend jaar als zittenblijver ingedeeld bij 3 vwo. Bij de overgangsvergadering
voldoe je wel aan de regels. Je wordt nu alsnog in 4 vwo geplaatst en zult dus alsnog een
profiel moeten kiezen.
 Vorig jaar ben je afgeweken van het advies. In april 2015 voldoe je aan de overgangsregels.
Je wordt dus voor volgend schooljaar in 4 vwo geplaatst en zult een profiel moeten kiezen.
Bij de overgangsvergadering voldoe je niet meer aan de regels. Je wordt nu alsnog in 3 havo
geplaatst.
 Vorig jaar ben je niet afgeweken van het advies. In april 2015 voldoe je aan de
overgangsregels. Je wordt dus voor volgend schooljaar in 4 vwo geplaatst en zult een profiel
moeten kiezen. Bij de overgangsvergadering voldoe je niet meer aan de regels. Je wordt nu
alsnog als zittenblijver in 3 vwo geplaatst.
-3-
HOOFDSTUK 3
DE PROFIELEN IN KLAS 4
Elk profiel heeft een gemeenschappelijk deel, een aantal profielvakken, een of twee door de
SGL verplicht gestelde keuzevakken en een extra examenvak.
VWO: Cultuur en Maatschappij (CM):
Je krijgt de volgende vakken in het gemeenschappelijk deel:
Nederlands
Engels
kies uit Frans, Duits of Spaans als tweede taal (Spaans alleen mogelijk als je dit in klas 3 gevolgd hebt)
maatschappijleer
lichamelijke opvoeding
culturele kunstzinnige vorming
algemene natuurwetenschappen
Je krijgt de volgende profielvakken:
wiskunde C
geschiedenis
Je krijgt de volgende verplichte keuzevakken:
aardrijkskunde
kunstvak
Kies één (verplicht) extra examenvak uit:
Frans als derde taal
Duits als derde taal
Spaans als derde taal (alleen mogelijk als je dit in klas 3 gevolgd hebt)
economie
VWO: Economie en Maatschappij (EM):
Je krijgt de volgende vakken in het gemeenschappelijk deel:
Nederlands
Engels
kies uit Frans, Duits of Spaans als tweede taal (Spaans alleen mogelijk als je dit in klas 3 gevolgd hebt)
maatschappijleer
lichamelijke opvoeding
culturele kunstzinnige vorming
algemene natuurwetenschappen
Je krijgt de volgende profielvakken:
wiskunde A
economie
geschiedenis
Je krijgt het volgende verplichte keuzevak:
management en organisatie (M & O)
Kies één (verplicht) extra examenvak uit:
Frans als derde taal
Duits als derde taal
Spaans als derde taal (alleen mogelijk als je dit in klas 3 gevolgd hebt)
aardrijkskunde
-4-
VWO: Natuur en Gezondheid (NG)
zie ook pagina 7 over dubbelprofielen
Je krijgt de volgende vakken in het gemeenschappelijk deel:
Nederlands
Engels
kies uit Frans, Duits of Spaans als tweede taal (Spaans alleen mogelijk als je dit in klas 3 gevolgd hebt)
maatschappijleer
lichamelijke opvoeding
culturele kunstzinnige vorming
algemene natuurwetenschappen
Je krijgt de volgende profielvakken:
kies uit wiskunde A of wiskunde B (door de SGL wordt wiskunde B aanbevolen, dit biedt meer mogelijkheden)
biologie
scheikunde
Kies één verplicht keuzevak uit:
aardrijkskunde, natuurkunde, O&O* (technasium) *O&O alleen mogelijk in overleg met technasiumafdeling
Kies één verplicht extra examenvak uit:
aardrijkskunde
natuurkunde
O&O* (technasium) *O&O alleen mogelijk in overleg met technasiumafdeling
wiskunde D
VWO: Natuur en Techniek (NT):
zie ook pagina 7 over dubbelprofielen
Je krijgt de volgende vakken in het gemeenschappelijk deel:
Nederlands
Engels
kies uit Frans, Duits of Spaans als tweede taal (Spaans alleen mogelijk als je dit in klas 3 gevolgd hebt)
maatschappijleer
lichamelijke opvoeding
culturele kunstzinnige vorming
algemene natuurwetenschappen
Je krijgt de volgende profielvakken:
wiskunde B
natuurkunde
scheikunde
Kies één verplicht keuzevak uit:
wiskunde D, natuur, leven en technologie (NL&T), O&O* (technasium)
*O&O alleen mogelijk in overleg met technasiumafdeling
Kies één (verplicht) extra examenvak uit:
wiskunde D
natuur, leven en technologie (NL & T)
O&O* (technasium) *O&O alleen mogelijk in overleg met technasiumafdeling
biologie
aardrijkskunde
-5-
HOOFDSTUK 4
WELK PROFIEL KAN IK HET BESTE KIEZEN?
