日本の文化と宗教における動物

IX Dni Japonii na Uniwersytecie Warszawskim 16-18 listopada 2015
ZWIERZĘTA W JAPOŃSKIEJ KULTURZE I RELIGII
W 100 rocznicę urodzin twórcy polskiej japonistyki profesora Wiesława Kotańskiego (1915-2005)
第九回
ワルシャワ大学日本祭
日本の文化と宗教における動物
ポーランドにおける日本学の父ヴィエスワフ・コタンスキ教授(1915-2005)生誕 100 周年記念
2015 年 11 月 16 日から 18 日まで
The IX Days of Japan at the University of Warsaw
16-18 November 2015
ANIMALS IN JAPANESE CULTURE AND RELIGION
In the 100th birthday of Professor Wiesław Kotański (1915-2005)
Miejsce obrad: Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, sala 316, ul. Dobra 56/66
学会会場:ワルシャワ大学図書館
316 番講義室
Miejsce wystawy: Foyer wystawowe (za Biblioteką Austriacką), III piętro BUW
展覧会場:ワルシャワ大学図書館
3 階 展示室
Organizator: Japonistyka, Wydział Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski
主催:ワルシャワ大学東洋学部日本学科
Pod honorowym patronatem Ambasady Japonii w Polsce
名誉後援:在ポーランド日本国大使館
16.11.2015
2015 年 11 月 16 日
Sesja: Wokół badań Profesora Wiesława Kotańskiego
ヴィエスワフ・コタンスキ教授の研究をめぐって
09.00-09.30 Uroczyste otwarcie IX Dni Japonii z udziałem przedstawicieli władz Uniwersytetu
Warszawskiego oraz Ambasady Japonii 第九回ワルシャワ大学日本祭の開会式
09.30-10.00 Jubileusz Profesora Mikołaja Melanowicza - gratulacje z okazji 80 urodzin i otrzymania
Złotego Medalu za Długoletnią Służbę od prezydenta RP, Bronisława Komorowskiego ブロニスワ
フ・コモロフスキ前大統領からミコワイ・メラノヴィッチ教授への賞牌の授与。教授の 80
歳のお誕生日と同大学での長期にわたる貢献を讃えて
10.00-10.10 Odsłonięcie tabliczki pamiątkowej dla Profesora Wiesława Kotańskiego ヴィエスワ
フ・コタンスキ教授の記念碑の披露
10.10-10.50 Wykład inauguracyjny 基調講演: Matsui Yoshikazu (Osaka International University)
コタンスキ教授の「古事記」研究 (Studia Profesora Kotańskiego nad Kojiki)
10.50-11.50 Przerwa 休憩
11.00-11.20 Ewa Pałasz-Rutkowska (University of Warsaw), Wspominając Profesora Wiesława
Kotańskiego, twórcę japonistyki polskiej ポーランドにおける日本学の父、ヴィエスワフ・コタ
ンスキ教授の思い出
11.20-11.40 Agnieszka Żuławska-Umeda (University of Warsaw), Rozmowy z Profesorem
Kotańskim o gramatyce przekładu tekstu poetyckiego コタンスキ教授との対話。詩的テクスト
の翻訳文法をめぐって
11.40-12.00 Agnieszka Kozyra (University of Warsaw), Badania Profesora Wiesława Kotańskiego
nad shintō ヴィエスワフ・コタンスキ教授の神道研究
12.00-13.00 Przerwa obiadowa 昼食休憩
13.00-14.30 Gość specjalny 特別ゲスト: Kondō Marie, 人生がときめく片づけの魔法 (Jak magia
porządków odmienia życie), wykład sponsorowany przez Mitsui & Co., Ltd., tłumaczenie
symultaniczne ワルシャワ大学三井物産冠講座
14.30-14.40 Przerwa 休憩
14.40-15.10 Wykład specjalny 特別講義: Ōno Yoshito (Kazuo Ohno Dance Studio), 舞踏における
自然 (Taniec a natura)
15.10-15.40 Wernisaż wystawy Matsumoto Keijiego 松本圭司による展覧会の開会式
16.30-18.00 Warsztaty ikebany szkoły Ikenobō (Nowy Świat 4, sala 230 ) 池坊華道ワークショップ
(会場:Nowy Świat 4, 230 教室 )
17.11.2015
2015 年 11 月 17 日
国際学会:日本の文化と宗教における動物
International Conference: ANIMALS IN JAPANESE CULTURE AND RELIGION
