ARA^DIRMA _ ^—^ ^ _ AZORBAYCANLI AiLBSt: NECB QURULUR VO NECO DAGILIR? . A i b n i n qurulmasi iigiin miivafiq nikah ya§ina Qatmi§ ki§i i b qadinin koniilliiluk osasinda rssmi nikaha daxil olmasi gorakdir. Nikahdan sonra o r b arvadin bir monzilda (evdo) ya^amasi, onlann birgo tossrrufat aparmasi, birgo biidcoyo malik olmasi (vo iimumi u§aqlarinin olmasi) a i b n i n yaranmasi (oluru§masi) iipiin osas §ortdir. Azorbaycanli a i b s i olkomizin osas qanununun, ebco do insan haqlanna dair qo^uldugumuz bir sira beynolxalq sonodbrin lominali allindadir. Azorbaycan Respublikasi Konstitusiyasmin 17ci maddosindo gostorilir k i , a i b comiyyolin osas ozoyi kimi dovbtin xiisusi himayosindodir. H o b kc^on osrin ortalarinda, Ikinci Diinya miiharibosindon sonra insan haqlannin mudafiosi diinya xalqlan iii^un prioritet mosobyo ^evribrkon yaranan ilk sonoddo beb a i b n i n qorunmasi xiisusi v u r g u l a n d i . U m i i m d i i n y a Insan H u q u q l a r i Boyannamosinin 16-ci maddosino goro "yetkinlik ya^ina ^atmi^ k i § i b r vo qadmlar irqi, m i l l i vo y a dini olamotbrino goro hcg bir mohdudiyyot qoyulmadan n i k a h baglamaq vo alio qurmaq hiiququna m a l i k d i r b r . O n l a r nikah baglayarkon, nikah voziyyotindo olarkon vo onun pozulmasi zamani eyni hiiquqlardan istifado cdirlor" N i k a h m yalniz hor iki torofin sorbost vo tam raziligi i b baglana bilmosi, a i b n i n comiyyolin tobii vo osas ozoyi olmasi, a i b n i n comiyyot vo dovbt brofindon miidafio olunmaq hiiququna malik olmasi adi ^ o k i b n Boyannamdo xususi vurgulandi. Daha sonra qobul edilon digor beynolxalq vo ya regional sonodbrdo do Boyannamonin tominat verdiyi azad vo sorbost a i b quruculugu daha da inki§af etdirildi. B M T - n i n iqtisadi, Sosial v o M o d o n i Hiiquqlar Haqqinda B e y n o l x a l q Paktin 10-cu 54 Akif dlizads, Xdz^r Universitetinin miiallimi maddosindo comiyyolin ba^lica ozoyi olan a i b n i n imkan dairosindo, oblxusus onun yaranma dovriindo vo ohdosino kigik ya§li u^aqlarin boyiidiilmosi vo torbiyo olunmasi mosuliyyoti dii^diiyii zaman horlorofli miihafizo vo k o m o k b tomin olunmasi tosbit edildi. A i b n i n qurulmasi vo qorunmasma M i i l k i vo Siyasi Hiiquqlar Haqqinda Beynolxalq Pakt, hom^inin insan Hiiquqlarinin vo Osas A z a d l i q l a r i n i n Miidafiosi Haqqinda Avropa Konvensiyasi da tominal vcrib. Bundan ba^qa, B M T - n i n Qadinlar Barosindo A y r i Se(;:kiliyin B i i l i i n F o r m a l a r i n i n L o g v E d i l m o s i H a q q i n d a K o n v e n s i y a s i d a n i k a h vo a i l o miinasibolbrindo ki§ibrlo qadinlann boraborliyini bir daha boyan clmoklo a i b n i n qorunmasma muhiim lohfolorverdi. Miitoxossisbro goro, a i b n i n hiiquqi, sosial vo monovi varliq (birlik) oiaraq qobul edilmosi ugiin bir sira hallar movcud olmalidir. Nikah ya^i ^ nj^^ Olkomizdo nikah ya§i k i ^ i b r vo qadinlar ugiin 18 ya§dir. Qanun bozi