1 INHOUD 4 Abonnementen: informatie en series 67 Algemene informatie 68 Plattegrond Grote Zaal 69 Concertkalender BESTEL NU UW ABONNEMENT EN VERZEKER UZELF VAN EEN KWALITATIEF HOOGSTAAND CULTUREEL SEIZOEN ! 2 3 DE VOORDELEN VAN EEN ABONNEMENT + In één bestelling alles geregeld voor het hele seizoen + De mooiste stoelen in de zaal + Per serie gemiddeld één concert gratis + Met korting en voorrang kaarten bestellen voor extra concerten ABONNEMENTEN BESTELLEN > ONLINE www.concertgebouworkest.nl/series > TELEFONISCH ma-vr 9.30-12.30 uur, 27 februari - 19 maart tot 17.00 uur > SCHRIFTELIJK 020 305 10 15 via het bestelformulier Administratiekosten: online € 4, telefonisch € 6, schriftelijk € 8 WANNEER BESTELLEN? 27 februari 2015 startdatum bestellen abonnementen 19 maart 2015 sluitingsdatum voor het verlengen van uw series DE ABONNEMENTENSERIES pagina 10 pagina 26 Serie AAA donderdag Serie E 4 concerten 8 concerten Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend De Grote Maestro’s Altijd verrassende concerten rondom een actueel thema. Acht vooraanstaande dirigenten maken de dienst uit in Met een Voorprogramma door een prominente spreker, deze serie. Naast toekomstig chef-dirigent Daniele Gatti een uur avontuurlijke orkestmuziek zonder pauze, en na zijn dat bijvoorbeeld Herbert Blomstedt, Valery Gergiev, afloop de Entrée Late Night. Iván Fischer en Andris Nelsons. pagina 14 pagina 30 Serie A Serie F 6 of 3 concerten 3 concerten Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend Familieserie Hedendaags werk en een rijke traditie gaan samen in Kinderen maken samen met hun (groot)ouders kennis deze serie vol premières en opdrachtwerken, o.a. van met de wereld van het Koninklijk Concertgebouworkest. John Adams, Thomas Adès, George Benjamin en James Zoek het avontuur in drie aansprekende concerten met MacMillan. leuke interactieve inleidingen. pagina 18 pagina 34 Serie Bwo - Serie Bdo Serie S 12 of 6 concerten 3 concerten Het groot symfonisch repertoire Essentials De symfonische traditie is levendiger dan ooit in de Drie concerten op de zaterdagavond. Maak kennis met grootste en oudste abonnementenserie van het orkest. essentiële symfonische meesterwerken, internationaal Met vooraanstaande dirigenten als Iván Fischer en Herbert doorbrekende solisten en de energieke inleidingen van Blomstedt en solisten als Janine Jansen en Emanuel Ax. Thomas Vanderveken. 1 juni 2015 startdatum bestellen van losse kaarten Uitgebreide informatie over de bestelprocedure en algemene voorwaarden vindt u op de website via www.concertgebouworkest.nl/series English information about subscriptions can be found at www.rcoamsterdam.com/series 4 pagina 22 pagina 38 Serie D Serie Z 8 concerten 8 of 4 concerten De Klassiekers De Matinee Een klassiek menu vol variatie: van Bachs Matthäus-Passion Een uitgebalanceerde serie concerten op zondagmiddag. via Mozart en Mahler naar verrassende minder bekende U hoort solisten en maestro’s van wereldfaam, en heel werken. Uitgevoerd onder leiding van grote maestro’s en veel prachtige muziek van bijvoorbeeld Bach, Brahms, met solisten als Jean-Yves Thibaudet en Radu Lupu. Mahler, Smetana, Fauré, Debussy en Sjostakovitsj. 5 VERDIEPEN VERBREDEN SAMENSPELEN Geachte muziekliefhebber, De tijd gaat te snel. Gedurende elf seizoenen heeft Mariss en in een concertante uitvoering komt bij hem Wagners Jansons als chef-dirigent het Koninklijk Concertgebouw Lohengrin op de lessenaars. orkest succesvol geleid. Gelukkig zien we hem aan het eind van het seizoen 2015/16 al terug als gastdirigent. Het orkest Liefhebbers van actueler repertoire zijn bij het Concert heeft ondertussen in korte tijd een internationaal zeer gebouworkest aan het juiste adres. George Benjamin, gelauwerde opvolger gevonden. Daniele Gatti wordt met John Adams en Thomas Adès behoren tot de belangrijke ingang van het seizoen 2016/2017 chef-dirigent van het componisten van onze tijd. Alle drie dirigeren zij zelf hun Concertgebouworkest. In voorbereiding daarop biedt het nieuwste werken. Elders in de programma’s treft u een orkest u een opwindend seizoen aan waarin verdieping én nieuw pianoconcert van James MacMillan aan. De huis- verbreding samengaan. componisten Detlev Glanert en Richard Rijnvos zijn met vroegere werken vertegenwoordigd. Ook buiten Nederland weet het Concertgebouworkest als solist optreden zijn concertmeester Vesko Eschkenazy steeds meer muziekliefhebbers te bereiken. Dit seizoen en solohoornist Laurens Woudenberg. onderneemt het orkest – naast de Europese tournees – een concertreis naar Taiwan en Japan. Muziekliefhebbers Gustavo Gimeno komt na zijn overrompelende debuut als Verdiepen Geholpen door de meest vooraanstaande dirigenten Verbreden blijft het Concertgebouworkest samenspel bieden op Nóg meer mensen laten delen in de vervoering, daar zet wereldwijd kunnen het orkest trouwens zelf in huis halen gastdirigent in februari 2014 terug met drie programma’s in het allerhoogste niveau. Daniele Gatti leidt twee program- het Concertgebouworkest innovatief op in. Een alsmaar door middel van het unieke videomagazine RCO Editions. ma’s: voor het eerst de RCO Opening Night met de diverser publiek wordt bereikt met concertformules als Amsterdam en de concerten in het Verre Oosten. Nieuwe gezichten vóór het orkest zijn Jakub Hru°ša, François-Xavier wereldbefaamde cellist Yo-Yo Ma en later in het seizoen Essentials, de Familieconcerten en het terugkerende AAA een programma met werken van Wagner, Liszt en Berlioz. Festival, dat hedendaagse muziek in een breed cultureel en Samenspelen Mariss Jansons verwelkomen we terug in de productie van maatschappelijk perspectief plaatst. De actuele thema’s dit Met bijzondere trots presenteren we opnieuw een Artist in Tsjaikovski’s Pique dame bij De Nationale Opera. seizoen zijn: Breaking News (de kunstenaar doet verslag), Residence: pianist Jean-Yves Thibaudet. Met drie verschil- In een wereld waarin snelheid steeds meer de dienst Angst (in het kader van de tentoonstelling Munch: lende soloconcerten, kamermuziekprogramma’s en een uitmaakt, kunnen de kunsten verstilling, verbondenheid Er is dit seizoen veel ruimte voor Johann Sebastian Van Gogh), Fresco’s (tekens aan de wand) en ‘pop-art’ masterclass heeft u ruim de gelegenheid deze veelzijdige en ruimte voor interessante twijfels schenken. Musici Bach. Naast de Matthäus-Passion en drie delen van het (popartiest ontmoet symfonieorkest). Over pop gesproken: en immer overtuigende kunstenaar te leren kennen. Onder en publiek blijven elkaar dan ook vinden in de verrijkende Weihnachtsoratorium exploreert het orkest met Daniel het orkest gaat een vriendschappelijke confrontatie met de solisten van dit seizoen vindt u verder pianisten Yuja symfonische traditie. Alle leden van het Koninklijk Harding en Iván Fischer in vier programma’s de relatie popmuziek aan in het Koningsnachtconcert en speelt in Wang en Radu Lupu, violisten Frank Peter Zimmermann Concertgebouworkest wensen u graag deelgenoot te tussen Bach en Brahms. Daniel Harding leidt ook de augustus Stravinsky tijdens ‘s Nederlands grootste pop en Nikolaj Znaider en bariton Matthias Goerne. Naast maken van dit polyfoon samenspel. Wij hopen u te zomertournee. Andris Nelsons zet zijn integrale festival, Lowlands. In dezelfde week treedt het orkest in bewezen grootheden zijn er opvallend veel debuten, met ontmoeten bij een of meer van onze concerten. Sjostakovitsj-reeks voort met de Zesde en Zevende symfonie de open lucht op tijdens Sail Amsterdam. name onder de vocalisten. De orkestleden die dit seizoen 6 Roth, André de Ridder, Brad Lubman en de wereldbefaamde Franz Welser-Möst. Jan Raes, algemeen directeur 7 DE VOLGENDE CHEF Met ingang van het seizoen 2016/17 is Daniele Gatti chef-dirigent in Amsterdam. Waarom is hij de ideale nieuwe leider voor het Concertgebouworkest? Opvallend rap was de beslissing genomen. Begin oktober leren kennen en dichter bij elkaar te komen. Ik vroeg niets, 2014 kon de zevende chef-dirigent in de geschiedenis van maar wachtte.’ Zinderende uitvoeringen van Mahlers Vijfde het orkest worden aangekondigd: met ingang van het losten in 2010 de belofte in. Daarna volgden de Negende seizoen 2016/17 gaat het tijdperk Daniele Gatti van start. in 2012 en 2013, en de Zesde en de Derde symfonie in het Dat de nieuwe chef zo snel gevonden was heeft veel te seizoen 2014/15. Ondertussen heeft hij laten zien het orkest maken met de sterke band die de energieke dirigent sinds met dezelfde combinatie van eruditie en passie te kunnen zijn debuut in 2004 met de musici heeft opgebouwd, onder leiden in werken van Richard Strauss, Alban Berg en meer tijdens diverse tournees en optredens op grote festi- actueler repertoire. Dat hij ook een groot operadirigent vals. Wie Gatti het Concertgebouworkest hoort dirigeren is is – regelmatig te gast bij de Salzburger en de Bayreuther getuige van een muzikale klik. Ook op het publiek maakt Festspiele – hebben we in Amsterdam kunnen ervaren met hij grote indruk. ‘Ik herinner me nog het openingsconcert Verdi’s Falstaff, in juni 2014 bejubeld door pers en publiek. van vorig seizoen met Daniele Gatti’, vertelt een concertbezoeker. ‘Een charismatische man; hij dirigeerde zonder Daniel Gatti is een communicator. Dat hij graag zonder partituur. Toen ik hem de hand schudde na het concert partituur dirigeert – hetgeen zijn grondige voorbereiding moest ik wat aan Heathcliff denken, het romanpersonage typeert - betekent dat hij voortdurend oogcontact met uit Wuthering Heights. Een donkere, wat “bonkige” man die, de musici kan hebben. Ook naar het publiek toe heeft naast zijn genialiteit ook een zekere natuurkracht, een Gatti een opvallend open houding. ‘Ik vind het belangrijk soort oerkracht, uitstraalt.’ om met de mensen die hier en nu in de zaal zitten te praten via de muziek en hen zo ver te brengen dat ze de Maar aan aleen charisma en een goede verstandhouding muziek-uitvoering echt beleven.’ Dat doel staat ook bij met de musici heeft een chef-dirigent niet genoeg. Het het Concertgebouworkest hoog in het vaandel. In de Concertgebouworkest heeft behoefte aan een leider die dialoog met de luisteraars vinden Concertgebouworkest risico’s durft te nemen, open staat voor vernieuwing en en Daniele Gatti elkaar. tegelijkertijd een belangrijke bijdrage kan leveren aan de rijke traditie van het orkest. Dat vindt het orkest in Daniele Gatti. ‘Ik zie hoe belangrijk de erfenis is die het Koninklijk Concertgebouworkest met zich meedraagt en koestert… Bij mijn eerste kennismaking met het orkest was ik me erg bewust van dit rijke verleden. Ik begon niet over Mahler. Ik nam de tijd om seizoen na seizoen het orkest beter te 8 9 VROUW MET EEN MISSIE Verhalenvertelster en powervrouw: dat was Sheherazade. Dat is ook violiste Leila Josefowicz, de soliste bij de Europese première van John Adams’ Scheherazade.2. Leila Josefowicz debuteerde in 2004 bij het Concertgebouw spannender verhaal begon. Na duizend-en-een cliffhangers orkest met het Vioolconcert van Oliver Knussen, onder was Shahriaar van zijn waanzin genezen. Zo redde diens leiding. In 2011 soleerde ze tijdens het AAA-concert Sheherazade niet alleen zichzelf, maar vele vrouwen. En Route in Concentric Paths van Thomas Adès, eveneens gedirigeerd door de componist zelf. Dit seizoen komt ze Met Scheherazade.2 zet John Adams een nieuwe, nog voor de derde maal terug met een dirigerende componist: krachtigere versie van Sheherazade tegenover onderdrukte in de Europese première van John Adams’ Scheherazade.2. vrouwen overal ter wereld. ‘De oorspronkelijke Sheherazade De ‘dramatische symfonie voor viool en orkest’ is opge- moest in zekere zin haar verteltalent gebruiken als list om dragen aan Josefowicz, en geïnspireerd op Sheherazade, te ontsnappen aan de gruwelijkheden’, aldus Adams. ‘Maar de mythische vertelster van Duizend-en-een-nacht. Daarmee deze Sheherazade slaat terug... Het orkest is een soort is Scheherazade.2 een ode aan twee powervrouwen. masculien aggressief principe, en de viool is de vrouwelijke kracht.’ De verhalenvertelster Leila Josefowicz is de ideale vertolkster. Omdat zij een Sheherazade werd verhalenvertelster uit noodzaak. Volgens geboren verhalenvertelster op de viool is, en omdat zij de overlevering besloot sultan Shahriaar, krankzinnig van als groot voorvechtster van hedendaagse muziek al jaren woede sinds zijn vrouw hem had bedrogen, elke dag een met Adams samenwerkt. Maar ook omdat zij net als nieuwe bruid te kiezen om die de volgende ochtend te Sheherazade op geheel eigen wijze, via haar kunst, de weg laten doden. Sheherazade bood zich vrijwillig aan - maar voor zichzelf heeft vrijgemaakt. De weg van het wonder- niet om te sterven. Zij had een plan. ‘s Nachts begon zij een kind dat tegen de stroom in haar eigen stem vond. verhaal te vertellen. De volgende ochtend was het verhaal nog niet ten einde, en de sultan was er zo op gebrand te weten hoe het zou aflopen dat hij Sheherazade onmogelijk Zoektocht van een wonderkind kon laten doden. Zij mocht het verhaal de volgende nacht De vader van Leila Josefowicz onderkende het muzikale afmaken. Dat deed ze, waarna ze direct aan een ander, nog talent van zijn dochter al vroeg. Vanaf haar derde jaar kreeg ze een zeer intensieve vioolopleiding volgens de Suzuki-methode. ‘Het was wel leuk, anders zou ik het nooit hebben volgehouden, maar het was ook een soort hersenspoeling’, zou ze in 2005 verklaren. Het gezin verhuisde van 10 11 werken van Paganini en Mozart op gala’s in Beverly Hills, Er valt veel te ontdekken in de serie AAA donderdag, 1 hele serie 4 concerten ze ontmoette presidenten en megasterren en kwam op tv. een vernieuwende serie van vier concerten rondom de Serie AAAdo Op zestienjarige leeftijd debuteerde Josefowicz in Carnegie actuele thema’s van het AAA Festival. Naast de Europese aanvang concert 21.15 uur | Voorprogramma 20.15 uur Hall. Ze kreeg een platencontract, won prijzen en soleerde première van Scheherazade.2 met Leila Josefowicz dirigeert regulier (één r ang) € 145 | Concertvrienden € 130 bij de meest prestigieuze orkesten wereldwijd. Op haar John Adams een ouder werk van hemzelf binnen het thema twintigste werd ze fotomodel voor Chanel. ‘Ze wilden Breaking News. Het AAA-concert Angst haakt met werken 1 donderdag 15 oktober 3 iemand uit de klassieke muziekwereld, ik paste in dat van Dutilleux, Diepenbrock en Turnage aan bij de tentoon- Breaking News Fresco's beeld’, zegt ze gelaten. Alles overkwam haar. Ze volgde stelling Munch: Van Gogh in het Van Gogh Museum. i.s.m. World Press Photo programma met beeldprojectie AAA Festival het pad dat voor haar uitgestippeld was. Maar wat wou Dat muurschilderingen van alle tijden tot grootse muziek Voorprogramma door Lieve Joris Voorprogramma door Rob Scholte Alle concerten in de serie AAA don- Josefowicz zelf? kunnen leiden, laat componist-dirigent Thomas Adès John Adams, dirigent Thomas Adès, dirigent derdag maken deel uit van het AAA horen in het concert met als thema Fresco’s (tekens aan Leila Josefowicz, viool Christianne Stotijn, mezzosopraan Festival (zie www.AAAfestival.nl). de wand). Christianne Stotijn en Simon Keenlyside zijn Adams Tromba Lontana Simon Keenlyside, bariton de solisten in Adès’ eigen Totentanz, dat zijn Nederlandse Adams Scheherazade.2 (opdracht- Adès These Premises are Alarmed * Voorprogramma Met kindsterretjes gaat het vaak mis. Ook Leila Josefowicz première beleeft. En met ‘pop-art’ organiseert het Concert compositie, Nederlandse première) Martinu ˚ Les fresques de Piero della Voorafgaand aan de concerten vindt maakte een crisis door. Maar ze is een te energieke en gebouworkest een AAA-programma in samenwerking met Francesca een Voorprogramma (Grote Zaal, gedreven persoonlijkheid om daar lang in te blijven het Holland Festival en een bijzondere popartiest die later 2 donderdag 14 januari Adès Totentanz (Nederlandse première) 20.15 uur) plaats. Het Voorprogramma hangen. ‘Tot enkele maanden geleden speelde ik non-stop’, bekend wordt gemaakt. Voorafgaand aan elk concert Angst vertelde ze in een interview in 2000. ‘Na verloop van tijd geeft een prominente deskundige op het podium van de i.s.m. het Van Gogh Museum 4 dacht ik: waarom doe je dit? Waarom zou je jezelf zo Grote Zaal zijn visie op het thema. Na het concert is er het in het kader van de tentoonstelling 'pop-art' beperken dat je geen plezier hebt in wat je doet?’ spannende en gevarieerde Late Night Café, georganiseerd Munch: Van Gogh i.s.m. Holland Festival Entrée Late Night Café door jongerenvereniging entrée. Voorprogramma door Ramsey Nasr Voorprogramma door Jan Leyers Na afloop van de concerten organi- Otto Tausk, dirigent André de Ridder, dirigent Detlef Roth, bariton popgroep/gastartiest Dutilleux Timbres, espace, mouvement Nieuw universum aan ervaringen Serie AAA donderdag concerten rond actuele thema’s ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND kindsterretje in een glamourwereld. Ze speelde virtuoze Canada naar Los Angeles en al gauw leefde Leila als een Dus richtte ze zich op wat ze het meest zinvol vond: In gewijzigde vorm maken de vier concerten van het spelen van nieuwe muziek en het samenwerken met de serie AAA donderdag ook deel uit van de Serie A, levende componisten. ‘Wat ik het meest opwindend vind zie pagina 14. aan hedendaagse muziek is dat de tradities en regels die het klassieke componeren beheersten niet meer gelden. Rondom de concerten donderdag 14 april i is gratis toegankelijk op vertoon van donderdag 16 juni uw concertkaart. seert jongerenvereniging entrée het Late Night Café (gratis toegankelijk). Diepenbrock Im grossen Schweigen Programmatoelichting Turnage Three Screaming Popes * Bij deze concerten ontvangt u het AAA Er zijn geen grenzen aan wat je kunt doen. Natuurlijk is festivalprogramma kosteloos aan de het interessant om te zien wat verschillende musici doen deur. In Preludium staat extra achter- met een bekend werk, en ik speel graag standaardreper- grondinformatie (zie pagina 55). toire. Maar het is nog veel interessanter om iets te horen dat net geschreven is, dat net gespeeld begint te worden… Bestellen, rangen en plattegrond Het biedt een heel nieuw universum aan ervaringen.’ Eenvoudig en snel bestellen via: www.concertgebouworkest.nl/series. Behalve het feit dat veel hedendaagse muziek nog te Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30- weinig bekend is – ‘de meeste mensen beseffen niet dat 12.30 uur of via het bestelformulier. veel nieuwe muziek heel lyrisch is’ - speelt er ook iets Rangen en plattegrond, zie pagina 68. anders, een hoger doel. ‘Er is zo veel angst en woede in de wereld, en muziek is een middel om mensen op een spiritueel niveau te brengen. Ik heb echt het gevoel dat ik een bijdrage aan de cultuur kan leveren – er moeten nieuwe richtingen ingeslagen worden.’ eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 12 13 A DIRIGERENDE COMPONISTEN Het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een naam hoog te houden in het werken met dirigerende componisten. George Benjamin, John Adams en Thomas Adès stappen dit seizoen in de voetsporen van grootheden als Gustav Mahler, Richard Strauss en Pierre Boulez. . Verhalende muziek Mahleriaans minimalisme Al vanaf 1986 wordt de muziek van George Benjamin Een heel ander muzikaal terrein betreden we met de (geboren in 1960) geregeld door het orkest uitgevoerd, vaak Amerikaan John Adams (1947). Diens blokachtige, op onder leiding van de componist zelf. De Brit was de laatste minimalistische herhalingspatronen gebaseerde Grand leerling van Olivier Messiaen en wordt geroemd om zijn Pianola Music werd in 1982 bij het orkest geïntroduceerd fijnzinnige gevoel voor klankkleur en zijn transparante door Edo de Waart. Twaalf jaar later leidde Adams zelf het schrijfwijze. Zijn beeldende, verhalende composities weten orkest in Harmonielehre, vernoemd naar het gelijknamige het publiek recht in het hart te treffen. Zoals bijvoorbeeld muziektheorieboek van Arnold Schönberg. In dit baan- zijn op donder en bliksem geïnspireerde jeugdwerk Ringed brekende werk verknoopt hij moeiteloos het minimalisme by the Flat Horizon, dat hij in juni 2014 bij het met een mahleriaanse klankwereld. Concertgebouworkest dirigeerde. Gaandeweg verlegde Adams de nadruk van harmonie en Voor zijn in 2012 gecomponeerde opera Written on Skin ritme naar melodie en haakte hij steeds vaker aan bij de kwamen critici woorden te kort: deze ‘kerft sporen in actualiteit. Hij toont hierin een sterke betrokkenheid bij de ziel’, volgens de één, heeft een ‘onvergetelijk intense zijn vaderland, bijvoorbeeld in opera’s als Nixon in China, sensitiviteit’ volgens de ander, of is simpelweg ‘een The Death of Klinghoffer en Dr. Atomic, en het orkestwerk opera voor de eeuwigheid’, zoals een derde concludeert. My Father Knew Charles Ives. In 2002 wist hij met het De hoofdrol in dit op een middeleeuwse Franse sage grootschalige The Transmigration of Souls de gevoelens van gebaseerde werk werd gezongen door de Amerikaanse wanhoop, verdriet en ongeloof over de aanslag op de Twin countertenor Bejun Mehta. Diens soepele stem Towers in het hart te treffen. Veel Amerikanen zien hem inspireerde Benjamin tot een in opdracht van het inmiddels als een officieuze ‘componist des vaderlands’. Concertgebouworkest geschreven nieuwe compositie. In 1993 componeerde Adams zijn Eerste vioolconcert, waarin Dit keer nam Benjamin Andalusische verzen tot uitgangs- de solist bijna de volle vijfendertig minuten aan het woord punt voor een werk met een nieuwsgierig makende is, in wat hij zelf omschreef als ‘een studie in hypermelo- bezetting van countertenor, klein vrouwenkoor en orkest. die’. Dit seizoen presenteert hij zijn nieuwe vioolconcert, Benjamin plaatst hiernaast onder andere Clocks and Clouds Scheherazade.2, de Canadees/Amerikaanse violiste Leila van György Ligeti, een componist wiens ‘magische klank- Josefowicz op het lijf geschreven. Meer hierover leest u op wereld’ hij al vanaf zijn kindertijd bewondert. pagina 11. 14 Thomas Adès dirigeert het Koninklijk Concertgebouworkest in 2011. 15 Stormachtige carrière Serie A De levende traditie A ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND De Engelse componist Thomas Adès (1971) veroverde als jonge hond stormenderhand de internationale podia. Benjamin, Adams en Adès stappen in een grote 1 hele serie 6 concerten 2 halve series 3 concerten Op zijn achttiende gooide hij hoge ogen met de Chamber Amsterdamse traditie. Al sinds het prille begin werkt Serie A Serie A 1 Serie A 2 Symphony, een hommage aan zulke schijnbaar onverenig- het Concertgebouworkest samen met vooraanstaande aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur bare componisten als Schönberg en Mozart. Vier jaar later componisten die hun eigen werk en dat van anderen regulier (één rang) € 260 | Concertvrienden € 240 regulier (één rang) € 130 | Concertvrienden € 120 roerde hij tijdens een pianorecital het publiek tot tranen dirigeren. Klassieke muziek is immers een springlevende met Still Sorrowing, waarin hij een lied van John Dowland traditie. Dat komt duidelijk naar voren in de serie A, 1 vrijdag 25 september 4 vrijdag 15 januari Rondom de concerten binnenstebuiten keert. ‘Een nieuwe Mozart is misschien waarin nieuwe werken worden gepresenteerd als inleiding door Jacqueline Oskamp Angst wat te sterk uitgedrukt, maar in ieder geval is er sinds onderdeel van een rijke geschiedenis, meestal binnen George Benjamin, dirigent i.s.m. het Van Gogh Museum AAA Festival Benjamin Britten niemand meer geweest zoals hij’, een thematisch opgezet programma. Bejun Mehta, countertenor in het kader van de tentoonstelling Vier van de zes concerten in de Nederlands Kamerkoor Munch: Van Gogh serie A maken deel uit van AAA Zo zet George Benjamin zijn eigen werk naast dat van Ligeti Clocks and Clouds inleiding door Elmer Schönberger Festival (zie www.AAAfestival.nl). Al in 1996 speelde het Concertgebouworkest voor het zijn tijdgenoot Julian Anderson en zijn grote voorgangers Benjamin Dream of the Song Otto Tausk, dirigent eerst een werk van hem. In 2011 dirigeerde hij het orkest György Ligeti en Leoš Janácˇek, en laat Thomas Adès (opdrachtcompositie, wereldpremière) Detlef Roth, bariton zelf, in drie eigen werken. Volgens NRC Handelsblad horen hoe Franz Liszt, Bohuslav Martinu ˚ en hijzelf zich Anderson Eden (Nederlandse première) Dutilleux Timbres, espace, mouvement Voorafgaand aan de concerten vindt onderstreepte het toen veertigjarige multitalent ‘dat zijn lieten inspireren door muurschilderingen. In een concert Janácˇek Sinfonietta