De strijd om de macht: van feodale naar territoriale

DE STRIJD OM DE MACHT: VAN
FEODALE NAAR TERRITORIALE
KONINKRIJKEN
HB p92-95, WB p115-122
Onderzoeksvragen




Waarom was de Franse koninklijke macht van de
10e tot de 12e eeuw zo beperkt en wie profiteerde
daarvan?
Hoe slaagden de Engelse en Franse koningen erin
om in de tweede middeleeuwen de macht over hun
grondgebied te herstellen?
Welke bestuurlijke vernieuwingen leidden tot een
efficiënter koninklijk beleid?
Hoe slaagden de onderdanen erin om grenzen te
stellen aan de groeiende koninklijke macht?
Onmacht van de Franse koning
Lestekst p93 deel 1
Bron 1, 2, 3 en 5
Herhaling: Karolingische rijk
Reden voor de verbrokkeling?
- Feodaliteit (het leenstelsel)
- Verdeling van het rijk na de dood van Karel de Grote (814)
West-Frankenland (987)

Laatste koning sterft.
 Lodewijk
de Doeniet
 Zoon van Lodewijk de Vrome


Hugo Capet: wordt gekozen door de
kroonvazallen (hertogen en graven).
Heeft deze man veel macht?
 Theorie:
ja
 Praktijk: neen, kroonvazallen trekken
zich er weinig van aan.
 Reden:
zij hebben hem de macht gegeven.
Capet: Hij die een
mantel draagt
(“cape”)
Reeds koningshuizen tegengekomen?
Merovingers
Karolingers
Bron 1a: het koninklijk gebied

Koninklijk domein
 Een
klein gebied rond
Parijs.
 Blauwe kleur: Domaine
Royal

Vorstendommen:
 Normandië,
Anjou,
Aqutanië, Toulouse, …
Onttrekken aan feodaal gezag
Feodale vorsten onttrekken zich aan het gezag van de vorst.
Motteburcht.
= een houten versterking op een kunstmatige heuvel, omringd door een palissade
en een gracht.
Bron 2
Feodale heren worden machtiger

Sommige hertogen of graven slaagden er in hun
vazallen onder controle te houden. Door:
 Veroveringen
van gebieden.
 Goed uitgedokterde huwelijkspolitiek.

Dus: feodale vorstendommen werden uitgebreider
en machtiger dan het koninklijk domein.
 Zie
bron 1 HB p92
1066 - Engeland

Edward the Confessor sterft
kinderloos
 Geen

rechtstreekse troonopvolger.
Mogelijke opvolgers
 Harold
Godwinson, hertog van
Wessex: Aangeduid door de Engelse
adel als opvolger.
 Willem, hertog van Normandië:
aangeduid door Edward als zijn
opvolger.
Twee hertogen, één land

Wat zal er gebeuren?
 Haalt
de vroegmiddeleeuwse diplomatie het?
 Wordt er een vreedzame oplossing gevonden waar
beide partijen zich in kunnen vinden?
 Blijft Engeland ongestuurd?
1066 – Slag bij Hastings
1066 – Slag bij Hastings

Tapijt van Bayeaux (70 m x 50 cm)
 Vernoemd
 De
naar?
stad waar het gemaakt is (Bayeux).
Tapijt van Bayeux – bron 3 HB p92

Overwinnaars?
De Normandiërs, olv de hertog van Normandië: Willem De
Veroveraar.
 Hulp gekregen van de Vikingen. (leenmannen)


Doel van tapijt?
Geschiedenis vertellen adhv een beeld.
 Soort beeldverhaal.


Gevolg?


De hertog van Normandië was nu ook koning van Engeland.
Wie zal dit niet zo leuk vinden?

De Franse koning… Heeft een leenman die even machtig (of
machtiger) is dan hijzelf (en ook nog eens koning is).
Willem’s opvolgers

Bron 1b, HB p92: Wat is er verschillend met 1a?
 Via
huwelijkspolitiek kregen zij alle hertogdommen en
graafschappen in West-Frankrijk.

Bron 5 p92: Hoe slagen ze deze gebieden onder
controle te krijgen?
 Via
de leenhulde.
 Feodaliteit:
leenheer – leenman
 Engelse koningen hebben leen liggen in West-Frankrijk.
Op weg naar territoriale
eengemaakte rijken
Lestekst HB p93
Bron 1c, 4, 5, 6 en 7

Download Report