Ecologische isolatiematerialen Woensdag 14 mei 2014 Wie is Wat doet VZW deZonneWinDT VZW ZonneWinDT? ZonneWinDT vzw sensibiliseert rond energie en duurzaam bouwen Voordrachten en workshops Bouw en energieadvies Steunpunt duurzaam bouwen Isoleren, de theorie... Hoe isoleren? De ideale opbouw ● Definitie: isolatie = Droge Stilstaande lucht ● Beschermen tegen zomer Wind, Vocht en dieren door Diffusierichting - winter ● ● Winddichting aan buitenzijde (vb onderdak, buitenspouwblad,...) Luchtdichting met dampremmende kenmerken aan binnenzijde (vb luchtdichtingsfolie, pleisterwerk,..) Hoe isoleren? De ideale opbouw ● Waarom luchtdichtingsfolie met dampremmende eigenschappen aan de binnenzijde bevestigen? -> damptransport! ≠ watertransport Hoe isoleren? De ideale opbouw ● Ideale situatie om damptransport onder controle te houden: Hoe isoleren? De ideale opbouw Verschil damprem – dampscherm - Dampscherm is volledig dicht. (= aluminium of plastic folie) Vocht stapelt zich op in de constructie Hoe isoleren? De ideale opbouw Verschil damprem – dampscherm - Een damprem laat meer vocht door in de winter in vgl met een dampscherm, maar geeft ook de kans om uit te drogen in de zomer - Gewone damprem: constante waarde. VB: vaporflex (knauf), majpell (siga) - Intelligente of vochtgestuurde damprem: verschil winter – zomer Vb intello of DB+ van proclima, vario KM van isover Isolatiematerialen, een overzicht... Isolatiematerialen, een overzicht... •Anorganische of minerale isolatiematerialen • Op basis van delfstoffen • 'Oneindig' beschikbaar • Gedeeltelijk recycleerbaar • Petrochemisch of kunstmatige isolatiematerialen • Op basis van aardolie • Eindig beschikbaar • Moeilijker recycleerbaar • Natuurlijke of nagroeibare isolatiematerialen • Op basis van natuurlijke gewassen • 'Oneindig' beschikbaar • Volledige recycleerbaar Isolatiematerialen, een overzicht... Natuurlijke materialen Cellulose, vlas, hennep, houtvezel, kurk, schelpen, stro Eigenschappen : • Goede isolerende waarde (lambda 0.038-0.050 W/mK) • Groot zomercomfort door grote warmteopslagcapaciteit (ci 1600 tot 2200 J/KgK) • Ademend en vochtregulerend • Geluidsdempend • Geen Irritatie van de huid en luchtwegen bij de plaatsing Isolatiematerialen, een overzicht... Minerale materialen Glaswol, rotswol, vermiculiet, perliet, cellenglas Eigenschappen : • Goede isolerende waarde (lambda 0.032-0.040 W/mK) • Gering zomercomfort door de lage warmteopslagcapaciteit (ci 900 J/kgK) • Ademend door migratie tussen vezels (behalve cellenglas) • Niet vochtregulerend • Irritatie van de huid en luchtwegen bij de plaatsing (bij minerale wol) Isolatiematerialen, een overzicht... Kunstmatige materialen Pur, Xps, Eps, resolschuim Eigenschappen : • Uitstekende isolerende waarde (lambda 0.023-0.035 W/mK) -> minder materiaal nodig • Matig zomercomfort door matige warmteopslagcapaciteit (ci 1500 J/kgK) • Niet ademend en niet vochtregulerend • Akoestisch zwak Intermezzo: enkele termen en cijfers op een rij • Lambda-waarde = warmtegeleidingscoëfficiënt materiaal hoe lager, hoe beter de isolerend kwaliteit van het materiaal λ < 0,070 = isolatiemateriaal ● ● • U-waarde = warmtedoorgangscoëfficiënt bouwdeel Hoe lager, hoe beter de isolerende waarde van het bouwdeel U = λ / dikte ● ● • R-waarde = warmteweerstand bouwdeel • Hoe hoger, hoe beter de isolerende kwaliteit van het bouwdeel • R= dikte / λ = 1/U • Warmteopslagcapaciteit C = mogelijkheid tot vasthouden