Der Franzosenfriedhof in Koblenz-Lützel

Karl-Heinz Bernardy
Der Franzosenfriedhof in Koblenz-Lützel
Auch bei Koblenzern wenig bekannt ist der Franzosenfriedhof am Petersberg in Koblenz-Lützel,
zwischen dem Güterbahnhof und dem Volkspark gelegen. Die blau-weiß-rote Trikolore auf einem kleinen
Schild weist gegenüber der Moschee auf den Friedhof hin. Dieser ist Eigentum des französischen Staates
und wird von der mächtigen Pyramide aus Basalt-Quadern überragt, die an die Einnahme der Stadt im
Oktober 1794 durch die Sambre-Maas-Armee unter ihrem Befehlshaber, dem jungen General Marceau,
erinnert.
François Sévérin Marceau wurde 1769 in Chartres geboren, trat als 16jähriger in die königliche Armee
ein und stieg nach der Revolution schnell zum General auf. Er starb am 21.9.1796, nachdem er wenige
Tage zuvor bei Höchstenbach im Westerwald verwundet worden war. Später hat man seine Urne nach
Paris ins Pantheon überführt. Eine der zwölf Avenuen, die in Paris zum Arc de Triomphe führen, ist nach
Marceau benannt. Dies unterstreicht die Bedeutung, welche ihm das republikanische Frankreich beimißt.
Auf dem Friedhof sind jedoch nicht Soldaten der Sambre-Maas-Armee bestattet, sondern
Kriegsgefangene aus dem deutsch-französischen Krieg von 1870/71, die in Lagern im Raum Koblenz
untergebracht waren und an Seuchen starben. 312 französische Kriegsgefangene hat man am Petersberg
bestattet. Die meisten Namen der Toten sind auf den Grabsteinen und Stelen noch gut lesbar. Da der
Friedhof frei zugänglich ist und sich etwas abgelegen befindet, steht zu befürchten, daß die ungefähr 30
Denkmäler durch Wandalismus Schaden nehmen könnten. Ich habe mich daher entschlossen, vorsorglich
alle noch lesbaren Namen der Verstorbenen zu notieren und nachfolgend in alphabetischer Auflistung der
Nachwelt zu erhalten. Das mag vielleicht mit Bezug auf unsere Forschungsinteressen „hors sujet“ liegen,
kann jedoch meines Erachtens unter regionalgeschichtlichem Aspekt nicht ganz unnütz sein.
Foto : Karl-Heinz Bernardy
Es folgen die Namen, soweit lesbar, der am Petersberg in Lützel bestatteten Franzosen (Reihenfolge
alphabetisch nach Familiennamen) :
Abel Louis, Allagnier Jacques, Allex Louis, Amphone Guillaume, Angebond Louis, Angel Nicolas,
Anglade François, Antinis Emile, Arbaret Jean, Armand Ferdinand, Badadie Jean, Bajolet Nicolas,
Baptiste Arsène, Barbe Henri, Batillot Philogène, Beaugean Louis, Begeot François, Bellanges Jules,
Bellelain Pierre, Bellet Joseph, Bernard Georges, Berthelot Bertrand Alphonse, Berthélot Pierre Gustave,
Bertin Louis, Bertrand Edouard, Besnard Alexandre, Bessancourt Edmond, Betmont Jean, Bisonnet
Eugène, Blanc Laurent, Blanc Philippe, Blangrand François, Bodin Léopold, Boidron Auguste, Boinier
Cois, Boistel Henri, Bornely Etienne, Boucher Jules, Boulèque François, Boulet Omer, Boulevet Eugène,
Boura Jean Baptiste, Bournol Jean, Bousseaux Auguste, Boutte Pierre, Brachard Baptiste, Branjan Ernest,
Bregerl Detire, Breton Louis, Brionne Auguste, Bris Nicolas, Busnel Louis, Camus Auguste, Carausse
Pierre, Carpentier Charles, Caspary Hubert, Cassublier François, Catel Eugène, Cato Pierre Matie,
Catteaux Louis, Cazin Firmin, Cemat Charles, Cerne Albert, Ceroy Adolphe, Chapelle Guillaume,
Chapuis Claude, Chatel Henri, Claim Antoine, Collet Eugène, Collet Isidore, Collignon Claude, Collot
Eugène, Colombe André Joseph, Combes François, Cons Jean, Courouve François, Courtois Constant,
Cousin François, Daecet Joseph, Dagnot Jean, Dalancon Léon, Dale Remy, Damenieux François,
