pdf interview

HERINRICHTING VAN HET IJZERTORENMUS
INTERVIEW MET SCENOGRAAF KOEN BOVÉE
Je bent een veelgevraagd scenograaf. Wat vond je zo interessant aan de herinrichting van de IJzertoren dat je deze omvangrijke opdracht absoluut wilde doen?
(HUVW HQ YRRUDO DOV VFHQRJUDDI EHQ LN JH±QWHUHVVHHUG LQ DOOH
RSGUDFKWHQ GLH WH PDNHQ KHEEHQ PHW FXOWXXU JHVFKLHGHQLV
NXQVWHFRORJLHVWUHHNWDDOíNRUWRPELMQDDOOHV(HQEHODQJ
ULMNHYRRUZDDUGHYRRUPLMLVZHOGDWHUHHQEHODQJULMNHXLWGLH
SLQJ YDQ KHW RQGHUZHUS DDQ YRRUDIJDDW HQ GDW GH LQKRXG KHW
IXQGDPHQWYRUPWYDQKHWSURMHFW1DHHQHHUVWHJHVSUHNPHW
PHGHZHUNHUV YDQ GH ,-]HUWRUHQ OHHN KHW PH DOYDVW DDQ GH]H
YRRUZDDUGH YROGRHQ 'DDUQDDVW EHQ LN DOV NLQG YDQ 9ODDPVH
RXGHUVGLHRSJURHLGHQWLMGHQVHQQDGHGHZHUHOGRRUORJGLN
ZLMVRSXLWVWDSJHZHHVWQDDUGH,-]HUWRUHQ=RQGHUWRHQHFKWGH
EHWHNHQLVHUYDQWHVQDSSHQYRQGLNKHWHHQIDVFLQHUHQGHWRUHQ
(HQ JLJDQWLVFK PRQXPHQW LQ HHQ XLWJHVWUHNW ODQGVFKDS PHW
JURWH OHWWHUV ERYHQDDQ HQ HHQ NRUW ]LQQHWMH RQGHUDDQ çQRRLW
PHHURRUORJè-XLVWG£W]LQQHWMHKHHIWPHXLWJHGDDJG0RFKWLN
VDPHQPHWDOOHEHWURNNHQHQGDDUHHQVWHHQWMHNXQQHQWRHELM
GUDJHQGDQLVKHWSURMHFWYRRUPLMJHVODDJG
Naast scenograaf ben je ook architect. Op welke manier heeft
het monument IJzertoren en de architectuur ervan je geïnspireerd bij de scenografie?
=RQGHU WZLMIHO LV GH PRQXPHQWDOLWHLW YDQ KHW JHERXZ HHQ EH
ODQJULMNHLQVSLUDWLHEURQYRRUGHQLHXZHLQULFKWLQJYDQGHWRUHQ
2S GLW PRPHQW YHUGZLMQW GH PDJLH YDQ GH EXLWHQNDQW ELM KHW
ELQQHQWUHGHQYDQKHWJHERXZ(ULVWHYHHODIOHLGLQJ1RFKWDQV
OHHQW GH UXLPWH HU ]LFK ZHO WRH RS GH JHOLMNYORHUVH HQ HHUVWH
YHUGLHSLQJ]ZDUHEHWRQQHQSHLOHUVDOVGUDDJVWUXFWXXUYDQKHW
JHERXZ HHQ FHQWUDOH YLGH YDQ PHHU GDQ P KRRJ RPULQJG
GRRUHHQFU\SWHPHWNOHLQHUDPHQLQGLNNHPXUHQHQHHQNDSHO
FRPSOHHWPHWERJHQJODVUDPHQHQVWHQHQDOWDDU'HV\PER
OLHN YDQ KHW NUXLV NHHUW RYHUDO WHUXJ ]RZHO LQ GH NRS YDQ GH
WRUHQDOVRSHONYDQGHYHUGLHSLQJHQ$DQGHEXLWHQNDQW]LMQ
GLHNUXLVEHQHQGHGUDJHUVRIGHGUXPPHUVYDQGHWRUHQDDQGH
ELQQHQNDQWZRUGHQGHEHQHQYDQKHWNUXLVQLVVHQ]HJHYHQRS
GHYHUGLHSLQJHQGHFUXFLDOHUXLPWHYRRUGHPXVHDOHLQYXOOLQJ
Hebben ze destijds niet een paar verdiepingen teveel gebouwd?
