W.Z.C. SINT-ANTONIUS ROOTJENSWEG 77, 9200 DENDERMONDE. tel.: 052/21.09.91 fax: 052/21.13.02 Internet : www.wzcsint-antonius.be E-mail: [email protected] Januari, februari, maart 2014 Grembergen, december 2013 Vu: B. De Clippeleir De redactieraad: Bedet De Clippeleir Louis Bruyland Paul Vermoesen Dominik Van Daele Werkten mee: Pater Goossens Katrien Laget Nathalie Burssens Karen Van Rumst 2 Voorwoord ’t Is alweer mooi geweest. Het stemmig najaar, de donkere korte dagen, de avonden aan het knetterend haardvuur. Toch zijn we alweer blij dat we voorbij het keerpunt van 25 december zijn. Vanaf die dag worden de dagen weer langer en de nachten korter. Voor we het goed en wel beseffen zal het alweer lente zijn. Eén kanttekening echter. Tientallen jaren geleden was tijdens deze periode al een flink deel van de winter achter de rug. Op Allerheiligen vroor het en lag er dikwijls al sneeuw. De laatste jaren start het echte winterweer pas in januari. Door de opwarming van onze aarde zijn de seizoenen immers hun kluts kwijt. In deze winter - editie van toonhoogte brengen we een verslag van wat er in het najaar zoal gebeurde. We kijken ook vooral vooruit naar wat komen gaat. In december hadden we Alain Remue in ons midden. Als hoofd van de cel vermiste personen stelde hij ons de manier van werken voor van de federale politie wanneer iemand wordt vermist. Dit kan in België iedereen overkomen. Soms is dit een onrustwekkende verdwijning, soms ook niet. Wanneer een oudere met dementie vermist wordt, dan beschouwd men dit altijd als onrustwekkend. Dan moet er ook snel gehandeld worden. Het is een gebeuren waar wij in ons wzc misschien ook vroeg of laat kunnen mee geconfronteerd worden. Reden genoeg om dan duidelijk te weten wat er moet gebeuren. Wie ook op stap ging, maar dan met een duidelijk einddoel voor ogen was Theo Vermoesen, broer van Paul Vermoesen, lid van onze redactieraad. Een tocht te voet naar Santiago de Compostela. Een tocht vol uitersten. Waarschijnlijk met veel pijn en andere ontberingen, dikwijls ook vreugde en kippenvelmomenten. We laten u een stuk meegenieten van deze prachtige tocht. Was Theo blij dat hij weer in zijn vertrouwde bed lag, dan hopen wij voor hem dat hij geen last had van slaapstoornissen. Een probleem van deze tijd waar Dr. Laget (onze CRA) graag wat meer informatie over geeft. De oorzaken ervan, de gevolgen en de eventuele oplossingen vindt u in deze ‘Toonhoogte’. In 2014 starten we met een nieuw aanbod in ons wzc. We gaan in samenwerking met het Rode Kruis Vlaanderen starten met een ‘Zorgbibliotheek’. Niet zomaar wat boeken in een kast. Neen, alle mogelijke literatuur die u als bewoner van ons wzc kan of wil lezen. U zult zich daarvoor ook niet moeten verplaatsen. De bib komt gewoon op regelmatige tijdstippen naar je toe. Nathalie geeft een korte toelichting bij dit initiatief. 2014 wordt ook het jaar waarin het 100 jaar geleden zal zijn dat de grote oorlog ’14 – ’18 begon. Daarover meer in latere edities. In deze voorjaarseditie brengen we natuurlijk nog alle andere vaste rubrieken We wensen u veel leesplezier, een niet al te koud voorjaar en vooral een goede gezondheid. Wij willen onze lezers melden dat ook in 2014 ons infokrantje ‘Toonhoogte’ natuurlijk zal te bekijken zijn op onze website: www.wzcsint-antonius.be. Op de homepage vindt u het bewonersblad onder werking. Op deze manier besparen we niet alleen papier, maar kunnen we misschien nog meer lezers bereiken. 3 Jarige bewoners Januari De Potter Elisabeth De Visscher Paulus De Jonghe Yvonne Van Loo Yvonne Cambier Jeanne Lauman Yvonne De Caluwe Liesbeth Mels Alfons Van Elsen Jan Verhofstadt Maria Louise Van Aerden Hilda Laureys Emma De Cock Robert Jansegers Paula Van Brabandt Mario De Beul Lea Gillis Louisa Verstraeten Juliaan Geerinck Adriana Baert Antoinette 02/01/1930 03/01/1926 04/01/1923 04/01/1929 05/01/1927 09/01/1927 10/01/1954 12/01/1921 13/01/1931 19/01/1921 20/01/1925 20/01/1923 21/01/1936 23/01/1925 23/01/1948 24/01/1922 24/01/1925 25/01/1920 28/01/1924 30/01/1926 84 jaar 88 jaar 91 jaar 85 jaar 87 jaar 87 jaar 60 jaar 93 jaar 83 jaar 93 jaar 89 jaar 91 jaar 78 jaar 89 jaar 66 jaar 92 jaar 89 jaar 94 jaar 90 jaar 88 jaar Klaverweide Klaverweide Vlaspit Vlasbloem Vlaspit Vlasbloem Rietveld Klaverweide Klaverweide Vlasbloem Rietveld Rietveld Klaverweide Vlaspit Rietveld Klaverweide Klaverweide Klaverweide Rietveld Vlaspit 02/02/1924 02/02/1931 03/02/1921 06/02/1935 09/02/1922 14/02/1918 15/02/1933 15/02/1920 15/02/1927 15/02/1925 22/02/1936 27/02/1925 28/02/1933 90 jaar 83 jaar 93 jaar 79 jaar 92 jaar 96 jaar 81 jaar 94 jaar 87 jaar 89 jaar 78 jaar 89 jaar 81 jaar Klaverweide Klaverweide Vlasbloem Vlasbloem Klaverweide Klaverweide Vlasbloem Klaverweide Rietveld Rietveld Vlasbloem Vlaspit Vlasbloem Februari Verhelst Hendrik Callaert Joanna Boone Rachel Van Den Abbeele Andre Annerel Maria Van Gucht Maria Caudron Maria Peleman Joanna Verhas Jozef De Brabander Simona Van De Vondel Urbania Van Damme Elza Aerts Maria Louisa 4 Maart Vanloo Alice Verhelst Arlette Kennis Maria Van Haver Bertha Cassiman Lea De Puysseleir Henri Van Den Abbeele Bertha Van Vlemmeren Emiel Peirlinck Julienne Bracke Maria Hortensia Van Hoegaerden Leonia Vlaeminck Avila Delcart Victor Maebe Maria Wellens Anita Coppens Maria Vergaelen Bernard Rooms Rene 03/03/1935 04/03/1936 06/03/1923 09/03/1932 11/03/1938 12/03/1936 14/03/1917 18/03/1926 19/03/1931 21/03/1933 21/03/1927 23/03/1938 24/03/1921 24/03/1929 25/03/1926 27/03/1921 27/03/1959 30/03/1937 79 jaar 78 jaar 91 jaar 81 jaar 76 jaar 78 jaar 97 jaar 88 jaar 83 jaar 81 jaar 87 jaar 76 jaar 93 jaar 85 jaar 88 jaar 93 jaar 55 jaar 77 jaar Vlasbloem Vlasbloem Rietveld Vlasbloem Rietveld Vlasbloem Vlaspit Klaverweide Vlaspit Vlasbloem Vlasbloem Vlasbloem Vlaspit Vlaspit Vlaspit Klaverweide Vlasbloem Vlasbloem Welkom aan de nieuwe bewoners: Klaverweide Emiel De Keersmaecker 14/10/2013 Buggenhout Louis Van Eetvelde 6/12/2013 Oudegem Vlasbloem Yvonne Van Loo 8/10/2013 Grembergen. Alice Van Loo 30/10/2013 Waasmunster Vlaspit Rene Rooms 25/9/2013 Uitbergen Marie Therese Vrancken 4/12/2013 5 Volgende bewoners verbleven in kortverblijf: Op afdeling Klaverweide Het echtpaar Dierick Frederick en Willaerts Alma (Hamme) 31/10/2013 Op afdeling Rietveld Rogiers Julia P. (Grembergen) 23/09/2013 Verheyden Maria (Lebbeke) 24/09/2013 Burssens Gustaaf (Grembergen) 30/09/2013 Rupus Maria (Zele) 12/10/2013 Spittaels Simone (Dendermonde) 27/11/2013 Op afdeling Vlaspit Meert Gilbert (Lebbeke) 27/09/2013 De Smet Etienne (Denderbelle) 27/11/2013 Op afdeling Vlasbloem Michiels Maria (Grembergen) 16/10/2013 Smet Joseph (Lokeren) 16/10/2013 Minnebo Rene (Dendermonde) 5/12/2013 Pieters Albert (Waasmunster) 16/12/2013 De Meersman Roger (Lebbeke) Volgende bewoners verblijven in kortverblijf: Rupus Alfons en De Beule Odette (Grembergen) op Vlasbloem De Backer Maria (Hamme) op Klaverweide Famaey Romanie (Hamme)op Vlaspit Verbelen Maria (Buggenhout) op Vlaspit Fierens Maria (Grembergen) op Rietveld Hooft Maria (Malderen) op Vlasbloem Wij gedenken de overleden bewoners: Naam Geboortedat. Cool Maria A. 09/06/1926 De Bruyne Irene 07/08/1922 Poppe Julia M 17/06/1928 De Wolf Willie 10/10/1929 Verhelst Joanna 20/10/1923 VD Abbeele Aline 25/08/1913 De Corte Margriet 20/12/1923 Niessen Joanna 15/10/1926 VD Branden Pierre 29/01/1926 Saeys Godelieve 24/09/1926 De Vos Andre 03/05/1923 Overleden 31/08/2013 07/09/2013 16/09/2013 25/09/2013 02/10/2013 07/10/2013 23/10/2013 24/10/2013 29/11/2013 29/11/2013 11/12/2013 Afdeling Vlaspit Klaverweide Vlasbloem Vlaspit Vlasbloem Klaverweide Klaverweide Vlasbloem Klaverweide Vlaspit Vlasbloem 6 De top 10 van de oudste bewoners in ons wzc!! Bij het begin van dit nieuwe jaar maken we graag een top 10 van de oudste bewoners van ons wzc. In vergelijking met vorig jaar zijn er weinig wijzigingen. Aline Van Den Abbeele, een paar maanden jonger dan Octavie Hiel, en vorig jaar op nummer 2, is het voorbije jaar (na haar viering van 100 jaar) overleden. 