Dautrain Pierre, Defache Louis, Delandes Paul, Delatre Felix, Delblonde Philomène, Delfaut Pierre,
Delvel Louis, Dépouilles Louis, Désequille Martin, Dessalie Charles, Dezangle Jean Pierre, Dieudonné
Constant, Dijon Joseph, Dilland Felix, Doyennard Jean, Dubois Joseph, Dubuisson Henri, Duchet Hubert,
Dupin Louis, Dupin Pierre, Dupin Pierre, Dupuich Maurice, Durich Emile, Dusain Charles, Dutaur
Victor, Dutertre André, Duvert Pierre, Duvivier Ernest, Ebelet Michel, Edet Louis, Fabre Louis, Fabre
….., Falliot Théodore, Felix Jean Marie, Fillioux Auguste, Florentie Pierre, Fock Emile, Fontaine Jules,
Foucaud Jean, Fouilleux Pierre, François Charles, Freu Jean, Froger Pierre, Gangugl Théodore, Gardin
Auguste, Gargol Louis, Gariton Joseph, Garon Victor Joseph, Garzeau Pierre, Gaumain Marcel, Gauthier
Pierre, Gautier Théophile, Gee Jean Baptiste, Gilbert Jean, Godrey Charles, Gougean Louis, Govart
Carles, Grosmangin Auguste, Guerin Jean, Guesnel Alphonse, Guichard Pierre, Guignore Jacques,
Guilbaud Louis, Guyet François, Hache ….., Hamel Jean, Hamelier Honoré, Heusch Emile, Hoyel Julien,
Jacquel Camille, Jacquet Jean, Jalabert Jean, James Jean Julien, Jeolfroy Joephie, Joseph Antoine, Journet
Claude, Jouvet Arthur, Kieffer Celestin, Kraut Michel, Kreiner Victor, Lamiere Jacques, Landry Léon,
Langlet Emile, Lapouge Jean, Larasse Pierre, Larlanne Jean, Launay Claude, Lebouris Jean, Leforestier
Paul, Le Gall Maurice, Legendre Felix, Legrand Alexandre, Legrand Baptiste, Lestruille Jean, Lidard
Charles, Lignereu Hyacinthe, Ligol Pierre, Livel Louis, Lomberet Pierre, Lutzeron Jean, Lymanda Pierre,
Magne Jean, Mallas François, Mallassant Louis, Malvesien Jean-Baptiste, Marat Paul, Marchan Jules,
Marguierre Charles, Marie Jacques, Marie Joseph, Massée Jean, Maurice Joseph, Mayanon Jean,
Menageois Jean, Menetrier Edmont, Meunier Ferdinand, Michel Armand, Michel Paul, Milan Jean,
Mokaer Yriel, Monestier François, Montagne Guillaume, Montagnier Jacques, Moquet Louis, Moreau
Louis, Morillaud ….., Morssat Himé, Mosson François, Mouchard Michel, Moussat Alexandre, Nellier
Jean, Pagel Ernest, Pain ….., Paquet Sulles, Pelletier Jules, Penet Henri, Pérés Frédéric, Perier Stanislaus,
Philippe Jules, Photier Etienne, Pignat Justin, Planque Auguste, Pluvin Hector, Poitrimol Jules, Porhet
Pierre, Pouplaix Narcisse, Prévot Alfred, Prime Auguste, Prin Jules Arthur, Pyssard Alfred, Quelen Henri,
Redinger Aloys, Reignier Henri, Renault ….., Rensul Jean, Revier Jacques, Rey Cyprier, Ricard
Théodore, Richard Jean, Richet Désiré, Ricroch Jean, Riquet Emile, Robin Joseph, Roger Florentin,
Rollet Pierre, Roques Joseph, Rossire Francis, Rourne Constant, Roussel Eugéne, Roustan Fidèle, Royé
Alphonse, Ruel Auguste, Salin Louis, Savoyen Simon, Schaffold Alphonse, Sévérac Auguste, Sirotte
Jacques, Souchard Jean, Sueur Ernest, Sujet Sébastian, Taschot Louis, Thibault René, Thibaut Baptiste,
Thienne Marcel, Thomas Etienne, Thomas Théophile, Vala François, Vallet Emile, Vandoel Théophile,
Vautrin Emile, Velry Christophe, Vevmet Désiré, Videau Guillaume, Villain Alexandre, Villemonlain
François, Wiart Joseph, Zimoeanis Henri
Quellen :
Ingrid Bátori, Dieter Kerber, Hans Josef Schmidt : Geschichte der Stadt Koblenz von der französischen Stadt bis zur
Gegenwart. Stuttgart 1993
Wolfgang Schütz : Koblenzer Köpfe. Lebensbeschreibungen über Personen der Stadtgeschichte. Mülheim-Kärlich o. J.
Hinweistafel beim Franzosenfriedhof in Koblenz-Lützel