Lippia Multiflora - Reflex Supply Shop

Lippia Multiflora
Sisline
Aisha Harmsen
februari 2012
Lippia Multiflora
Inhoud
Inleiding ...................................................................................................................................... 3
Kenmerken plant ........................................................................................................................ 4
Werking ...................................................................................................................................... 5
Gebruik ....................................................................................................................................... 7
In Nederland ............................................................................................................................... 8
Bronnen ...................................................................................................................................... 9
2
Lippia Multiflora
Inleiding
Op een zomerse dag in mei was ik met mijn vader op het Music Meeting festival in
Nijmegen. Behalve verschillende podia met wereldmuziek waren er ook een aantal kramen
met wereldproducten. In een van de kramen op het terrein werd Sisline thee verkocht, een
natuurzuivere thee uit West-Afrika. Mijn vader wilde de thee graag proberen en nam een
zakje mee naar huis. Bij hem heb ik de thee af en toe gedronken, maar was verder nog niet
direct geinteresseerd. Dat kwam pas toen we de opdracht kregen een kruid uit te werken. Ik
vond het leuk om een plant te nemen die hier nog niet zo bekend is en waar ik zelf ook nog
niet veel van wist. Ik herinnerde me een folder bij de Sisline thee waarin de heilzame
werking van de plant beschreven stond. Op internet ging ik op zoek naar informatie over de
plant. De informatie die ik in het nederlands vond was allemaal afkomstig van de vrouw die
de thee hier in Nederland onder de naam Sisline op de markt heeft gebracht. Onder de
latijnse naam Lippia Multiflora ben ik verder gaan zoeken. Een zoektocht in de bibliotheek
leverde niets op. Gelukkig zijn er wel veel onderzoeken gedaan naar de plant en kon ik veel
van de informatie halen uit engelstalige (onderzoeks)artikelen.
Ik heb de thee zelf ook besteld en ben deze thuis gaan drinken. De gedroogde bladeren
ruiken heerlijk fris kruidig en de thee heeft een veelzijdige smaak. Ik vind het daarnaast ook
lekker om de thee te mengen met andere kruiden. Ik drink de Sisline thee graag en vind het
leuk om ook weer anderen ermee kennis te laten maken.
3
Lippia Multiflora
Kenmerken plant
Lippia Multiflora behoort tot de ijzerhardfamilie (verbenaceae). De meeste soorten van deze
familie zijn houtachtige planten (bomen, heesters, lianen) en een klein aantal kruiden. Het
grootste aantal soorten groeit in tropische en subtropische gebieden in Afrika en Midden- en
Zuid-Amerika. De enkelvoudige of samengestelde bladeren zijn tegenoverstaand of in
kransen geplaatst. De bloemen zijn tweezijdig symmetrisch en meestal tweeslachtig. Het
geslacht Lippia is vernoemd naar Augustus Lippi, een Franse arts en botanicus van Italiaanse
afkomst (1678-1701) en bevat meer dan 200 soorten. De planten zijn geurig doordat ze
etherische olie bevatten.
Lippia Multiflora is een jaarlijks of tweejaarlijks
aromatisch kruid met een rechte, houtachtige
stengel die wel meer dan 2,5 meter hoog kan
worden. De plant groeit vooral in de savannes op
zanderige, kiezelhoudende grond. De bladeren
zijn olijfkleurig, 5-12 cm lang en 2-4 cm breed.
De witte, zoetgeurende bloemen staan op een
kegelvormige pluim. De plant draagt vruchten in
januari. Lippia Multiflora bevat ongeveer 1,15%
etherische olie.
De plant groeit gedurende de regenperiode.
Die start in juni en loopt door tot oktober.
Eind september ontwikkelen de bloemen zich.
De plant vermeerdert zich door de vallende
zaadjes en ondergrondse wortelstokken die na
het afsnijden van de stengels blijven zitten.
Lippia Multiflora groeit veel in het wild en het
grootste deel van de oogst voor de thee wordt
dan ook in het wild verzameld. De plant kan ook
gezaaid worden.
