Rijkdom van karakters - Cock Grandia Corporate Governance

Rijkdom aan karakters
Ieder mens is een uniek wezen. Niet alleen ‘biologisch’ gezien, maar vooral ook door iets wat velen omschrijven
als persoonlijkheid, in de volksmond ook wel karakter genoemd. Tal van factoren spelen hierin een rol. Dingen
die we misschien al vanaf onze geboorte hebben meegekregen van onze ouders, zoals intelligentie, natuurlijke
aanleg of talenten, en misschien ook bepaalde erfelijke gedragskenmerken. Of dingen die we tijdens ons leven
leren door onze ervaringen, opvoeding, opleiding en door de mensen met wie we in aanraking komen.
Benutting van deze uniciteit is zeer waardevol. Bijvoorbeeld bij het samenstellen van teams of ‘gewoon’ als je
in gesprek gaat met de ander en zelfs met jezelf. Speel daarom met de rijkdom aan karakters!
Voordat we op het ‘hoe en wat’ ingaan, eerst een stukje theorie.
Een globale indeling
Dr. Carl Jung onderscheidde en beschreef in 1921 vier ‘typen’ mensen (Psychological Types) aan de hand van
vier psychologische functies: denken, voelen, waarnemen en intuïtie. Later breide hij deze vierdeling uit door
de tweedeling Introvert/Extravert er aan toe te voegen.
Schema 1
Denken
Introvert
Extravert
Voelen
Denkers beslissen in eerste instantie vooral met het hoofd. Alvorens het gevoel wordt geraadpleegd, vindt de
ontvangen informatie eerst op een logische en analytische manier bij de ontvanger zijn weg.
Voelers beslissen in eerste instantie vooral met hun hart. Bij te maken afwegingen wordt eerst het gevoel
geraadpleegd en geniet de uitkomst daarvan de voorkeur boven het analytische en logische.
Extraverten halen hun energie vooral uit contacten met anderen. Extraverten hebben graag mensen om zich
heen en zijn constant op zoek naar prikkels waarop zij kunnen reageren.
Introverten halen hun energie vooral uit afzondering. Ze sluiten zich snel af voor prikkels in de omgeving en
hebben voorkeur voor één op één contacten.
In dit verband dient naast Jung, ook de Amerikaanse psycholoog William Moulton Marston genoemd te
worden. In de jaren twintig van de vorige eeuw ontwikkelde hij op basis van een omvangrijke studie een
praktisch persoonlijkheidsmodel (Emotions of Normal People, 1928). Marston ontwikkelde een
vierkwadrantenconcept, DISC genaamd. Ieder mens vertoont volgens Marston overeenkomst met één van de
kwadranten (zie schema 2). Hierdoor is gedrag objectief te observeren en te beschrijven, in plaats van
subjectief en oordelend.
__________________
Cock Grandia maart 2014 | Cock Grandia Corporate Governance | www.grandia.nu
Elke letter in Marstons vierkwadrantenconcept staat voor een specifieke factor die iets zegt over de manier
waarop iemand waarneembaar reageert op zijn of haar omgeving:
Dominantie
de manier waarop wordt omgegaan met problemen en uitdagingen.
Invloed/initiatief
de manier waarop invloed op anderen wordt uitgeoefend.
Stabiliteit
de manier waarop gereageerd wordt op veranderingen, tempowisselingen
en diverse activiteitenniveaus.
Conformiteit/consciëntieus
de manier waarop gereageerd wordt op regels en procedures gemaakt door
anderen.
Schema 2 (Jung en Marston)
Denken
Introvert
Extravert
Voelen
__________________
Cock Grandia maart 2014 | Cock Grandia Corporate Governance | www.grandia.nu
Leren onderscheiden
Omdat de DISC-taal gedrag beschrijft dat je kunt observeren, kun je in het algemeen karaktertrekken
identificeren. Onderstaand schema geeft hiervoor enig handvat.
Schema 3
Type
Kenmerken
Ambitieus
Direct
Krachtig
Onafhankelijk
Beslissend
Uitdagend
Herkenbaar door
Stevige handdruk
Directe blik
Uitdagen
Heftige gebaren
Kort lontje
Stevig woordgebruik
Luide stem
Leunt voorover
Initiatief
Expressief
Open
Enthousiast
Stimulerend
Impulsief
Stapt uitnodigend op je af
Geeft schouderklopjes
Praat met gebaren
Geanimeerd stemgebruik
Gebruikt beeldend taalgebruik
Is graag aan het woord
Geniet zichtbaar van complimenten
Droomt hardop
Stabiel
Solide
Relaxed
Betrouwbaar
Bescheiden
Behoudend
Verzorgend
Geduldig
Afwachtend
Knikt veel en begrijpend
Zachte handdruk
Voorzichtig woordgebruik
Weinig stemverheffing
Attent
Weinig expressie
Consciëntieus
Analytisch
Nauwkeurig
Bedachtzaam
Weloverwogen
Conservatief
Voorzichtig
Correcte houding
Bewaart fysieke afstand
Kijkt je kort en onderzoekend aan
Vlak stemgebruik
Afgemeten woordgebruik.
Weinig gebaren
Weinig expressie
Dominant
__________________
Cock Grandia maart 2014 | Cock Grandia Corporate Governance | www.grandia.nu
Communicatietips / omgangsvormen/ gebruiksaanwijzing
Schema 4
Hoog ‘roden’ houden van voortvarend handelen en
genieten van snelle en zichtbare resultaten. Vluchten komt
in hun woordenboek niet voor.