hallarda nikah ya§inm 1 ya$ azaldilmasinayol verir. Miistosnahallarda 1 7 y a § l i l a r d a nikaha daxil ola bibrlor. L a k i n qadinlar noinki 18 ya^ina gatdiqdan sonra, hotta bundan da tez, 15-17 ya^mda da (tobii ki rosmi nikahsiz) ailo qururlar. Tocriibo goslorir k i , kepmi^ ilbrdon forqii oiaraq k i i t b v i olmasa da, indi do b e b hallar xcyli sayda var. O l k o m i z i n bir sira bolgolorindo, kond vo ^ohorbrdo qizlar valideynbri lorofindon 15-17 ya§inda oro verilir. Tobii k i , bu zaman koniillu §okildo a i b qurmaqdan sohbot getmir; on azindan ona goro k i , o ya§da u§aq h o b a i b n i n no demok oldugunu diiz-omolli ba§a da du^mur. Yaxud da oksino, gone qiz a i b n i n no demok oldugunu dork ctso do. o, erkon ya§da oro getmok haqda yox, tohsil almaq vo karyera haqqinda dii^iiniir. L a k i n yeno do " m i l l i " dcdiyimiz adot-ononobr h o b nikah ya§inda olmayan vo ya olsa da, ailo qurmaq hovosindo olmayan qiza valideynlorino eliraz ctmoyo imkan vermin V o beloco konulsiiz aibqurulur. Qizlarimizin valideynbri lorofindon nikah ya^ina catmadan ailo qurmaga mocbur edilmosi hotta indiki dovrdo b e b e b hoddo idi k i , bunun inzibati qaydada qar^isinin almmasma zorurot yaranmi§di. M o h z buna goro do, qadini nikaha daxil olmaga mocbur clmoni ongolbmok iii^un 2011 -ci ildo olkomizin Cinayot Mocolbsino ( C M ) yeni maddo olavo edildi. C M - n i n 176-1.1-ci maddosindo qadmi nikaha daxil olmaga XdZdrXdhdv M9 326 Fevral 2014 mocbur etmoyo goro iki min manatdan uq min manatadok miqdarda corimo vo ya iki ilodok miiddoto azadliqdan mohrum etmo cozasi, 176-1.2ci maddosindo iso eyni omolin nikah ya§ma Qatmayan §oxs barosindo lorodilmosino goro i i ^ min manatdan dord min manatadok miqdarda corimo vo ya dord ilodok miiddoto azadliqdan mohrum etmo cozasi nozordo tutulur. Qanunun motnindon aydin olur k i . noinki konar §oxslor, hotta valideynlor b e b qizlarmi nikaha daxil olmaga mocbur etmoyo goro yiingiil olmayan coza i b uzlo^o bibrlor. tddia etmirom k i . qanun problem! birdofolik holl cdocok. Ancaq inamram k i . bununla biz. qismon do olsa, belo hallarin azalmasina nail ola bilorik. Mono opponcntlik cdib deyo bibrlor k i . bizim olkomizdo do 15 ya^li qizm a i b qurmasi qobahot sayilmamalidir; on azindan ona goro ki, sivilizasiyanm morkozlori sayilan bozi qorb vo §orq olkolorindo do bu ya§da a i b qurmgaga qanunia icazo verilir. Fransada nikah yaiji k i § i b r iit^iin 18. qadinlar iigun 15, italiyada k i ^ i b r i i g i i n 16, qadinlar iigiin 14, hotta ispaniyada ki^ilor ii^iin 14, qadmlar uqun iso 12 ya^ nozordo tutulub. Qodim, ancaq qodimliyi qodor do miiasir olan. ailo-nikah miinasibotlorindo yiiz illorin patriaxal adot-onolorini indi do ya§adan Yaponiyada nikah ya§i ki^ilor iit;iin 18, qadinlar ui;iin iso 16 ya§ nozordo tutulub. A n c a q nozoro almaq lazimdir ki, adi 9okilon olkolordoki ya§ hoddi simvolik xarakter da§imaqla qox