09.00-09.20 開会式
Opening of Conference
Session 1 日本文化における龍・蛇
Dragons & Snakes in Japanese Culture
09.20-09.40 Matsui Yoshikazu (Ōsaka International University), 古事記の中の動物 Animals in the Kojiki
09.40-10.00 Harajiri Hideki (Ritsumeikan University), The Large Snake Festival in Miike, Ōmuta, Japan:
From the Perspective of Snake Faiths
10.00-10.20 Aoki Takao (Hiroshima University), 龍に関する日本の美学 Aesthetics of Dragons in Japanese
Arts and Culture
10.20-10.40 Motohashi Hiromi (The University of Tokyo), 龍になる后―古代日本の怨霊と中世的展開
When an Empress Become a Dragon: A Study of Imperial Princess Inoe as "Onryō"
10.40-10.50 Discussion
10.50-11.00 Break
Session 2 宗教・美学 Religion & Aesthetics
11.00-11.20 Shiina Hideki (Lecturer of Jōdo shinshū), The Japanese Buddhist Perspective of Animals
11.20-11.40 Anna Korpalska (Polish Institute of World Art Studies), Kitsunetsuki – Fox Possession in Japan
11.40-12.00 Higashikage Tomohiro (Artist), 私の作品のなかの動物 Animals in My Art Works
12.00-12.20 Jakub Karpoluk (Polish-Japanese Academy of Information Technology), Real & Supernatural.
The Animals of the Nō Theatre
12.20-12.30 Discussion
12.30-13.30 Lunch break
Session 3 社会 -人間と動物の共生
Society - Human–Animal Cohabitation
13.30-13.50 Kajiwara Hazuki (Rikkyō University), Changing Ideas Concerning Animal Rights in Japan and
the Role of Pets in Japanese Society
13.50-14.10 Itai Hiroaki (Ochanomizu University), 日本における肉食の倫理〜人間と自然の共生をめぐっ
て Ethics of Eating Meat in Japan: the Coexistence of Humans and Animals
14.10-14.30 Katarzyna Karpowicz (University of Warsaw), Vegetarianism in Japan – Practical Aspects
14.30-14.50 Yamauchi Hideo (Yoga Association), 日 本 の 水 族 館 The Legacy of Sea-God Palace and
Aquariums in Japan
14.50-15.00 Discussion
15.00-15.10 Break
Session 4 社会 - 動物とその死
Society - animal’s death
15.10-15.30 Tanojiri Tetsurō (The University of Tokyo), 動物の魂とは何か? 近代日本医療史における動
物の地位の変化と福島核災害 What is the Soul of Animal? Change in the Status of the Animal in Modern
Japanese Medical History and Fukushima Nuclear Disaster
15.30-15.50 Takagi Makoto (Sagami Women’s University), 福島原発事件映画における動物の表象 Animals
in the Fukushima Nuclear Power Plant Incident Movies
15.50-16.10 Michał Pręgowski (Warsaw University of Technology), Companion Animal Death in Japan and
Beyond
16.10-16.20 Discussion
16.20-16.30 Break
Session 5 文学 Literature
16.30-16.50 Beata Kubiak Ho-Chi (University of Warsaw), Human-Nonhuman Encounters in Kawakami
Hiromi’s Novels. An Affirmative Vision (Kamisama, Kamisama 2011, Ugoromochi)
16.50-17.10 Barbara Słomka, (freelance translator), Bear Is Watching a Man in Tawada Yōko’s Yuki no
renshūsei
17.10-17.30 Katarzyna Sonnenberg (Jagiellonian University), Animals and Landscapes. A Reading of Natsume
