Omgaan met Thoraxdrainage Cursus opzet: • Anatomie en fysiologie van de thorax gerelateerd aan thoraxdrainage • Mechaniek van de ademhaling • Wanneer is thoraxdrainage noodzakelijk? • Thoraxdrainage; de basis (3 potten systeem) • Disposable thoraxdrainage systemen Thoraxholte • Ruimte is opgebouwd door: – – – – Anterior: Sternum Posterior: Wervelkolom Lateraal: Ribben Inferior: Diafragma • “Thoraxwand” bestaat uit ribben, sternum en thoracale wervelkolom verbonden door intercostale spieren • Het diafragma is de “vloer” van de thoraxholte Inhoud Thoraxholte: • Rechter long • Linker long • Mediastinum – Hart – Aorta and grote vaten – Oesophagus – Trachea – Thymus Ademhaling: inademing • Brein geeft signaal aan de nervus phrenicus • Nervus phrenicus stimuleert het diafragma (spier) tot samentrekken • Als het diafragma samentrekt, beweegt deze naar beneden en maakt de thoraxholte groter (denk hieraan bij het bespreken van de fysica) Hoe komt lucht in de longen? • Physics is fun! – wanneer je de principes van gasuitwisseling begrijpt, dan begrijp je het principe van thoraxdrainage. – Wanneer drukken veranderen, verplaatsen de gassen zich door Natuurkundige wetten. Fysica van gassen: • Lucht is gemaakt van gas moleculen • Gas moleculen in een vat botsen en creëren een druk • Druk is de hoeveelheid kracht gecreërt door de gas moleculen die bewegen en botsen Fysica van gas: Boyle’s law Als de temperatuur constant is, dan is de druk omgekeerd proportioneel tot volume (Dus: hoe hoger de druk, des te kleiner het volume) Fysica van gas: Boyle’s law • Als het volume van een vat groter wordt, wordt de druk kleiner • Als het volume van een vat kleiner wordt, wordt de druk groter • Voorbeeld: Als je zoveel mogelijk mensen in een auto probeert te stoppen, dan ondervinden zij meer druk in een Fiat 500 dan hetzelfde aantal mensen ondervinden in een busje. Fysica van Gas: Wanneer er een opening is tussen 2 ruimtes met verschillende drukken, zal gas bewegen van de ruimte met hoge druk naar de ruimte met een lagere druk. Deze beweging van lucht creert wind als een hoge druk systeem naast een lage druk Fysica van gas: Nog een voorbeeld….. • Opgeblazen ballon = Hoge (POSITIEVE) druk • Atmosfeer = Lage druk • Wanneer de ballon lek geprikt wordt, begeeft de lucht zich van een hoge druk in de ballon naar de lage druk in de atmosfeer. Ademhaling: inademing • Als het diafragma samentrekt, beweegt deze naar beneden, waardoor het volume van de thoraxholte groter wordt. Als het volume groter wordt, wordt de druk kleiner. • Lucht gaat vervolgens van een ruimte met een hoge druk, de atmosfeer, naar een ruimte met lagere druk, de longen. • Druk in de longen heet intrapulmonaire druk Ademhaling: uitademing • Uitademing vindt plaats als de nervus phrenicus stimulatie stopt. • Het diafragma ontspant en gaat weer omhoog. • Dit verkleint de druk in de thoraxholte. • Als het volume afneemt, neemt de intrapulmonaire druk toe. • Lucht gaat vanuit de longen naar de lagere ATM druk Ademhaling • Normaal gesproken is dit een onbewust proces. • De longen vallen van nature samen, dus de uitademing brengt de longen terug in rustpositie. • Bij respiratoire problemen, met name bij een luchtweg obstructie kan de uitademing meer werk voor de ademhaling betekenen, omdat de buikspieren proberen de lucht uit de longen te krijgen. Anatomie pleuraholte: De long is omgeven met een dun membraan: de pleura. • Pleura Parietalis ligt aan de thoraxholte • Pleura Visceralis bedekt de long (wordt soms pulmonaire pleura genoemd) Anatomie pleura: Visceral pleura Tussen de 2 pleurale membranen bevindt zich pleuraal vocht Vocht reduceert wrijving, waardoor de pleurae soepel ‘glijden’ tijdens ademhaling Parietal pleura Lung Intercostal muscles Ribs Normale hoeveelheid pleuraal vocht: ± 25ml per long Pleurale fysiologie: • De ruimte tussen de pleurae heet ‘pleurale ruimte’ of ‘pleuraholte’. • Normaal gesproken houdt een vacuum (negatieve druk) in de pleuralholte de 2 pleurae samen, zodat de long kan uitzetten en samenvallen. • Tijdens inademing is de intrapleurale druk ongeveer -8cmH20 (onder atmosfeer, ATM). • Tijdens uitademing is de intrapleurale druk