0p 1 januari 2014 zijn dit hun leeftijden… 1. Hiel Octavie 2. Van Den Abbeele Bertha 3. Piryns Maria 4. Verneirt Magdalena 5. Van Gucht Maria 6. Vermeir Coleta 7. De Koning Isabella 8. Geerinck Judith 9. De Vos Maria 10. Vander Straeten Maria 24/06/1913 14/03/1917 06/08/1917 05/09/1917 14/02/1918 17/07/1918 05/07/1919 17/07/1919 18/10/1919 07/11/1919 100 jaar 96 jaar 96 jaar 96 jaar 95 jaar 95 jaar 94 jaar 94 jaar 94 jaar 94 jaar Klaverweide Vlaspit Klaverweide Vlaspit Klaverweide Rietveld Klaverweide Klaverweide Vlaspit Rietveld Personalia Nieuwe medewerkers Ingrid Renette Shari Verbeeck Onderhoud Vlasbloem Woonplaats: D’monde In dienst sinds: 28/10/13 Karen Van Roy Verpleegkundige Vp Woonplaats: Gremb. In dienst sinds:8/11/13 Els Anne Hindryckx Kiné Woonplaats: Sint-Amandsberg In dienst sinds: 12/11/13 Anke Tilley Verzorgende Vlaspit Woonplaats: Buggenh. In dienst sinds:2/12/13 Jimmy Van Iersel Onderhoud Vlasbloem en Klaverweide Woonplaats: D’monde In dienst sinds: 16/12/13 Karina Benarens Onderhoud gelijkvloers Woonplaats: Zele In dienst sinds:26/12/13 7 Geboorten Jenthe Van Moortel (22/11/2013) dochtertje van Joris en Elien Blommaert (Verpleegkundige Vlasbloem), kleindochter van Martine Michiels (Verpleegkundige Vlasbloem) en Erik Blommaert afdeling Vlasbloem Cas Bruyland (16/12/2013) zoontje van Toon en Karolien Bracke, kleinzoon van Louis Bruyland (Medewerker pastoraal) en Monique Quintelier. Overleden / Jeanne De Boeck (04/12/2013) moeder van Monique De Waele (Kine) Wim Van Hecke (16/12/2013) oud - medewerker technische dienst en vader van Jolien Van Hecke (Verzorgende Vlaspit) Woord van de directie Beste bewoners, beste familie, beste vrienden van het wzc, Het typische aan de kerst- en Nieuwjaarsperiode is dat wij deze dagen het liefst doorbrengen met de mensen die we graag rondom ons hebben: familieleden, vrienden, medebewoners. Mensen die ons kennen, tochtgenoten op dezelfde weg. Ook binnen het woonzorgcentrum zijn wij mensen samen op weg, wordt er lief en leed met elkaar gedeeld. Samen op weg gaan, * is de warmte voelen van het samen de tafel delen in het gezelschap van medebewoners in het seniorenrestaurant, * is het intens genieten van een bezoek van de kinderen, de kleinkinderen/achterkleinkinderen * is even tijd maken om naar een kamergenoot/ medebewoner of personeelslid te luisteren, tijd maken om even stil te staan bij zijn/haar levensverhaal. * is samen delen en genieten van de kleine en mooie momenten in het leven: een vriendelijk gebaar, een glimlach, een hartelijke handdruk, een 8 warme knuffel,… Samen op weg gaan wil ook zeggen dat er moeite moet gedaan worden om deze weg voor elkaar ‘gangbaar’ en draagbaar te maken. Het stemt ons als directie blij dat er in het voorbije jaar niet op een inspanning werd gekeken. Ik denk te mogen zeggen dat we in 2013 samen tal van mooie momenten mochten beleven. Zo was er bijvoorbeeld in mei de onvergetelijke midweek aan zee. Juni stond volledig in het teken van de middeleeuwen. In september werd er ijverig gewerkt aan een nieuwe editie van het Laatzomerfeest. De week van de derde leeftijd was alweer een voltreffer met zijn sfeerdecoratie, zijn feestmenu’s, de geslaagde feestnamiddagen op de afdelingen. In december konden we proeven van de warme sfeer van de kerstmarkt en tijdens de kerstevocatie werd het genieten van plaatselijk acteer - en zangtalent. Er was het spannende netbaltornooi waar elke deelnemer zijn beste beentje heeft voorgezet en waar we dit jaar met de bronzen medaille wzc-waarts keerden. Daarnaast waren er de maandelijkse tochtjes, de verjaardagsfeestjes, bingonamiddagen en nog zoveel meer... . Op deze manier, samen ervaringen delend en kwaliteit nastrevend, worden wij van tochtgenoten tot lotgenoten Het is dan ook datgene wat we jullie toewensen in 2014: Wanneer het niet gaat zoals je zelf gepland had, wanneer de last op je schouder nog enkel als balast aanvoelt en de zin ervan nog moeilijk te vinden is, wens ik je toe dat je mensen ontmoet waarmee je die last samen kunt verdragen en verder dragen. Moge deze zalige kersttijd het warme gevoel van verbondenheid met elkaar opwekken en ons herinneren aan de eenvoud van het kind in de kribbe. En moge deze kersttijd dan ook een aanloop zijn naar een voorspoedig 2014 waar het wzc Sint-Antonius een plaats is waar jullie allemaal geluk vinden met - en zorg dragen voor - elkaar. Een zalige Kerst en een voorspoedig 2014 toegewenst. Namens de directie. 9 Uitbouw interne mobiele equipe In 2013 werd ons vanuit de overheid de mogelijkheid aangeboden om een interne mobiele equipe uit te bouwen. Concreet betekent dit voor het wzc dat we bij ziekte van medewerkers op de zorgafdelingen vlugger in vervanging kunnen voorzien. Wat volgens ons zeker zijn positief effect zal hebben op de kwaliteit van de aangeboden dienstverlening. De interne mobiele equipe bestaat uit 3 zorgkundigen en 1 verpleegkundige. Er werd gestart op 16 december 2013. We stellen hen graag wat nader aan u voor in een volgende editie van ‘Toonhoogte’. Dag van de zorg: 16 maart 2014 “ De dag van de zorg” is een initiatief dat een breed maatschappelijk draagvlak wil creëren voor de noden en veranderingen in de zorgsector. Onze eerste deelname in 2012 indachtig, leek het ons een goed idee om ook in 2014 onze deuren opnieuw open te stellen voor het brede publiek. We willen de kwaliteit waar we dagdagelijks aan werken met gepaste trots tonen aan de buitenwereld, daarenboven willen we ervan getuigen dat zorginnovatie meer en meer vorm krijgt ook in de ouderenzorg. Deelnemen betekent ook een unieke gelegenheid om het publiek te laten kennismaken met onze huidige dienstverlening en onze toekomstplannen. We hopen ook in de kijker te lopen bij studenten zodat ze ons als potentiële werkgever ontdekken. Vanwege de directie. Bedet De Clippeleir 10 Fotohoek Links: Clementine tijdens Ludo’s show, een echt talent. (26/11) Rechts: Het lachen zal Annie snel vergaan als de sint zijn boekje open doet. (4/12) Kerstspel door de kleuters van VLEK. (17/12) Met oa. rollen voor koningen, herders en ezelverkopers. Zelfs ezels speelden een rol. Links: Helena en Adele, tijdens het dans- en eetfestijn van de Lionsclub (16/12) Boven: Roza en Veerle in kerstsferen. Rechts: Louise en Maria, opgelet voor het Mexicaans gevaar. 11 Verslag gebruikersraad: dinsdag 18 december 2012 Aanwezig: Vastenavondt R., Vercauteren L., Van Damme M., Van Hoegaerden L., Van Hoorebeeck L., Delcart N., Van Rumst K. Verontschuldigd: De Clippeleir B., Van den Bossche P., Van Hoornyck G. 1. Verwelkoming en bezinning Wij bedanken Myriam Van Gasse (dochter van Jeanne Verhelst – overleden op 2 oktober 2013) voor haar enthousiaste deelname aan de gebruikersraad en wensen haar veel sterkte bij het verlies van haar moeder. Wij verwelkomen mevrouw Mit Van Damme (bewoonster Rietveld). 2. Goedkeuring verslag Het verslag van de vorige gebruikersraad (05/09/2013) werd goedgekeurd. 3. Evaluatie van de voorbije activiteiten 1. Smoutebollenfestijn (10 september) Veel lekkere smoutebollen in de polyvalente zaal nav. Grembergen kermis. 