nadir hallarda bu ya^da nikaha daxil olma ba§ verir. M o s o b n , ispaniyada vo giindogan oikodo son 50 iido I dofo do olsun qeyd e d i b n ya§ dovriindo nikah baglanmami^dir. Nikahin qeyda aUnmayeri O w o l l o r nikah. bir qayda oiaraq, muvafiq qeydiyyat orqaninin inzibati binasinda qeydo alinirdi. tndi iso bu morasimlo bagli yeni onono yaranmi^dir. O n a z i , son o n i l l i k d o n i k a h i n baglanmasi tontonoli toy morasimlorindo ba§ tutur vo deyo bilorom k i , bu. ovvolkindon forqii vo daha olamotdar goriiniir. B i r sira qorb olkolorindo uzaq ke§mi§do yaranan adot-onono h o b do movciidlugunu saxlayir. Boyiik Britaniyada. A B ^ - d a vo sair qorb oikolindo rosmi nikah kilsodo baglanir. Miisolman oikosi olan Azorbaycanda (dini kosim niimayondobri istisna olunur) k i m s o n i n n i k a h i n i n mosciddo q c y d etdirmosino rast golinmomi^dir. Rjsmi nikah miitlaqdirmi? Bozi iddialara goro. aibnin qurulmasi iigiin rosmi nikahin olmasi o qodor do vacib deyil. Osas kimi gostorirlor k i , bir sira qorb olkolorindo m i n l o r b vo XdzsrXdbdr K9326 Fevral 2014 (boiko do milyonlara) insan hot; bir nikahsiz-filansiz, yoni miilki nikahla ailo qurub vo normal da hoyatlarini sitriirbr. ( B u zaman hotta Fransamn indiki prczidentini do misal gostorirlor) B i z i m olkomizdo do bu halin movcudlugundan vo gctdikco ^oxalmasindan bohs edilir. B i r torofdon bu fikirlo razila^maq olar ki. a i b n i n qurulmasi het; do rosmiyyotdon vo buna goro v e r i b n "bir par^a kagizdan" asili ola bilmoz. Ona goro k i , on azindan cox da uzaq olmayan kegmi^do bizdo do demok olar kiitlovi qaydada rosmi nikahsiz, yoni dini kobinlo a i b b r qurulurdu. Hotta indi do noinki bolgolorimizdo, B a k i n m bozi kondlorindo belo dini kobinlo ailo qurulur vo rosmi nikaha ehtiyac duyulmur. Yaxud da, rosmi nikah dini nikahdan sonra baglanir. • Digor torofdon. iilkomiz hazirda A v r o p a strukturlannda tomsil olunsa da, bizim bir toplum oiaraq oziimuzu kohno qitonin sakinlori saymagimiz h o b pox tezdir. Ba^qa sozio, bizim ictimai §iiurumuz (modoniyyotimiz) holo imkan vermir k i , A v r o p a hoyat torzini (on azindan moi§ot) oxz edok. Odur k i . biz ailoyo sosial vo monovi birlik olmaqla yana^i. hom do hiiquqi birlik. yoni subyektlor arasinda qar§iliqli hiiquq vo vozifolorin o l masini tomin edon birlik k i m i do baxiriq. Uzunmiiddotii mii^ahidolor gostorib k i . nikahm rosmi qurumlar torofindon qcydiyyata alinmasinda on pox maraqli olan torof qadinlardir. B u ona goro b e b d i r k i , qadinlar evlilik dovriindo vo ya b o § a n m a olarsa, qar§ila§diqlari voziyyoti hiiquqi miidafio altina almaq istoyirlor. Nikaha daxil olmazdan dvval nd tdvsiys olunur? A i l o M o c o l b s i n o goro toroflorin nikaha daxil olmazdan ovvol tibbi miiayinodon kepmosi konulliidur. Homginin qanunia tovsiyo olunur ki, nikaha daxil olan §oxslor tibbi-gcnetik, t i b b i - p s i x o l o