warmte Hoe hoger, hoe beter de warmte kan vastgehouden worden ● Overzicht isolatiematerialen 1) Anorganische materialen: glaswol Grondstoffen glas Vorm dekens of matten of bulk Lambda-waarde λ 0,032 tot 0,040 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 800 tot 1000 J/kgK Volumieke massa 18 kg/m² Diffusieweerstandsgetal 1 (dampopen) Brandklasse Onbrandbaar Merken knauf, isover Toepassing tussen houten roostering (muur, vloer dak), spouwmuur Voordelen Makkelijk te vinden in de doehet-zelfzaak nadelen Irritatie bij plaatsing Overzicht isolatiematerialen 1) Anorganische materialen: steenwol Grondstoffen diabaas Vorm dekens of matten of bulk Lambda-waarde λ 0,032 tot 0,040 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 800 tot 1000 J/kgK Volumieke massa 80 -120 kg/m² Diffusieweerstandsgetal 1 (dampopen) Brandklasse Onbrandbaar (Euroklasse A1) Merken Rockwool Toepassing tussen houten roostering (muur, vloer dak), spouwmuur Voordelen Makkelijk te vinden in de doehet-zelfzaak nadelen Irritatie bij plaatsing Overzicht isolatiematerialen 1) Anorganische materialen: cellenglas Grondstoffen Op basis van oud glas of glasgrondstoffen (kwartszand) Vorm Stijve platen – blok Lambda-waarde λ 0,040 tot 0,050 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 840 J/kgK Volumieke massa 165 kg/m² Diffusieweerstandsgetal oneindig Brandklasse Onbrandbaar Merken foamglas Toepassing koudebrug vloer – muur, kelder, platte daken, vloer Voordelen drukvast nadelen duur Overzicht isolatiematerialen 1) Anorganische materialen Grondstoffen Gerecycleerd glas Vorm korrels Lambda-waarde λ 0,035 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 900 J/kgK Volumieke massa 25 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen (3) Brandklasse Onbrandbaar Merken SLS Toepassing spouw Voordelen – nadelen Fijn stof Overzicht isolatiematerialen 1) Anorganische materialen: Perliet/ vermiculiet Grondstoffen Perliet – vermiculiet Vorm Korrels – platen Lambda-waarde λ 0,050 – 0,07 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 900 J/kgK Volumieke massa 150 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen (5) Brandklasse onbrandbaar Merken en toepassing Perlietkorrels: vloerisolatie (SIBLI) vermiculietkorrels: vloerisolatie (in chape) of zoldervloer of spouwmuur (vermex of vermiculite) Perlietplaten: platte daken (fesco) Overzicht isolatiematerialen 2) kunstmatige materialen: PUR/ PIR Grondstoffen isocyanaten (met blaasmiddel pentaan) Vorm Vaste platen Lambda-waarde λ 0,023 – 0,028 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 1200 J/kgK Volumieke massa 30 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampdicht (50 -100) Brandklasse Brandbaar (F) Merken Kingspan, Recticel, unilin, enertherm, extratherm Toepassing Muur – sarkin en plat dak – vloer Overzicht isolatiematerialen 2) kunstmatige materialen: gespoten PUR Grondstoffen isocyanaten (met blaasmiddel HCFK) Vorm Ter plaatse gespoten Lambda-waarde λ 0,028 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 1200 J/kgK Volumieke massa 40kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampdicht (>50) Brandklasse Brandbaar Merken - Toepassing Naïsolatie spouwmuur – vloeren – dak Opmerkingen – Isolatiekwaliteit daalt na verloop van tijd – Giftig bij plaatsing Overzicht isolatiematerialen 2) kunstmatige materialen: Resol Grondstoffen Bakeliet of resolhars Vorm Platen Lambda-waarde λ 0,021 