2. Menucommissie (12 september) Een toost van Marcel op een geslaagd najaar 3. Laatzomerfeest (22 september) zie mededelingen van de directie 4. Busuitstap (10 oktober) Het MIAT in Gent was ook dit keer een voltreffer. 5. Kannunik Triest (15-16-23 oktober) Het verhaal over Kanunnik Triest door Ingrid De Meersman (pastorale medewerkster) werd geapprecieerd op alle afdelingen. 6. Kapellekesommegang (21 oktober) Een weerkerende bemerking: waarom niet in een andere maand (bijv. mei) opdat de bewoners niet bij koud/slecht weer buiten moeten? 7. Verjaardagsfeest voor de jarigen van september en oktober (30 oktober) 12 8. Busuitstap (7 november) Het stadsmuseum van Lokeren en een bezoek aan de kerstmarkt met pannenkoek in Interflower. 9. Kerkhofbezoek en hersftwandeling (8 november) Jammer van het slechte weer. 10.Week van de derde leeftijd (18 – 22 november) - 18/11: eucharistieviering Rv/Klw - 18/11: baknamiddag Rv - 19/11: gebedsdienst Vb - 19/11: feestmaaltijd + -namiddag Klw/Vp - 20/11: gebedsdienst Vp - 21/11: feestmaaltijd + -namiddag Rv/Vb Christel en Helena tijdens de Iedereen was tevreden over het lekkere seniorenfeesten eten. De feestnamiddagen waren prima in elkaar gestoken en er heerste een leuke sfeer. 2. Ludo’s show (26 november) Deze twee heren brachten leven in de brouwerij door hun gevarieerd programma. Dit mag zeker nog op de agenda staan. 3. Voorronde netbaltornooi (28 november) 4. Adventskransen (29 november) Op elke afdeling werd met enkele bewoners de adventskrans gemaakt. 4. Geplande activiteiten 1. Sinterklaasfeest (4 december) Voor bewoners en kinderen van het personeel. 2. Kerstmarkt (7 december) Zie mededelingen van de directie. 3. Finale netbaltornooi (10 december) Veerle, Jeanne en Lindsey zoeken en vinden steun 4. Menucommissie (12 bij elkaar. december) 5. Bingo georganiseerd door MS-liga Dendermonde (14 december) 6. Feest Lionsclub (16 december) Dansen, de kerstman, lekkere koffiekoeken/broodjes en een kerstcadeau. 7. Kerstevocatie (20 december) 13 8. Verjaardagsfeest voor de jarigen van november en december (31 december) = Afgelast. 9. Sterzangers (3 januari) 10.Nieuwjaarsreceptie (6 januari) 11.Gedichtenweek (30 januari – 6 februari) 12.Themamaand: februari 13.Pannenkoeken nav. O.L.V. Lichtmis 14.Aswoensdag (5 maart) 15.Dag van de zorg Jolien, Leen en Maria van Vlaspit: eens zot doen doet (16 maart) geen zeer. 5. Aandachtspunten 1. Aandachtspunten voor het verzorgend/verplegend personeel Er werden geen aandachtspunten aangehaald. 2. Algemene aandachtspunten/bemerkingen - Vanuit de gebruikersraad wordt gevraagd om in de koude en donkere maanden extra aandacht te hebben voor onnodig lichtgebruik en aanstaande verwarming. - Dankjewel voor het aangelegde pad aan de slagbomen. Een hele verbetering! - Waarom wordt het pad rond het gebouw niet volledig doorgetrokken? Dit zou o.a. bij de Kapellekesommegang makkelijker zijn thv. de schapenweide. - De leden van de gebruikersraad stellen voor om de maandelijkse busuitstappen te afficheren op elke afdeling. Zo zien meer bewoners welke uitstap gepland is en kan men zich op tijd inschrijven. Er moet wel rekening gehouden worden met het beperkt aantal plaatsen (4 bewoners + begeleiding). 6. Mededelingen van de directie - Kerstmarkt (7 december). Alle bewoners en hun familie/kennissen waren van harte welkom. Ze konden er o.a. genieten van verse pannenkoeken. Er zijn er ook die ingetogen genieten. 14 De opbrengst van deze namiddag ging naar projecten ten voordele van de bewoners. - De opbrengst van het Laatzomerfeest bedroeg €4454. Hiermee zullen o.a. de busuitstappen (zee, Oostakker, maandelijks op donderdag) deels bekostigd worden. Suggesties die alle bewoners aanbelangen zijn steeds welkom. - Er zijn plannen voor verbouwingen in de huisvesting van het CADO (dagopvang ism. Familiehulp, gehuisvestigd in De Brug). Deze zijn noodzakelijk om definitieve erkenning dagopvang te realiseren. Het wzc bekostigt dit verbouwingsproject. Maria, Julia en Hilda tijdens het feest van de Lionsclub. Over de schouders kijken is niet altijd gemakkelijk. - Er werd overgeschakeld naar een nieuwe dot.net versie GERRACCGERNISS (administratie en medicatiemodule). Hiervoor werd ook een nieuwe server geïnstalleerd. Onze hoofdverpleegkundigen en administratieve medewerkers kregen een korte opleiding. - Momenteel zijn we ons volop aan het voorbereiding op de omschakeling naar een geautomatiseerd uurroostersysteem (project SAGA). De pilootafdelingen, afdelingen waar dit systeem als eerste in gebruik genomen wordt zijn: Rietveld, Vlaspit, technische dienst, administratie en nacht/mobiele equipe. Een volgende stap wordt het digitale zorgdossier (2014-2015) - Er werd een nieuwe ideeënbus geplaatst t.h.v. het onthaal. Suggesties, maar ook klachten, … kunnen hierin gedeponeerd worden. De leden van de gebruikersraad wensen iedereen een warme kerst en een sprankelend 2014. Volgende gebruikersraad: dinsdag 4 maart om 14u. 15 Bericht van de arts In elke editie geeft onze CRA (coördinerend en raadgevende arts) tips om kwaaltjes – lichamelijke ongemakken te vermijden. In de armen van Morfeus: (door Dr Laget) Slapen is nodig om tot rust te komen, lichamelijk en geestelijk te herstellen en weer energie te krijgen. Gemiddeld slapen we een derde deel van ons leven. GEMIDDELD, want de slaapbehoefte van mensen varieert sterk: de één heeft weinig, de ander veel slaap nodig. Naarmate mensen ouder worden, gaan ze minder slapen. Pasgeboren kinderen slapen gemiddeld 16 uur per dag, volwassenen zo’n 7 à 8 uur. Ouderen slapen vaak nog minder. Vrouwen slapen gemiddeld wat meer dan mannen. Ieder mens heeft zijn eigen dag- en nachtritme. Zo zijn er ochtendmensen en avondmensen. De slaap begint met sluimeren en wordt steeds dieper, totdat men in een zeer diepe slaap raakt. In deze diepe slaap zijn mensen moeilijk te wekken. Het lichaam rust nu uit van de voorbije dag en bouwt weer energie op. Na deze diepe slaap volgt de ‘droomslaap’, in vaktermen REM-slaap genoemd. Daarin worden alle emoties en informatie van de hele dag verwerkt. Mensen dromen dan veel en hebben soms ook nachtmerries. Slaapstoornissen zijn aan de hand van de klachten te onderscheiden in meerdere categorieën. Er zijn verschillende soorten slaapstoornissen De meest voorkomend zijn: Insomnie of slapeloosheid en hypersomnie of teveel slapen komen het meeste voor. Mensen met slapeloosheid kunnen moeilijk inslapen en worden ’s nachts vaak wakker of ontwaken te vroeg in de ochtend. Mensen met hypersomnie kunnen overdag moeilijk wakker blijven. Ze slapen ’s nachts en vaak ook overdag erg veel, maar blijven desondanks slaperig. 16 Maar er zijn ook andere soorten slaapproblemen zoals: -Sas of slaapapnoe, waarbij de patiënt tijdens de nacht heel hard snurkt en hierbij frequent en langdurig de adem inhoudt. -Slaapproblemen door onrust in de benen ‘restless legs’ en kortdurende schokken van de benen tijdens de slaap. Er zijn ook slaapstoornissen die samenhangen met een psychiatrisch probleem, zoals een depressie, angststoornis. De meest voorkomende klachten zijn slaapgebrek door slecht inslapen, vroeg wakker worden of ’s nacht vaak wakker worden. Ten slotte zijn er nog de ‘andere slaapstoornissen’, die samenhangen met lichamelijke ziekten, zoals diabetes of een schildklieraandoening, of het gebruik van medicijnen, drugs of alcohol. Voorbeelden van medicijnen die de slaap beïnvloeden, zijn bloeddrukverlagende middelen en hormonen. Ook lichamelijke klachten, zoals pijn, kunnen mensen beletten goed te slapen. Achtergronden van slaapstoornissen Primaire slaapstoornissen worden veelal veroorzaakt door stress en leefgewoonten. Leefgewoonten waardoor mensen slechter slapen zijn roken en koffie of thee drinken. Cafeïne, theïne en nicotine hebben een stimulerende werking op het lichaam en werken zo slapeloosheid in de hand. Ook veel suikers (frisdranken), veel zout eten, te laat of te veel eten of met een lege maag naar bed gaan, bemoeilijken het slapen. Dat geldt ook voor actieve bezigheden laat op de avond. Traumatische gebeurtenissen, zoals een ongeluk, de plotselinge dood van een geliefd iemand, kunnen eveneens leiden tot slaapstoornissen. Ze kunnen ook nachtmerries veroorzaken. Ten slotte speelt de leeftijd een rol bij de slaap. Oudere mensen slapen minder snel in en slapen minder diep. Ze hebben bovendien vaak minder behoefte aan slaap, omdat ze minder doen en vaker tussendoor slapen. 