j i vo a i b n i n planla^dirilmasi mosoblori iizro miivafiq moslohotlor alsin. Bundan ba§qa, qanun torofloro nikah miiqavilosi baglamagi da tovsiyo edir. Ancaq tocriibo gostorir k i , nikaha daxil olanlar nadir hallarda tibbi miiayinodon ke?ir. hompinin nikaha daxil olmazdan o w o l onlar iigiin zoruri olan moslohotlori do almirlar. Ki§i i b qadinin nikaha daxil olmazdan ovvol vo ya sonra nikah miiqavilosi baglamasi da yada dii^moyon m o s o b b r siyahisindadir. U z u n miiddotdir ki, bu barodo xeyli ictimai miizakirobr gcdir. ancaq bunun holo do het; bir faydasi goriinmiir. Toroflorin tibbi miiayinodon kcgmoyo vo nikah miiqavilosi baglamaga kovrok miinasibot gostormosindo mental xarakter osas rol oynayir. Aparilmi§ ara^dinnalarla miioyyon edilmi^dir k i . nikaha daxil olan goncbr soziigedon m o s o b b r barodo noinki dani^maq. het; fikirlo^mok belo istomirlor. Hei; bir lotof ciirot cdib qar$i torofo nikah miiqavilosi barodo no isa demok. ebco do muayindon kcpmoyi toklif cdo bilmir. Hesab edilir k i , bu, qar^i torofdo inamsizliq 55 yarada V3 sonradan birgs hoyatda tbsadlara yol a<;a bilor. Halbuki. hor i k i mssab sksor sivil olksbrdo amsl edilmasi vacib sayilan a d o b p c v r i l i b . Fikrimcs, adi pokilon m a s ^ l o l s r iizro o l k o m i z d o maariflondirmo i^i daha da giicbndirilmolidir k i , bu bizdo do adot hahni alsm. Aih niya dagiltr? , • Yuxarida qeyd etdik k i . nikaha daxil olduqdan sonra or-arvadin bir monzildo ya^amasi. onlann birgo tosorriifat aparmasi. birgo biidconin vo iimumi u^aqiannin olmasi a i b n i n oturu^masina gotirib gixarir. Qeyd edilonlor oimadiqda vo asjagida sadalanacaq digor hallann movcudlugu i b ailo dagiimaq tohliikosi ilo iizb^ir. ictimai institutlarm ara^dirmalari. eloco do nikahlarm pozulmasi iizro ke(;ir!bn mohkomo proseslorinin uzun miiddotli monitorinqbri osasinda miioyyon cdilmi^dir k i . nikahlarini pozmaq iipiin mohkomoyo iiz tutanlarin oksoriyyoti on i;oxu 5 ilodok miiddotdo nikahda olan §oxslordir. Miitoxosisbr nikaha daxil olduqdan sonraki 5 i l i a i b n i n dagilmasi iii^un "risk" dovrii do adlandinrlar. Olkomizdo a i b n i n dagilmasmin osas sobobbri k i m i qadimn a i b d a x i l i zorakiliga moruz qaimasi. ailoyo konar mudaxilolor, orin zororh vordi^Ioro malik olmasi, fiziki problcmlor, (u^aqlarin olmamasi vo s) xoyanot, sosial problcmlor, toroflorin xasiyyotlorinin uygunsuzlugu vo sair hallar qcyd edilir. A i b d a x i l i zorakiliq a i b n i n dagilmasinm osas vo ilkin sobobi kimi qeyd edilir. Qadinlar bo§anmadan sonra onlara olan ictimai miinasiboli, bozon iso yaxin qohumlan torofmdon qobul edilmomosi tohliikosi qar§iliginda pis orbri torofindon edilon zorakiliqlara uzun miiddot dozmoli olsalar da, sonda qoti qorara golir vo bo:janmaya gedirbr. A i b d a x i l i zorakiliq hallannin ba§ vermosino rovac veron a m i l b r arasmda yaxin qohumlarm ailobro (osason gone ailoyo) miidaxilosi, orin