Op bovenstaande vraag kan uiteraard niet zomaar antwoord worden gegeven.
Belangrijk is het om in ieder geval met twee zaken rekening te houden:
1. Wat kan ik zelf aan?
Voor de profielen Natuur en Gezondheid (NG) en Natuur en Techniek (NT) moet je goed
zijn in exacte vakken (wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie). Als je bijvoorbeeld
heel veel moeite hebt met wiskunde en toch het NG-profiel of het NT-profiel kiest, dan zou
je wel eens hele grote problemen kunnen krijgen. Onderschat dit niet! Kies een profiel dat
goed aansluit bij de dingen waar jij goed in bent. Bij het NG-profiel moet je een keuze maken
uit wiskunde A of B. Kies niet zomaar wat, maar vraag je wiskundeleraar om advies.
Leerlingen die in het NG-profiel het vak natuurkunde opnemen, hebben automatisch een z.g.
dubbelprofiel NG/NT. Dit geldt ook voor NT-leerlingen die biologie in hun pakket opnemen.
Ook zij hebben een dubbelprofiel NG/NT.
2. Welk profiel vragen de vervolgopleidingen?
Om antwoord op deze vraag te krijgen, zul je jezelf goed moeten voorlichten. Achterin dit
boekje kun je in de tabellen zien welk profiel bij welke opleiding past. Vaak is het zo dat de
profielen Natuur en Gezondheid en Natuur en Techniek ook toegang verschaffen tot
opleidingen waarvoor de profielen Cultuur en Maatschappij of Economie en
Maatschappij bedoeld zijn. Andersom is dit meestal niet het geval: voor technische
opleidingen heb je beslist het NT- of NG-profiel nodig!
Een zeer beknopte opsomming:
profiel Cultuur en Maatschappij:
agogische opleidingen (o.a. maatschappelijk werk, hulpverlening, personeelswerk)
artistieke opleidingen (o.a. kunstacademie, conservatorium, theaterschool)
onderwijs (niet-exacte vakken, basisschool)
profiel Economie en Maatschappij:
marketing opleidingen
economische opleidingen (o.a. accountancy, kantoorautomatisering, bestuurskunde)
horecaopleidingen
toeristische opleidingen
onderwijs (niet-technische vakken, basisschool)
profiel Natuur en Gezondheid:
agrarische opleidingen (o.a. landbouw, veehouderij, diermanagement, milieu)
gezondheidszorg (o.a. verpleging, diergeneeskunde, geneeskunde, verloskunde)
onderwijs (exacte vakken)
profiel Natuur en Techniek:
techniek (o.a. bouwkunde, informatica, luchtvaart, scheepsbouw, elektro)
maritieme opleidingen
laboratoriumopleidingen
onderwijs (exacte vakken)
Nogmaals, dit overzicht is beknopt en dus lang niet volledig. Raadpleeg de tabellen achterin
dit boekje of vraag je decaan om meer informatie. Overigens organiseren we in januari
profielvoorlichtingsdagen en is er voor ouders én leerlingen op 13 januari 2015 een
voorlichtingsavond over de profielen.