17 Als ze ‘net als vroeger’ proberen te slapen, kunnen ze slaapproblemen krijgen. Mensen moeten dit aanvaarden. Alcohol en slaap = wondermiddel? Alcohol helpt bij het inslapen, maar geeft ook een lichte en onrustige slaap. Iemand die heeft gedronken, wordt ’s nachts vaker wakker en voelt zich ’s ochtends niet uitgerust. Wie vaak een slaapmutsje gebruikt, merkt bovendien dat er steeds meer alcohol nodig is om in te slapen. Altijd een slaappil? Nee; er zijn ook andere dingen die u kunt doen ingeval van slapeloosheid, enkele tips * Zorg dat u op vaste tijden naar bed gaat en opstaat. Regelmaat is zeer belangrijk. * Zorg voor een ideale slaapkamertemperatuur: tussen de 16 en 18°C. * Vermijdt slapen overdag. Doe per dag hooguit een dutje van maximaal 30 minuten. Zet een wekker om ontspannen te kunnen liggen zonder angst u te ‘verslapen’. * Zorg voor goede slaapomstandigheden: een goed bed en kussen en een goed geventileerde, rustig ingerichte kamer. Isoleer de slaapkamer tegen licht en lawaai. • Vermijdt geestelijke en lichamelijke inspanning, zoals sporten, vergaderen of studeren, vanaf twee uur voor het slapen gaan. Dagelijkse lichaamsbeweging in de ochtend of vroege namiddag verbetert de slaap * Zorg voor voldoende lichaamsbeweging overdag. Dat bevordert de diepe slaap. * Eet of drink niet uitgebreid binnen een paar uur voor het naar bed gaan. Drink ’s avonds niet te veel alcohol, koffie (niet na 17 uur) of thee of dranken met veel suiker. Zowel honger als een té volle maag kunnen slaap verstoren. Een lichte snack voor het slapengaan kan soms het slapen bevorderen. 18 * Probeer negatieve gedachten over slapen - gaan om te buigen naar positieve. Liefst niet denken: "dadelijk moet ik gaan slapen en dan lig ik weer uren wakker". Tracht die gedachte om te buigen. * Ontspanningsoefeningen en yoga helpen om tot rust te komen, even ontspannen ‘s avonds, maar ook op andere momenten van de dag. Het tot rust komen overdag zorgt voor makkelijker ontspannen ’s avonds. * Ook lezen, naar rustige muziek luisteren of een beker warme melk drinken kan helpen om te ontspannen en zo beter te slapen. * Leg pen en papier naast uw bed. Schrijf gedachten van u af als u begint te piekeren. U doet er goed aan om 's avonds een pieker (half)uurtje in te lassen vooraleer u gaat slapen. Zodoende is er geen noodzaak meer tot nadenken op het ogenblik dat u naar bed gaat. Zo voorkomt u dat u veel ligt te piekeren in bed * Als u teveel naar de wekker kijkt tijdens de nacht, of indien het geluid van de wekker u hindert, verwijder de wekker uit uw nabijheid. * Ga geen uren liggen woelen. Sta op als u wakker ligt, loop of drink wat en kruip er dan weer in. Doe geen dingen waarvan u klaarwakker wordt, zoals tv kijken of puzzelen. * Probeer niet te roken voor het slapengaan. Nicotine bevordert de aanmaak van adrenaline. Dit is een stimulerende stof die de hersenen oppept en de bloeddruk doet stijgen. De slaap wordt onrustiger waardoor je ’s morgens minder uitgerust bent. * Praat er over. Vele mensen kennen het probleem. Toch pillen? Soms schrijft de huisarts slaap- of kalmeringsmiddelen voor. Een slaapmiddel is een hulpmiddel. De oorzaak van de slaapstoornis wordt er niet door opgeheven. Bijwerkingen zijn: vermoeidheid, concentratieproblemen en slaperigheid en zelfs depressie. Ook is het risico groot dat, wanneer men tijdens de nacht zou opstaan om bv te plassen, met ten val komt, omdat men dan suf is van die slaappil. Het gebruik van slaapmiddelen wordt bij voorkeur beperkt tot enkele weken. 19 Nadien wordt het zeer moeilijk om er mee te stoppen. Mensen moeten dan echt afkicken van hun slaappillen en gaan dan weerom slaapproblemen krijgen. Sommige antidepressiva van de oudere generatie worden gebruikt om slaapproblemen op te vangen. Dit zou minder schadelijk en verslavend zijn dan de echte benzodiazepines (gekende slaappillen zoals lorazepam, temesta en dergelijke) Pillen zijn en blijven het domein van je arts. Zeker zelf niet experimenteren of ‘pillekes’ uitwisselen. Het zijn zeker geen snoepjes. Katrien Laget. Netbaltornooi 2013 Het jaarlijkse netbaltornooi, georganiseerd door wzc Sint – Jozef (Moerzeke) werd organisatorisch alweer een succes. Tijdens de grote finale in sporthal Meulenbroek was er zelfs een ploeg uit Zwijndrecht (wzc De Regenboog) aanwezig. Het aantal deelnemende ploegen neemt nog uitbreiding wat de competitie natuurlijk nog sterker en moeilijker maakt. Voor het eerst kwamen we absoluut goed voorbereid aan de start van de finale. We hebben vanaf september wekelijks getraind op techniek, tactiek en kracht. Het enige waar wij niet op getraind hadden, wat ook moeilijk trainbaar is, was stress – bestendigheid. Met MarieElise Cool, Simonne Van Vossole, Leon Van Cauter, Ri Verhelst, Jan Van Elsen, Mario Van Brabant en Viktor Delcart hadden we niet alleen voldoende wisselmogelijkheden, maar vooral veel dynamiek in de groep. 20 Na de succesvolle voorronde op 28 november tegen wzc Aymonshof 2 (Dendermonde) en wzc Sint – Vincentius (Baasrode) waren de verwachtingen hoog gespannen. Misschien wel wat té hoog. Wzc Aymonshof 1 (Dendermonde), wzc De Regenboog (Zwijndrecht) en wzc Meulebroek (Hamme) waren immers te duchten tegenstanders. Drie wedstrijden, 1 overwinning en 2 ‘draws’ (gelijke standen) later kwamen we tot de vaststelling dat we in de allerlaatste set 2 punten té kort kwamen om de grote finale te spelen. Een derde plaats en de daarbijhorende bronzen medaille waren onze beloning. Als je onze resultaten in de loop der jaren bekijkt zijn we natuurlijk goed bezig: in 2011: 8° plaats, in 2012: 5°, in 2013: 3° plaats. Enige kanttekening bij deze positieve evolutie: ‘we worden er met zijn allen niet jonger op’. Indien we deze ploeg kunnen samenhouden, indien we de zenuwen onder controle kunnen houden, dan mikken we voor volgend jaar zonder De troostende arm van trainer Jean meer voor de hoofdprijs. Dank aan alle spelers voor hun inzet. Dank aan wzc Sint Jozef voor het fijne initiatief. De data voor de trainingen van volgend seizoen laten we jullie tijdig weten. Wegloopgedrag bij mensen met dementie: (naar aanleiding van de lezing door Alain Remue in ons wzc) In een dementievriendelijke samenleving krijgen mensen met dementie de mogelijkheid om zo lang mogelijk autonoom te leven. Wanneer door dementie de oriëntatie afneemt kan het gebeuren dat iemand zijn / haar weg niet meer terugvindt en hierbij soms op zoek gaat naar ankerpunten uit hun verleden. 