$OV MH GDQ WRFK YRRU HHQ WRUHQ JDDW GDQ PRHW GLH KRRJ ]LMQ
PHWHU LV PLVVFKLHQ PDDU HHQ JUHQVSDDOWMH LQ 'XEDL LQ GH
9ODDPVH SROGHUV YDOW KLM RS +LM LV JHERXZG GRRU PHQVHQ GLH
RRUORJ KHEEHQ PHHJHPDDNW HQ DOV YUHGHVPRQXPHQW NDQ KLM
ZHOOLFKWQLHWKRRJJHQRHJ]LMQ+LMVWDDWHUHQZHPRHWHQHULHWV
PHHGRHQ0DDUYHUGLHSLQJHQLQULFKWHQDOVPXVHDOHUXLPWH
LVQDWXXUOLMNQLHWQLHWV
2RNYRRUGHEH]RHNHULVKHWHHQKHOHRSJDYHDOOHHQDODOOHWUDS
SHQ YDQ GH WRUHQ DIGDOHQ 'H RSVWHOOLQJ PRHW GXV HHQYRXGLJ
GXLGHOLMN HQ OHHVEDDU EOLMYHQ ]RQGHU HHQ RYHUGDDG DDQ REMHF
WHQWHNVWHQIRWRåVí%HOHYLQJHQVIHHUPRHWHQKHWEH]RHNDDQ
WUHNNHOLMNPDNHQHQHHQVFKHUSHDIEDNHQLQJYDQRQGHUZHUSHQ
PRHWGHEOLNIRFXVVHQRSGHMXLVWHLQKRXG
Hou je rekening met de geladenheid van de toren?
'H ,-]HUWRUHQ LV LQGHUGDDG HHQ JHODGHQ RQGHUZHUS HU LV QLH
PDQGGLHRQYHUVFKLOOLJUHDJHHUWDOVMHYHUWHOWEH]LJWH]LMQPHW
GHPXVHDOHLQULFKWLQJYDQGHWRUHQ(QG¢WPDDNWKHWMXLVWLQ
WHUHVVDQW +HW YHUKDDO PRHW QHXWUDDO HQ FRUUHFW ]LMQ ERYHQ
GLHQPRHWKHW]RZHOYROZDVVHQHQDOVNLQGHUHQDDQVSUHNHQ'H
PHHUGHUH ODJHQ GLH KHW WRUHQRQGHUZHUS VRZLHVR EHYDW ZLOOHQ
ZHJHEUXLNHQRPGHEH]RHNHUGHMXLVWHYUDJHQWHODWHQVWHOOHQ
RYHU]LFK]HOI]LMQLGHQWLWHLWHQGHXLWLQJGDDUYDQ
De titel van de tentoonstelling is ‘Wat rest van het leven. Wat
blijft van het land’. Op welke manier vertaal je dit gegeven naar
een scenografie? Kan je hiervan enkele voorbeelden geven?
'H EDVLVVWUXFWXXU YDQ GH QLHXZH LQULFKWLQJ LV YULM HHQYRXGLJ
+HW EH]RHN VWDUW PHW HHQ EHNOLMYHQGH NRUWILOP RYHU KHW OHYHQ
YDQHHQVROGDDWDDQKHWIURQWDDQGH,-]HURSGH]HOIGHSODDWV
DOVZDDUGHWRUHQQXVWDDW9HUYROJHQVEHVWLMJMHGHWRUHQPHWGH
OLIWHQELHGWGHSDQRUDPD]DDORIKHWGDNWHUUDVRSGHWRSMHHHQ
IHQRPHQDDOXLW]LFKWRSKHWODQGVFKDS0HWGHILOPLQKHWDFK
WHUKRRIGEHNLMNMHKHWYUHGLJHODQGVFKDSDQGHUVíGHYHOHPR
QXPHQWHQ HQ EHJUDDISODDWVHQ ]LMQ OLWWHNHQV LQ KHW ODQGVFKDS
3LMOHQRSGHERUVWZHULQJ]XOOHQGDDUQDDUYHUZLM]HQ9HUYROJHQV
GDDOMHDILQKHWPXVHXPLQGHEXLNYDQGHWRUHQKLHUEHOHHIMH
GHJHVFKLHGHQLVYDQRRUORJHQKHUGHQNLQJ
Moet een oorlogsmuseum sereen zijn of net rauw?
