Design Charles & Ray Eames - Hang it all © Vitra Wie met een buitenlandse achtergrond werkt in België in de medische sector ? Johan Wets (HIVA KULeuven) Be cause health 25 maart 2013 Een actueel thema … • Kloof dreigt in zorgsector, De Zondag, 16 03 2014 • Zorgsector trekt meer jongeren aan, De Tijd, 12 03 2014 • Na 2020 dreigt nieuw tekort aan zorgverleners, Het Nieuwsblad, 12 03 2014 • Tekort aan personeel in zorgsector, Het Belang van Limburg, 12 03 2014 • Zorgsector onder druk, Metro, 12 03 2014 • Vanaf 2020 dreigt nieuw personeelstekort in zorgsector, standaard.be (Belga), 11 03 2014 • Kloof in de zorgsector gedicht, maar vanaf 2020 dreigt wel nieuw tekort, Belga, 11 03 2014 4-4-2014 2 4-4-2014 3 Theoretisch raamwerk van HRM in de zorg Bron: Murphy et al, 2012 in Pieter Van Herck, 2012 4 Uitganspunten • Vergrijzing, verwitting en ontgroening van de maatschappij • Discussie over de cijfers • Beleidsmaatregelen – Aantrekkelijker maken beroep: instroom, doorstroom en retentie: • Verloning, bijscholing, nieuwe functies (bv zorgkundige) – Actief rekruteringsbeleid binnen arbeidsreserve: • Allochtone bevolking – Rekrutering in buitenland 4-4-2014 5 Buitenlands personeel in België • Toename buitenlandse artsen, maar fluctuerende migratie. In 2007: – 8 000 • Toename buitenlandse verpleegkundigen, alsook immigratie. In 2007: – 9 200 4-4-2014 6 Buitenlands personeel in België Evolutie buitenlands personeel 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2000 2001 2002 2003 artsen 2004 verpleegkundigen 2005 2006 2007 Buitenlands personeel in België Immigratie buitenlandse personeel 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2000 2001 2002 2003 artsen 2004 verpleegkundigen 2005 2006 2007 Buitenlands personeel in België • Toename buitenlandse artsen, maar fluctuerende migratie. In 2007: – 8 000 – 18% van alle artsen – 70% Belgisch diploma • Toename buitenlandse verpleegkundigen, alsook immigratie. In 2007: – 9 200 – 6% van alle verpleegkundigen – 85% Belgisch diploma 9 Buitenlands personeel in België Afkomst buitenlandse artsen (2007) onbekend 15% Latijns Amerika 3% Noord-Amerika 2% EU-14 45% rest van Azië 5% Midden-Oosten 8% Afrika 15% rest van Europa 1% EU-12 6% 10 Buitenlands personeel in België Afkomst buitenlandse artsen: Europa (2007) Nederland Frankrijk Duitsland Italië Luxemburg Spanje Belgisch diploma Buitenlands diploma Griekenland VK Andere EU-14 Roemenië Polen Andere EU-12 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 Buitenlands personeel in België Afkomst buitenlandse artsen: niet Europa (2007) Libanon Kameroen Marokko Iran Belgisch diploma Buitenlands diploma Indonesië RD Congo VSA Algerije 0 50 100 150 200 250 300 350 Buitenlands personeel in België Afkomst buitenlandse verpleegkundigen (2007) onbekend 28% EU-14 45% Latijns Amerika 2% Noord-Amerika 1% rest van Azië 3% Midden-Oosten 1% Afrika 15% rest van Europa EU-12 2% 3% 13 Buitenlands personeel in België Afkomst buitenlandse verpleegkundigen: Europa (2007) Frankrijk Nederland Duitsland Luxemburg Italië Belgisch diploma Buitenlands diploma Spanje Andere EU-14 Roemenië Andere EU-12 Zwitserland 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 Buitenlands personeel in België Afkomst buitenlandse verpleegkundigen: niet Europa (2007) RD Congo Marokko Belgisch diploma Rwanda Buitenlands diploma Kameroen Congo (Brazavile) 0 100 200 300 400 500 600 700 Buitenlands personeel in België Prof. erkenningen (artsen – verpleegkundigen) 600 250 500 200 400 150 300 100 200 50 100 0 0 2003 2004 Franse taalrol 2005 2006 Nederlandse taalrol 2007 2003 2004 Franse taalrol 2005 2006 Nederlandse taalrol 2007 Top 10 OESO landen (aantal tewerkgestelde buitenlandse verpleegkundigen) 4-4-2014 17 4-4-2014 18 Personeelstekorten in de zorgsector? Evolutie Belgische bevolking 2000 5.222.350 3.048.294 1980 5.199.151 3.571.106 0% 10% 1.768.580 20% 1.356.490 4.882.252 30% 25min (Groen) 40% 50% 25-65 (Actief) 60% 65-80 (Grijs) 1.131.020 1.144.401 70% 80% 80plus (Wit) 90% 365.927 2.831.820 261.495 2050 100% Personeelstekorten in de zorgsector? Personeel • 400 000 personen in gezondheidszorg (9% actieve bevolking) • 50 000 algemeen geneesheren (50% praktiserend – 11 600 praktiserend huisartsen – 13 300 praktiserend specialisten • 156 000 verpleegkundigen – Tekorten in: – Ouderensector – Acute ziekenzorg (grote steden) – Thuiszorg – Toekomst gespecialiseerde verpleegkundigen 20 Buitenlands personeel in België Academische erkenningen 2001-2007 (geneeskunde – verpleegkunde) Franse Gemeenschap Franse Gemeenschap Vlaamse Gemeenschap Vlaamse Gemeenschap 0% 20% Wel gelijkwaardig 40% 60% Niet gelijkwaardig 80% Geen beslissing 100% 0% 20% Wel gelijkwaardig 40% 60% Niet gelijkwaardig 80% 100% Geen beslissing