21 Naasten (verzorgenden, familie en kennissen) ervaren dit (met reden) als onrustwekkend. Het is dan ook noodzakelijk dat, wanneer een oudere zoek raakt, de weg niet meer terug vindt, dat er kan gerekend worden op een snelle interventie, een begripsvolle houding van de hulpverleners en een behouden terugkeer thuis. Alain Remue is hoofd van de cel vermiste personen. Dat is een steunpunt van de federale politie dat zich oa specifiek bezighoudt met onrustwekkende verdwijningen. Mr Remue wist ons tijdens zijn boeiende lezing in onze polyvalente zaal (donderdag 12 december) te vertellen dat er vandaag de dag in Vlaanderen 180 000 mensen met dementie zijn. Binnen 5 jaar zal dit aantal zelfs bijna verdubbeld zijn. (Het aantal mensen met wegloopgedrag zal dus eveneens toenemen.) Als men kijkt naar onrustwekkende verdwijningen dan merkt men dat 11 % te maken heeft met ouderen. Jonge mensen zijn sterk en kunnen soms ook gewoon eens Alain Remue willen ‘verdwijnen’ Bij oudere mensen ligt dit anders. Zij verdwijnen niet zomaar. Om deze reden wordt de verdwijning van mensen met dementie bijna altijd als onrustwekkend beschouwd. Er wonen 80 ouderen op onze beveiligde afdelingen Vlasbloem en Vlaspit. Een aantal van hen kan en mag de afdeling op eigen initiatief verlaten. Anderen mogen dit niet omdat hun eigen veiligheid daardoor in gevaar zou komen. Wanneer deze bewoners netjes opgekleed met andere bewoners of bezoekers mee naar buiten glippen kan het gebeuren dat dit door niemand echt opgemerkt wordt. We kunnen het immers niet maken dat 24 uur per dag een medewerker aan de deur post vat om in- en uitgaande personen te controleren. 22 Wanneer een verdwijning tijdig opgemerkt wordt is er geen probleem. De bewoner kan nog niet ver zijn, en is waarschijnlijk al opgemerkt door collega’s. Wanneer zich dit al eerder voorgedaan heeft weet men ook waar de oudere vorige keer teruggevonden werd. Wanneer in het wzc iemand niet direct terug te vinden is, iemand waarvan we weten dat hij of zij de afdeling beter niet verlaat, wordt dit toch wel snel intern aan alle collega’s gemeld. Er wordt een interne zoekactie opgestart. Wanneer na 1 uur zoeken geen positief resultaat bereikt is zal de politie verwittigd worden. Ook de familie wordt op de hoogte gebracht. Het is belangrijk dat iedereen weet wat er op dat moment dient te gebeuren. Remue stelt voor om in woonzorgcentra duidelijke procedures te volgen: - Er voor zorgen dat er per bewoner een gebruiksklare fiche met persoonsgegevens aanwezig is. - Een recente foto van alle bewoners in het dienstlokaal - Indien dit nog niet gebeurd is: informatieverspreiding: Mensen binnen én buiten de instelling moeten weten dat er iemand kwijt is. - Duidelijke taakverdeling (Vooraf bepaald). Wie doet wat? - Een grondplan van het wzc zodat politiediensten een duidelijk overzicht hebben. - Een goed sleutelbeheer: Duidelijke geordende plaats voor alle sleutels van het wzc. Dit zijn tips van Remue die voor een groot deel ook al in onze procedure ‘vermissing’ voorkomen. Zij zullen in de toekomst zeker nog verfijnd worden. NB: Om verdwijningen te beperken zijn er in ons wzc al een aantal technische middelen aangekocht. Bewoners van wie geweten is dat zij een hoog weglooprisico vertonen krijgen in een kledingstuk, handtas, hoed,… een soort verklikker mee. Wanneer deze bewoners de zone van het onthaal bereiken (= laatste deur naar buiten) wordt er een signaal doorgegeven naar de medewerkers. Wat gebeurt er als de politie ter plaatse komt. Zij starten dan met een nieuwe intensieve zoekactie. 23 De zoektocht start gestructureerd vanaf de plaats waar de persoon het laatst gezien is. Van daaruit worden grondig alle lokalen van het wzc onderzocht. (Immers 65% van alle verdwijningen wordt gevonden in het wzc zelf.) 95 % wordt gevonden binnen een straal van 2 km. Wanneer iemand niet direct gevonden wordt zijn een aantal vragen door te nemen: - Is er een mogelijke link naar het verleden (vroeger huis, werk, hobby,…) - Is er mogelijk vervoer in de buurt? Trein; bus, fiets,.. Wanneer de belangrijkste aspecten bij een verdwijning gerespecteerd worden (nml goede voorbereiding van info, tijdige alarmering, duidelijke communicatie) is de kans op een goede afloop groot. Verdwijningen zijn niet te vermijden. We kunnen de verdwijningen wel beperken door de alertheid bij de medewerkers, familie en kennissen te verhogen. (Preventief werken!!) Wat als je als bezoeker wordt geconfronteerd bij het verlaten van de afdeling met een persoon die mee naar buiten wenst te gaan? Stel jezelf dan de vraag: ‘is dit een persoon die buiten kan of mag zijn? Vraag gerust advies bij de medewerkers Niemand zal je daardoor raar bekijken. Misschien is daardoor wel een drama vermeden… Een mobiele bibliotheek. Goed nieuws voor ieder onder jullie die graag leest. In 2014 starten we met een nieuw project. Namelijk “De Zorgbib”. De Zorgbib is een initiatief van het Rode Kruis. Zij stellen in ziekenhuizen en verzorgingsinstellingen een 24 aantal boeken, films en DVD’s ter beschikking zodat men ter plaatse een degelijke bibliotheek kan inrichten. Het assortiment is zeer uitgebreid en wordt regelmatig vernieuwd: klassiekers, romantische boeken, historische romans,informatieve boeken, strips, hobbyboeken, prentenboeken,…noem maar op. Verder zijn er ook boeken ter beschikking in vreemde talen en een aantal groot letterboeken voor personen met slechtziendheid. In dit gevarieerde aanbod zal je zeker het boek vinden dat bij jou past. Naast de boeken die jullie kunnen ontlenen, wordt er ook heel wat materiaal ter beschikking gesteld dat het ergoteam kan gebruiken tijdens hun activiteiten met bewoners. Denk maar aan een natuurdocumentaire om samen naar te kijken. Of een verhalenboek om uit voor te lezen, verhalen uit de tijd van toen. We zouden constant de beschikking hebben over een 300-tal titels, waarvan er regelmatig een aantal vervangen worden door nieuwe. Mogelijkheden genoeg dus! Maar hoe gaat dit BIB- gebeuren nu eigenlijk in zijn werk? Moet je je verplaatsen om een boek uit te lenen? Nee hoor! De Zorgbib komt naar jou toe. We plaatsen de boeken op een grote kar en 2 keer per maand zullen onze bib- vrijwilligers met de boekenkar van kamer naar kamer rollen. Je kunt dan rustig kiezen welke boeken je wenst uit te lenen. Is het boek uit, dan geef je het de volgende keer gewoon terug mee met de vrijwilliger. Tijdens de boekenronde wordt er uiteraard ook tijd gemaakt voor een praatje, indien je dit wenst. 25 We hopen dat heel wat bewoners gebruik zullen maken van dit nieuwe initiatief. Een goed boek kan immers wonderen doen. Het kan je even laten wegdromen en helpen om de verveling tegen te gaan of om je problemen voor eventjes te vergeten. Om de Zorgbib goed te laten functioneren hebben we natuurlijk gemotiveerde vrijwilligers nodig die met de boekenkar bij de bewoners willen langsgaan. Hou je ervan om bij ouderen te zijn? Hou je van boeken? Wil je net dat ietsje meer betekenen en de boekenronde doen met een luisterend oor en een vriendelijke glimlach? Dan is deze taak misschien wel iets voor jou. Wil je wat meer informatie over wat deze taak precies inhoudt? Dan kan je contact opnemen met Dominik van het ergoteam. D-Forum 2014 Wat is D’Forum? D-Forum is een praatgroep waarin wij willen tegemoet komen aan noden, vragen,.. van familie en naasten van onze bewoners met dementie. Dit willen we realiseren door het geven van info, ruimte laten voor vragen, gevoelens,… waar jullie mee worstelen. Daarom zouden wij een aantal keer per jaar willen samenkomen om een aantal aspecten te belichten. Natuurlijk kunt u met prangende vragen ook altijd terecht bij Anja Pouliart en Karen Cattryse, referenten dementie. Indien u geïnteresseerd bent om aan dit D-Forum deel te nemen, dan kan u ons dit altijd melden via een briefje in de witte ideeënbus aan het onthaal. (met naam, adres, telefoonnr of e-mailadres.) Gelieve daar bij te vermelden: -Welke dag van de week heeft uw voorkeur. (maandag – vrijdag) -Welk tijdstip? Namiddag (14-16 uur) of avond (19-21 uur of 20-22 uur) -Welke onderwerpen zou u aan bod willen zien komen? Wij nemen zeker contact met u op. Misschien tot binnenkort. 