Diepenbrock Im grossen Schweigen een inleiding (Koorzaal, 19.15 uur) muziek geraffineerd is, maar nooit ingewikkeld klinkt: een in samenwerking met het Van Gogh Museum rond Schurmann delen uit ‘Six Studies of plaats. De gratis toegangskaart hier- meester-dirigent aan de slag met eigen meesterwerken’. het thema Angst klinkt muziek van de in 2013 gestorven 2 vrijdag 16 oktober Francis Bacon’ (Nederlandse première) voor kunt u vanaf 1 juni 2015 bestellen Fransman Henri Dutilleux en van de laatromanticus Breaking News Turnage Three Screaming Popes * via de Concertgebouwlijn of aan de Dit seizoen leidt hij het orkest in de Nederlandse première Alphons Diepenbrock. Met beide componisten had i.s.m. World Press Photo kassa. van Totentanz voor mezzosopraan en bariton. In deze het Concertgebouworkest een hechte band. Het Derde inleiding door Thea Derks 5 vrijdag 15 april zetting van een anonieme tekst uit de vijftiende eeuw, pianoconcert van James MacMillan, met Jean-Yves John Adams, dirigent Fresco’s Meet the Artists wedijvert het leven (de mezzosopraan) met de dood Thibaudet als solist, wordt omkranst door Franse werken. Leila Josefowicz, viool programma met beeldprojectie Na afloop van de concerten bent u (de bariton); de wereldpremière in 2013 vormde het Nog breder wordt de muziektraditie opgevat in het Adams Tromba Lontana inleiding door Renee Jonker welkom in de Spiegelzaal voor een hoogtepunt van de BBC Proms. Ongetwijfeld zal dit ruim concert op 17 juni: het Concertgebouworkest begeeft Adams Doctor Atomic Symphony een half uur durende werk met zijn ‘wilde, wervelende zich dan op het grensgebied tussen klassieke muziek Adams Scheherazade.2 (opdrachtwerk, dansen, momenten van kristalheldere stilte en een batterij en pop. Nederlandse première) schreef een muziekcriticus. Van de zes concerten in deze serie maken er vier deel uit van het AAA Festival. Deze thematische concerten volgen steeds op de iets kortere concerten van de AAA donderdag (zie pagina 10). Dat geldt voor de concerten met John Adams en Thomas Adès, en voor de concerten op 15 januari en 17 juni. Het programma rondom George Benjamin is behalve in de serie A te horen in de serie D. Hetzelfde geldt voor het concert op 4 december. Inleiding i ontmoeting met de uitvoerenden. Thomas Adès, dirigent Christianne Stotijn, mezzosopraan Simon Keenlyside, bariton Programmatoelichting Adès These Premises are Alarmed * Bij de vier AAA Festival concerten ontvangt u het AAA festivalprogramma 3 vrijdag 4 december Liszt Hunnenschlacht inleiding door Michel Khalifa Martinu ˚ Les fresques de Piero della bij de ingang. In Preludium staat extra Alexandre Bloch, dirigent Francesca achtergrondinformatie (zie pagina 55). Jean-Yves Thibaudet, piano Adès Totentanz (Nederlandse première) Bestellen, rangen en plattegrond Messiaen Les offrandes oubliées MacMillan Pianoconcert nr. 3, 6 vrijdag 17 juni Eenvoudig en snel bestellen via: ‘The Mysteries of Light’ (Nederlandse ‘pop-art’ www.concertgebouworkest.nl/series. première) i.s.m. Holland Festival Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30- Ravel Alborada del gracioso inleiding door Martijn Voorvelt 12.30 uur of via het bestelformulier. Dukas L’apprenti sorcier André de Ridder, dirigent Rangen en plattegrond, zie pagina 68. Ravel Rapsodie espagnole popgroep/gastartiest eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 16 aan slagwerk die klaar staat om je overhoop te steken’ ook het Nederlandse publiek beroeren. 17 B PLOTSELING IN DE HEMEL Jean-Yves Thibaudet is al jaren een graag geziene gast bij het Concertgebouworkest. In het seizoen 2015/16 is hij Artist in Residence. ‘Dit is een droom die maar één keer in je leven uitkomt.’ De geschiedenis die de Franse pianist Jean-Yves Thibaudet Dat werd het Pianoconcert in F van George Gershwin: heeft met het Concertgebouworkest gaat terug tot 1988; dat heb ik vaak uitgevoerd en is een deel van mijn leven toen trad hij voor het eerst op met het orkest onder leiding geworden. Ik heb het al eens eerder gespeeld met het van Riccardo Chailly. Sindsdien volgden vele concerten, Concertgebouworkest, tijdens de Kerstmatinee van 2005: allemaal ‘prachtige projecten’ aldus Thibaudet, want: ik hoorde het orkest ineens een heel andere klankwereld ‘er zijn maar weinig orkesten als dit, met musici die produceren dan normaal. De musici waren geweldig; veel eigenlijk allemaal solisten zijn: hun niveau is spectaculair, van hen spelen zelf ook jazz, thuis of in kleine kring, ze en ze zijn zo trots op hun orkest, zo betrokken’. De jaren- kunnen het heel goed.’ lange samenwerking tussen pianist en orkest wordt dit seizoen bezegeld met een speciale concertserie rond Thibaudet als Artist in Residence. ‘Dit is een droom die Spirituele kracht maar één keer in je leven uitkomt.’ Het eigentijdse pianoconcert dat werd uitverkoren, werd door Thibaudet in 2011 in première gebracht in Minneapolis: het Derde pianoconcert van de Schotse componist James Andere klankwereld MacMillan. ‘Het is een prachtig stuk, en ik heb het na de Mariss Jansons, chef-dirigent tot en met het seizoen première al zeker vijfentwintig keer gespeeld. Dat is uitzon- 2014/15, is bij de plannen betrokken. Thibaudet koestert derlijk, want jammer genoeg worden nieuwe werken na dierbare herinneringen aan diens ‘aimabele persoonlijkheid’ de première meestal nooit meer uitgevoerd. Maar dit stuk en ‘intense muzikaliteit’, die hem altijd weer inspireerden: wordt geweldig ontvangen, het is heel goed geschreven ‘Hij haalde absoluut het beste in me naar boven’. Gelukkig voor de piano, uiterst subtiel georkestreerd, en het is was de meesterpianist tijdens de zomertournee van 2014 ontroerend.’ Het pianoconcert draagt de ondertitel ‘The nog volop in de gelegenheid om te genieten van een Mysteries of Light’ en is gebaseerd op de structuur van de succesvolle samenwerking, tijdens meerdere uitvoeringen rozenkrans, het gebedssnoer uit de katholieke traditie. van het sprankelende Pianoconcert in G van Maurice Ravel. Als Artist in Residence bij het Concertgebouworkest zal Thibaudet zich op maar liefst drie zeer verschillende pianoconcerten werpen. ‘Het verzoek van de artistieke directie was: één eigentijds concert, één klassiek meesterJean-Yves Thibaudet met het Concertgebouworkest in 2014. werk, en een concert dat tot mijn eigen favorieten behoort. 18 > 19 ‘MacMillan heeft een sterke religieuze inspiratie. Hij is met Janine Jansen, geleid door Andris Nelsons, of Frank een componist die het hart van de luisteraar weet te raken, Peter Zimmermann, die zich op het Tweede vioolconcert van met volksmelodieën, maar vooral met voelbare spirituele Sjostakovitsj stort? En er komt nog veel meer voorbij in kracht, iets bovenmenselijks, of je nu religieus bent of de serie B: symfonieën van Haydn, Mendelssohn, Brahms, niet. Die ongelooflijke intensiteit, die enorme spannings- Dvorˇák, Bruckner en Sjostakovitsj bijvoorbeeld, maar ook opbouw, en dan weer hele zachte passages: alsof je het Requiem van Fauré en het Magnificat van Johann plotseling in de hemel bent.’ Sebastian Bach. Meer informatie over Bach en Brahms vindt u op pagina 26. Haute couture Thibaudet houdt van variatie in zijn repertoire en combi- Thibaudet onder leiding van Iván Fischer is ook Beethovens Vijfde pianoconcert met Jean-Yves te horen op 10 januari in de serie Z. Onder leiding neert dus graag de jazzy swing van Gershwin met de van Semyon Bychkov voert Thibaudet het werk mystieke klanken van MacMillan. In Beethovens Vijfde bovendien uit in de serie E, alvorens op tournee pianoconcert kan hij nog een andere kwaliteit etaleren: 2 hele series 12 concerten 4 halve series 6 concerten Serie Bwo (woensdag) of Bdo (donderdag) Serie Bwo 1 (woensdag) of Bdo 1 (donderdag) aanvang 20.15 uur Serie Bwo 2 (woensdag) of Bdo 2 (donderdag) serie rang 1+ rang 1 rang 2 rang 3 serie Bwo € 1200 € 945 € 705 € 500 Bwo 1 of Bwo 2 € 600 € 472,50 € 352,50 € 250 Bdo € 1410 € 1070 € 780 € 540 Bdo 1 of Bdo 2 € 705 € 535 James MacMillans aan hem opgedragen Derde stellen van majestueueze grandeur en klassieke helderheid. pianoconcert in de series D en A. Thibaudets veelzijdigheid komt verder tot uiting in een masterclass en twee kamermuziekprogramma’s in samen- rang 1+ rang 1 rang 2 € 390 i rang 3 € 270 5 wo 6 / do 7 januari 9 Andris Nelsons, dirigent Iván Fischer, dirigent Iván Fischer, dirigent Janine Jansen, viool Jean-Yves Thibaudet, piano Anna Lucia Richter, sopraan Bartók Vioolconcert nr. 1 Beethoven Ouverture ‘Die Geschöpfe Rosanne van Sandwijk, sopraan Sjostakovitsj Symfonie nr. 7 des Prometheus’ Franco Fagioli, alt Beethoven Pianoconcert nr. 5, Benjamin Hulett, tenor 2 wo 30 sept / do 1 oktober ‘Keizerconcert’ Peter Harvey, bas Stéphane Denève, dirigent Mozart Maurerische Trauermusik, KV 477 Nederlands Kamerkoor Christine Landshamer, sopraan Mozart Symfonie nr. 41, ‘Jupiter’, KV 551 Bach Magnificat in D, BWV 243 1 wo 16 / do 17 september te gaan. Op 3 en 4 december soleert hij in zijn vermogen om vederlichte virtuositeit in dienst te B HET GROOT SYMFONISCH REPERTOIRE wo 6 / do 7 april werking met orkestleden. Een daarvan is de RCO Club Met orkestleden zal Thibaudet samenwerken in een extra Russell Braun, bariton Night, een informeel optreden, waarbij buiten de geijkte kamermuziekconcert in de serie Close-up op 6 december, Groot Omroepkoor 6 wo 20 / do 21 januari paden wordt getreden qua repertoire en presentatie. zie pagina 53. Ook zal hij van dichtbij te bewonderen zijn Brahms Tragische ouverture Herbert Blomstedt, dirigent 10 wo 20 / do 21 april Thibaudet zag het in de brainstormfase al voor zich: in een masterclass in de Kleine Zaal op 8 januari en in de Brahms/Glanert Vier Präludien und Wagner Vorspiel und Liebestod uit Franz Welser-Möst, dirigent ‘We zouden andere kunstvormen erbij kunnen betrekken, RCO Club Night op 19 februari. Ernste Gesänge * 'Tristan und Isolde' Laurens Woudenberg, hoorn Fauré Requiem Lidholm Poesis * Mozart Hoornconcert nr. 2, KV 417 Dvorˇák Symfonie nr. 9, 'Uit de nieuwe Bruckner Symfonie nr. 7 in Amsterdam bevinden zich immers enkele van de mooiste musea van de wereld, en ik hou ook van films en haute couture…’ Van een modeshow op de trappen van de Rondom de Serie B concerten 3 wo 28 / do 29 oktober Grote Zaal zal het echter niet komen, want er wordt Brahms Symfonie nr. 1 wereld' 11 wo 11 / do 12 mei Gustavo Gimeno, dirigent bewust voor gekozen om de RCO Club Night buiten de Dineren in de Spiegelzaal Yuja Wang, piano 7 muren van het Concertgebouw te laten plaatsvinden. Voorafgaand aan de concerten, om 18.15 uur, kunt u Tsjaikovski Pianoconcert nr. 2 Andris Nelsons, dirigent Kristı¯ne Opolais, sopraan ‘Zo kruipen we echt uit onze schulp.’ dineren in de Spiegelzaal. Abonnementhouders ontvangen Rimski-Korsakov Sheherazade Jean-Yves Thibaudet, piano Tsjaikovski Fantasie-ouverture Sjostakovitsj delen uit ‘Suite voor 'Romeo en Julia' 4 wo 25 / do 26 november Jakub Hru°ša, dirigent variété-orkest’ Rachmaninoff Zdes' khorosho Sjostakovitsj Symfonie nr. 6 uit 'Twaalf romances' Gershwin Pianoconcert in F Tsjaikovski Briefscène uit in juli bericht over het bestellen van diners. Serie B De oudste en beroemdste serie Inleiding op 9 maart en 7 april i wo 17 / do 18 februari Semyon Bychkov, dirigent Voorafgaand aan deze concerten vindt een inleiding Frank Peter Zimmermann, viool Jean-Yves Thibaudet soleert in Beethovens Vijfde (Spiegelzaal, 19.15 uur) plaats in het kader van het Bach- Smetana De Moldau uit 'Má vlast' pianoconcert in de serie B op 6 en 7 januari. Gershwins Brahms programma. De gratis toegangskaart hiervoor kunt Smetana Šárka uit 'Má vlast' 8 Pianoconcert in F voert hij met het orkest uit op 17 en 18 u vanaf 1 juni 2015 bestellen via de Concertgebouwlijn of Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2 Daniel Harding, dirigent februari, eveneens in de serie B, en op 20 februari in Essen. aan de kassa. Janácˇek Taras Bulba Vesko Eschkenazy, viool 12 wo 22 / do 23 juni Bach Vioolconcert in a, BWV 1041 François-Xavier Roth, dirigent De serie B is de oudste en beroemdste abonnementenserie 'Jevgeni Onjegin' wo 9 i / do 10 maart Rachmaninoff Symfonische dansen van het Koninklijk Concertgebouworkest. Thibaudet is er Bestellen, rangen en plattegrond Bach Suite nr. 4 in D, BWV 1069 Emanuel Ax, piano in het gezelschap van vele andere vooraanstaande musici. Eenvoudig en snel bestellen kunt via de website: Brahms Symfonie nr. 3 Haydn Symfonie nr. 22 * Emanuel Ax bijvoorbeeld, die het seizoen afsluit met www.concertgebouworkest.nl/series. een ander pianoconcert van Beethoven: het Vierde. Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur of via het En wat te denken van het Eerste vioolconcert van Bartók bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68. 20 Beethoven Pianoconcert nr. 4 Mendelssohn Symfonie nr. 4, 'Italiaanse' eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 21 D OP ZEVENMIJLSLAARZEN NAAR DE BOK Eine Kometenkarriere, zo noemen ze het in Duitsland. In het Spaans een carrera fulgurante. Het sprookjesachtige fenomeen van een jonge kunstenaar die met zevenmijlslaarzen op wereldfaam af loopt. Gustavo Gimeno is er zo één. Leren vliegen Gustavo Gimeno groeide op in een muzikaal gezin in en leerde hem vliegen. Ook bij Claudio Abbado’s allerlaat- Spanjes derde stad Valencia. Met acht jaar begon hij te ste concert in augustus 2013 op het Lucerne Festival was trommelen. Als kind luisterde hij gefascineerd naar een Gustavo Gimeno aan zijn zijde. lp waar zijn vader ook naar luisterde: het laatste deel uit Mahlers Eerste symfonie door het Concertgebouworkest onder Haitink. Op zijn zeventiende trok hij naar Amsterdam Spannende week om slagwerk te gaan studeren. Na zijn studie werd hij als In februari 2014 viel Gimeno, die inmiddels zijn functie soloslagwerker bij het Concertgebouworkest aangenomen. van soloslagwerker had opgezegd, in voor zijn wereldberoemde chef Mariss Jansons. Hij dirigeerde het Koninklijk Ondertussen studeerde hij orkestdirectie. ‘Daar had ik als Concertgebouworkest en oogstte stormachtig succes bij slagwerker - met minder noten dan een eerste violist of pers en publiek. Na die spectaculaire start stonden de soloblazer - de tijd voor: ’s ochtends repetitie, ’s middags orkestmanagers, impresario’s en agenten in de rij bij de directieles, ’s avonds concerten met de grootste dirigen- antichambre. Zijn leven stond op zijn kop. In één klap was ten op aarde. Altijd nam ik op het podium behalve mijn hij een veelgevraagd dirigent. eigen partij ook partituren mee van de symfonieën die 22 we speelden. Zo keek ik mee hoe topdirigenten werkten.’ Gimeno werd uitgenodigd om de toen zieke Lorin Maazel Een leerschool die hem geen windeieren legde. De intro- te vervangen bij de Münchner Philharmoniker, tijdens een verte, charismatische musicus mocht in de leer bij Mariss tournee door Europa met sopraan Anja Harteros. ‘Eine Jansons, Bernard Haitink, Valery Gergiev en werd de laatste echte Entdeckung!’, schreef de Abendzeitung München. assistent van Claudio Abbado, met wie hij een innige Al tijdens die tournee met de Münchner werd hij terugge- band had tot aan diens dood. Abbado nam hem onder zijn vraagd. Hij dirigeerde in één jaar tijd orkesten in Zweden, vleugels mee naar zijn orkesten, het Orchestra Mozart, het Zwitserland, Denemarken, Duitsland, Australië, Japan Mahler Chamber Orchestra en het Luzern Festivalorkest, en Engeland. En bij het Orchestre Philharmonique du 23 Serie D Afwisselend repertoire D DE KLASSIEKERS scheidend chef-dirigent Emanuel Krivine. ‘Een spannende week’, herinnert Gimeno zich. ‘Ik wist dat ze in Luxemburg Amsterdam mag er trots op zijn dat Gustavo Gimeno er 1 hele serie 8 concerten op zoek waren, en voelde hoe nauwlettend ze naar me zijn zegetocht als dirigent is begonnen. Hier studeerde Serie D keken.’ Eén project was genoeg om het orkest voor zich hij aan het conservatorium en werd hij hoofdvakdocent; aanvang 20.15 uur te winnen en vanaf september 2015 is Gimeno de nieuwe hier assisteerde hij Mariss Jansons, hier maakte hij zijn rang 1+ rang 1 rang 2 rang 3 chef van het Luxemburgse orkest. ‘Dit orkest is een mooi droomdebuut bij het Concertgebouworkest. Het is dan regulier € 680 € 520 € 395 € 285 instrument, met een uitstekende zaal en directie. En er ook heel verheugend dat we hem dit seizoen opnieuw € 480 € 360 € 260 is ruimte voor avontuur. Achter hen ligt een rijke traditie mogen begroeten. Met drie concertprogramma’s en een van Russisch, Frans en klassiek repertoire; voor ons lig- Oost-Azië-tournee nog wel. Luxembourg, dat op zoek was naar een opvolger voor zijn gen Mahler, Strauss, opera en nieuwe muziek. Een goed Concertvrienden € 615 1 5 vrijdag 12 februari zaterdag 26 september Rondom de concerten George Benjamin, dirigent Manfred Honeck, dirigent Bejun Mehta, countertenor Matthias Goerne, bariton Inleiding op 23 oktober Voorafgaand aan dit concert vindt een i moment om samen te groeien.’ Gimeno kijkt al uit naar de In de serie D is hij op 6 mei te horen met Beethovens serie concerten waarmee hij start in Luxemburg: symbo- Eerste pianoconcert met als solist Radu Lupu, de Eerste Nederlands Kamerkoor Beethoven Symfonie nr. 7 lisch genoeg allemaal eerste symfonieën - de eerstelingen symfonie van Schumann en Union Square Dance van huis Ligeti Clocks and Clouds Mahler Liederen uit 'Des Knaben inleiding (Spiegelzaal, 19.15 uur) plaats van Beethoven, Schumann, Brahms, Haydn, Sjostakovitsj, componist Richard Rijnvos. Het is een concert dat het Benjamin Dream of the Song Wunderhorn' in het kader van het Bach-Brahms Bruckner en Mahler. afwisselende repertoire van de serie D kenmerkt. (opdrachtcompositie, wereldpremière) Nee zeggen Met op de programma’s werk van bijvoorbeeld Bach en Ravel naast Mozart, Brahms, Mahler en de broers Johann programma. De gratis toegangskaart Anderson Eden (Nederlandse première) 6 donderdag 25 februari hiervoor kunt u vanaf 1 juni 2015 Janácˇek Sinfonietta Franz Welser-Möst, dirigent bestellen via de Concertgebouwlijn of Alice Coote, mezzosopraan aan de kassa. en Josef Strauss. Ook componisten van nu komen aan bod: i Naast zijn chef-dirigentschap in Luxemburg zal Gimeno George Benjamin dirigeert de wereldpremière van eigen 2 vrijdag 23 oktober jaarlijks twaalf gastdirecties doen. Zo staan er optredens werk naast muziek van twintigste-eeuwse voorbeelden Daniel Harding, dirigent Mahler Lieder eines fahrenden Gesellen Bestellen, rangen en plattegrond gepland met het Pittsburgh Symphony Orchestra en The als Janácˇek en Ligeti, en Artist in Residence Jean-Yves Judith van Wanroij, sopraan J. Strauss jr. Leichtes Blut Eenvoudig en snel bestellen via: Cleveland Orchestra - een van de Amerikaanse ‘Big Five’. Thibaudet soleert in James MacMillans Derde pianoconcert, Nederlands Kamerkoor J. Strauss jr. Kuss-Walzer www.concertgebouworkest.nl/series. Vanzelfsprekend keert Gimeno terug bij het Koninklijk dat wordt gecombineerd met werk van Dukas, Ravel en Bach Cantate 'Nach dir, Herr, verlanget Josef Strauss Die Libelle * Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30- Concertgebouworkest, onder meer met een tournee van Messiaen. mich', BWV 150 Josef Strauss Friedenspalmen * 12.30 uur of via het bestelformulier. Bach Motet 'Jesu meine Freude', BWV 227 J. Strauss jr. Czárdás uit ‘Ritter Pásmán’ Rangen en plattegrond, zie pagina 68. twee weken door Japan en Taiwan. Daarnaast is hij te gast bij het hr-Sinfonieorchester in Frankfurt en orkesten in Toulouse, Tokyo, Berlijn, Dresden en Nieuw-Zeeland. Ook dirigeert hij in maart 2015 zijn eerste opera: Norma van Bellini, bij het operahuis van zijn geboortestad Valencia. Pas een jaar fulltime dirigent, en dan al opera? ‘Eén keer is de eerste keer, dat geldt voor alles in het leven. Iedere dirigent slaat één keer zijn eerste opera. De mijne is Norma.’ Schubert Symfonie nr. 3 Gustavo Gimeno dirigeert het concertprogramma Brahms Symfonie nr. 4 in de serie D, maar op 8 mei ook in de serie Z 3 donderdag 3 december Franz Welser-Möst, dirigent Alexandre Bloch, dirigent Laurens Woudenberg, hoorn Jean-Yves Thibaudet, piano Mozart Hoornconcert nr. 2, KV 417 Messiaen Les offrandes oubliées Bruckner Symfonie nr. 7 met Beethoven, Rijnvos en Schumann niet alleen (zie pagina 38). In oktober is hij in de serie B (zie pagina 18) te horen met werk van Tsjaikovski en Rimski-Korsakov. En in de serie E (pagina 26) combineert Gimeno de Zesde symfonie van Beethoven met die van Tsjaikovski. Voorlopig dirigeert hij niet meer dan 25 weken per sei- 7 vrijdag 22 april MacMillan Pianoconcert nr. 3, 'The Mysteries of Light' (Nederlandse 8 vrijdag 6 mei première) Gustavo Gimeno, dirigent zoen. ‘Ik doe een opera, een Mahler, een Tsjaikovski, een In november gaat het orkest met hem op tournee naar Ravel Alborada del gracioso Radu Lupu, piano Schumann. Over vier jaar misschien vier per jaar, nu nog Oost-Azië. Pianiste Yuja Wang – voor de derde maal te gast Dukas L'apprenti sorcier Beethoven Pianoconcert nr. 1 niet. Ik doe alleen wat bij mij past. En ik heb al een hele- bij het Concertgebouworkest – reist mee. Ravel Rapsodie espagnole Rijnvos Union Square Dance * boel keren “nee” mogen zeggen…!’ Schumann Symfonie nr. 1 4 donderdag 28 januari Semyon Bychkov, dirigent Kirill Gerstein, piano Rachmaninoff Pianoconcert nr. 2 R. Strauss Ein Heldenleben 24 eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 25 LEVEN MET HET VERLEDEN Maar is dat wel zo? De muziek van Bach loopt als een rode draad door het werk van Brahms. Bach en Brahms, Barok en Romantiek: zij lijken ver van elkaar verwijderd. Het Concertgebouworkest brengt de twee componisten dichter bij elkaar. Johannes Brahms een conservatief componist? Dat was hij Al voor zijn eerste verhuizing, in 1856 naar Bonn, bezit in elk geval in de ogen van zijn tijdgenoten. Wat bezielde Brahms een respectabel muziekarchief. Later in Wenen, een eenentwintigjarige voor piano een gavotte, een met de hele muziekliteratuur onder handbereik, gaat een sarabande en een gigue te componeren, dansvormen die wereld voor hem open. Als dirigent van diverse koren heeft tot en met de achttiende eeuw in de paleizen van koningen hij er meteen profijt van. Hij leidt uitvoeringen van werken en landgraven klonken? Alsof Berlioz inmiddels geen van Schütz, Giovanni Gabrieli, Praetorius en ook Johann Symphonie fantastique, Liszt geen symfonische gedichten en Sebastian Bach, van wie hij enkele cantates en het Wagner geen opzienbarende opera’s had gecomponeerd. Zij Weihnachtsoratorium dirigeert. Aan de cantate 150 Nach dir, hadden de muziek ‘literair’ gemaakt. Herr, verlanget mich zou Brahms tientallen jaren later een thema ontlenen dat het fundament zou worden onder het Boekwinkeltjes Brahms had een diepgeworteld historisch besef. Zo sterk grandioze laatste deel van zijn Vierde symfonie. dat hij er van overtuigd was een traditie te moeten Ereplaats voortzetten. Van jongs af aan nam hij geen halve maatre- Ook wanneer hij geen noot op papier had gezet, had gelen. Alle eigenaars van de talrijke boekwinkeltjes die de Brahms een ereplaats verdiend in de muziekgeschiedenis. joodse wijk van Hamburg telde kenden hem. De jonge Talrijke composities die destijds in incomplete of gebrek- componist sleepte geregeld stapels oude uitgaven mee, kige staat circuleerden heeft hij voor uitvoering geschikt soms ook manuscripten, van muziek die in die tijd niet of gemaakt. Hij werkte mee aan uitgaven van de composities nauwelijks werd uitgevoerd. Want hoe ging het tot van Bach, maar ook van Palestrina, François Couperin, halverwege de negentiende eeuw? Verreweg de meeste Schubert, Chopin en natuurlijk zijn dierbare vriend Robert muziek die gespeeld werd was van recente datum. Men Schumann. kende wel de grote namen uit een ver verleden als Lassus, Palestrina en Schütz, maar dat hun werk nog iets te betekenen had voor de muziekliefhebber kwam bij vrijwel niemand op. Bibliotheek van het Koninklijk Concertgebouworkest 26 > 27 Brahms leefde niet ín maar mét het verleden. In zijn werk Serie E grote maestro’s DE GROTE MAESTRO‘S ‘is veel van de muziekgeschiedenis samengevat, maar ook getransformeerd’, om met de Brahms-biograaf Malcolm Bach en Brahms worden bij elkaar gebracht in vier 1 hele serie 8 concerten MacDonald te spreken. Bach was zijn grote voorbeeld en boeiende concerten: twee met Iván Fischer en twee met Serie E wellicht ook, naast Beethoven, de componist die hem het Daniel Harding. Daarvan maken er twee deel uit van de aanvang 20.15 uur sterkst heeft beïnvloed. De ‘geleerde’ polyfonie van de serie E. rang 1+ rang 1 rang 2 rang 3 € 750 € 435 € 320 Thomascantor werd