In gesprek met…
Wees rechttoe rechtaan
Zoekt ‘pittigheid’ en ga voor interactie
Laat je boodschap kort en duidelijk zijn
Weet waar je over praat
Toon geen aarzeling
Wees standvastig
Mensen met een hoge ‘D-factor’ willen graag winnen.
Vluchten komt in hun woordenboek niet voor.
Waak voor…
Niet relevante zaken in brengen
Onduidelijk zijn
Snel mee buigen
Hoog ‘gelen’ hebben niet veel nodig om van het onderwerp
of thema af te raken. Dat kan goed voor de discussie zijn,
maar bewaak de grenzen.
In gesprek met…
Vermijd details
Geef ruimte voor wederzijdse emoties
Zorg voor een warme en vrolijke omgeving
Benader vanuit gevoel
Toon je waardering aan het begin van een gesprek
Maak het persoonlijk
Mensen met een hoge I-factor willen zichzelf populair en
geaccepteerd zien. Zij leven sterk op van complimenten en
zichtbare waardering.
Waak voor…
Kortaf zijn
Het sociale element vergeten
Hoog ‘groene’ zijn sterk gericht op luisteren. Je zult ze vaak
moeten helpen om ‘naar voren’ te komen. Discussies
kunnen daardoor vaak moeilijk op gang komen.
In gesprek met…
Zorg voor een rustige omgeving
Maak het hem of haar gemakkelijk met bijvoorbeeld
een persoonlijke opmerking
Stel vooral open vragen / lok hem of haar de uit de
tent!
Wees vooral niet bedreigend
Deel je overwegingen en het doel waar je naar toe wil
Mensen met een hoge S-factor stellen zich graag
bescheiden, geduldig en betrouwbaar op. Stabiel reageren
is hun kracht.
Waak voor…
Aan het einde van je verhaal te beginnen
Overheersend zijn
Er haastwerk van maken
__________________
Cock Grandia maart 2014 | Cock Grandia Corporate Governance | www.grandia.nu
Hoog ‘blauwen’ kunnen zich met veel genoegen
omwentelen in vele details. Waak er voor dat het
perfectionisme niet verzandt in vitterij.
In gesprek met…
Zorg dat je goed voorbereid bent
Ga direct op het onderwerp of thema in
Wees tot the point
Maak je betoog niet langer dan nodig is
Wees er zeker van dat het sociale onderdeel
gewaardeerd wordt
Geef de tijd om na te kunnen denken
Waak voor…
Slordig of gemakkelijk gedrag
Onrealistisch zijn
Mensen met een hoge C-factor stellen zich
perfectionistisch, voorzichtig en volgzaam op.
Natuurlijk heeft iemand nooit helemaal alleen rood, geel, groen of blauw als karaktereigenschap. Iedereen
heeft een bepaalde mix in zich. Het is zeker mogelijk dat iemand bijvoorbeeld hoog rood en hoog geel is
tegelijk.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Wat wil je bereiken?
Wil je:
-
Beslissingen nemen en de uitdagingen aangaan?
Visie delen?
Standpunten uitwisselen?
Een analytische of corrigerende onderbouwing?
Wegdromen met anderen??
Rust aanbrengen?
Of een mix hiervan?
Let dan op de samenstelling van een team of een groep. Karakters zijn hierin zeer bepalend:
__________________
Cock Grandia maart 2014 | Cock Grandia Corporate Governance | www.grandia.nu
Schema 5
Wat te bereiken?
Beslissingen nemen?
De uitdaging aangaan?
Karakters die zich daarvoor lenen
Zorg dat er voldoende D in de groep
aanwezig is. Mensen met dit karakter
zijn vaak de gangmakers en zijn uit op
direct resultaat. Ze nemen snel
beslissingen en pakken problemen
rechtstreeks aan.
Visie delen?
Zorg voor een goede mix van D en I in
de groep. Voortvarendheid,
enthousiasme en creativiteit gaan
daarmee hand in hand samen.
Standpunten uitwisselen?
Zorg voor voldoende D en C karakters
in de groep. De ‘voors en tegens
komen dan onderbouwd op tafel’.
Analytische of corrigerende
onderbouwing?
Breng dan mensen een hoog C gehalte
bij elkaar.
Dromen met je publiek? Uitstapjes
maken? Creatief aan de slag?
Zet de types met een hoge I bij elkaar.
Rust / pas op de plek? Wil je
tegenwicht geven aan veranderingen?
Zet mensen met een hoge S bij elkaar.
Een mix van bovengenoemde doelen?
Alles in evenwicht?
Zorg voor een juiste mix aan karakters.
Op die manier is er plaats voor
voldoende onderbouwing, oog voor
alternatieven, ruimte voor ‘een pas op
de plaats’ en een stuwend gesprek.
Gedrag inschatten is mogelijk.
Sterker nog: je kunt het ook meten!
En niet alleen dat. Ook de drijfveren kun je in beeld brengen. En zelfs de talenten….
Meer weten?
Informeer vrijblijvend bij Cock Grandia Corporate Governance.
Bijlage: Gedrag en drijfveren en talenten in het kort.
__________________
Cock Grandia maart 2014 | Cock Grandia Corporate Governance | www.grandia.nu