26 Te voet naar Compostela 2300 kilometer via historische routes We brengen in dit artikel een impressie van de voettocht vanuit Merchtem naar Santiago de Compostela (Spanje) van de ‘pelgrim’ Theo Vermoesen, de broer van Paul (lid redactieraad van dit krantje). Santiago = Spaans voor apostel Jakobus Compostela = Latijn voor sterrenveld Een droom die werkelijkheid wordt. Velen verklaren me zot. De reisverhalen van anderen gaven me ‘goesting’ en deden me dromen... Ik denk, hier of daar vind ik toch een ziel die mee wil, maar tevergeefs. Sommigen zeggen wel ‘Ik zou dat ook eens willen doen!’, maar het echt DOEN... dat is een groot verschil. En dan zeker als je vertelt dat je met de tent gaat. Of als je de dagen begint uit te tellen. “Hoelang ben je onderweg? Drie maanden?!” “Hoeveel kilometer leg je elke dag af? Ongeveer dertig kilometer, elke dag opnieuw?!” “Hoeveel zal je rugzak wegen? Twintig kilogram?!” En nog een belangrijke: “Hoeveel moet dat allemaal kosten?” Historische route Mijn broer Hendrik en ik fietsten in 2006 de Sint Jacobsroute in Frankrijk (... zeer mooi!) en de Spaanse Camino France (...veel te druk!). Dus, die Camino France-route wil ik zeker vermijden. Mijn oog valt op ‘de historische weg naar Compostela’, een echte natuurroute door Frankrijk. Het ‘Via Monastica’ pelgrimspad gaat via Brussel, Rocroi, Reims, Sezanne, Troyes en Vezelay. Van Vezelay tot St-Jean-Pied-de-Port volg ik de ‘Via Lemovicensis’ pelgrimspaden. Vanaf St-Jean-Pied de Port gaat het noordwestwaarts naar Irun. Daar sluit ik aan op de ‘Camino Nord’-route via de steden: San Sebastian, Bilbao en Santander. Voor Gijon neem ik de ‘Camino Primitivo’route, langs het Picosgebergte, tot in Santiago. De reisweg wordt goed voorbereid en in de winter wordt al de training opgestart want het zal snel april zijn. 27 Bedevaartsoord Santiago De Compostela is een stad met meer dan 100 000 inwoners, gelegen in Galicië (provincie NW Spanje). Volgens de overleveringen wordt het stoffelijk overschot van H. apostel Jakobus bewaard in de crypte onder het hoofdaltaar van de kathedraal. Sinds 206 v.C. werd het huidige Spanje bezet door de Romeinen. Volgens de christelijke traditie zou de apostel Jakobus na de hemelvaart van Jezus naar het Iberisch schiereiland zijn vertrokken om er gedurende zeven jaar het Evangelie te verkondigen. Daarna zou hij zijn teruggekeerd naar Jeruzalem waar hij in het jaar ‘44’ op bevel van koning Herodes Agrippa werd onthoofd. Na zijn marteldood zou zijn lichaam door zijn leerlingen per boot zijn getransporteerd naar Galicië en begraven op de plaats die nu Santiago de Compostela heet. Door de Romeinse vervolgingen van de Christenen, de invallen van de Sueten en de Visigoten en door de Moors Islamitische overheersing geraakte het graf vanaf de 3e eeuw in de vergetelheid en werd met struikgewas overwoekerd. Volgens de legende ontdekte een kluizenaar Pelayo in het begin van de 9e eeuw op miraculeuze wijze, geleid door een ster, een marmeren De kathedraal van Compostela grafkamer op de plaats waar nu de kathedraal staat. Dankzij de giften van vele gefortuneerde bedevaarders en van koning Alfons VI van Castallië, begon men in 1078 met de bouw van de imposante Romaanse kathedraal. Het groeide uit tot één van de drie belangrijkste christelijke bedevaartsoorden, die zelfs de twee bestaande: Jeruzalem (graf van Jezus) en Rome (graf van apostel Petrus) overschaduwde. Zo werd Sint Jacob langzaam een echte volksheilige die overal in Europa, ook in Vlaanderen, patroon werd van vele kerken, kapellen, gasthuizen, broederschappen... En we zijn vertrokken... 29 april / Peizegem – Buizingen. Met een goed gevoel vertrek ik naar de kerk van Peizegem, om mijn eerste stempel. Na een kort gebed, breekt de tijd aan om te vertrekken. Familie, vrienden en kennissen wuiven me uit. Nu ben ik een echte pelgrim. 28 Mijn eerste etappe! Ik passeer langs Koppegem, Groot-Bijgaarden, de wijdse vlaktes rond Dilbeek en stop aan de camping in Buizingen. De volgende dagen trek ik verder via Gosselies en Phillipville. Het is goed weer. Ik koop eten en drinken onderweg en zet ’s avonds mijn tentje op. De ene keer in het graan of in een weide, de andere keer achter een bosje tussen de koeien. ‘s Nachts ving mijn emmertje wat regen op zodat ik ’s morgens toch een kattenwasje kon doen. Via bosrijke wegen kom ik via Couvin aan in Rocroi. Rocroi is een mooi Noord-Frans stadje met oude vestigingsmuren in stervorm. Frankrijk Veel regen en slechte bewegwijzering. Ze doen de moeite niet meer, denk ik, omdat iedereen een gps heeft. Ikke niet … Ik ploeter door vele smalle wegjes met veel modder... ik kom er schoon voor! Ik sla mijn tent op in het bos bij de everzwijnen. Die kunnen nogal luidruchtig knorren ’s nachts! Signy-l’Abbaye ligt middenin een woud van 3525 hectare. Het dankt zijn naam aan de cisterciënzerabdij uit de 12e eeuw. 4 mei, de eerste tegenslag. Mijn fototoestel verloren. Gisteren hing die nog braaf rond mijn nek. ‘s Anderdaags, een beetje aangeslagen, naar Reims zonder foto’s... De dag begint weer goed. De bosduiven hebben mijn tent ondergeschet…. Reims Bij het stappen loop ik vele kilometers verkeerd omdat merkpunten verdwenen zijn. Met kompas vind ik weer de juiste route. Voor het eerst slaap ik in Reims in een (niet al te fraai) internationaal hotel. Alleen trek ik dieper Frankrijk in, dagelijks mijn kilometers afmalend. Steeds eten en drinken zoekend, wat niet altijd gemakkelijk is op deze natuurroute, en vaak met honger de weg op. Ik stap langs het mooie kasteel van Charmoye, dat vroeger een monnikkenabdij was. Het kasteel domineert het dorp Montfort en de vallei van de Surmelin. In Pontigny bezoek ik de mooie en immens grote abdij. Eerste gevolgen Veel rotweer, regen en wind. In het portaal van de kapel verzorg ik mijn voeten eens goed. De blaren, van alle dagen in het water te lopen, beginnen serieus pijn te doen. Vezelay, droog, dat is eens wat anders. 29 Is vooral gekend als bedevaartsoord en om zijn abdijkerk en de basiliek (11e eeuw). Het ligt aan de Cure rivier en is gebouwd tegen de 300 m hoge heuvel, la Colinne Eternelle. In 1120 vond er een enorme ramp plaats. Meer dan duizend pelgrims vonden de dood toen de grote kerk in vlammen opging. Vele kruistochten vertrokken uit Vezelay. Bourges Ik ben al in Bourges geraakt. In Bourges staan maar liefst zestig kerken, waaronder de vroegMiddeleeuwse kathedraal SaintEtienne (werelderfgoed): twee machtige torens, vijf portalen, vijf beuken, een beroemde tympaan met Het Laatste Oordeel, wondermooie vensters uit de 12e eeuw, een Romaanse crypte, het graf van hertog Jean de Berry ... een zeer mooie kathedraal! Marteling Het aanhoudende slechte weer is echt een spelbreker. Alles is doornat en er is geen gelegenheid om de dingen te wassen en te laten drogen. Mijn ‘bottinnen’ zijn op de draad versleten en er gepaste nieuwe vinden is niet evident. Daarbovenop word ik ziek. Ik begin er serieus aan te denken om naar huis terug te keren. Dit is geen pelgrimstocht meer, maar een marteling. Ik ben ondertussen een maand op stap. Veel natuurschoon … als het goed weer is. In uren kom je vaak niemand tegen. Ook de pelgrims zijn ver te zoeken. Ommekeer Met de gezondheid gaat het gelukkig terug wat beter maar ben wel 11 kilo afgevallen. Diep in het zuiden van Frankrijk, in St. Astier, kom ik Karel tegen. Ook een Vlaming uit Gent. Hij legt de tocht vanuit België in twee keer af. Vorig jaar het eerste deel, dit jaar het tweede. Het klikt tussen ons en gaan samen op pad. Voor het eerst slapen we in een gite. Dit wordt vanaf nu meestal onze slaapplaats. Vaak kunnen we er ook eten. Theo (R) en Karel (M) en een Frans koppel voor de kathedraal van Compstela 30 Nu komen we ook al wat meer pelgrims tegen. We klimmen langs de bergflanken de wijngaarden in. Aan de wijnranken staan mooie rozenstruiken. Die hebben hun nut. Het ongedierte komt namelijk eerst op de rozen af. Zo weten de boeren wanneer ze moeten spuiten tegen bladluizen. We passeren Les Lèves met zijn mooie muurklokkentoren en zetten koers naar St. Ferme langs de oude Benedictijnerabdij. We slapen bij wijnboeren. Bazas is een tweeduizend jaar oude omwalde stad. Vestigingsmuren en poort stammen uit de 13e eeuw, de toren van het bisschopelijk paleis stamt uit de 9e eeuw. Het kasteel van Arbieu (18e eeuw) was vroeger het hospitaal van de Tempeliers. 