-6-
HOOFDSTUK 5
IS EEN OVERSTAP VAN HET ENE NAAR HET ANDERE PROFIEL MOGELIJK?
Overstappen van het ene naar het andere profiel is in principe niet mogelijk. De verschillen
tussen de profielen zijn te groot om een eventuele overstap te kunnen maken. Je zit vast aan
de keuze die je dit jaar als derdeklasser gaat maken.
Tussen de profielen Natuur en Gezondheid (NG) en Natuur en Techniek (NT) bestaat
echter niet zo veel verschil. Leerlingen die NT of NG kiezen, hebben vaak een z.g.
dubbelprofiel.
Voor leerlingen die Natuur en Gezondheid (NG) kiezen, geldt het volgende:
 als je voor wiskunde B kiest en ook natuurkunde in je vakkenpakket opneemt, dan
heb je een dubbelprofiel (je hebt dan dus ook Natuur en Techniek).
Voor leerlingen die Natuur en Techniek (NT) kiezen, geldt het volgende:
 als je biologie in je vakkenpakket kiest, dan heb je een dubbelprofiel (je hebt dan dus
ook Natuur en Gezondheid).
Voor je latere studiekeuze maakt het niet veel uit of je een enkel- of een dubbelprofiel hebt.
Als je het echter leuk vindt om twee profielen op je diploma te hebben, dan moet je dus met
bovenstaande rekening houden. Samengevat:


NG + wiskunde B + natuurkunde = dubbelprofiel
NT + biologie = dubbelprofiel
-7-
HOOFDSTUK 6
WAT INFORMATIE OVER NIEUWE VAKKEN
In de lessentabellen kom je ook vakken tegen die je dit jaar niet gehad hebt: algemene
natuurwetenschappen (ANW), management en organisatie (M&O), natuur, leven en
technologie (NL & T), maatschappijleer en 4 soorten wiskunde (A, B, C en D). Op deze
bladzijde vind je wat beknopte informatie over deze vakken.
ANW staat voor het vak Algemene Natuurwetenschappen. Dit is een combinatievak van
natuurkunde, scheikunde en biologie en is voor alle leerlingen in de vierde klas van het vwo
verplicht.
M&O (management en organisatie) is een economisch vak. Iedere leerling van het havo/vwo
komt later in een middenkader- of hogere kaderfunctie terecht. Dan wordt er van je verwacht
dat je op organisatiegebied wat kunt. Je bent dan een manager. In de dagelijkse praktijk heb
je al veel daarmee te maken. Het vak M&O probeert je daarbij te helpen en leert je een aantal
vaardigheden. Die komen je later bij het uitoefenen van je beroep van pas. Je moet dan
denken aan: wat zijn juridische aspecten van verenigingen, bedrijven enz.; hoe leg je
financiële gegevens vast; op welke manier bereken ik verkoopprijzen; wat is de rol van de
overheid bij dit alles. Bij M&O ga je met deze onderwerpen aan de slag.
NL & T is het nieuwe vak natuur, leven en technologie. In dit vak worden de zogenaamde
bètavakken geïntegreerd. Het vak heeft als doel om leerlingen op een uitdagende manier
kennis te laten maken met onderwerpen die raakvlakken hebben met biologie, natuurkunde,
fysische geografie, scheikunde en wiskunde.
Maatschappijleer omvat een aantal thema's: multiculturele samenleving, mens en werk
(arbeid), politieke besluitvorming, massamedia en criminaliteit en strafrecht. Vooral
actualiteit is een onderdeel waar veel aandacht aan besteed wordt. Maatschappijleer probeert
leerlingen kritisch te laten kijken naar de maatschappij waarin zij leven. Tijdens de lessen
ontstaan vaak discussies, waarbij het belangrijk is dat je je mening kunt formuleren.
Wiskunde A, B, C en D: waarschijnlijk heb je tijdens de wiskundelessen van dit jaar al van
je docent informatie gekregen over de verschillende soorten wiskunde die aangeboden
worden. We zullen er daarom in dit boekje niet verder op ingaan. Vraag je wiskundedocent
om meer informatie.