geïntegreerd in Brahms’ muzikale taal, € 580 bijvoorbeeld in Ein deutsches Requiem. In de laatste tien jaar Met zes andere vooraanstaande dirigenten staan Fischer en van zijn leven ontstonden nog koraalvoorspelen voor orgel Harding centraal in deze abonnementenserie. Onder hen 1 vrijdag 9 oktober en motetten voor koor. Het zijn werken waarmee hij in ook toekomstig chef-dirigent Daniele Gatti; hij leidt Iván Fischer, dirigent Franz Welser-Möst, dirigent de buurt kwam van zijn gelovige collega Anton Bruckner, meeslepende programmamuziek van drie visionaire Hanno Müller-Brachmann, bariton Alice Coote, mezzosopraan Dineren in de Spiegelzaal de enige belangrijke componist van zijn tijd die een componisten uit de negentiende eeuw: Wagner, Liszt en Bach Suite nr. 2 in b, BWV 1067 Schubert Symfonie nr. 3 Voorafgaand aan de concerten, vergelijkbare synthese van historisch en eigentijds wist Berlioz. In serie E hoort u ook hoe Andris Nelsons het Bach Cantate ‘Ich habe genung’, BWV 82 Mahler Lieder eines fahrenden Gesellen om 18.15 uur, kunt u dineren in de te realiseren. Vioolconcert van Britten combineert met werken van Ravel Brahms Symfonie nr. 2 J. Strauss jr. Leichtes Blut Spiegelzaal. Abonnementhouders J. Strauss jr. Kuss-Walzer ontvangen in juli bericht over het bestellen van diners. en hoe Gustavo Gimeno twee beroemde zesde symfonieën i tegenover elkaar zet: de ‘Pastorale’ van Beethoven en de 2 vrijdag 30 oktober Josef Strauss Die Libelle * ‘Pathétique’ van Tsjaikovski. Valery Gergiev dirigeert naast Gustavo Gimeno, dirigent Josef Strauss Friedenspalmen * Brahms, hoewel geen kerkganger, was van jongs af aan de Zesde symfonie van Prokofjev het Vioolconcert van Beethoven Symfonie nr. 6, ‘Pastorale’ Strauss jr. Czárdás uit ‘Ritter Pásmán’ vertrouwd met de Noord-Duitse protestantse cultuur, hij Beethoven met Nikolai Znaider als solist. De Oostenrijker Tsjaikovski Symfonie nr. 6, ‘Pathétique’ kende de Bijbel en de koraalmelodieën. Hij laafde zich dan Franz Welser-Möst maakt zijn debuut bij het Koninklijk ook aan componisten als Schütz, Praetorius, en natuurlijk Concertgebouworkest met een geheel Weens programma. Uitzonderlijke persoonlijkheid Bach. Vol ontzag keek Brahms op naar deze gelovige ‘van Het Bach-Brahms-programma van 11 maart wordt beroep’ voor wie cantates componeren dagelijks werk was. ook op 9 en 10 maart uitgevoerd in serie B (zie Respect voor het origineel stond bij Brahms voorop. Het zou niet in hem zijn opgekomen om zoals Mahler delen pagina 21). Andere concerten rondom Bach en Brahms maken deel uit van de series B, D en Z uit Bachs vier Orkestsuites te gaan bewerken in een poging Rondom de concerten 5 vrijdag 26 februari Inleiding op 23 oktober i Voorafgaand aan dit concert vindt een 6 vrijdag 11 maart inleiding (Spiegelzaal, 19.15 uur) plaats 3 vrijdag 11 december Daniel Harding, dirigent in het kader van het Bach-Brahms Andris Nelsons, dirigent Vesko Eschkenazy, viool programma. De gratis toegangskaart Baiba Skride, viool Bach Vioolconcert in a, BWV 1041 hiervoor kunt u vanaf 1 juni 2015 Britten Vioolconcert Bach Suite nr. 4 in D, BWV 1069 bestellen via de Concertgebouwlijn of Ravel Le tombeau de Couperin Brahms Symfonie nr. 3 aan de kassa. Ravel Daphnis et Chloé, suite nr. 2 (zie pagina 21, 25 en 41). 7 vrijdag 1 april Bestellen, rangen en plattegrond 4 vrijdag 29 januari Daniele Gatti, dirigent Eenvoudig en snel bestellen via: Semyon Bychkov, dirigent Wagner Ouverture ‘Tannhäuser’ www.concertgebouworkest.nl/series. Met zijn streven naar historische correctheid en stilistische Jean-Yves Thibaudet, piano Liszt Orpheus zuiverheid was Brahms een uitzonderlijke persoonlijkheid Beethoven Pianoconcert nr. 5, Berlioz Symphonie fantastique in de bloeitijd van de Romantiek, met haar uitbundige ‘Keizerconcert’ virtuozendom en haar exuberante transcripties. Anderzijds R. Strauss Ein Heldenleben 8 vrijdag 20 mei deze muziek onderdeel te maken van de symfonische concertpraktijk. wees veel in zijn muziek naar de toekomst, zoals Arnold Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30- Nikolaj Znaider, viool bracht. Paradoxaal genoeg had dat alles te maken met Beethoven Vioolconcert Brahms’ respect voor het verleden, en voor Bach in Prokofjev Symfonie nr. 6 het bijzonder. eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 28 12.30 uur of via het bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68. Valery Gergiev, dirigent Schönberg dat later duidelijk onder woorden heeft ge- 29 OP AVONTUUR MET DE KINDEREN Als u dit seizoen kiest voor een Familieabonnement, gaat u met de (klein)kinderen op avontuur. F Naar de landschappen en eeuwenoude verhalen van Midden-Europa, naar de megasterren van het klassieke Wenen... en even naar New York. Het Familieabonnement is een serie van drie concerten, Met Sjostakovitsj trekken we verder naar het oosten. waarin ouders en grootouders hun (klein)kinderen kunnen Frank Peter Zimmermann is de solist in het Tweede laten kennismaken met de wereld van het Koninklijk vioolconcert van de Russische componist, een duister en Concertgebouworkest. U krijgt met de kinderen zitplaatsen persoonlijk werk waarin een felle strijd tussen goed en op de podia achter het orkest, zodat u de musici en de kwaad woedt. Zo’n strijd wordt ook uitgevochten in dirigent goed kunt zien. Taras Bulba van Leoš Janácˇek, opnieuw een Tsjech. Het is veelkleurige muziek – gebaseerd op Gogols gelijknamige Wie in het seizoen 2015/16 een Familieabonnement heeft, boek over een heldhaftige kozakkenstrijder – waarbij bezoekt met het Concertgebouworkest allerlei verschil- filmbeelden overbodig zijn. lende uithoeken van de klassieke muziek. De composities vertellen de meest uiteenlopende verhalen. Dan weer vredig, dan weer wild, soms wreed en soms dromerig, Weense megasterren maar stuk voor stuk vol mooie melodieën. Vanuit Tsjechië een paar uur naar het zuiden en je zit in Wenen: hét centrum van de muziek in de achttiende eeuw en nog lang daarna. Hier woonden en werkten Goed en kwaad Haydn, Mozart en Beethoven, de megasterren van toen. Op zondag 29 november bezoeken we Tsjechië, of beter, Die status zie je terug in de bijnamen van sommige het oude Bohemen. Natuurlijk met een Tsjechische dirigent: Jakub Hru°ša, die het Concertgebouworkest werken. Mozarts laatste symfonie kreeg de goddelijke voor het eerst leidt. We horen hoe het Boheemse landschap 1791 vestigde Beethoven zich in Wenen, waarna hij steeds aan ons voorbijtrekt in Smetana’s beroemde symfonische meer als Mozarts opvolger werd beschouwd. Toen hij in gedicht De Moldau, en vervolgens hoe daar de heldhaftige 1809 liet weten wel eens ergens anders heen te willen strijdster Šárka volgens een eeuwenoude legende in beloofde een aantal rijke heren hem een salaris. Beethoven opstand kwam tegen de mannelijke overheersing. bleef, en droeg zijn Vijfde pianoconcert op aan een van de naam ‘Jupiter-symfonie’. Nog geen jaar na Mozarts dood in geldschieters. Vanwege zijn heldhaftige thema’s werd het later ‘Keizerconcert’ gedoopt. Onze gids in Wenen is dirigent Iván Fischer. 30 31 F FAMILIESERIE Lentesymfonie Het derde concert wordt gedirigeerd door Gustavo Gimeno. Hij was tot voor kort soloslagwerker in het Concertgebouworkest, maar ontwikkelde zich ondertussen razendsnel 1 hele serie 3 concerten Serie F tot een succesvol dirigent. Zeker toen hij in februari 2014 aanvang concert 14.15 uur, inleiding 13.15 uur inviel voor zijn chef-dirigent Mariss Jansons, en de wereld kinderen 8 t/m 16 jaar € 30 inclusief lidmaatschap jongerenvereniging entrée liet horen wat hij kon. Met Gimeno keren we eerst terug begeleider € 170 naar Beethoven, die zijn Eerste pianoconcert vooral schreef Rondom de concerten 3 zondag 8 mei om er als solist in Wenen indruk mee te maken. Bij ons 1 soleert de Roemeen Radu Lupu, een van de grootste Jakub Hru°ša, dirigent Gustavo Gimeno, dirigent Beethoven-pianisten. Al veertig jaar speelt hij graag met Frank Peter Zimmermann, viool Radu Lupu, piano het Concertgebouworkest. Dat is bijzonder, want Lupu Smetana De Moldau uit ‘Má vlast’ Beethoven Pianoconcert nr. 1 Voorafgaand aan de concerten wordt treedt niet vaak op en kiest de orkesten waarmee hij soleert Smetana Šárka uit ‘Má vlast’ Rijnvos Union Square Dance * een inleiding georganiseerd, speciaal met zorg. Beethoven klinkt nog duidelijk door in Robert Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2 Schumann Symfonie nr. 1 Schumanns Eerste symfonie, waarmee de serie zonnig afsluit. Janácˇek Taras Bulba zondag 29 november Inleiding voor de kinderen in de Familieserie. Uiteraard zijn (groot)ouders ook welkom. Abonnementhouders van de Schumann schreef het tijdens de eerste gelukkige huwelijksjaren met zijn geliefde Clara. Na een moeilijke periode 2 zondag 10 januari Familieserie ontvangen nader bericht waarin Schumann strijd moest leveren met de vader van Iván Fischer, dirigent over deze inleidingen. Clara, die fel tegen het huwelijk was, brak eindelijk de zon Jean-Yves Thibaudet, piano door. Niet voor niets heet Schumanns Eerste ook wel de Beethoven Ouverture ‘Die Geschöpfe Begeleider en kind ‘Lentesymfonie’. Ook steken we even over naar New York aan des Prometheus’ De Familieserie is alleen verkrijgbaar in de hand van het opzwepende Union Square Dance van Beethoven Pianoconcert nr. 5, begeleider-kindcombinatie. Minimaal huiscomponist Richard Rijnvos. ‘Keizerconcert’ één begeleider per twee kinderen. Mozart Maurerische Trauermusik, KV 477 Inclusief lidmaatschap Mozart Symfonie nr. 41, ‘Jupiter’, KV 551 Voorafgaand aan de concerten is er een inleiding voor de kinderen. Een uur voor aanvang van het concert worden zij De kinderen krijgen bij hun abonne- ontvangen in een van de foyers van Het Concertgebouw. ment een seizoen lang het lidmaat- Daar krijgen ze achtergrondinformatie over de muziek die schap van jongerenvereniging entrée tijdens het concert wordt gespeeld. Ook vertellen de musici cadeau. iets over hun instrument en is er ruimte om vragen te stellen. Als (groot)ouder of begeleider bent u natuurlijk ook Bestellen, rangen en plattegrond van harte welkom bij deze inleidingen. Kaarten en informa- Eenvoudig en snel bestellen via: tie over de inleidingen krijgt u toegestuurd. www.concertgebouworkest.nl/series. Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 1 2.30 uur of via het bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68. eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 32 33 DE EERSTE KEER In het seizoen 2014/15 gaf het Concertgebouworkest de aftrap voor de nieuwe concertformule Essentials, ‘de meesterwerken die je gehoord moet hebben’. Het was een schot in de roos. Dit seizoen weer drie spannende concerten. Op 11 oktober 2014 ging Essentials van start. Een nieuwe was opvallend jong en gemêleerd. Ruim de helft van de reeks van drie concerten per seizoen, vooral gericht op bezoekers was onder de veertig. En meer dan een derde muziekliefhebbers die nog niet eerder of niet vaak hun bezocht voor het eerst het Koninklijk Concertgebouw weg naar het Concertgebouworkest vonden. Met de orkest. De TOM Talk werd met groot enthousiasme compacte concerten rondom een of meer ‘essentiële’ begroet, en het concert onder leiding van Andris Nelsons symfonische meesterwerken hoopt het orkest vooral resulteerde in een langdurige staande ovatie met veel nieuwe liefhebbers van klassieke muziek aan te spreken. gejuich. Een groot deel van het publiek bleef nog lang De concerten vinden plaats op zaterdagavonden en hebben napraten. De door Next en jongerenvereniging entrée een latere aanvangstijd dan gebruikelijk, speciaal voor georganiseerde afterparty werkte als een magneet. S wie een avond uit graag bekroond ziet met een concert van het Koninklijk Concertgebouworkest. Niets meer aan doen Naast het hoofdwerk op het programma heeft Essentials De reacties van het publiek waren overwegend enthousiast. als vaste elementen een informatieve maar informele ‘Niets meer aan doen. Geweldige avond gehad!’ vond een inleiding (een ‘TOM Talk’) door de Vlaamse presentator bezoeker. ‘Ik heb het erg naar mijn zin gehad, tijdens en Thomas Vanderveken, en een werk waarmee het orkest na het concert’, reageerde een ander. een internationaal aanstormende jonge solist bij het publiek introduceert. Er was veel waardering voor de nieuwe opzet. ‘Prima formule’. ‘Jullie zijn goed bezig om een jonger en met klassieke muziek onbekender publiek aan te trekken!’ Vuurproef Ook de TOM Talk werd gewaardeerd. ‘Uiterst interessante Je kunt zoiets allemaal bedenken, maar werkt het ook in inleiding door Vanderveken, waardoor wellicht nog meer de praktijk? Het eerste Essentials-concert was de vuurproef. first-timers geboeid worden door het repertoire van Al voor aanvang van het concert werd duidelijk dat de aanstormend talent en ijzersterke klassiekers.’ ‘Super opzet geslaagd was: de Grote Zaal zat vol en het publiek coole presentatie!’ Sommigen gaven aan dat het succes van de eerste avond hen deed overhalen om toch ook naar de tweede en derde te gaan. ‘Ik vond het een sensatie om het wereldberoemde Concertgebouworkest te zien en < Thomas Vanderveken tijdens zijn ‘TOM Talk’ bij het eerste horen spelen.’ concert van de serie Essentials in seizoen 2014/15. 34 35 S ESSENTIALS Meesterwerken volgens de Hongaarse dirigent Iván Fischer. En laat die nou Natuurlijk gaat het Concertgebouworkest in het seizoen net de muzikale leiding hebben over het laatste concert in 2015/16 door met Essentials. Het eerste van de drie concer- de Essentials-reeks, op 9 april. Bij hem staat de Eerste 1 hele serie 3 concerten ten, op 28 november, wordt gedirigeerd door de jonge Tsjechische dirigent Jakub Hru°ša. Hij leidt voor het eerst symfonie van Johannes Brahms op het programma. Het is de Serie S symfonie waarmee Brahms eindelijk de schaduw van ‘de aanvang 2 1.00 uur het Koninklijk Concertgebouworkest. Op de lessenaar staat reus Beethoven’ van zich afschudde. Dat ging niet van een rang 1+ rang 1, 2 en 3 muziek van zijn landgenoot Bedrˇich Smetana, namelijk leien dakje: al met al heeft Brahms er ruim twintig jaar € 140 € 122 twee symfonische gedichten – De Moldau en Šárka – uit de over gedaan om het werk te voltooien, maar met het cyclus Má vlast (Mijn vaderland). Muziek die zo onweer- resultaat zette hij zichzelf overtuigend op de kaart als de staanbaar is dat ze een enorme populariteit heeft verwor- nieuwe grote symfonicus. 1 3 zaterdag 9 april Rondom de concerten zaterdag 28 november Jakub Hru°ša, dirigent Iván Fischer, dirigent soloconcert, jong talent: verrassing soloconcert, jong talent: verrassing TOM Talk Wie de jonge solisten zijn die het orkest in Essentials aan Smetana De Moldau uit ‘Má vlast’ Brahms Symfonie nr. 1 De energieke Vlaamse presentator Het tweede Essentials-concert vindt plaats op 13 februari. het publiek voorstelt, en welke werken zij zullen spelen, Smetana Šárka uit ‘Má vlast’ Thomas Vanderveken geeft tijdens De Oostenrijker Manfred Honeck leidt het orkest in wordt steeds een maand voor het betreffende concert Beethovens opzwepende Zevende symfonie, die in de bekendgemaakt. ven. Bereid u voor op een feest van herkenning. het concert een inleiding op het 2 zaterdag 13 februari programma. negentiende eeuw heel wat wenkbrauwen deed fronsen Manfred Honeck, dirigent maar al snel een van de meest geliefde symfonieën van soloconcert, jong talent: verrassing Bestellen, rangen en plattegrond Beethoven werd. ‘Pure negentiende-eeuwse popmuziek’, Beethoven Symfonie nr. 7 Eenvoudig en snel bestellen via: www.concertgebouworkest.nl/series. Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.3012.30 uur of via het bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68. 36 37 HET HART VAN MAHLERS LIEDERENSCHAT Z Bariton Matthias Goerne wordt alom geroemd als een van de grootste liedzangers ter wereld. Naar zijn vertolking van Mahlers beroemde liederen uit ‘Des Knaben Wunderhorn’ met het Concertgebouworkest zullen velen reikhalzend uitkijken. Tot de kern Zingend kind Hoeveel grote operarollen hij ook zingt in beroemde Geboren in Weimar, speelde dat leven zich aanvankelijk operatheaters, het Lied, en vooral het Duitse Lied, zal altijd af in Dresden, waar zijn vader dramaturg en later theater- zijn grote liefde blijven. Geen wonder, met inspirerende directeur was. ‘Het contact met theater en muziek was leermeesters en illustere specialisten op dit gebied als voor mij heel natuurlijk’, zegt hij. Een zingend kind, Elisabeth Schwarzkopf en Dietrich Fischer-Dieskau. ‘Van dat al heel jong wist dat hij ooit van zingen zijn beroep Dieskau leerde ik om snel tot de kern van een lied te komen zou maken. Hij begon zijn carrière in het kinderkoor van en in korte tijd alles onder controle te krijgen: de sfeer, de opera en weet nog dat hij die opera in het begin maar maar ook de communicatie met het publiek. Over techniek vreemd vond. ‘Zo onnatuurlijk. Ik heb me altijd afgevraagd: werd niet gesproken, het ging meer om concentratie, wat doen die mensen daar toch? Waarom stellen ze zich betrokkenheid en het omzeilen van muzikale valkuilen. zo aan?’ Met Elisabeth Schwarzkopf werkte ik veel meer aan de Zijn eerste solo-optreden herinnert hij zich nog goed. Het technische aspecten van het zingen, vooral aan het vinden was op de lagere school, waar de muziekleraar hem vroeg van mijn eigen timbre. Bij haar ontwikkelde ik ook het Schuberts Heidenröslein voor te zingen. ‘Daar sta je dan, als gevoel voor de typisch Duitse liedcultuur. Maar hoe elfjarige voor een klas kinderen die klaar zitten om je uit te belangrijk die lessen ook waren, de beste leerschool blijft lachen. Maar ik was nog niet begonnen of … tot mijn toch mijn eigen leven.’ verbazing werd het muisstil. Na afloop zei de leraar dat ik een bijzonder mooie stem had.’ Toch heeft hij het succes niet cadeau gekregen. Zijn eerste zangleraar, Hans-Joachim Beyer in Leipzig, gaf hem elke week zeven tot tien uur les, en Matthias was een ijverige 38 39 Z de muziek, in het zingen, mijn bestemming lag.’ Matthias Goerne zal op 12, 13 en 14 februari Mahlers 1 hele serie 8 concerten 2 halve series 4 concerten beroemde liederen uitvoeren onder leiding van Manfred Serie Z Serie Z1 Serie Z2 Honeck. Tijdens het concert op zondag 14 februari, aanvang 14.15 uur, behalve 20 december 16.00 uur aanvang 14.15 uur, behalve 20 december 16.00 uur dat deel uitmaakt van de serie Z, staat ook Beethovens rang 1+ rang 1 rang 2 rang 3 rang 1+ rang 1 rang 2 rang 3 € 750 € 580 € 435 € 320 € 375 € 290 € 217,50 € 160 Uitdaging en feest Serie Z de mooiste zondagmiddagen DE MATINEE aan mijn studie en wist na twee jaar heel zeker dat in leerling. ‘Ik wijdde me voor meer dan honderd procent Van de grote Duitse liedcomponisten heeft hij de belang- Zevende symfonie op het programma. In de matinee-serie rijkste werken opgenomen. Met zijn laatste wapenfeit, valt daarnaast natuurlijk nog veel meer te genieten. de schitterende opname van Schuberts Winterreise, voltooi- Bijvoorbeeld een concertante versie van Wagners Lohengrin 1 de hij een negendelige cd-serie met Schubert-liederen. Van onder leiding van Andris Nelsons, het troostrijke Requiem de liederen die hij bij het Koninklijk Concertgebouworkest van Fauré onder Stéphane Denève, en een concert onder onder Manfred Honeck gaat uitvoeren, Mahlers Des Knaben 4 zondag 20 december 7 Stéphane Denève, dirigent Andris Nelsons, dirigent Daniele Gatti, dirigent Christine Landshamer, sopraan Klaus Florian Vogt, tenor Wagner Ouverture ‘Tannhäuser’ leiding van Daniel Harding waarin Brahms’ Vierde symfonie Russell Braun, baritone Camilla Nylund, sopraan Liszt Orpheus Wunderhorn, is een deel op cd vastgelegd. Met datzelfde wordt gekoppeld aan werken van Bach. Voor meer Groot Omroepkoor Falk Struckmann, bas Berlioz Symphonie fantastique Concertgebouworkest, toen onder leiding van Riccardo informatie over Bach en Brahms zie pagina 26. U hoort Brahms Tragische ouverture Evgeny Nikitin, bariton Chailly. Frank Peter Zimmermann als solist aan het werk in het Brahms/Glanert Vier Präludien und Katarina Dalayman, sopraan 8 Tweede vioolconcert van Sjostakovitsj, Radu Lupu in Ernste Gesänge * Samuel Youn, bariton Gustavo Gimeno, dirigent Hoewel hij sterk hecht aan de tekstuele betekenis van een Beethovens Eerste pianoconcert en Jean-Yves Thibaudet – Fauré Requiem Groot Omroepkoor Radu Lupu, piano lied, noemt hij de muziek toch altijd de grote winnaar. dit seizoen onze Artist in Residence – in Beethovens Koor van De Nationale Opera Beethoven Pianoconcert nr. 1 ‘Deze cyclus is diep geworteld in de tijd waarin Mahler Vijfde pianoconcert. Daniele Gatti dirigeert een programma 2 zondag 25 oktober Wagner Lohengrin Rijnvos Union Square Dance * de muziek schreef. Hij was op zoek naar een tekst die zijn met werken van drie visionaire componisten uit de Daniel Harding, dirigent bezorgdheid over de toenemende militarisering in Europa negentiende eeuw: Berlioz, Wagner en Liszt. Het moge Judith van Wanroij, sopraan 5 zondag 10 januari kon weergeven. Mahler heeft geprobeerd kritiek te leveren duidelijk zijn: de mooiste zondagmiddagen beleeft u Nederlands Kamerkoor Iván Fischer, dirigent Bestellen, rangen en plattegrond op dat groeiend militarisme, maar zijn creatie heeft niet de samen met het Concertgebouworkest. Bach Cantate ‘Nach dir, Herr, verlanget Jean-Yves Thibaudet, piano Eenvoudig en snel bestellen via: mich’, BWV 150 Beethoven Ouverture ‘Die Geschöpfe www.concertgebouworkest.nl/series. De concerten op 18 december (extra concert) en 20 december Bach Motet ‘Jesu meine Freude’, BWV 227 des Prometheus’ Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30- worden mogelijk gemaakt door the American Friends of the Royal Brahms Symfonie nr. 4 Beethoven Pianoconcert nr. 5, 12.30 uur of via het bestelformulier. ‘Keizerconcert’ Rangen en plattegrond, zie pagina 68. kracht en invloed gehad die het werk van latere componisten als Berg, Schönberg, Eisler en Weill wel kon hebben. Voor mij is Des Knaben Wunderhorn het hart van Mahlers zondag 4 oktober Concertgebouw Orchestra (AF-RCO). voor bariton en orkest. Dat heeft meer te maken met de schoonheid van de muziek, de diepe emoties die daaraan Frank Peter Zimmermann, viool ten grondslag liggen, dan met de inhoud van de tekst. Die Smetana De Moldau uit ‘Má vlast’ 6 zondag 14 februari tekst is weliswaar heel sterk, maar Mahlers harmonische Smetana Šárka uit ‘Má vlast’ Manfred Honeck, dirigent structuur is zo overweldigend dat de luisteraar al gauw Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2 Matthias Goerne, bariton vergeet wat er in woorden wordt verteld. Bij Schubert en Janácˇek Taras Bulba Beethoven Symfonie nr. 7 Mozart Maurerische Trauermusik, KV 477 Mozart Symfonie nr. 41, ‘Jupiter’, KV 551 Schumann is dat niet het geval, dit geldt vooral voor de Mahler Liederen uit ‘Des Knaben muziek van Mahler. Wunderhorn’ Ik heb deze liederen al heel veel gezongen, met heel veel verschillende orkesten, maar het blijft altijd weer een uitdaging. Een feest ook, zeker met een zo warm en flexibel orkest als het Koninklijk Concertgebouworkest!’ eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 40 zondag 8 mei Schumann Symfonie nr. 1 3 zondag 29 november Jakub Hru°ša, dirigent liederenschat, en het allermooiste werk in het repertoire zondag 3 april 41 RCO OPENING NIGHT MET DANIELE GATTI EN YO-YO MA Het begin van een nieuwe traditie: een feestelijke opening van seizoen door het Koninklijk Concertgebouworkest met een solist van wereldfaam Het Koninklijk Concertgebouworkest markeert het begin programma. Yo-Yo Ma soleert in Sjostakovitsj’ intense van het nieuwe seizoen met een feestelijk evenement van Celloconcert nr. 1, oorspronkelijk geschreven voor de legen internationale allure, de RCO Opening Night. Een eenmalig darische Mstislav Rostropovitsj. Ook klinken twee succes- concert met een nauw aan het orkest verbonden dirigent nummers uit het Russische balletrepertoire: Tsjaikovski’s en een solist van wereldfaam. Dit seizoen zijn dat respec- Suite ‘De notenkraker’, gebaseerd op een kinderverhaal tievelijk Daniele Gatti en meestercellist Yo-Yo Ma. Voor en van E.T.A. Hoffmann, en Stravinsky’s sprookjesachtige, na het concert kunt u genieten van een compleet walking exotische Suite ‘De vuurvogel’. dinner, en na afloop is er alle gelegenheid om elkaar en de musici uit het orkest te ontmoeten. RCO Opening Night Het orkest introduceert hiermee een nieuw jaarlijks ritueel donderdag 10 september | 20.15 uur ter opening van het seizoen. Tijdens de RCO Opening Night Daniele Gatti, dirigent ontmoeten trouwe bezoekers, klanten en relaties van het Yo-Yo Ma, cello orkest elkaar – van donateurs en sponsoren tot leden van Sjostakovitsj Celloconcert nr. 1 vriendenverenigingen en andere muziekliefhebbers uit Tsjaikovski Suite ‘De notenkraker’ binnen- en buitenland. Ook is het dé gelegenheid om Stravinsky Suite ‘De vuurvogel’ het Concertgebouworkest te introduceren bij uw eigen relaties, collega’s, vrienden en familie. Met uw aanwezig- bestel- en prijsinformatie heid ondersteunt u bovendien de projecten binnen het Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun series jong-talentprogramma van het orkest, zoals de Academie kaarten bestellen voor dit unieke concert. van het Koninklijk Concertgebouworkest (zie pagina 57). Online kiest u zelf uw favoriete stoelen in de zaal: www.concertgebouworkest.nl/series. 