8 juni, ik ben ongeveer halfweg. In ons vizier, het kasteel van Beyries. We komen hier aan de grens tussen de departementen Landes en Pyrenées Atlantiques. De Pyreneeën liggen aan onze voeten. Hier komen we een Frans koppel tegen, Jacques en Marie-Paule. Ze zijn van Straatsburg en de tocht naar Santiago is hun huwelijksreis. We zullen samen naar Compostela stappen. Het is veel klimmen en dalen. In St. Palais zien we het oude paleis van de koningen van Navarra. Einddoel van de dag is Ostabat waar de drie Franse pelgrimsroutes (Tours / Vezelay / Puy) bij elkaar komen. Gedaan met de rust. Wat een drukte! Ostabat, waar 3 routes samenkomen Veel pelgrims: Duitsers, Fransen, Engelsen, Amerikanen, Nieuw-Zeelanders die allemaal vertrokken waren in Parijs Onder een zalig zonnetje vertrekken we richting Larceveau. Toeristische trekpleisters hier zijn de abdij, de commanderie en het kasteel van Harispe. Volgende halte: St.-Jean-le-Vieux met zijn archeologisch museum en pelgrimsgasthuis van de ridders van Malta. Daar reiken de vestigingsmuren van St. Jean Pied de Port al aan horizon. De citadel, de gotische kerk en ‘het huis van de staten van Navarra’ geven het stadje karakter. 31 Spanje Naar deze dag hadden we uitgekeken. Irun, het eerste stadje in Spanje, daar willlen we geraken en zo betreden we het Spaanse Baskenland. We kunnen aan ons laatste hoofdstuk beginnen: de Camino del Norte! We zien de eerste gele pijl (met schelp). De gele pijl is hét Santiagosymbool dat we de hele route zullen volgen. Voor ons ligt een van de mooiste etappes van de noordelijke route. We klimmen naar het klooster van Guadalupe, een belangrijke religieuze plaats in deze streek. Daarna steken we de berg Jaizkibel over. Een avond in internationaal gezelschap En dan klimmen we weer naar de berg Uli. Zo bereiken we het tot de verbeelding sprekende San Sebastian, een leuke stad aan de golf van Biskaje. Mijn dochter en haar vriend komen mij opzoeken. Ze zijn met vakantie in de buurt. Ze hebben mijn poncho mee en eindelijk nieuwe stapschoenen die als gegoten zitten. Hier neem ik mijn eerste rustdag in bijna 2 maanden. Deze route is zeer bergachtig. Er moeten enkele rivieren worden overgestoken. Gernika is een plaats die vooral bekend is door de Duitse bombardementen (1937) tijdens de Spaanse burgeroorlog. Een tragedie die uitgebeeld is op het gelijknamige schilderij van Picasso. We bezoeken Bilbao en tevens het Guggenheimmuseum. In Guëmes slapen we in de herberg van don Ernesto, de plaatselijke pastoor. De gift mag je steken in een pelgrimsblok. De opbrengst neemt hij mee voor de armen in Zuid-Amerika. Het is al sinds de late Middeleeuwen mogelijk om per boot over te steken van Puntal naar Santander, de hoofdstad van Cantabrië. Ook wij maken er gebruik van. De aankomst in Santander per boot is een belevenis op zich. Santillana del Mar is een levendig openluchtmuseum op den boerenbuiten. Vanaf 1850 ontdekte de adel van Madrid haar charmes en het geraakte in de mode om hier de zomer door te brengen. 32 Het vakantieoord Comillas staat synoniem voor koninklijke high society. Vanop de flanken van de bergen hebben we een adembenemend zicht op de valleien en de kliffen aan zee. Nog een nieuw verschijnsel: stukjes van de Camino wandelen met de bus achter de hielen. Deze ‘pelgrims’ pikken er enkel de mooiste stukjes uit. Degenen die niet meer kunnen, worden opgepikt. We moeten er wel om lachen. We doorkruisen Villaviciosa, de bakermat van de cider en de thuisstad van de belangrijkste brouwers. Einde is in zicht. Oviedo is een stad die dateert uit de Romeinse tijd. Al van in de vroege Middeleeuwen bezochten vele pelgrims Oviedo. Zij gingen vooral op zoek naar de kathedraal van San Salvador waar heilige relikwieën bewaard werden. De Camino Primitivo dringt steeds verder door in de onherbergzame dalen van het binnenland, het De stuwdam bij Salime Westen van Asturië. Dit bergachtig gebied, waar maar weinig mensen wonen, is tegelijkertijd hard en mooi maar ook arm. Er zijn bijna geen voorzieningen en vele inwoners zijn dan ook vertrokken. De stuwdam Salime werd gebouwd vanaf 1946 en tien jaar later in gebruik genomen. Er verdwenen 34 dorpjes, waaronder ook Salime, de vroegere hoofdstad van het district. De laatste 2 dagen doet er zich een fenomeen voor: de ‘Camino-taxi’. Op vele plaatsen kan je je laten vervoeren, zelfs tot in Compostela. In elke auberge liggen kaartjes met telefoonnummers. Verleidelijk, maar we gaan toch maar te voet! De laatste dag: Het is een drukte van jewelste op de route. Santiago, krop in de keel. 33 Hoeveel emotie je ook voelt, de omgeving houdt daar geen rekening mee. Toch is dat niet zo belangrijk. De eindmeet is nabij en de schoonheid zit vanbinnen. Opgelucht arriveerde ik bij de kathedraal. Intens blij met de geslaagde missie. Drama: ‘s avonds ontspoorde er de passagierstrein met tientallen doden tot gevolg. Alle festiviteiten op de vooravond van de feestdag Sint Jakobus werden afgelast. De stad was in diepe rouw. Ons medeleven ging uit naar de slachtoffers en hun familie. Theo Vermoesen Activiteitenkalender januari – februari - maart. VRIJDAG 3 JANUARI: Bezoek van de Ster - zangers De kinderen van de Grembergse catechese-groep komen onze gangen vanaf 14.45 uur opvrolijken met de mooiste 3 – koningenliederen MAANDAG 6 JANUARI: Nieuwjaarsreceptie voor de bewoners. Met een verrassingsoptreden, een dessertenbord en een toost op het nieuwe jaar. Alle bewoners zijn van harte welkom in de polyvalente zaal om 14 uur. DONDERDAG 9 JANUARI: busuitstap op donderdag Naar maandelijkse gewoonte trekken we er weer op uit. In januari staat een bezoek aan de solden op het programma. We bezoeken het Waasland koopcentrum. Op het programma: sfeer opsnuiven in een paar winkels, een snack proeven en een kort bezoek aan een taverne. (Zie ook de witte affiche aan de lift nabij de cafetaria.) DINSDAG 14 JANUARI: Naaiatelier. Elke tweede dinsdag van de maand is er het naaiatelier in de polyvalente zaal. Bewoners die een kledingstuk hebben waar een zoom los zit of knoop af is kunnen dan langskomen. Onze vrijwilligers zullen deze kledij in de mate van het mogelijke repareren. Van 14.30 tot 16 uur in de polyvalente zaal. WOENSDAG 29 JANUARI: Hutsepotfestijn Worst, aardappelen, savooien, spruiten, spek … Hutsepot à volonté in de polyvalente zaal. Alle bewoners zijn welkom vanaf 11.15 uur. 34 FEBRUARI-MAAND = THEMAMAAND Tijdens de maand februari staat het thema: ‘schatten op zolder’ centraal. We gaan dit merken aan maaltijden en ontspanningsnamiddagen. We brengen u zeker en vast tijdig op de hoogte ? MAANDAG 3 FEBRUARI: Pannenkoeken - O.L.V. Lichtmis We verwachten