Voor alle nieuwe vakken geldt: we zullen als SGL ons best doen om jullie dit schooljaar zo
goed mogelijk voor te lichten, zodat je tot een verantwoorde keuze van een profiel kunt
komen.
Op 13 januari 2015 organiseren we voor ouders en leerlingen een voorlichtingsavond over de
profielkeuze en in diezelfde week zijn er voor de leerlingen profielvoorlichtingsdagen. Je zult
hier op een later tijdstip uitgebreid over geïnformeerd worden.
-8-
HOOFDSTUK 7
8 QUIZVRAGEN
Het is heel belangrijk dat je alle informatie uit dit boekje begrijpt. Wat zijn je
keuzemogelijkheden, welke studie kan je met je diploma gaan volgen enz. enz.
Daarom 8 vragen om te kijken of je de informatie begrepen hebt. Antwoorden op de volgende
bladzijde.
1. Vóór welke datum moet jij dit schooljaar je keuze gemaakt hebben?
2. Je bent nog nooit afgeweken. Het docententeam besluit dat je moet blijven zitten in
klas 3. Mag je zelf kiezen om toch naar 4 vwo te gaan?
3. In april 2015 kies je voor 4 vwo CM. Mag je in juni 2015 je keuze nog wijzigen?
4. Als je gekozen hebt voor EM en je vindt het tijdens het vierde jaar toch niet zo leuk
als je gedacht had, dan kun je voor de kerstvakantie nog van profiel veranderen. Ja of
nee?
5. In het profiel CM heb je altijd aardrijkskunde. Ja of nee?
6. Je wilt de wo-studie notarieel recht gaan volgen. Je hebt een vwo NT diploma. Kan
dit? (raadpleeg de tabellen uit de bijlage achterin dit boekje)
7. Je wilt de wo-studie tandheelkunde gaan volgen. Je hebt een vwo NT diploma. Kan
dit? (raadpleeg de tabellen uit de bijlage achterin dit boekje)
8. Je wilt de wo-studie fiscale economie gaan volgen. Je hebt een vwo CM diploma. Kan
dit? (raadpleeg de tabellen uit de bijlage achterin dit boekje)
HOOFDSTUK 8 NAWOORD
Al met al is dit een heel uitgebreid boekje geworden. Ik kan me goed voorstellen dat het je
allemaal een beetje is gaan duizelen. Ik hoop in ieder geval dat het je duidelijk is geworden
dat je jezelf in de derde klas goed moet oriënteren over je toekomst.
Mochten er nog vragen zijn, wend je dan tot je mentor of decaan.
Wijs je ouders erop dat ook zij een afspraak kunnen maken met de decaan.
Nick Duncan, decaan
e-mail: [email protected]
oktober 2014 wijzigingen voorbehouden
-9-
Antwoorden van de vorige bladzijde.
1. vóór 23 april 2015
2. nee, zittenblijven is geen advies, maar een verplichting
3. nee, de keuze die je vóór 23 april gemaakt hebt, is definitief (tenzij de
overgangsvergadering een ander beeld geeft dan het rapport van april 2015, zie blz. 3)
4. nee
5. ja
6. ja
7. dat kan alleen als je biologie als extra examenvak gekozen hebt (en dit is mogelijk!)
8. nee, want je hebt wiskunde C gehad (en dus niet de vereiste wiskunde A of B)
TABEL DOORSTROOMRECHTEN VWO-WO
Op de website – de link onder dit boekje – kun je in de tabellen aflezen welk profiel je nodig hebt om
een bepaalde studie te kunnen gaan volgen. Het zijn officiële tabellen die voor heel Nederland gelden.
Bron: DeDecaan.net.
Mocht je besluiten om na het behalen van je vwo diploma toch liever naar een hbo opleiding te gaan
in plaats van naar een universitaire opleiding, vraag dan je aan je decaan om het boekje Op weg naar
het eindexamen havo. Hierin is een overzicht opgenomen van alle hbo opleidingen.
-10-