i§lomomosi vo zororli vordi§loro (alkoqolizm vo ya narkamaniya) malik olmasidir. Ailoyo e d i b n konar m i i d a x i b b r osason orin (bozi hallarda iso arvadin) anasi vo bacisi torofindon edilir. O r b arvadin arasinda he? bir problem olmasa da, orin i§siz olmasi vo bunun noticosindo valideynlorindon maddi asili olmasi axirmcilari osas soz sahibino pevirir. Orin narkotik vasito vo ya spirtli ipki qobul etmosi vo b e b maddolorin tosiri altinda ar\'adi vo u§aqlan i b normal davranmamasi noticosindo torofior arasinda koskin naraziliqlar yaranir. V o bu naraziliq sonradan m i i n a q i § o y o g e v r i l o r o k . or-arvad a r a s i n d a k i miinasiboti borpasi golin olan voziyyoto golirorok, sonda botjanmaya sobob olur. Sonsuzluq 56 (u^aqlann olmamasi) da a i b n i n dagilmasi soboblorindondir. Acinacaqlisi odur k i , sonsuzluq sobobi ilo ailo o zaman dagilir k i , ar\ad uijaq dogmaq iqtidannda deyil. Y o x ogor sonsuglugun sobobkari ki^idirso, onda ailo dagilmir vo u§aq ovladliga gottirorok. a i b n i qoruyub saxlayirlar. Son illorin tocriibosindo orin vo ya arvadin xoyanoti sobobindon a i b n i n dagilmasi hallanna da rast golinir. B u hal tez-tez m i i § a h i d o o l u n m a s a d a . artiq statistikasini boyiitmokdodir. Orin i§siz olmasi. yaxud da qazancmm ciizi oiaraq ailoni yetorinco dolandirmaga imkani olmamasi a i b n i n dagilmasi sobobbri arasinda sonuncu da olsa, ycr tutur. Aihnin dagilmamasi u<;un s.iy giistarUirmi? Fikrimco comiyyot. or-arvadin qohumlan, mohkomo vo aidiyyati qurumlar a i b n i n dagilmamasi iipiin yetorinco soy gostormir. Ya§li noslin niimayondobrinin dcdiyino goro, o w o l l o r cox ciddi soboblor olmadan a i b dagilmazdi. Yaxud da, buna cohd edonloro elo topki gostorilordi k i , onlar fikirbrindon donordilor. indi iso doyorbr doyi§ib. O v v o l a , bo§a nma to^obbiisiindo olanlann oksoriyyoti (osason da qadinlar) bu iikro valideynlorinin raziligi ilo golirbr. Yaxud da oksino. onlar bu zaman valideynlorino qulaq asmaq belo istomirlor. A i b n i n dagilmasi mohkomo vo ya miivafiq icra qurumunda nikahin pozulmasi ilo ba§ verir. Mohkomo obyekti\o subyckti\n a i b n i n dagilmamasi iipiin. demok olar. hct; bir soy gtistormir. A i b Mocolbsino goro mohkomo toroflorin hor ikisi buna razi oldugu toqdirdo nikahi het; bir ara^dirma-filan aparmadan pozmalidir. Toroflordon biri nikahi pozmaga razi olmadigi toqdirdo mohkomo onlara bari§maq iipiin 3 ay miiddot miioyon etmoklo ijji toxiro ala bilor. Bari^iq oimadiqda vo ya or-arvad (onlardan biri) nikahm pozulmasinda tokid etdikdo nikah pozulur. indiki dovrdo or-arvaddan biri digorinin qar§isinda "sinmamaq" iit^iin bo§anmaga lez-tolosik qorar verir, mohkomo qanunun miivafiq tolobini osas tutaraq nikahi dorhal pozur. Bundan otrii iso yaxin kegmi^in aibsino or-arvada comi I ay \ a x l tolob olunur. Qanunun absurdlugu vo ya montiqsizliyi ondadir ki, baijqa