jullie doorlopend van 14 tot 16 uur in de refters op de afdelingen. DINSDAG 4 FEBRUARI: Fruitmobiel Al wie Joël graag eens goedendag komt zeggen (en eventueel groenten of fruit wenst aan te kopen) kan dat tussen 9.45 uur en 10.15 uur aan de inkom van het wzc. DONDERDAG 6 FEBRUARI: Busje op donderdag Bezoek aan Moerzeke (geleide rondleiding in de priester Poppe kapel + klooster + tavernebezoek) (Inschrijving bij iemand van het ergoteam. Zie ook de witte affiche aan de lift nabij de cafetaria.) DINSDAG 11 FEBRUARI: Naaiatelier. Elke tweede dinsdag van de maand is er naaiatelier. Van 14.30 tot 16 uur in de polyvalente zaal. DINSDAG 4 MAART: Gebruikersraad (voor de leden) DINSDAG 4 MAART: Fruitmobiel Naar maandelijkse gewoonte staat Joël weer klaar met zijn fruitmobiel aan de inkom van het wzc. Iedereen die graag wat fruit koopt kan er terecht. Tussen 9.45 uur en 10.15 uur. VRIJDAG 7 MAART: Verjaardagsfeest Wij bieden alle jarige bewoners van januari en februari een overheerlijk feestmaal aan. Wij verwachten de jarigen in ‘De Brug’ om 11.15 uur. DINSDAG 11 MAART: Naaiatelier. Elke tweede dinsdag van de maand is er naaiatelier. Van 14.30 tot 16 uur in de polyvalente zaal. 35 VRIJDAG 14 MAART: Carnaval Grembergen Onze bewoners zijn welkom in de polyvalente zaal. Van de aanwezigen wordt verwacht dat ze hun beste beentje voorzetten. Oa. op het programma: de verkiezing van Prins of Prinses Carnaval 2014. Het feest start om 14.30 uur in de polyvalente zaal. Muzikale begeleiding door “’t Klein Muzieksken “. DONDERDAG 20 MAART: Wentelteefjes (in de refter op de afdelingen, verdere info volgt later) VRIJDAG 28 MAART: Haringfestijn. In combinatie met een lekkere ajuinsaus en ‘pellenpetatten’ is deze haring een lekkernij. Bovendien is hij ontdaan van alle graten. Wij kijken er alvast naar uit, u ook? We starten met soep in de polyvalente zaal om 11.15 uur. Marleen, Nathalie, Anja, Karen, Liesbeth, Jonas en Dominik. Vrijwilligersnieuws We starten in 2014 een nieuw werkjaar. We willen alle vrijwilligers van het wzc persoonlijk een fijn werkjaar toewensen. We doen dit met een nieuwjaarsreceptie op donderdag 23 januari om 14 uur in het klavertje 4. Op het programma: een lekkere receptie en een stuk vorming door Ingrid De Meersman (pastorale medewerker) In 2014 vindt ook de 2 – jaarlijkse dankdag plaats. Op donderdag 6 maart worden onze vrijwilligers verwacht in het pittoreske Oudenaarde. In ‘Salons Montovani’ zijn wij welkom van 9.45 uur tot ongeveer 17 uur. Vervoer met een bus wordt voorzien. We vragen aan de vrijwilligers om ons het bijgevoegde formulier waarop u zelf het programma van die dag kan kiezen ingevuld terug te bezorgen. Gelieve ons dit inschrijvingsformulier (6 maart) én of u al dan niet deelneemt aan de nieuwjaarsreceptie (23 januari) te melden ten laatste op vrijdag 17 januari aan het onthaal of via het inschrijvingsformulier aan de vrijwilligershoek. 36 Tijdstip van de dagelijkse eucharistievieringen: Op zondag en kerkelijke hoogdagen om 10 uur. Dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag om 09u30. Geen viering op maandag Januari Zondag 5 januari: openbaring van de Heer Zondag 12 januari: doopsel van de Heer Zondag 19 januari: tweede zondag van het jaar Februari Zaterdag 8 februari: H. Hieronymus Emiliani (1486 – 1537) patroonheilige van de congregatie Zusters Kinskeid Jesu. Hij bekommerde zich vooral om armen en wezen. Dinsdag 11 februari: O.L.Vrouw van Lourdes Maart Woensdag 5 maart: asdag. Aswijding en asoplegging in de kapel om 10.00 uur. Begin van de vasten Zondag 9 maart: eerste zondag van de vasten Zondag 16 maart: tweede zondag van de vasten Woensdag 19 maart: feest van St. Jozef Zondag 23 maart: derde zondag van de vasten Zondag 30 maart: vierde zondag van de vasten. H. Hieronymus Emiliani Italiaanse Rooms-Katholieke heilige. Geboren in Venetië 1481 als zoon van welstellende ouders. Op zijn 25 werd hij soldaat in Venetië, later bevelhebber. In 1518 tot priester gewijd. Hij richtte vooral weeshuizen op. H Emiliani stierf in Bergamo (1537) ten gevolge van een besmettelijke ziekte die hij had opgelopen bij het verzorgen van zieken. 37 Aswoensdag In de boetepraktijk van de Kerk heeft as altijd een grote rol gespeeld. Van nature is as een beeld van vergankelijkheid van al het aardse. Vandaar heeft as als kenmerk de mens aan te sporen ongeregelde strevingen naar het aardse te bedwingen en zich door oprechte boete met God te verzoenen. As was het gewone teken van boete in het Oud Testament (Job, Jonas, Judith, etc.) en in het Nieuwe Testament spreekt Tertullianus reeds van as als teken van boete. Aswijding wordt steeds vermeld in de 10de eeuw voor Noyon. In de 14de eeuw vermeldt het voorschrift Lyon dat as moet verkregen worden van verbrande palmtakken, gewijd op Palmzondag van het jaar ervoor. Vermoedelijk is in het westen vanaf paus Gregorius de Grote (7de eeuw) Aswoensdag het begin van de Vasten geworden. De openbare boetelingen ontvingen op die dag het boetekleed en werden uit de kerk gesloten tot Witte Donderdag. Wanneer in de 11de eeuw de openbare boete in onbruik geraakte werd de as op Aswoensdag als “askruisje of bestrooiing met “as” algemeen voor de geestelijkheid en het gewone volk. P.Goossens Fotohoek Kerstevocatie (20 december) De jaarlijkse evocatie van het kerstverhaal werd gebracht door Maria en Jozef (Gregory en Liesbeth), 3 koningen (Ri, Leon en Jan), 2 herders (Antoinette en Leonie), de herbergier (Marie Elise), een soldaat (Viktor), de engel (Helena) en de schaapjes waren de eerste kleuterklas van ‘t Kraaiennest De evocatie werd doorweven door de prachtigste kerstliederen gezongen door ons samengesteld koor onder leiding van dirigente Griet DB en muzikale begeleiding Annemie V (orgel) en Peter (viool) Dank aan iedereen !!!! 38 Wijsheid uit Polen! De liefde neemt bezit van de man door de ogen en van de vrouw door de oren Lofprijzingen en kool smaken goed, maar je zwelt er van op. Het is gemakkelijker 100 vlooien te bewaken dan 1 jong meisje! Een pechvogel zal zijn duim verzwikken, als hij zijn neus snuit; Lekkere vis moet driemaal zwemmen: in het water, in de boter en in de wijn. Wanneer een vrouw niet meer weet wat ze moet antwoorden…dan is de zee leeg! Moge voor het komende jaar 2014 elke dag je vers brood brengen, oude wijn en eeuwige vriendschap! Tentoonstelling “Dementie uit de mist” In samenwerking met Meander. De tentoonstelling “Dementie uit de mist” is een realisatie van Expertisecentrum Dementie Meander uit Dendermonde. Door middel van prachtige zwart- wit foto’s en teksten vertelt de expositie een persoonlijk verhaal over dementie en zijn mantelzorg. Wat doet dementie met een mens en zijn omgeving? Hoe gaan we hiermee om? Via deze tentoonstelling willen we ertoe bijdragen de taboes rond dementie te doorbreken. De tentoonstelling is te bezichtigen vanaf 7 januari in de inkomhal van ons wzc. Rebus! De rebus van vorige editie heeft een winnaar opgeleverd. Het juiste antwoord van de prentenrebus was: ‘De liefde is zoals de maan als ze niet groter wordt, wordt ze kleiner.’ (Portugese zegswijze) Mevr Godelieve Van Hoornyck mag haar prijs: een fles cava of een waardebon bij onze pedicure bij iemand van het ergoteam afhalen. Voor onze nieuwe rebus gelden dezelfde regels als bij de vorige. Bezorg ons de zin die we zoeken, vergeet uw naam, adres en telefoonnummer niet te noteren (Oplossingen op een papiertje in het vogelhuisje aan het klavertje 4. deponeren. Ten laatste op vrijdag 21 februari. Veel succes!) 39 + n=m - ur - k -vlees -t +e Kondigt het einde van de winter aan! 40
© Copyright 2024 ExpyDoc