ongeveer -4cmH20. Drukken: • Intrapulmonaire druk (de druk in de longen) gaat omhoog en omlaag tijdens het ademen. • Staat gelijk aan atmosfeer- druk op het eind van een uitademing (0 cmH2O, omdat alle andere drukken worden vergeleken met deze druk als basis). • Intrapleurale druk verandert ook tijdens de ademhaling (~ 4 cmH2O minder dan de intrapulmonaire druk). • Het drukverschil van 4 cmH2O creëert de kracht dat de uitgerekte longen tegen de thoraxwand aan houdt. Als de drukken veranderen: Intrapleural pressure: -8cmH20 Wanneer lucht of vocht in de pleurale ruimte komt tussen de pleura parietalis en visceralis, verdwijnt het drukverschil van 4cmH20 en de long zal samenvallen (pneumothorax). Intrapulmonary pressure: -4cmH20 Condities die thoraxdrainage nodig hebben: Visceral pleura Pleural space Lucht tussen de pleurae is een pneumothorax Parietal pleura Condities die thoraxdrainage nodig hebben: Bloed in de pleurale ruimte is een hemothorax Condities die thoraxdrainage nodig hebben: Transudaat of exudaat in de pleurale ruimte is een pleurale effusie Indicatie voor thoraxdrainage: pneumothorax: • Pneumothorax – Ontstaat wanneer er een opening is tussen de thoraxwand en de pleurale ruimte, of vanuit de long naar de pleurale ruimte. (of beiden). – De opening laat lucht toe in de pleurale ruimte tussen de pleurae, en dit creeërt een daadwerkelijke ruimte. Indicaties voor thoraxdrainage: open pneumothorax: • Open pneumothorax – Opening in de thoraxwand (met of zonder longkwetsing) – Lucht van buitenaf komt de pleurale ruimte in. – Dit bijvoorbeeld door een messteek of een schotwond. – Chirurgie is nodig. Photo courtesy trauma.org Indicatie voor thoraxdrainage: gesloten pneumothorax: • Gesloten pneumothorax: – De thoraxwand is intact – Scheur van de long en pleura visceralis laat lucht toe in de pleurale ruimte. Indicatie voor thoraxdrainage: open pneumothorax: • Een open pneumothorax wordt ook wel een “sucking chest wound” genoemd. • Door de veranderende drukken in de thorax, kan lucht zich in en uit de thorax verplaatsen door de opening in de thoraxwand. • Het ziet er vervelend uit, maar de opening in de thoraxwand functioneert als een uitlaat, zodat lucht zich niet kan ophopen in de thoraxholte. Indicatie voor thoraxdrainage: gesloten pneumothorax: • Bij een gesloten pneumothorax, bij een spontaan ademende patiënt kunnen de drukken binnen en buiten de long gelijk worden. • De patiënt heeft wel symptomen, maar dit is niet levensbedreigend. Indicatie voor thoraxdrainage: tensie pneumothorax: • Een tensie pneumothorax kan dodelijk zijn • De thoraxwand is intact. • Lucht komt de pleurale ruimte binnenvia de long, maar kan er niet meer uit. • Er is geen uitlaat naar buiten zoals bij een open pneumothorax. • Dit is het meest gevaarlijk als de patiënt beademd wordt. Indicatie voor thoraxdrainage: tensie pneumothorax: • Tensie pneumothorax ontstaat wanneer een gesloten pneumothorax eem positieve druk creërt in de pleurale ruimte, welke groter wordt. • Deze druk wordt ook uitgeoefend tegen het mediastinum (hart en grote vaten). Indicatie voor thoraxdrainage: mediastinale shift: Mediastinal shift • Mediastinal shift komt voor wanneer de druk zo groot wordt, dat het hart en grote vaten naar de gezonde kant van de thorax worden geduwd. • Het hart en de grote vaten worden samengedrukt door deze druk en kunnen het bloed niet meer rondpompen. Indicatie voor thoraxdrainage: mediastinale shift: • Mediastinale shift kan heel snel tot een cardiovasculaire collaps leiden. • De vena cava en het rechter gedeelte van het hart kunnen de veneuze return niet ontvangen. • Zonder veneuze returnis er geen cardiac output • Geen cardiac output = Levensbedreigend! Indicatie voor thoraxdrainage: tensie pneumothorax: • Wanneer de druk van extern is, zal reanimatie niet helpen – het hart kan nog steeds de veneuze return niet aan.cept venous return • Onmiddelijke plaatsing van een naald in de thorax en een drain is levensreddend. Photos courtesy trauma.org Indicatie voor thoraxdrainage: hemothorax: • Hemothorax vindt plaats na thoraxchirurgie en trauma aan de thorax. • Net als bij een pneumothorax wordt de negatieve