Sōseki’s Kusamakura
17.30-17.40 Discussion
Session 6 ポップカルチャー
Pop Culture
17.40-18.00 Agnieszka Kamrowska (Pedagogical University of Krakow), Animals in Anime by Mamoru Oshii
and Isao Takahata
18.00-18.20 Martyna Wyleciał (Jagiellonian University), Just Like Humans: Personification of Animals in
Japanese Culture
18.20-18.30 Discussion
Open Day in Kaian: 11.00-16.00, Open Day at KAIAN, the Japanese tea room, entry every 30 min., Japanese
Studies students and Urasenke Warsaw Sunshinkai Association members
Workshop of Ikebana Ikenobō school: 17.00-18.30 (Nowy Świat 4, room 230)
18.11.2015 2015 年 11 月 18 日
Konferencja krajowa: JAPOŃSKA KULTURA A ZWIERZĘTA
国内学会:日本の文化と動物
09.30-09.40
Otwarcie konferencji 開会式
1 Literatura 文学
09.40-10.00 Mikołaj Melanowicz (UW), Symbolika zwierząt w poezji Hagiwary Sakutarō 萩原朔太郎の詩に
おける動物の象徴
10.00-10.20 Bogna Jankowska-Sasaki (Uniwersytet Kioto), Wielowymiarowa relacja człowiek-zwierzę w
utworach Miyazawy Kenjiego 宮沢賢治作品における人間と動物の多次元的な関係
10.20-10.40 Adam Bednarczyk (UMK), Owad w japońskiej literaturze i kulturze dworskiej 日本の宮廷文化と
文学における虫
10.40-11.00 Iwona Kordzińska-Nawrocka (UW) Metaforyka hotaru - świetlika w japońskiej kulturze dworskiej
11.00-11.20 Anna Zalewska (UW), „Koci zeszyt” (Neko no sōshi) – japońskie koty i myszy w dyskursie o
prawie do życia i o zabijaniu 『猫の草子』日本の猫と鼠の生死の権利をめぐって
11.20-11.30 Dyskusja ディスカッション
11.30-11.40 Przerwa 休憩
2 Religia i Filozofia 宗教と思想
11.40-12.00 Małgorzata Sobczyk (UMK), Krowa we współczesnych obrzędach agrarnych ewokowania
przyszłego urodzaju 農耕儀礼、予祝行事における牛
12.00-12.20 Urszula Mach-Bryson (UW), Zwierzęta w buddyjskiej mandali 曼荼羅における動物
12.20-12.40 Dawid Wesołowski (UJ), Yama no kami - japońska Pani Dzikiej Zwierzyny i jej podopieczni 山の
神 – 日本における野生動物の女神とその恵みを受けるもの
12.40-12.50 Dyskusja ディスカッション
12.50-13.50 Przerwa obiadowa 昼食休憩
3 Sztuki piękne 美術
13.50-14.10 Ewa Kamińska (UJ) Motyw zwierząt jako ornament na wybranych przykładach porcelany
japońskiej i europejskiej 日本とヨーロッパの陶器の装飾における動物のモチーフ
14.10-14.30 Chie Piskorska (PJATK), Koty w ukiyoe 浮世絵における猫
14.30-14.50 Henryk Socha, (Wydawnictwo ArtJapan) Postaci zwierząt w dekoracjach japońskiej broni białej
日本刀の装飾に見られる動物の姿
14.50-15.10 Katarzyna Sułek (UW), Zwierzęta w zwoju emaki Chōjū jinbutsu giga 絵巻物「鳥獣人物戯画」
における動物
15.10-15.30 Sylwia Grzybek, Zwierzęta w japońskiej sztuce współczesnej. Powrót do tradycji czy poszukiwanie
tożsamości? 日本の現代美術における動物。伝統への回帰か、新たな姿の模索か
15.30-15.50 Magdalena Furmanik-Kowalska (Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata), Fajniusi
przyjaciele czy mityczne bestie. Zwierzęta w twórczości Takano Ayi
15.50-16.00 Dyskusja
17.30-19.30 Warsztaty ikebany szkoły Ikenobō (Nowy Świat 4, sala 230 ) 池坊華道ワークショップ
(会場:Nowy Świat 4, 230 教室)