42 Tijdens de allereerste RCO Opening Night, waarmee het prijs rang 1+ en 1 € 245, rang 2 en 3 € 175 seizoen 2015/16 aanvangt, leidt toekomstig chef-dirigent inclusief walking dinner (18.00 uur) en meet & greet Daniele Gatti het orkest in een meeslepend Russisch dress code: black tie 43 VAN PASSIE TOT OPERA Het Koninklijk Concertgebouworkest vernieuwt graag, maar hecht aan tradities. In een chaotische, snel veranderende wereld bieden ze vertrouwdheid en bewezen kwaliteit. Zoals in jaarlijks terugkerende concerten als de Passie-uitvoering en de Kerstmatinee. Jaarlijks een passie Johann Sebastian Bachs Matthäus-Passion staat al vanaf het Concertgebouworkest definitief wereldfaam als 1889 vrijwel jaarlijks op het programma van het Concert Mahler-orkest. Toch was het lang niet altijd Mahler gebouworkest. Aanvankelijk vonden Passie-uitvoeringen wat de kerstklok sloeg. Tijdens de allereerste ‘Eurovisie- altijd plaats onder auspiciën van Toonkunstkoor Kerstmatinee’ bijvoorbeeld klonk Ravels tweede suite Amsterdam of een andere toonkunstvereniging. In 1932 uit ‘Daphnis et Chloé’. En ook later waren er regelmatig gaf Willem Mengelberg de aanzet tot een eigen jaarlijkse verrassingen op Eerste Kerstdag. Dit seizoen is gekozen Palmzondaguitvoering van de Matthäus-Passion, een voor echte kerstmuziek: het Weihnachtsoratorium van Bach. traditie die zelfs niet door de oorlog werd onderbroken. Althans, de eerste drie delen, want het beroemde werk In 1977 begon het orkest – daartoe aangezet door bestaat uit zes ‘cantates’ die ontworpen zijn om op zes Nikolaus Harnoncourt – met het systematisch afwisselen avonden tussen Kerst en Driekoningen te worden uitge- van Bachs twee grote Passies. In 2009 en 2013 werden voor voerd. Op 27 december 1894 stond het Weihnachtsoratorium de afwisseling hedendaagsere Passies geprogrammeerd, voor het eerst op het programma. De laatste keer dat het van respectievelijk James MacMillan en Frank Martin. Concertgebouworkest een deel ervan uitvoerde – het ging Dit seizoen staat er weer ‘gewoon’ een Matthäus op het om de Sinfonia uit het tweede deel – was in 1969. Dat was programma. Deze wordt geleid door de Engelsman Ivor op Eerste Kerstdag, en de dirigent was Bernard Haitink. Bolton, oudemuziekspecialist en al ruim tien jaar Met de Kerstmatinee van dit seizoen kijken we dus samen chef-dirigent van het Mozarteumorchester Salzburg. met dirigent Jan Willem de Vriend terug op een stukje kerstgeschiedenis van vóór de Kerstmatinee. Kerstmatinee Niet alle tradities zijn even oud of onveranderlijk. Het jaarlijkse kerstconcert, steevast live op tv uitgezonden door de AVRO (nu AVROTROS), en tegenwoordig ook door Unitel Classica, viert dit seizoen zijn veertigste Matthäus-Passion met Collegium Vocale Gent, verjaardag. De Kerstmatinees onder Bernard Haitink > onder leiding van Philippe Herreweghe, april 2014 tussen 1975 en 1987 zijn legendarisch. Daarmee verwierf 44 45 Opera, requiem, Opening Night Ook de lange samenwerking met De Nationale Opera is Dit seizoen is het Concertgebouworkest gestart met een een gewaardeerde traditie. Dit seizoen voert het Koninklijk nieuw jaarlijks evenement: de feestelijke RCO Opening Concertgebouworkest in het Muziektheater Tsjaikovski’s Night. Daarover leest u meer op pagina 43. Pique dame uit met Mariss Jansons. TRADITIES RCO Opening Night Passie-uitvoering donderdag 10 september | 20.15 uur vr 18 maart | 19.00 uur Rondom de concerten Dineren in de Spiegelzaal prijsinformatie zie pagina 43 prijs 1 In 2011 startte het Concertgebouworkest een nieuwe Daniele Gatti, dirigent Palmzondaguitvoering traditie: ieder seizoen staat in het najaar een requiem op Yo-Yo Ma, cello zo 20 maart | 12.00 uur om 18.15 uur, kunt u dineren in de de lessenaars. Na Mozarts Requiem, Brahms’ Ein deutsches Sjostakovitsj Celloconcert nr. 1 prijs 1 Spiegelzaal. Abonnementhouders Requiem, Verdi’s Messa da requiem en Ligeti’s Requiem is het Tsjaikovski Suite ‘De notenkraker’ Ivor Bolton, dirigent ontvangen in juli bericht over het dit jaar de beurt aan een van de meest geliefde religieuze Stravinsky Suite ‘De vuurvogel’ James Gilchrist, tenor (Evangelist) bestellen van diners. Voorafgaand aan de concerten, Christopher Maltman, bas (Christus) werken uit de geschiedenis: het prachtige, troostrijke Requiem van Gabriel Fauré, geleid door Stéphane Denève. Requiem Lucy Crowe, sopraan Korting op uw abonnement wo 30 sep | 20.15 uur Lydia Teuscher, sopraan Abonnementhouders kunnen tegelijk Serie B-wo prijs 1 David Daniels, alt met hun series kaarten bestellen do 1 okt | 20.15 uur Lawrence Zazzo, alt voor de Kerstmatinee en de Matthäus- Serie B-do prijs 1 Jeremy Ovenden, bas Passion, met 10% korting. Online kiest zo 4 okt | 14.15 uur Thomas Oliemans, bas u zelf uw favoriete stoelen in de zaal, Serie Z prijs 1 Groot Omroepkoor via www.concertgebouworkest.nl/ Stéphane Denève, dirigent Nationaal Jongenskoor series. Losse kaarten bestelt u vanaf Christine Landshamer, sopraan Bach Matthäus-Passion, BWV 244 1 juni 2015. Russell Braun, bariton Groot Omroepkoor De Nationale Opera Brahms Tragische ouverture donderdag 9 juni | 19.30 uur Brahms/Glanert Vier Präludien und zondag 12 juni | 13.30 uur Ernste Gesänge * woensdag 15 juni | 19.30 uur Fauré Requiem zaterdag 18 juni | 19.30 uur deze concerten worden mogelijk gemaakt dinsdag 21 juni | 19.30 uur met steun van de Stichting Donateurs vrijdag 24 juni | 19.30 uur Koninklijk Concertgebouworkest maandag 27 juni | 19.30 uur donderdag 30 juni | 19.30 uur Kerstmatinee zondag 3 juli | 13.30 uur vr 25 dec | 14.15 uur Amsterdam Muziektheater prijs 1 kaarten via www.dno.nl Jan Willem de Vriend, dirigent Mariss Jansons, dirigent Judith van Wanroij, sopraan Tsjaikovski Pique dame Elisabeth Kulman, alt Fabio Trümpy, tenor Yorck Felix Speer, bas Cappella Amsterdam Bachdelen 1-3 uit ‘Weihnachtsoratorium’, BWV 248 eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest w 46 47 ‘ZO GENIETEN WIJ ER EXTRA VAN’ Ze zijn vaak in de concertzaal te vinden, reizen mee met het orkest en ontmoeten musici na afloop van concerten. Donateurs zijn echte muziekliefhebbers. En ze waarborgen de toekomst van het orkest. ‘Om in een volle zaal naar dit prachtige orkest te kunnen Mogelijkheden voor donateurs luisteren, is altijd een feest.’ Barbara en Dick van Lith doen Barbara en Dick van Lith zijn niet de enige muziekliefheb- dat al zo’n dertig jaar. ‘Daar worden wij blij en gelukkig bers die meereizen met het orkest. Veel donateurs maken van. En in al die jaren is het orkest nóg beter geworden.’ gebruik van de diverse mogelijkheden. Zij zijn bijvoorbeeld lid van het Gouden Gilde. Of hebben een Fonds op Naam, Chef-dirigent waarbij zij zelf bepalen waaraan hun bijdrage wordt besteed. Aan jong talent op de Academie van het orkest ‘Afgelopen augustus waren we mee met het orkest naar bijvoorbeeld, of een instrument waarmee een musicus Edinburgh. Eerlijk gezegd hadden we hoge verwachtingen. zich weer verder kan ontwikkelen, of de Familieconcerten En die werden meer dan waargemaakt. Als je meereist kun waardoor ook kleine luisteraars geraakt kunnen worden je de musici los van het vluchtige leven spreken. Zo hebben door de muziek. Soms worden specifieke secties uit het we bijvoorbeeld met hen gedineerd. Dan hoor je hoe zij de orkest gesteund. Zo kon de cellogroep uit het orkest al concerten ervaren hebben. Zij waarderen het oprecht dat je twee jaar bijzondere kamermuziekconcerten geven en het orkest steunt. En chef-dirigent Mariss Jansons kwam konden de koperblazers eind 2014 een prachtige cd ons voor de repetitie een hand geven. Hij praatte met ons uitbrengen op RCO Live. alsof hij ons al jaren kende. Hij zag er heel goed uit, hij straalde gewoon. Wij voelden ons deel van een grote familie.’ 48 ‘Wij voelden ons deel van een grote familie.’ Betrokken Toekomst ‘Ook violist Leonidas Kavakos was erbij. Hij speelde Lichtes ‘Donateurs stellen de toekomst van het orkest zeker’, vertelt Spiel van Wolfgang Rihm, een modern stuk, niet meteen Wouter Steijn, directeur van de Stichting Donateurs. ‘Door toegankelijk. Het was de eerste uitvoering. We konden te investeren in toekomstig publiek en jong talent bijvoor- de repetities volgen en daardoor raakten we nog meer beeld. En met de aanschaf van instrument, dragen zij direct betrokken. Het concert werd die avond een intense bij aan de klank van het orkest en aan het speelplezier van ervaring. We werden er zeer door geraakt. Dat zijn mooie de musici. Ruim de helft van de musici speelt nu op een momenten.’ instrument dat met steun van donateurs kon worden 49 verworven. Met de concertserie Essentials laat het orkest schap muziek wordt gemaakt. Door de musici van nu of nieuw publiek kennismaken met de kwaliteit van zijn spel van de toekomst. en repertoire. Net als de AAA-serie is dit alleen mogelijk door de royale steun van donateurs. Meer informatie over schenken en nalaten aan het orkest? Wouter Steijn, directeur van de Stichting Muziek in uw testament Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest, staat u graag te woord. De private bank voor mensen die privé ook heel zakelijk zijn De afgelopen jaren mag de Stichting Donateurs steeds vaker een legaat of erfenis ontvangen. En inmiddels zijn al tientallen muziekliefhebbers toegetreden tot het Kroongilde. Zij lieten weten het Koninklijk Concertgebouworkest te hebben opgenomen in hun testament. Zij willen dat de volgende generaties net zo van het orkest genieten Telefoon 020 305 10 10 [email protected] www.concertgebouworkest.nl/steun Uw schenking is van harte welkom op rekeningnummer: NL 10 ABNA 0446758906 als zijzelf. Vaak is deze stap de bekroning van een levenslange relatie met het orkest. Ook zij kunnen speciale concerten en repetities bijwonen en andere privileges ontvangen die passen bij hun specifieke manier van nalaten. Zij hebben de zekerheid dat er met hun nalaten- Natuurlijk, niets menselijks is ons vreemd. Een persoonlijk gesprek met onze klanten vinden wij heel inspirerend. Maar als het om uw vermogen gaat, zijn we bij ING Private Banking strikt zakelijk. Dan zijn onze financiële experts alert op kansen. Signaleren mogelijkheden. Nemen initiatieven. Handelen snel en efficiënt. En geven zo uw geld de aandacht die het verdient. Als deze mentaliteit u aanspreekt, maak dan een afspraak met Rob Oomens: 06 34 00 48 00. Of ga naar ING.nl/privatebanking. ‘Dat is het unieke aan dit orkest, dat we sponsoren Oranje is jezelf blijven. Oranje is ING en donateurs hebben die dit mogelijk maken.’ Soloharpiste Petra van der Heide over de nieuw gebouwde harp die zij vanaf dit seizoen kan bespelen. 