miilki miibahisolordo i^loro 3 ay orzindo, inzibati icraat i§brindo iso sonu bilinmoyon miiddot orzindo baxinaq miimkiindiirso. bo^anma i§lorino bundan otrii comi I ay vaxt verilir. Bundan ba§qa. toroflordon biri nikahin pozulmasina razi oimadiqda belo, bu holo o demok deyil k i . mohkomo onlara ban^maq ii§iin 3 ay miiddot miioyyon cdocok. Torofloro ban^maq upiin 3 ayliq miiddotin miioyyon edilmosi hakimin hiiququdur. Qanunun monasina goro hakim bunu ctmoyo do bilor. Tocriibo do gostorir k i . bo§anmaq iigiin mohkomoyo miiraciot edonbrin sonradan ban§masi chtimali yoxdur. Or-arvad "bir daha fikirlo§mok" iigiin miioyyon edilmi§ XdZdrXdhdr K^J526 Fevral 2014 miiddat arzinda noinki bari^maga cohd etmirlor. oksino, a r a l a n n d a k i m i i n a s i b o t l o r daha da gorginlo^ir. B u osason ona goro ba§ verir k i , adi t;okilon 3 aybq miiddot formal oiaraq toyin edilir. Qanun (vo buna uygun horokot edon mohkomo) bu miiddot orzindo toroflorin soziin osl monasmda ban^masi iipiin mohkomodon konar hor hansi bir tosirli vasito miioyyon etmir. Oksor qorb olkolorindo. eloco do bozi inki§af etmi§ p r q olkolorindo nikahin pozulmasinm 9 0 X ciddi vo uzun miiddot aparan prosedurlari miioyyon edilmi^dir. Miitoxossislorin royino goro, belo potin prosedur vo qisa olmayan miiddot ailonin (pox da tutarli olmayan sobob uzundon dagilmasinin qar§isini almaqda yardim edir. B u monada A B 5 , NorveQ, A F R vo Yaponiyamn tocriibosi niimuno sayila bilor. A B § - d a hor ^tatin oziino moxsus qaydalan olsa da, hami iipiin iimumi olan qaydalara goro nikahin pozulmasi upiin ciddi, osash vo inandirici soboblor olmalidir. Bo:janma iipiin tutarh sobobloro daxildir - qoddar vo qeyri-insani roftar. i k i ildon 90X miiddoto atib getmo, siibut edilmi§ xoyanot vo sair. Gksor ^tatlarda toroflorin bo§anmaq iit;iin orizolorin toqdim edilmosi vo bo§anmalan iigiin miioyyon miiddot gozlomolori mocburidir. B u , toroflorin hoqiqoton do boijanmaq barodo qoti qorara goldiklorindon omin olmalari ligiindCir. Bo^anmaq iipiin gozlomo muddotlori §tatdan-§tata forqlonir vo 6 aydan 1 il miiddotino kimidir. Mohkomo ailonin borpasinm mumkiinliiyu qonaotino golorso, bo§anma barodo iddiani rodd do cdo bilor. Hor bir detalin hortorofli ara§dinldigi A B $ mohkomosindo bo^anma prosesi ortalama 2-3 il i;okir. Burada ailo mosolosino 90X hossas yana;jilaraq ya xiisusi ailo mohkomolori qurulur. yaxud da bundan otrii ixtisasla^an hakimlor toyin etmoklo bo§anma vo bundan dogan sonraki miibahisoloro yalniz homin ixtisasli hakimlor baxir. Yuxarida adlanni gokdiyim olkolordo do nikahin pozulmasi belo miirokkob prosesdon kegir. Hesab edirom k i , bu mosolo daha geni§ miizakiro movzusudur. Lakin qisa oiaraq onu deyo bilorom k i . ilkin oiaraq bizdo do ailonin qorunub saxlanmasina vo mohkomlonmosino yardim cdocok (boijanma to§obbii.siindo olan sjoxsloro psixoloji, hiiquqi vo bozi hallarda tibbi moslohotlor