druk in de pleurale ruimte verstoord, en zal de long samenvallen, hoeveel is afhankelijk van de hoeveelheid bloed. • Het risico op een mediastinale shift is gering, aangezien de hoeveelheid bloed die hiervoor nodig is al een levensbedreigende bloeding zou betekenen. Indicatie voor thoraxdrainage: hemothorax: • Hemothorax wordt het beste gezien op een staande rontgenfoto. Note air/fluid meniscus • Elke verzameling van bloed in de costophrenische hoek op een rontgenfoto is indicatie voor een thoraxdrain. Photos courtesy trauma.org Indicatie voor thoraxdrainage: pleurale effusie: • Vocht in de pleurale ruimte is pleurale effusie. – Transudaat is helder vocht dat in de pleurale ruimte aanwezig is bij aandoeningen als bijvoorbeeld malnutritie, hartfalen of lever- en nierfalen. – Exudaat is troebel vocht met cellen en proteïnen die gezien wordenijvoorbeeld maligniteit, TBC of longontsteking. Behandeling van pleurale condities: 1. Verwijderen van vocht en lucht zo snel mogelijk. 2. Voorkom dat gedraineerd vocht en lucht terug kan lopen naar de pleurale ruimte. 3. Herstel de negatieve druk in de pleurale ruimte, zodat de long weer kan uitzetten. Verwijderen van vocht en lucht: Een Thoracostomie is het creëren van een opening in de thoraxwand waardoor een thoraxdrain ingebracht kan worden. Lucht en vocht kan op deze manier de thorax verlaten. Verwijderen van vocht en lucht: A clamp dissects over the rib to avoid the nerves and vessels below the rib The clamp opens to spread the muscles Kleine incisie Finger is used to explore the space to avoid sharp instrument Clamp holds chest tube and guides into place Verwijderen van vocht en lucht: Kies zijde Hecht drain vast Voel met vinger Drain plaatsen met klem Photos courtesy trauma.org Verwijderen van vocht en lucht mbv een thoraxdrain: • Verschillende maten: – Van baby tot volwassenen – Smal voor lucht, dikker voor vocht • Verschillende vormen: – Gehoekt of recht • Types plastic: – PVC – Silicone • Gecoat/ niet Gecoat: – Heparine gecoat – Geeft minder frictie Voorkoming van teruglopen van lucht en vocht in de pleurale ruimte: Thoraxdrain wordt bevestigd aan een drainagesysteem: – Laat lucht en vocht uit de thorax ontsnappen. – Heeft een one-way valve zodat lucht en vocht noet terug kunnen lopen de thorax in. – Het systeem is zo gemaakt dat er zwaartekracht drainage ontstaat als bij op waterslot staat (onder het niveau van de thorax). Voorkoming van teruglopen van lucht en vocht in de pleurale ruimte: Hoe werkt een thoraxdrainagesysteem ? Zie het als flessen en rietjes Voorkoming van teruglopen van lucht en vocht in de pleurale ruimte: • Basis systeem Tube open to atmosphere vents air Tube from patient • Een buis is gekoppeld aan de drain van de patiënt en komt uit in een 2 cm waterniveau (waterslot) • Net als bij een rietje in een glas drinken; lucht kan door het rietje geblazen worden, maar kan niet terug lopen. Voorkoming van teruglopen van lucht en vocht in de pleurale ruimte: • Dit basissysteem werkt als er alleen lucht uit de thorax komt. • Als er ook vocht uit de thorax komt, komt dit vocht in het waterslot, en wordt de diepte groter. • Als de diepte groter wordt, dan wordt het lastiger voor lucht om door een diepere laag te ontsnappen. Dit kan resulteren in het achterblijven van lucht in de thorax. Voorkoming van teruglopen van lucht en vocht in de pleurale ruimte: Tube open to atmosphere vents air 2cm fluid Tube from patient Fluid drainage • Voor drainage wordt er een tweede fles toegevoegd. • De eerste fles vangt het vocht op. • De tweede fles is het waterslot. • Met deze extra fles toegevoegd, blijft het waterslot altijd op 2 cm. Voorkoming van teruglopen van lucht in vocht in de pleurale ruimte: • Het 2 flessen systeem is de ‘key’ voor thoraxdrainage: – Een plaats voor de opvang van vocht. – Een eenwegsklep dat voorkomt dat vocht en lucht terug loopt naar de thorax. Het herstel van negatieve druk in de pleurale ruimte: • Jaren geleden werd er gedacht dat er altijd zuiging nodig was om vocht en lucht uit de thorax te krijgen en om de long goed te laten ontplooien. • Recenter onderzoek wijst echter uit dat zuiging wellicht zelfs het