'HDIZHUNLQJYDQKHWPXVHDDOPHXELODLU]DOUXZEUXXWJURIHQ
UDXZ]LMQGHIRWRJUDILVFKHEHHOGHQ]LMQKDDUVFKHUSHQKHOGHU
(HQYHUKDDORYHURRUORJPDJZHOHHQ]HNHUHUXZKHLGEHYDWWHQ
:HZLOOHQGHRRUORJVREMHFWHQQLHWVDFUDOLVHUHQ'HPRQXPHQ
WDOH UXLPWH RS ]LFK PDJ GDDUHQWHJHQ ZHO EHQDGUXNW ZRUGHQ
HHQYRXGHQVHUHQLWHLWLQGHDDQNOHGLQJHUYDQ]LMQGDDURPEH
ODQJULMN
Een groot deel van de bezoekers van het Museum aan de IJzer zijn kinderen en jongeren. Hoe speel je daarop in met je
scenografie?
%HOHYLQJ HQ KHUNHQEDDUKHLG ]LMQ KHW XLWJDQJVSXQW =R VWDUW
GHWHQWRRQVWHOOLQJRSGHVWHYHUGLHSLQJPHWEHHOGHQHQDX
GLR YDQ PDUVHQ HQ WURHSHQYHUSODDWVLQJHQ ELM GH DDQYDQJ YDQ
GH RRUORJ 'H çEHDWè YDQ KHW VODJZHUN ELM GH PDUVPX]LHN GLH
KHWHQWKRXVLDVPHYRRUGHVWULMGYµµUGHDDQYDQJYDQGHRRUORJ
GHHG RSODDLHQ LV DOV JHYRHO KHUNHQEDDU ELM GH MRQJHUHQ EHDW
GRHWGHKDUWVODJVWLMJHQHQ]HWDDQWRWEHZHJLQJ2SHONHYHU
GLHSLQJRILQHONWKHPDWUDFKWHQZHHHQDDQNQRSLQJVSXQWELMGH
OHHIZHUHOGYDQGHMRQJHUHQWHYLQGHQLHWVZDWRRNYROZDVVHQHQ
]DODDQVSUHNHQ
SEUM V
DRAAG UW STEENTJE BIJ
!"#$%&"'()'"*#+"',#-".)/+,#0"(#
1234333
De twee hoofdthema’s zijn Belgisch-Duitse front en
Vlaamse Ontvoogding.. hoe wil je als ‘rode’ draad tussen beide, OOK aan vredeseducatie doen ? Hoe wil je
de verzuchting van de frontsoldaten van Nooit-MeerOorlog meegeven ?
9UHGHVHGXFDWLHLVG«URGHGUDDGGRRUKHHQGHYROOHGLJH
WHQWRRQVWHOOLQJ'LWWUDFKWHQZHHFKWHURSHHQJHSDV
WH PDQLHU WH GRHQ QLHW GRRU KHW YLQJHUWMH LQ GH OXFKW
WHVWHNHQ:HVWHOOHQYRRUDOYUDJHQRYHULGHQWLWHLWHHQ
RSYDOOHQGWHUXJNHUHQGHOHPHQWRSHONHYHUGLHSLQJ]HW
çYHQVWHUVRSLGHQWLWHLWèLQNOHXU:DWLVMHHLJHQLGHQ
WLWHLW" +RH NRP MH RS YRRU MH LGHQWLWHLW" ,V RSNRPHQ
YRRUMHHLJHQLGHQWLWHLWJRHGRIVOHFKW"%HWHNHQWHHQ
]HOIGHLGHQWLWHLWDOVHHQDQGHURRNDXWRPDWLVFKGDWMH
WRWHHQ]HOIGHVRFLDOHNODVVHEHKRRUW"HQ]í0HWGH]H
çYHQVWHUVRSLGHQWLWHLWèPDDNMHGHOLQNYDQKHWWKHPD
RRUORJPHWKHWWKHPDRQWYRRJGLQJ
,N GHQN WURXZHQV GDW KHW çQRRLW PHHU RRUORJèLGHH
PHHULVGDQHHQYHU]XFKWLQJYDQIURQWVROGDWHQ$OZLH
EHWURNNHQ ZDV ELM RRUORJ RI ZLH HU HYHQ ELM VWLOVWDDW
EHVHIW GDW RRUORJ QLHWV WH PDNHQ KHHIW PHW KHUR±VPH