veron)Ailo Borpa Morkozi ( A B M ) yaradilmali, biitiin instansiya mohkomolorindo ailo miibahisolori iizro ixtisasla^an hakimlor korpusu yaradilmali vo bu i^loro (nikahin pozulmasi. u^agin himayoyo verilmosi, aliment, amlak bolgusii) homin hakimlorini^tiraki ilobaxilmalidir. Tutarli soboblor olmadan ailonin dagilmasini ongolbmok yollarmdan biri kimi qanunvcriciliyo olavo vo doyiijiklikbrin edilmosi do arzu olunandir. A i b Mocolbsindo boijanma prosesini niurokkoblo§diron a^agidaki olavolori vo doyi§ikliklori toklif cdor- XazarXabar N9326 Fevral 2014 dim: - M o c o l b y o 19.3-cii maddosi olavo etmok: 19.3. N i k a h m mohkomo qaydasinda pozulmasina orin vo ya arvadin bu barodo mohkomoyo orizo verdiklori giindon 6 ay kegdikdon sonra baxilmaga baglanir. - Mocollonin 20-ci maddosini doyi§dirorok yeni redaksiyada verm ok: Maddo 20.1. Or-arvadin birgo ya§amasinin vo ailonin saxlanmasi ugiin mohkomo soy gostormolidir. 20.2. Toroflordon b i r i n i n n i k a h i n p o z u l m a s i haqqinda raziligi oimadiqda vo ya nikahin pozulmasi iigiin tutarli soboblor oimadiqda, mohkomo or-arvadin bari§masi iigiin 6 (alti) ay miiddotino i§i toxiro salmah, torofloro bu miiddot orzindo A i l o Borpa Morkozinin omokda§lari ilo ay orzindo on azi 1 dofo g6rii§mok barodo tovsiyo vermoli, bari^maq u^iin toyin cdilmi§ miiddotin bitmosindon sonra mohkomo iclasinin davamina A i b Borpa Morkozinin omokda§inin i§tiraki i b baxmahdir. 20.3 Nikahin pozulmasina sobob a i b d a x i l i vo miintozom davam edon zorakihqdirsa, yaxud toroflorin 1 ildon artiq muddoto ayri ya§amalaridirsa, mohkomo bu Mocollonin 20.2-ci maddosindo gostorilnnloro riayot etmodon inkahi poza bilor. 20.4 ToroHor bu Mocollonin 20.2-ci maddosindo nozordo tutulan mohkomo t o v s i y o s i n o riayot etmodikdo, mohkomo iddia tolobini rodd cdo bibr. 20.5 B u Mocollonin 20.2-ci maddosindo gostorilonbrdon sonra da ailonin qorunub saxlanmasi miimkiin sayilmadiqda, mohkomo A i l o Borpa Morkozinin royi osasinda nikahi pozmalidir. - Mocollonin 21-ci maddosini doyi^dirorok. yeni redaksiyada vermok: 21.1. Yetkinlik ya§ina gatmayan iimumi u§aqlan olan vo on azi son 1 i l i ayri ya§ayan or-arvadin nikahin pozulmasina qar§iliqli raziligi olduqda, eloco do bu Mocollonin 19.2-ci maddosindo gostorilon hallarda nikah onun pozulma sobobbri mohkomo qaydasinda ara^dirilmadan pozulur. 21.2. Or-arvad bu Mocollonin 22.1-ci maddosino uygun oiaraq u§aqlari barodo sazi§i baxilmaq u(;un mohkomoyo toqdim ctmok hiiququna malikdirbr. B u saziij oimadiqda vo ya homin sazi^ u^aqlann maraqlanni pozduqda mohkomo bu Mocollonin 22.2-ci maddosindo nozordo tutulan qaydada onlann monafcyinin miidafiosi iigiin todbirlor gorur. 21.3. Nikahm mohkomo qaydasinda pozulmasi orarvadin bu barodo orizo verdiklori giindon 1 ildon tez olmayaraq hoyata kc(;irilir. A i l o kiiji iigiin malikano. qadin iipiin iso istehkamdir! 57
© Copyright 2024 ExpyDoc
