Correctionele uitspraak stripwinkel Gent bewijst lacunes in

PERSBERICHT
Brussel, 3 april 2015
Correctionele uitspraak stripwinkel Gent bewijst lacunes in
tabakswetgeving
Jongeren te weinig beschermd tegen verleidingen tabaksindustrie
Nadat het vonnis al enkele keren was uitgesteld, kwam er vandaag dan toch een
correctionele uitspraak in het strafdossier tegen British American Tobacco over
tabaksreclame in een stripwinkel in Gent. De rechter oordeelde dat de stripwinkel
in kwestie als een kranten- of tabakswinkel moet worden beschouwd en dat
tabaksreclame er bijgevolg toegelaten is. De Nationale Coalitie tegen Tabak[1]
reageert opgelucht, maar wijst er tegelijkertijd op dat de huidige wetgeving de
tabaksindustrie te veel ruimte geeft om achterpoortjes te zoeken.
Ze pleit er daarom voor om de uitzonderingen voor tabaksreclame af te schaffen.
Een volledig tabaksreclameverbod is immers een belangrijk wapen in de strijd om
jongeren van de sigaret te houden. Met hetzelfde doel voor ogen pleit de coalitie
voor een verbod op het uitstallen van tabaksproducten en voor het invoeren van
neutrale sigarettenverpakkingen.
Het Brusselse parket had een geldboete gevorderd tegen tabaksgigant British American
Tobacco (BAT), omdat die de Gentse stripwinkel De Poort in 2002 volledig had laten inrichten
in de kleuren en het logo van een sigarettenmerk. De Poort is volgens het parket geen
tabakswinkel of krantenwinkel, maar een boeken- of stripwinkel. Sinds 1 januari 1999 (Artikel
3 van de wet van 10 december 1997) is reclame voor tabakswaren verboden in alle winkels,
behalve in tabakszaken en in krantenwinkels die ook tabaksproducten verkopen. Maar volgens
BAT is het niet duidelijk wat een tabaks- of krantenwinkel nu precies is.
De uitzonderingen leiden ertoe dat tabaksproducenten voortdurend achterpoortjes zoeken om
de wetgeving te omzeilen. De FOD Volksgezondheid stelt al jaren regelmatig inbreuken vast
op de tabaksreclame en pleitte in het verleden zelf al voor een totaalverbod omdat de
manoeuvreerruimte voor de fabrikanten te groot blijft.
De tabaksproducenten proberen o.m. de wet te omzeilen door de definitie van een tabakszaak
of een krantenwinkel in vraag te stellen. Zo heeft BAT stripwinkel De Poort de voorbije jaren
jaarlijks een contract laten ondertekenen waarin stond dat tabaksverkoop 50 procent van de
omzet bedroeg, zonder na te gaan of de stripwinkel wel aan de criteria van een tabakswinkel
of krantenwinkel beantwoordde.
Krantenwinkels, zeker wanneer die zich in de buurt van scholen bevinden, worden vaak door
jongeren bezocht omdat die meestal ook snoepjes, frisdrank, chips, enz. verkopen. Dat weten
de tabaksproducenten maar al te goed. Krantenwinkels zijn voor hen een ideaal kanaal om
nieuwe rokers onder deze jongeren te rekruteren. Juist daarom pleitten ze indertijd voor een
uitzondering op tabaksreclame in krantenwinkels.
Uit een onderzoek uit 2013 van de Stichting tegen Kanker blijkt bovendien dat tabaksreclame
aanwezig is in de onmiddellijke buurt van scholen en dat de regels lang niet altijd worden
toegepast. Uit het onderzoek blijkt ook dat er een breed draagvlak is (67%) om het
reclameverbod uit te breiden.
Volgens de Nationale Coalitie tegen Tabak toont de hele rechtszaak maar één ding aan: de
huidige wetgeving over tabaksreclame deugt niet. Er is dan ook maar één oplossing: voortaan
in alle winkels tabaksreclame verbieden. Een totaal reclameverbod is een belangrijk wapen in
de strijd om jongeren van de sigaret te houden omdat het tabak minder aantrekkelijk maakt.
Met zo’n verbod zou België ook eindelijk tegemoet komen aan Artikel 13 van de Kaderconventie
ter Bestrijding van het Tabaksgebruik (Framework Convention on Tobacco Control) van de
Wereldgezondheidsorganisatie, dat elke vorm van reclame, promotie of sponsoring van
tabaksproducten verbiedt. België ratificeerde die conventie op 1 november 2005 en moest
binnen de vijf jaar na de ratificering aan de bepalingen van de conventie voldoen. Met andere
woorden: de uitzonderingen zouden eigenlijk al lang moeten geschrapt zijn. Veel andere
Europese landen, waaronder Ierland, Finland en Noorwegen, hebben al lang een totaalverbod.
Sommige landen, zoals IJsland, Ierland, Noorwegen, Finland en het Verenigd Koninkrijk gaan
zelfs verder en hebben ook een uitstalverbod voor tabaksproducten.
De Nationale Coalitie vraagt dan ook dat de overheid niet langer toegeeft aan de
tabaksindustrie en hier paal en perk aan stelt. Ze moet de wetgeving zo snel mogelijk
aanpassen en tabaksreclame en het uitstallen van tabaksproducten in alle winkels verbieden.
België kan dit doen in het kader van de omzetting van de Europese tabaksrichtlijn, waarbij
nog een aantal andere beslissingen moeten worden genomen, zoals het invoeren van neutrale
sigarettenpakjes, een andere effectieve maatregel om jongeren van de sigaret te houden.
Voor meer informatie:
Luk Joossens (Woordvoerder Nationale Coalitie tegen Tabak)
Tel.: 0486-88.91.22
[email protected]
De ‘Nationale Coalitie tegen Tabak’ is een feitelijke vereniging van organisaties die zich bezig
houden met primaire en secundaire tabakspreventie. Onder meer de Stichting tegen Kanker,
Kom op tegen Kanker, VIGeZ, FARES, VRGT en Observatoire de la Santé du Hainaut zijn lid.

Download Report