4
Lippia Multiflora
Werking
Lippia multiflora wordt traditioneel therapeutisch gebruikt bij aandoeningen en ook niettherapeutisch als drank voor ontspanning. Meestal wordt een afkooksel of infusie van de
bladeren gedronken. In medicijnen tegen malaria wordt het poeder van de gedroogde
bladeren gebruikt. Ook kan Lippia multiflora gebruikt worden voor baden en
lichaamspakkingen. De therapeutische eigenschappen van de plant worden door
onderzoekers vooral toegeschreven aan de etherische olie. De hoeveelheid etherische olie in
de plant varieert door het jaar heen met een gemeten maximum van 1,57% in juni. Dit
verschilt ook weer per regio. Er is veel onderzoek gedaan naar de eigenschappen en de
werking van de olie. In deze onderzoeken zijn de volgende eigenschappen bevestigd.
Rustgevend en pijnstillend
Onderzoek bevestigde het gebruik van het kruid als spierontspanner (ontkrampend), bij
vermoeidheid en stress en als koortsdrijvend middel. Het kruid heeft een rustgevende
werking en bevordert de slaap.
Antimicrobieel
De olie heeft een sterk remmend effect op de groei van bacterien en ook op die van
schimmels. Dit verklaart de werkzaamheid bij luchtweginfecties, malaria, conjunctivitis,
maagdarmstoornissen, darmontsteking etcetera. Aftreksels van de plant worden om deze
reden ook als mondspoeling gebruikt.
Anticarcinogeen
De plant heeft antioxidantactiviteit, wat betekent dat er radicalen weggevangen worden,
waardoor de kans op het ontstaan van kanker verkleint.
Bloeddrukverlagend
De bloeddrukverlagende werking wordt waarschijnlijk voor een groot deel veroorzaakt
doordat de aanmaak van thromboxaan geremd wordt. Thromboxaan is een stof die door
bloedplaatjes wordt aangemaakt en die onder andere zorgt voor vernauwing van
bloedvaten, wat zorgt voor een hogere bloeddruk.
Vochtafdrijvend
Het kruid bevordert de afscheiding van water door de nieren. Overtollig vocht wordt
afgevoerd, dit heeft ook weer een gunstige werking op de bloeddruk.
Scabicide- en pediculicidemiddel
De etherische olie is getest op de werking tegen luis en schurftmijt. Een preparaat van de
olie werkte sneller dan benzyl benzoate en dichloorvos. De Lippia olie gaf ook minder
huidirritatie.
5
Lippia Multiflora
Lippia multiflora wordt dus bij veel verschillende aandoeningen gebruikt. Het is behalve voor
volwassenen ook een gebruikelijke remedie voor kinderen met koorts, verkoudheid of
verstopping (de plant heeft ook een mild laxerend effect). Het sap van de plant wordt
gebruikt in oog- en neusdruppels. Op het platteland gebruiken sommigen een afkooksel van
de bladeren om stress te verminderen en slaap te bevorderen.
Bijwerkingen
Er zijn onderzoeken gedaan naar bijwerkingen van het gebruik van Lippia multiflora. Onder
andere het WHO-Collaborating Centre for Scientific Research into Plant Medicine (Mali)
heeft onderzoek gedaan naar toxiciteit en bijwerkingen bij vijftig mensen die gedurende
25 jaar Lippia thee gebruikt hebben. Er zijn geen bijwerkingen gevonden. Ook bij
onderzoeken naar de Lippia etherische olie zijn geen bijwerkingen gevonden.
6
Lippia Multiflora
Gebruik
In West Afrika groeit Lippia multiflora in het wild. De plant wordt daar al eeuwen lang
gedronken als thee en gebruikt voor therapeutische doeleinden bij verschillende klachten. In
Mali wordt de plant verwerkt in een medicijn tegen malaria. Op het platteland in West Afrika
wordt de thee gedronken na een dag hard werken om te relaxen en beter te slapen. In de
steden drinkt men de thee juist ’s ochtends tegen stress en om te ontspannen voor de
nieuwe dag. Naast het gebruik als drank wordt Lippia multiflora ook gebruikt als specerij en
wordt de plant verbrand bij bijenkorven om bijen aan te trekken. In de slaapkamer worden
de gedroogde bloemtoppen juist verbrand om muggen te verjagen. De Lippia olie wordt ook
wel gebruikt in verzorgingsproducten.
