Van identiteit naar gezelligheid

4/19/2015
Van identiteit naar gezelligheid ­ LC+ ­ LC.nl
Bernlef­lid Froukje Stuursma met jubileumfles.
Van identiteit naar gezelligheid
De Feriening foar Fryske Jongerein Bernlef, de studentenvereniging in Groningen, bestaat negentig jaar. Draaide het vroeger om de Friese identiteit, nu vooral om
gezelligheid.
Met onder meer een expositie in galerie Mooiman staat Bernlef vanaf komende zaterdag 18 april stil bij het negentigjarig jubileum. Een zaaltje in de galerie, gerund
door Bernlef­erelid Jan van Stralen, puilt uit van ogenschijnlijk lukraak bij elkaar gebrachte herdenkingsparafernalia: een schriftje met af te rekenen telefoontikken
van Bernlefleden uit de jaren zeventig, een tijd zonder smartphones maar wel met een (studenten)huistelefoon, doorgaans gekoppeld aan een apparaatje dat
nauwkeurig de kosten per telefoongesprek administreerde.
De collectie laat zien dat de geest van Bernlef in de loop der jaren veranderde. Van politiek getinte brieven in de jaren dertig tot foto's van een dagje zeilen in de
jaren tachtig. ,,De striid foar it Frysk wie yn it begjin wichtiger as no'', zegt Bernleflid Froukje Stuursma (24, Engwierum, afgestudeerd kunst, cultuur en media).
,,Wy wolle ús altyd noch wol ûnderskiede. Want wy binne grutsk op ús Fryske komôf. Wat ús no bynt is ús identiteit, hjir kin ik Frysk prate, en de noflikheid.''
CLASH
Toch ontstaat ook thans volgens foarsitter Jelmer Draaijer (24, Harich, sociologie én nu informatietechnologie) nog geregeld een ‘clash' tussen Friezen en
Groningers. ,,As ik yn in koarte broek yn de kleuren fan de Fryske flagge troch de stêd rin, doch ik dat ek in bytsje om te provosearjen'', zegt Jelmer. ,,Op dit stuit
giet it benammen om de tsjinstelling yn it fuotbal tusken Hearrenfean en FC Grins. Maar dat is mear in sûne spanning.''
Bernlef staat al jaren stabiel op zo'n tweehonderd leden. Het exacte ledental is volgens it karbrief ­ de statuten ­ geheim. Veel nieuwe aanwas verwachten Jelmer
en Froukje in de toekomst niet. De studiedruk en het nieuwe leenstel zijn daar debet aan, denkt voorzitter Draaijer.
Voor concurrentie van een eigen Friese universiteit in Leeuwarden zijn ze niet bang. Wellicht komt er dan wel een Bernleffiliaal in Ljouwert. Zelf vinden ze dat de
studentensfeer in de hoofdstad van Friesland niet te vergelijken valt met die in Grins. Jelmer: ,,De measte studinten komme yn Ljouwert mei de bus nei it
kolleezje. Nei ôfrin geane se fuortdaliks wer nei hûs, djip de provinsje yn. Wy drinke nei ôfrin noch in kopke kofje of in bierke yn de stêd. En wy dogge ús eigen
wask. Dat docht mem net.''
TRESOAR
Bernleflid Froukje Stuursma met een jubileumfles.
Een groot deel van het tentoongestelde materiaal is afkomstig uit archief van Tresoar, waarvan de directeur ook ooit Bernleflid was. Voor huidige en oud­leden
levert een bezoekje aan het zaaltje in Mooiman ongetwijfeld enkele herinneringen met glimlach op. Er hangt ook een affiche van de eerste Bernlefvergadering, in
http://www.lc.nl/plus/van­identiteit­naar­gezelligheid­18575183.html
1/2
4/19/2015
Van identiteit naar gezelligheid ­ LC+ ­ LC.nl
1925.
En een boekje met de eerste karbrief. Foto's van Theo van Gogh, in een rood T­shirt van Bernlef tijdens de vierdaagse van Nijmegen. En een groot spandoek voor
het benefietconcert voor de Feriening foar Fryske Jongerein na de domper rondom de verloren rechtszaak over Bernlefs eigen Kameleonfilm.
Voor wie dat laatste was vergeten ­ Bernlef draaide in 2003 zelf een studentikoze Friestalige speelfilm De kameleon sjocht yn it waar over het schippersduo Hylke
en Sietse Klinkhamer, met bijrollen van Hans Wiegel en Piet Paulusma. De film gold als protest tegen de rolprent van Steven de Jong, die geheel Nederlandstalig
was.
HOPPE
Kameleonuitgever Kluitman was evenwel niet zo gecharmeerd van de Groninger grap en sleepte de studenten voor de rechter. De rechter veroordeelde Bernlef vier
jaar na het uitkomen van de verfilmde parodie tot een boete van 10.000 gulden wegens schending van auteursrechten.
Betrekkelijk veel ruimte is in zaal Mooiman ingericht voor de uitstalling van gedistilleerd, met name van Weduwe Joustra. Bernlef blijkt zelfs de motor te zijn achter
de export om utens van de sterke drankjes van de weduwe, in het bijzonder haar berenburg. Volgens erelid Van Stralen verplichtte Heineken, Bernlefs
bierleverancier, ook afname van het merk Hoppe. Die drankjes vielen niet zo in de smaak.
Steeds vaker namen Bernlef­leden van huis een flesje berenburg van de weduwe mee naar Groningen. Gasten vonden dat zo lekker, zo gaat Van Stralens sterke
verhaal verder, dat de roem van Joustra door Groningen gonsde en het niet lang duur voordat wijnkoper Jos Beeres de kruidenbitter van de weduwe in de
schappen opnam.
TEKST: JAN WESTERA
FOTO: ARCHIEF LC
http://www.lc.nl/plus/van­identiteit­naar­gezelligheid­18575183.html
2/2