LC-20141031 Veenweidegebied Visie

31 oktober 2014, pag. 1
Eenderde van veenweide
niet meer te redden
r
Veenweide-strategieën
Veen niet meer
te redden (te duur)
Dokkum
Veenafbraak-vertragen
Scheiding natte natuur
en gangbare landbouw
(o.a. kavelruil)
Stiens
Kansrijke gebieden
veenbehoud
Leeuwarden
Burgum
Harlingen
Drachten
Bolsward
Sneek
Gorredijk
Joure
Heerenveen
Wolvega
Lemmer
Droge veenweide bij Ulesprong, met bijbehorend laag slootpeil van 3 meter onder zeeniveau. FOTO JILMER POSTMA
WILLEM BOSMA
LEEUWARDEN De Friese veenweiden zijn grotendeels gedoemd te
verdwijnen. De provincie hoopt enkele delen van teloorgang te vrijwaren.
Dit blijkt uit de ontwerp-Veenweidevisie, die gedeputeerde staten gisteren hebben gepresenteerd. Als de
melkveehouderij en de bijbehorende veendrooglegging op de oude
voet doorgaan, zal de helft van het
veendek in 2050 zijn verdwenen.
Gedeputeerde staten willen dat
proces vertragen waar het veen nog
minstens 8 decimeter dik is en in de
buurt van waardevolle natuurterreinen. Maisteelt, die de veenafbraak
sterk versnelt, wil de provincie ontmoedigen. Eenderde van de 73.000
hectare veen in het Lage Midden is
niet meer te redden. Aan het eind
van de eeuw is er nog eens eenderde
deel verteerd door oxidatie.
Anders dan in de veenstreken van
Utrecht en Holland is het slootpeil in
het Friese veenweidegebied vanaf de
jaren zeventig keer op keer actief
verlaagd om intensieve, grootschalige melkveehouderij te gerieven. Na
veertig jaar zou omkering van die
praktijk ,,vele miljarden’’ kosten, aldus GS. De gangbare landbouw laat
slechts keuze tussen acceptatie of
vertraging van de veenafbraak.
De Veenweidevisie geeft vier strategieën om toch nog iets van het
laagveen te behouden. Voor het reddeloze deel komen er maatregelen
die voor een ,,zachte landing’’ moet
zorgen. Zo kunnen eigenaren van
huizen op houten palen subsidie
krijgen voor herstel.
Daarbuiten zal de nadruk liggen
op vijf gebieden rond belangrijke natuurreservaten, waar het slootwaterpeil zonodig zal worden opgezet tot
dicht onder het maaiveld. Door ka-
© LC 311014 | RH | Bron: Veenweidevisie, Provincie Fryslân
Alleen behoud van
dikste en mooiste
stukken betaalbaar
velruil zouden natte natuur en intensieve grasteelt moeten worden
gescheiden, opdat beide naast elkaar
kunnen bestaan.
Of hiermee de bijzondere plantensoorten in Van Oordt’s Mersken, de
Alde Feanen en Rottige Meenthe/
Brandemeer veilig zijn voor uitdroging is niet zeker. De provincie wil
daarom nagaan of sommige in EUverband afgesproken natuurdoelstellingen mogen worden afgezwakt.
Vier tot zeven ,,kansrijke gebieden’’ worden uitverkoren voor aangepaste landbouwmethoden met
natte teelt en de ontwikkeling van
veenbelevingstoerisme. Het accent
op enkele kansrijke gebieden is vergelijkbaar met de nieuwe weidevogelpolitiek, erkent gedeputeerde
Hans Konst (ruimtelijke ordening).
Omdat generiek behoud van grutto’s en leeuweriken faalt, valt de provincie terug op plaatsen waar nog de
meeste eer aan is te behalen. In het
veen gebeurt nu hetzelfde.
Over de Veenweidevisie is drie jaar
lang ‘gepolderd’ met gemeentebesturen en behartigers van vaak tegenstelde belangen: de melkveehouders, de bewoners en de natuurbeschermers. In het resultaat moet elke groep iets van zijn gading vinden.
Het statenvoorstel bevat geen formele regels en er is geen financiering. Het wachten is op uitwerking
van de ideeën in de volgende jaren.
+