Na de bloeitijd (eind oktober) wordt de plant geplukt. De hele stengel wordt afgesneden en
daarna gedroogd. Vervolgens worden de bladeren geritst en op de lokale markten verkocht.
Dit is de handel van de vrouwen. De plant is algemeen bekend als ‘Lippia tea’ en onder de
namen ‘Gambian Tea Bush’, ‘Bush Tea’ en ‘Healer Herb’.
In Afrika kookt men veel bladeren in water om sterke thee van te zetten. Er kan suiker of
honing en eventueel poedermelk toegevoegd worden. Je kan er ook gewoon thee van zetten
door een paar bladeren in een kan heet water 5 à 10
minuten te laten trekken. De thee is heerlijk geurend.
De smaak kan verschillen door de grootte van het
blad, hoe de bladeren gedroogd zijn (in de zon of in de
schaduw) en doordat de bladeren uit verschillende
gebieden komen. De smaak is meervoudig en wordt
vaak omschreven als fris kruidig, eucalyptus- en salieachtig. Door de verschillende smaken verveelt de thee
niet snel.
De thee is de hele dag door te drinken. Ook koud met
een beetje citroensap schijnt ze lekker te zijn.
7
Lippia Multiflora
In Nederland
Lippia multiflora is in Nederland op de markt gebracht door Ingeborg Koorn. Zij kwam tijdens
een vakantie in West-Afrika in aanraking met de thee en werd er direct verliefd op. Zij nam
de thee mee naar huis en heeft deze veel gedronken. Na een tijdje merkte ze ook de
heilzame effecten van de thee op, onder andere bij haar gehandicapte dochter die van de
aften in haar mond af kwam. Om ervoor te zorgen dat zij de thee kon blijven drinken is
Ingeborg haar eigen leverancier geworden.
In samenwerking met een afrikaanse familie is haar bedrijf met de naam Kassenko
Produkten ontstaan, een (mini) Return to Sender bedrijf. Deze familie in Gambia koopt de
thee voor haar in op lokale markten. Deze business is de inkomstenbron van de oudste laag
van de bevolking, de vrouwen van 60, 70 en 80 jaar. De familie behoort tot de Mandinka
stam en in de taal van deze stam wordt de thee ‘Sisline Nyamo’ genoemd. Ingeborg heeft de
thee in Nederland daarom onder de naam ‘Sisline’ op de markt gebracht.
De Sisline thee is rechtstreeks bij Ingeborg Koorn te bestellen en ligt inmiddels ook bij een
aantal verkoopadressen in de winkel (vooral in het noorden van het land). Contactgegevens
van Ingeborg zijn te vinden op haar website: http://www.sisline-thee.nl.
Zo is de thee in Nederland te koop
8
Lippia Multiflora
Bronnen
Essential oil of Lippia multiflora Moldenke: A review
Kunle Oluyemisi Folashade and Egharevba Henry Omoregie
http://www.japsonline.com/vol-2-issue-1/15-23.pdf
Lippia multiflora/Lippia chevalieri scientific info
http://maps.ics.trieste.it/Home/ScientificInfo/625
Lippia Multiflora - Lippia Chevalieri
http://www.sergiopasini.net/lippiamultiflora
[Psychopharmacologic properties of Lippia multiflora].
Abena AA, Ngondzo-Kombeti GR, Bioka D.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9850819
Evaluation of the chemical constituents of savannah tea (Lippia multiflora) leaves
Ekissi Alice Christine 1,2*, Konan Amoin Georgette1,2, Yao-Kouamé Albert3, Bassirou
bonfoh2 and Kati-Coulibaly Séraphin4
http://www.m.elewa.org/JABS/2011/42/2.pdf
Pedo-Landscape and Development of Lippia multiflora in the Southern Cote D`Ivoire
Yao-Kouame, K.Y. Nangah, K.A. Alui, K.A. N`Guessan, G.F. Yao and A. Assa
http://scialert.net/fulltext/?doi=jest.2009.56.62
PFID/ND - Lippia Tea
http://www.pfidnp.org/crop_specs/lippia_tea_info.htm
De website van Ingeborg Koorn
http://www.sisline-thee.nl/index.html
9