luchtlek kan onderhouden, door lucht door de opening in de long te trekken. Dit gat zou bij geen zuiging uit zichzelf sluiten. • Als zuiging nodig is, wordt er een derde fles toegevoegd. Herstel van negatieve druk: Slang naar vacuum Slang naar atmosfeer laat lucht gaan patiëntslang Buisje onder 20 cmH2O Vochtopvang Suction control 2cm fluid water seal Collection bottle Herstel van negatieve druk: • De buis in de derde fles (zuigregulatie, bijvoorbeeld op -20cm H₂O) limiteerd de hoeveelheid zuiging die in de pleurale ruimte gegeven wordt tot – in dit geval- 20cm H₂O. • De ondergedompelde buis is open aan de bovenkant. • Als het vacuum omhoog gedraaid wordt, en de bubbels ontstaan, wordt er atmosfeer lucht aangetrokken, om zo het vacuum te limiteren tot vastgesteld niveau. Herstel van negatieve druk: De diepte van het water in de zuigeregulatiekamer regelt de hoeveelheid vacuum dat gegeven wordt, NIET de vacuum regelaar op de muur! Hoe werkt een thoraxdrainage systeem: • Expiratoire positieve druk van de patiënt helpt lucht en vocht uit de thorax te drukken.(vb hoesten, Valsalva) • Zwaartekracht helpt vochtdrainage zolang het drainagesysteem zich onder het niveau van de thorax bevindt. • Zuiging kan de snelheid waarmee vocht en lucht uit de thorax getrokken worden verhogen. Van Flessen naar een box: • Het flessen systeem werkt, maar is groot en lomp en met 16 onderdelen en 17 connecties was het lastig op te zetten op een steriele manier. • In 1967, werd een all- in- one disposable plastic box geïntroduceerd. • De box kan alles wat de flessen doen, en meer…. Van flessen naar box Naar zuiging Vanaf patiënt vanaf patiënt Zuig regulatie fles Waterslot fles Collectie fles Zuig regulatie kamer Waterslot kamer Collectie kamer Van box naar praktijk: In de praktijk: • Zorg dat de drain onder thoraxniveau staat voor zwaartekracht- drainage. • Dit veroorzaakt een drukgradiënt met relatief hoge druk in de thorax. • Vocht, net als lucht, verplaatst zich van hoge naar een lage druk. Dit is hetzelfde principe als een infuuszak omhoog houden om infusie te versnellen. Monitoren intrathoracale druk: • De waterslotkamer en zuigregulatiekamer zorgen voor intrathoracale monitoring. • Zwaartekracht drainage zonder zuiging: het niveau van het water in het waterslot is de intrathoracale druk (kamer is gecalibreerde manometer) – Langzame verhoging in het waterniveau geeft meer negatieve druk in de pleurae aan, en betekent genezing. – Doel is om terug te keren naar -8cmH20. • Met zuiging: Waterniveau in zuigregulatiekamer + waterniveau in waterslot kamer = intrathoracale druk Monitoren luchtlek: • Het waterslot geeft weer wat er in de pleurale ruimte gebeurt. • Niet alleen voor de druk • Als lucht de thorax verlaat, zullen er bubbels gezien worden. • Luchtlek meter (1-5) geeft aan hoe het luchtlek zich ontwikkeld: wordt het meer of minder? Setup van het systeem: • Volg de instructies van Atrium voor het vullen van het waterslot (2cm level) en de zuigregulatiekamer tot gewenst niveau. • Sluit het systeem aan aan de patiëntslang. • Sluit het systeem aan aan het vacuum en draai de zuig langzaam omhoog tot er zacht bubbelen ontstaat in de zuigeregulatiekamer. Setup van het vacuum: • Je hoeft geen eten te koken! • Veel bubbelen is vervelend, maakt herrie en irriteert de patiënt • Teveel bubbels zorgen ook voor meer verdamping, waardoor het zuigniveau daalt • Te veel bubbels is klinisch niet nodig bij 98% van de patiënten – meer is niet beter. • Als er teveel bubbels zijn, draai de vacuum terug tot de bubbels weg zijn, en draai hem dan op tot ze ontstaan en stop. Disposable thoraxdrainagesystemen: • Collectie kamer – Vocht wordt direct in deze kamer opgevangen, gecalibreerd in ml, witte gedeelte kan beschreven worden om vochtniveau en tijd bij te houden. • Waterslot – Eenwegsklep, U-tube design, monitoring van lucht en veranderingen in intrathoracale druk • Zuigregulatiekamer – U-tube, smalle gedeelte is de atmosfeer vent, brede gedeelte is vochtresevoir, systeem is zelfregulerend, vacuum makkelijk te controleren. Ontwikkeld door Atrium University Voor meer informatie, kijk op www.AtriumU.com
© Copyright 2024 ExpyDoc