14298 Eindevaluatie AM in de bollenteelt

Eindevaluatie Onderzoek
1. Datum
1 april 2014
2. Projecttitel:
AM in de bollenteelt
3. Projectnummer PT:
14298
4. Uitvoerende instelling:
Stichting Regionaal Onderzoek Lelieteelt in Noord- en Oost
Nederland
D. Osinga
De Zwaan 37, 9101 XC Dokkum
06-22375137
[email protected]
HLB BV, Kampsweg 27, 9418 PD Wijster
Projectleider:
Adres:
Tel:
Email:
5. Overige uitvoerende
instellingen:
6. Gewas(sen):
7. Rendementscategorie:
Lelie
 1.
 2.
 3.
X 4.
 0.
8. Confrontatie van resultaten en projectverloop met het oorspronkelijke plan
Er is geen afgeschermde pagina aangemaakt op de website van
Niet behaalde resultaten:
Groen Kennisnet. Wel op de site Lelieteelt.eu van Rol.
Afwijkend verloop:
Afwijkende implementatie:
Verklaring:
Geconstateerd wordt dat de informatie op de site niet voldoet
aan de verwachting. Telers hebben behoeft aan een advies
op maat. Deze specifieke informatie komt niet goed over via
een statische tabel. Het inloggen vormt een drempel: het
wachtwoord is vaak vergeten. Een actieve benadering middels
een telefoontje,per mail of een bezoek blijkt beter resultaat te
geven dan een passieve.
Tijdens het project is meegewerkt aan een onderzoek waar
aardappelcysten werden bestreden met behulp van
geluidsgolven. (detonatie techniek) Dit heeft geen positief
resultaat opgeleverd.
Nvt.
9. Aanbevelingen
Doorgaan met begeleiding op basis van individuele afspraken.
Een groep van 13 telers heeft aangegeven graag ook in de toekomst gebruik te willen
maken van deze aanpak. Door collectief informatie uit te wisselen kan worden geprofiteerd
van elkaars ervaringen.
10. Websamenvatting
Stichting ROL is 2011 een project opgestart voor begeleiding van lelietelers met een
AM besmetting. Door nieuwe regelgeving werden telers vanaf 2010 geconfronteerd
met een verzwaard monsterregiem en bleek het areaal beschikbare grond onder
Afdeling Markt & Innovatie, Postbus 280, 2700 AG Zoetermeer, tel 079 3470620, fax 079 3470800,
Email [email protected] www.tuinbouw.nl
druk te staan. Ruim 20 telers hebben zich hiervoor in eerste instantie aangemeld.
Bij telers met veel huurgrond zijn een groot aantal percelen (ook huurpercelen) in
het HLB advies programma opgenomen en tijdens de drie projectjaren intensief
gevolgd en steeds weer in overleg met de telers van nieuw advies voorzien. AM
Advies is heel sterk maatwerk.
Bij onvoldoende gegevens is geadviseerd om eerst via bemonstering meer te weten
te komen van het type AM-besmetting. In het actieplan staat een advies voor het
tijdstip van officiële bemonstering, rassenkeuze van eventueel te telen aardappelen
en de juiste bestrijdingsmaatregelen op het juiste moment.
Voor ruim 150 percelen is in het kader van dit project een plan van aanpak gemaakt.
In totaal een oppervlakte van ± 1000 hectare.
Vooral doordat de regelgeving bij de telers nu meer begint te knellen, is het
enthousiasme over de begeleiding (nog) groter dan bij aanvang.
11. Publiekssamenvatting (Zie bijlage 1)
12. Confrontatie kennisverspreidingsactiviteiten met het oorspronkelijke plan:
Aantal publicaties gepland:
Aantal open dagen gepland:
Aantal lezingen gepland:
Andere activiteiten gepland:
6
3
1
-
Aantal publicaties gerealiseerd:*
Aantal open dagen gerealiseerd:**
Aantal lezingen gerealiseerd:**
Andere activiteiten gerealiseerd:*/**
6
3
1
1
Overzicht data, locaties, etc.:
Startbijeenkomst in Wijster, 19 juli 2011
Open dagen stichting ROL: 20 augustus 2011, 24 augustus 2012, 23 augustus 2013
Vermelding in het jaarlijks verschenen proefveldboekje
Gewasverslagen 2011, 2012, 2013 van Stichting ROL.
Jaarlijkse leliedag in Emmeloord.
Vermelding op de website: Lelieteelt.eu en op de website van het HLB.
Afwijkingen en verklaringen:
Minder groepsbijeenkomsten, meer individuele begeleiding. Het traject vraagt vaak maatwerk.
Eindevaluatie AM in de bollenteelt 14298 / 22-04-14
Bijlage 1
Vraag 11 Publiekssamenvatting
Stichting ROL
AM-begeleiding voor bollentelers
Kort verslag van het project
Stichting ROL is, in samenwerking met HLB in Wijster, in 2011 een project
opgestart voor individuele begeleiding van lelietelers die problemen hadden met
een AM besmetting. Door nieuwe regelgeving werden de telers vanaf 2010
geconfronteerd met een verzwaard monsterregiem en bleek het areaal
beschikbare grond onder druk te staan. Productschap Tuinbouw heeft dit
project financieel ondersteund.