PDDU DOOHV PHW QXWWHORRV EORHGYHUJLHWHQ 1LHW YRRU
KHUKDOLQJ YDWEDDU 'H 9ODDPVH RQWYRRJGLQJVVWULMG WR
QHQZHDOVHHQSRVLWLHIYRRUEHHOGYDQHHQYUHHG]DDP
PDDUFRPSOH[VWUHYHQQDDULGHQWLWHLW'HRRUORJVYHU
GLHSLQJHQLQGHWRUHQNRPHQYROOHGLJLQ]ZDUWZLWGH
9ODDPVHRQWYRRJGLQJVYHUGLHSLQJHQLQNOHXU
Op welke manier willen jullie het verschil maken met
de talloze initiatieven rond WOI
$OV ZLM LQ RQV RS]HW VODJHQ MRQJHUHQ DDQ WH VSUHNHQ
PHW HHQ ERHLHQGH HQ EHOHYLQJVJHULFKWH RSVWHOOLQJ HQ
DOVGHRUJDQLVDWLHHULQVODDJWHURRNHHQHGXFDWLHI
VFKRROSURJUDPPDDDQWHNRSSHOHQ]DOGH,-]HUWRUHQ
]LFK ]HNHU RQGHUVFKHLGHQ YDQ GH DQGHUH LQLWLDWLHYHQ
URQG:2,
-"5"67("*"*4#
0#9:"';
/+#*88
DRAAG HIER UW STEENTJE BIJ !
7HJHQ ZRUGW GH ,-]HUWRUHQ YROOHGLJ KHULQJHULFKW HQ
ZRUGW GH FU\SWH YROOHGLJ JHUHVWDXUHHUG 'H ZHUNHQ ZRU
GHQJHUHDOLVHHUGPHWGHVWHXQYDQGH9ODDPVHRYHUKHLG
7RHULVPH9ODDQGHUHQGHSURYLQFLH:HVW9ODDQGHUHQHQGH
VWDG 'LNVPXLGH 7RFK EHGUDDJW GH HLJHQ LQEUHQJ YDQ GH
9=:QRJVWHHGVHXUR
U KUNT ONS HIERBIJ HELPEN !
9RRU ă GUDDJW HHQ JHYHOVWHHQ YDQ GH ,-]HUWRUHQ XZ
QDDP'H]HDFWLHJLQJRIILFLHHOYDQVWDUWRSQRYHPEHU
1D VWRUWLQJ RQWYDQJW X SHU PDLO HHQ EHZLMV YDQ XZ
LQVFKULMYLQJ+HWQXPPHUKLHURS]DOXWRHODWHQGHGLJLWDOH
ORFDWLHYDQXZVWHHQWHUXJWHYLQGHQ
2PZLOOHYDQDGPLQLVWUDWLHYHUHGHQHQZRUGWJHYUDDJGOLHIVW
PLQVWHHQWMHVDDQWHNRSHQ'LWNDQGRRURYHUVFKULMYLQJ
RS UHN QU ,%$1 %( â%,&.5('%(%%YDQGHY]Z9RRU9UHGH9ULMKHLG9HU
GUDDJ]DDPKHLGPHWGHPHGHGHOLQJä'UDDJXZVWHHQWMHELMå
2RNJLIWHQHQGXROHJDWHQPHWILVFDDODWWHVWYDQDIă
]LMQPRJHOLMNGRRURYHUVFKULMYLQJRSUHNQU
,%$1%(%,&.5('%(%%YDQGH
Y]Z%HGHYDDUWQDDUGH*UDYHQDDQGH,-]HUPHWGHPHGH
GHOLQJä*LIWå
2Q]HKDUWHOLMNHGDQNDOYDVW
En tot slot: voor welk vaderland zou jij willen sterven?
0DJLNGURPHQYDQHHQODQGYDQVROLGDULWHLWHQJHOXN
HHQ ODQG ZDDU GH ]RQ QRRLW RQGHUJDDW" 0DDU LN GHQN
GDWKHWQXWWLJHU]RX]LMQGDWZHGDDUDOOHQQDDUVWUHYHQ
LSYHUYRRUWHVWHUYHQí
2SQRYHPEHUZHUGKHW,-]HUWRUHQPXVHXPDQQR
YRRUJHVWHOGFRPSOHHWPHWQLHXZHQDDPQLHXZORJRQLHXZH
KXLVVWLMO8LWHUDDUGPRFKWRRNHHQQLHXZHZHEVLWHQLHWRQW
EUHNHQ
:::$$1'(,-=(5%(