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 800 J/kgK Volumieke massa 35 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampdicht (35) Brandklasse Brandbaar Merken Kingspan Toepassing Spouwmuur – buitengevel vloeren – dak Opmerkingen Vochtgevoelig en broos Overzicht isolatiematerialen 2) kunstmatige materialen: icynene Grondstoffen 99% lucht / 1% Isocyanaat MDI + polyicynene (zonder cfk's) Vorm schuim Lambda-waarde λ 0,038 W/mK Warmteopslagcapaciteit C - J/kgK Volumieke massa 8 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen Brandklasse Brandbaar vanaf 200°C druppelvorming – geen giftige uitstoot Merken icynene Toepassing Tussen houten roostering – vloerisolatie – kelderplafond Opmerkingen Luchtdicht – beperkte transportkost Overzicht isolatiematerialen 3) Natuurlijke isolatiematerialen: Vlas Grondstoffen Vlasvezels (80%) + maïszetmeel versterkingsvezels (10%) + boorzouten of ammoniumfosfaten (10%) Vorm Platen Lambda-waarde λ 0,038 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 1550 J/kgK Volumieke massa 25-35 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen (6) Brandklasse Euroklasse c – lage ontvlambaarheid Merken isovlas, isolina Toepassing platen in roostering (wand, vloer en dak) Opmerkingen Vochtregulerend tot 30% en geluidsdempend, moeilijk te verwerken (broodmes – slijpschijf) Overzicht isolatiematerialen 3) Natuurlijke isolatiematerialen: Houtwol Grondstoffen Houtwol (80%) + polyolefine bindmiddel (10%) + ammoniumfosfaten (10%) Vorm Halfstijve platen of vlokken Lambda-waarde λ 0,038 -0,045 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 2100 J/kgK Volumieke massa 50 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen Brandklasse Euroklasse E – normaal ontvlambaar Merken steico, pavatex, gutex, Homatherm Toepassing Platen of bulk in roostering (wand, vloer en dak) Opmerkingen Vochtregulerend tot 30% en geluidsdempend, verwerken met houtzaag Overzicht isolatiematerialen 3) Natuurlijke isolatiematerialen: Houtvezelisolatieplaten Grondstoffen Naaldhoutvezels + bitumenemulsie Vorm stijve platen Lambda-waarde λ 0,048 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 2068 J/kgK Volumieke massa 270 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen (5) Brandklasse Euroklasse E – normaal ontvlambaar Merken Celit, gutex Toepassing Onderdakplaten of gevelbezetting Opmerkingen Wind- en waterdicht dr tandgroef Overzicht isolatiematerialen 3) Natuurlijke isolatiematerialen: Katoen Grondstoffen Gerecycleerd textiel + polyester + insectenwerend product Vorm Flexibele dekens – bulk Lambda-waarde λ 0,038 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 1300 J/kgK Volumieke massa 18 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen Brandklasse Euroklasse E – normaal ontvlambaar Merken Metisse Toepassing Tussen roostering dak, vloer, muur Opmerkingen Sterk akoestisch Overzicht isolatiematerialen 3) Natuurlijke isolatiematerialen: Kurk Grondstoffen Schors van de kurkeik (vaste platen) Gerecycleerde kurken (bulk) Vorm Platen of bulk Lambda-waarde λ 0,040 -0,045 W/mK Warmteopslagcapaciteit C 1600 J/kgK Volumieke massa 110 – 190 kg/m3 Diffusieweerstandsgetal Dampopen (5 -30) Brandklasse Euroklasse E – normaal ontvlambaar Merken vanaevermaet, wurth, le pétit liege, T&G Toepassing korrels tussen vloerroostering platen als vloerisolatie, keldervloer, dak Opmerkingen Hoge kostprijs voor platen Overzicht isolatiematerialen 4) Andere ● Vacuum isolatie – Op basis van stilstaande lucht = vacuum – Lambda : 0,006 W/mK – Nadelen – Niet voor doe-het-zelvers Op maat gemaakt -> duur Blijft dit vacuum ? Geen dikte -> zomercomfort?? Merken: Microtherm , Ozet ● ● ● ● Overzicht isolatiematerialen 4) Andere ● Thermokussens – Op basis van straling en afgesloten luchtzones – Combinatie van bodemfolie en thermoskussen (zie foto onder) – Nadelen: – Lambda : ? W/mK voordeel – Beperkt materiaalgebruik Merken: Tonzon ● ● Specifieke kenmerken natuurlijke isolatiematerialen Brandweerstand Filmpje: verschil in brandweerstand tussen Cellulose, EPS en steenwol. Warmteopslagcapaciteit Overzicht warmtecapaciteit: - minerale materialen: circa 800 à 900 J/kgK - kunststofmateriaal: circa 1200 à 1500 J/kgK - natuurlijke materiaal: circa 1600 à 2300 J/kgK Minerale wol Lambda = 0,035 W/mK Warmtecapaciteit: 1030 J/kgK Volumieke massa: 25 kg/m³ Cellulose Lambda = 0,039 W/mK Warmtecapaciteit: 2150 J/kgK Volumieke massa: 55 kg/m³ dikte R-waarde doorslagtijd 20 cm 5,5 6 uur 10 cm 2,7 2 uur dikte R-waarde doorslagtijd 20 cm 5 29,6 uur Is ecologisch altijd ecologisch? Wat is er nu ecologisch? OF Opgepast met duurzaam/ eco in reclame! Greenwashing Levenscyclusanalyse (LCA) Rekenmethode om de milieubelasting te bepalen van een product gedurende de hele levenscyclus. In elk stadium wordt er een inventaris gemaakt van het energie- en materiaalverbruik en wat de emissies en hinder zijn naar de omgeving. Levenscyclusanalyse (LCA) Op niveau van een bouwmateriaal, een bouwelement of gebouw. Hoe ver gaat de LCA? • Van wieg tot fabriekspoort of van wieg tot graf? • Transport : Hoe? → aannames • Sociale aspecten zoals werkgelegenheid, arbeids-omstandigheden, akoestisch of hygrothermisch comfort, … Levenscyclusanalyse (LCA) Aandachtspunten bij LCA's: • Functionele eenheid? Vb isolatiemateriaal: kg → thermische weerstand VB draagstructuur in hout, beton of staal: kg → belasting • Materialen vergelijking binnen hun toepassing Vb isolatie tussen de roostering ↔ isolatie op de roostering • Allocatieproblematiek (co-producten) Vb schapenwol als afvalproduct van vleesproductie of gelijkwaardig (= milieu impact op kweek schaap en productie wol) Levenscyclusanalyse (LCA) Voorbeelden LCA-rekenmethodes: • Materialen • Type III milieuverklaringen of Environmental Product Declarations (EPD). Vb INIES (FR), MRPI (NL), Bre (GB), EPD (S/I), IBU Umwelt-Deklarationen (D) → onderling vergelijken heel moeilijk. • Ökobilanz – écobilans databank (CH) • NIBE (NL) • Capem (VL): enkel bio-ecologische bouwmaterialen • Gebouwelementen • Bre (GB) • Gebouwen • CSTB (FR) gebaseerd op INIES Levenscyclusanalyse (LCA): NIBE Ecologische isolatiematerialen? Opmerking: icynene vs Gespoten PUR Ecologische isolatiematerialen? Ecologische isolatiematerialen? Ecologische isolatiematerialen? Wat is er nu ecologisch? OF Wat is er nu ecologisch? OF Besluit Ook minerale of kunststof isolatiematerialen kunnen het label 'ecologisch' krijgen. Voorkeur gaat echter voor bio-ecologische materialen! • brandvertragend • Volledig recycleerbaar • Weinig impact op de omgeving • Vochtregulerend • geluidsdempend Maar: natuurlijke materialen scoren niet altijd even goed: vb: schapenwol uit Nieuw Zeeland of hout (niet FSC) uit tropische wouden. Vergelijk daarom materialen via de Levenscyclusanalyse. Kantoor ZonneWinDT vzw Pannestraat 142 8630 Veurne Contact : [email protected] www.zonnewindt.be 058/779013
© Copyright 2025 ExpyDoc