Via stichting Rol zijn alle aangesloten telers aangeschreven en gevraagd om aan
dit project deel te nemen. Ook via het vakblad Bloembollenvisie zijn telers
geïnformeerd. Ruim 20 telers hebben zich hiervoor in eerste instantie
aangemeld. Op 19 juli 2011 is een opstartbijeenkomst gehouden om de kennis
van de AM problematiek eens goed met de telers door te nemen. Daarnaast is
uitgelegd wat AM-begeleiding via HLB inhoud.
HLB heeft een begeleidingstraject, waarin bollentelers, aardappeltelers en telers
van ander vermeerderingsmateriaal op professionele wijze kunnen worden
voorgelicht over de mogelijkheden om grond vrij van een besmetting met
Aardappelcysten (AM-vrij) te maken en houden.
Veel telers konden na de eerste bijeenkomst direct al op aantal van hun percelen
aan de slag. De telers zijn daarna door medewerkers Rolf Dol en Egbert Schepel
van HLB benaderd. Bij telers met kleine probleemgevallen zijn oplossingen soms
per telefoon of mail doorgegeven en fungeert HLB als vraagbaak. Als er een
nieuw probleem voordoet, of men twijfelt over bepaalde acties die invloed op de
Eindevaluatie AM in de bollenteelt 14298 / 22-04-14
besmetting kunnen hebben wordt HLB geraadpleegd. Een veel groter deel van de
bij ROL aangesloten telers maakt hier regelmatig gebruik van.
Bij veel grote telers met veel huurgrond (12 stuks) zijn een groot aantal
percelen (ook huurpercelen) in het HLB advies programma geschreven en tijdens
de 3 project jaren intensief gevolgd en steeds weer in overleg met de telers van
nieuw advies voorzien. Per perceel is hierbij het bouwplan en de AM-situatie zo
goed mogelijk in beeld gebracht. Aan de hand van de beschikbare gegevens is
een plan gemaakt om het perceel AM-vrij te maken. Deze adviezen zijn zeer
wisselend en afhankelijk van de AM-situatie, de kennis van de geschiedenis van
deze situatie en de mogelijkheden bij de betreffende teler. Andere niet met AM
gerelateerde bijzonderheden, bijvoorbeeld ruilen met een veehouder die gelijk
na aardappelen weer gras zaait, bepalen soms de strategie. Daarnaast kunnen
technisch gezien ook niet alle bestrijdingsmogelijkheden bij alle telers worden
ingezet. AM Advies is dus heel sterk maatwerk.
Bij onvoldoende gegevens is geadviseerd om eerst via bemonstering meer te
weten te komen van het type AM-besmetting. Aan de hand van de resultaten
van bemonsteringen, wordt dan steeds een vervolg plan opgesteld om de grond
alsnog AM-vrij te maken of te houden. De telers krijgen het advies per perceel
per mail toegestuurd. In dit actieplan staat een advies voor het tijdstip van
officiële bemonstering, rassenkeuze van eventueel te telen aardappelen en de
juiste bestrijdingsmaatregelen op het juiste moment centraal.
Voor huurders van probleem percelen is zo’n advies een mooi handvat om met
hun verhuurder over de AM-situatie te spreken. Een advies van een
onafhankelijke expert komt hierbij sterk over.
Naast de algemene en telefonische adviezen aan telers zijn er voor 14 telers
plannen van aanpak geschreven en gemaild. Voor ruim 150 percelen is in het
kader van dit project een plan van aanpak gemaakt in totaal een oppervlakte
van ± 1000 hectare. De deelnemende telers zijn regelmatig bezocht, zodat de
plannen steeds aan de huidige situatie zijn aangepast. Vooral percelen met veel
AM historie in een bouwplan met (zetmeel-) aardappelteelt is een continue
proces, waarbij goed overleg tussen de huurder en verhuurder cruciaal is.
Deelnemers waren afkomstig uit geheel Nederland.
De telers die met het plan van aanpak meedoen is gevraagd of ze het project
zinvol vinden en of we hiervoor verlenging moeten aanvragen. Maar liefst 13
telers hebben gereageerd en 10 telers hebben aangegeven het project (zeer)
zinvol te vinden en vinden het belangrijk dat het project vervolgd kan worden.
Door het project bij een eventueel vervolg nog eens duidelijk bij de lelieteelt in
beeld te brengen zijn vermoedelijk nog wel meer telers die een plan van aanpak
willen. Het geeft ze de kans de bollen in een ruimere vruchtwisseling te telen.
Vooral doordat de regelgeving bij de telers nu meer begint te knellen, is het
enthousiasme over de begeleiding nog verder toegenomen. Bij de evaluatie
Eindevaluatie AM in de bollenteelt 14298 / 22-04-14
geven telers aan vanwege de kennisdeling graag ook als groep betrokken te
willen blijven.
Eindevaluatie AM in de bollenteelt 14298 / 22-04-14

Download Report