50 51 KAMERMUZIEK Wilt u de musici van het Koninklijk Concertgebouworkest ook eens CLOSE-UP 2 hele series 3 concerten in de Kleine Zaal enkele serie Vrienden € 74 niet-Vrienden € 90 concert dinsdag 20.15 uur | zondag 14.15 uur Series I & II Vrienden € 137 niet-Vrienden € 168 Serie I Serie II zondag 5 juni van dichterbij zien – en horen? Dat kan! Al vele jaren verzorgen zij kamermuziekconcerten dinsdag 15 september dinsdag 20 oktober Portretconcert: Septet nr. 1 Septet nr. 2 Laurens Woudenberg, hoorn Leonie Bot, viool Marleen Asberg, viool Sylvia Huang, viool in de Kleine Zaal onder de noemer Close-up: orkestleden op het vriendenpodium. Edith van Moergastel, altviool Jeroen Quint, altviool Mirelys Morgan Verdecia, viool De intieme concerten worden georganiseerd door Ook dit seizoen weer portretconcerten waarin een orkestlid Maartje-Maria den Herder, cello Christian Hacker, cello Martina Forni, altviool Concertvrienden, de vriendenvereniging van Het Koninklijk centraal staat: (alt)hoboïste Miriam Pastor Burgos, solohoor- Pierre-Emmanuel de Maistre, contrabas Vincent Cortvrint, fluit Honorine Schaeffer, cello Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest. nist Laurens Woudenberg en eerste violiste Ursula Schoch Hein Wiedijk, klarinet Arno Piters, klarinet m.m.v. Jan-Willem Schaafsma, tenor Ze vormen een bijzondere gelegenheid om orkestleden eens hebben alle drie een even persoonlijk als avontuurlijk Jos de Lange, fagot Helma van den Brink, fagot m.m.v. Juan Zurutuza, piano in kleine bezetting mee te maken en van hun individuele programma samengesteld. Ook zijn er twee septetconcer- Jaap van der Vliet, hoorn Félix Dervaux, hoorn Schubert Auf dem Strom kwaliteiten te genieten. ten, met prachtige werken die bij menigeen onbekend zijn. Nielsen Serenata in vano m.m.v. Hans Eijsackers, piano Schubert Strijkkwartet nr. 12, Dit seizoen is voor het eerst een kinderconcert in de serie Beethoven Strijktrio in G Mahler Quartettsatz in a ‘Quartettsatz’ opgenomen, over twee maffe contrabassisten… Mis het niet! Berwald Septet in Bes Dohnányi Sextet Britten Canticle III Spohr Septet Bowen Kwintet In twee kleine series van drie concerten presenteren de orkestleden een veelzijdig palet aan klassieke kamermuziek. De gevarieerde programma’s bestaan uit bekende Op 6 december vindt er een extra concert plaats met Artist dinsdag 19 januari maar ook juist onbekende werken die de moeite waard zijn in Residence Jean-Yves Thibaudet. Dit concert maakt geen Portretconcert: zondag 24 april Extra concert gehoord te worden. deel uit van de twee abonnementenseries. Kaarten hiervoor Ursula Schoch, viool Kinderconcert DUBBEL BAS zondag 6 december zijn te bestellen vanaf 1 juni 2015. Sanne Hunfeld, viool Emily Beynon, fluit/piccolo Artist in Residence: Michael Gieler, altviool Martina Forni,altviool Jean-Yves Thibaudet, piano Fred Edelen, cello Nicholas Schwartz, contrabas Alma Quartet: m.m.v. Christina Edelen, klavecimbel Olivier Thiery, contrabas Marc Daniel van Biemen, viool Bach Sonate in E, BWV 1016 Mark Braafhart, slagwerk Benjamin Peled, viool Glanert Strijkkwartet nr. 2, ‘Pas de quatre’ m.m.v. Romana Vrede, verteller Jeroen Woudstra, altviool Fischer nieuw werk m.m.v. Carel Alphenaar, libretto en regie Nitzan Laster, cello Brahms Strijkkwartet nr. 2 Lieberson Rumble Hosokawa Blossoming Dirksen nieuw werk Dutilleux Ainsi la nuit Schulhoff Concertino Dvorˇák Pianokwintet nr. 2 dinsdag 17 mei Portretconcert: Miriam Pastor Burgos, (alt)hobo Julie Moulin, fluit Davide Lattuada, klarinet Simon Van Holen, fagot Fons Verspaandonk, hoorn m.m.v. Daniël Kool, piano m.m.v. Christina Edelen, klavecimbel Marais delen uit ‘Les folies d’Espagne’ Falla Siete canciones populares Poulenc Trio voor hobo, fagot en piano Thuille Sextet voor piano en houtblazers 52 53 Zullen we vrienden worden? Elke maand Preludium op de mat Meer dan 20.000 Concertvrienden van alle leeftijden dragen Het Koninklijk Concertgebouw Preludium is het programmablad van Het Koninklijk Concertgebouw en het Koninklijk en het Koninklijk Concertgebouworkest op handen. Wat ons drijft is de liefde voor muziek en de ambitie om bij te dragen aan muziekbeleving van het allerhoogste niveau. Concertgebouworkest, met programma-informatie, toelichtingen en biografieën bij vrijwel alle concerten die zij organiseren. Interviews, achtergrondverhalen, columns en nieuws Uw vriendschap beantwoorden wij met privileges en aantrekkelijke kortingen, zoals: maken het maandblad compleet. • Toegang tot exclusieve openbare repetities • Elke nieuwe abonnee krijgt de eerste twee nummers gratis. • Korting op concerten, series, cd’s, en Preludium • Op papier, tablet, pc of smartphone: met Preludium heeft u de meest • En... elke Vriend mag altijd een introducé meenemen, die van dezelfde korting geniet. complete informatie in handen! Op www.concertvrienden.nl leest u meer over wat wij organiseren, wat uw tien privileges Word abonnee via www.preludium.nl zijn en met welk cadeau wij elke nieuwe Vriend van harte verwelkomen. 54 55 WERKEN AAN HET ORKEST VAN DE TOEKOMST Wie spelen er in de toekomst in het orkest? Het Concertgebouworkest organiseert vele activiteiten En wie zitten er in de zaal? voor de muziekmakers en –liefhebbers van morgen. Een symfonieorkest maakt deel uit van een verande- dienst van orkesten; maar liefst zes van hen maken inmid- rende maatschappij. Om zich te blijven verzekeren van dels deel uit van het Concertgebouworkest. een goede band met het publiek richt het Koninklijk Concertgebouworkest zich in een aantal concertseries In de steden waar het Koninklijk Concertgebouworkest speciaal op kinderen en jongeren. En door actief te zijn op 'in residence' is (Londen, Parijs, Brussel en Frankfurt) en het gebied van talentontwikkeling draagt het orkest bij in landen waar het orkest een vriendenvereniging heeft aan de toptalenten van de toekomst – hetgeen zich aan- (Zwitserland, Groot-Brittannië, Frankrijk, België en de VS) toonbaar uitbetaalt in fantastische jonge orkestmusici. geven orkestleden individuele masterclasses aan muziekstudenten. Ook worden tijdens tournees masterclasses bij jeugdorkesten gegeven. De wereldtournee van 2013 leidde Toptalent zo bijvoorbeeld tot sterke educatieve banden met het oplei- Het orkest draagt bij aan talentontwikkeling door middel dingsprogramma van het KwaZulu-Natal Symfonieorkest. van zijn eigen orkestacademie, masterclasses, en samenwerkingen met andere muziekinstellingen, waaronder het Samenwerkingen tussen muziekinstellingen zijn belangrijk Conservatorium van Amsterdam, het Leerorkest en Het voor talentontwikkeling. Zo werken de orkestacademie en Concertgebouw. de Muziekkapel Koningin Elisabeth in Brussel regelmatig samen. Met het Conservatorium van Amsterdam heeft het Familieconcert op 19 oktober 2014: Assepoester van Prokofjev 56 De Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest Koninklijk Concertgebouworkest een bijzondere band. Leden biedt elk seizoen plaats aan enkele jonge, zeer getalenteer- van het orkest werken drie maal per seizoen aan kamer de musici, die deelnemen aan producties terwijl ze worden muziekproducties, samen met leerlingen van de Sweelinck begeleid door leden van het orkest. Samen met orkestleden Academie, de nationale opleiding voor jong toptalent van spelen ze kamermuziekconcerten op diverse locaties. De het conservatorium. Ook stimuleert het Concertgebouw orkestacademie heeft sinds zijn oprichting in 2003 al vele orkest leerlingen om orkestrepetities te bezoeken en succesvolle beroepsmusici afgeleverd. De meesten zijn in worden er ontmoetingen met solisten georganiseerd. 57 Ten slotte biedt het Koninklijk Concertgebouworkest Familieconcerten kansen aan jonge dirigenten. Eens in de twee seizoenen zondag 22 november | 13.30 uur * organiseert het Koninklijk Concertgebouworkest een Pepernoten voor groot orkest masterclass directie. In 2012 werd die gegeven door Mariss Rory Macdonald, dirigent Jansons. Op vrijdag 3 april 2015 werkt Valery Gergiev samen presentatie door orkestmusici met het Concertgebouworkest om een drietal jonge direc- Copland Jubilee Variation tietalenten verder te helpen in hun carrière. Britten The Young Person’s Guide to the Orchestra Woud sinterklaasliedjes in nieuw arrangement Debussy Fêtes uit ‘Trois Nocturnes’ Klassiek voor iedereen zondag 13 maart | 13.30 uur * Naast de familieserie (zie pagina 30) heeft het Concertgebouworkest nog andere manieren om een jong Dansfeest met Bach publiek te bereiken. Voor kinderen vanaf ca. zes jaar zijn Daniel Harding, dirigent er de Familieconcerten, twee per seizoen, georganiseerd Vesko Eschkenazy, viool in samenwerking met de Stichting Donateurs Koninklijk Wilfried van Poppel, choreograaf Concertgebouworkest. Op een speelse en interactieve Bach Vioolconcert in a, BWV 1041 manier wordt symfonische muziek bij een jong publiek Bach Suite nr. 4 in D, BWV 1069 * inloop en musici ontmoeten vanaf ca. 12.50 uur geïntroduceerd. Op 22 november laat het orkest met dirigent Rory Macdonald horen hoe een melodie steeds weer heel anders kan klinken. Alle instrumenten komen langs, Abonnementen informatie en de kinderen mogen zelf sinterklaasliedjes meezingen. Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun series Op 13 maart leidt Daniel Harding een feestelijk dansconcert kaarten bestellen voor de Familieconcerten. rondom de muziek van Johann Sebastian Bach. Online kiest u zelf uw favoriete stoel in de zaal: www.concertgebouworkest.nl/series. Speciaal voor de leerlingen van Nederlandse basisscholen symfonie van talent ontwikkelt het Koninklijk Concertgebouworkest een serie educatieve apps. Deze worden gratis ter beschikking gesteld aan de scholen. De eerste app in de reeks, gewijd aan Prokofjevs Peter en de wolf, verscheen in april 2014. Voor leerlingen van het voortgezet onderwijs is er On stage-backstage: repetitiebezoeken gecombineerd met een rondleiding door Het Concertgebouw. Ook zijn er Unilever staat midden in de samenleving; met haar producten én door haar brede maatschappelijke betrokkenheid. Wij zijn er bijzonder trots op als hoofdsponsor van het Royal Concertgebouw Orchestra een bijdrage te kunnen leveren aan de verdere ontwikkeling van dit geweldige orkest. Beide partners streven ernaar tot de beste van de wereld te behoren, waarbij alles draait om passie, kwaliteit en toptalent. workshops met concertbezoek. Beide vinden plaats in samenwerking met Het Concertgebouw. De Academie en de Familieconcerten worden gesteund door Stichting Donateurs en daaraan verbonden fondsen op naam. Lees meer over de educatieve activiteiten van het orkest op www.concertgebouworkest.nl/educatie. Wij wensen alle bezoekers van het Royal Concertgebouw Orchestra een fantastisch en klankvol concertseizoen toe! 58 59 HET ORKEST OP REIS Ieder seizoen gaat het orkest meerdere malen op reis. Het Concertgebouworkest speelt in de meest prestigieuze concertzalen wereldwijd. Het seizoen begint traditiegetrouw met een zomertournee langs Europese zalen en muziekfestivals, deze keer geleid door Daniel Harding. Verderop in het seizoen volgen altijd nog enkele kortere concertreizen binnen Europa, en een of meer tournees naar andere werelddelen. In november 2015/16 gaat het orkest met dirigent Gustavo Gimeno en pianiste Yuja Wang naar Japan en Taiwan. Waarom tournees? Algemeen directeur Jan Raes: ‘Muziek verbroedert en verbindt. Het orkest is een belangrijke culturele ambassadeur en wordt door alle belangrijke concertzalen uitgenodigd. Daar zijn we trots op en dat delen we graag met iedereen.’ Tournees hebben bovendien een positieve invloed op het orkest. Het spelen in andere zalen zorgt bij musici voor flexibiliteit, nieuwe perspectieven in het samenspel. Zo dragen tournees bij aan artistieke verdieping. 60 61 KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST Cello Basklarinet Gregor Horsch Davide Lattuada Ambassadeurs Sylvia Huang Tatjana Vassiljeva Fagot Hedy d’Ancona Mirte de Kok Johan van Iersel Sjoerd van den Berg Junko Naito Fred Edelen Titeldirigenten Louis de Bièvre Benjamin Peled Daniele Gatti, toekomstig chef-dirigent m.i.v. 2016/17 Kees Blekxtoon Bernard Haitink, eredirigent Riccardo Chailly, conductor emeritus Beschermvrouwe Directie en Staf Algemene Zaken Marketing en verkoop Wietske Kuiper Jan Raes, algemeen directeur Jacoba de Boer Ronald Karten Marjolein Schulting Marieke Mulder Gustavo Núñez Personeel en Organisatie Renske Vrolijk Benedikt Enzler Helma van den Brink Marja Verhoogt Mediaproducties Nienke van Rijn Arthur Oomens Jos de Lange Brigit van den Broek Marcel van Tilburg Jan Maarten Boll Jelena Ristic Chris van Balen Contrafagot Artistiek Tourneezaken Gerlach Cerfontaine Valentina Svyatlovskaya Jérôme Fruchart Simon Van Holen Joel Ethan Fried, Else Broekman Mariss Jansons, conductor emeritus Walter Etty Michael Waterman Christian Hacker adjunct-directeur Inge Neijenhoff Nikolaus Harnoncourt, honorair gastdirigent Rokus de Groot Tweede viool Hoorn Maartje-Maria den Herder Félix Dervaux Mieke Bleeker Manon Wagenmakers Hare Majesteit Koningin Máxima Ton Hartsuiker Henk Rubingh Honorine Schaeffer Laurens Woudenberg Mark van Dongen Stichtingsbestuur Financiële administratie Aukelien van Hoytema-van der Caroline Strumphler Julia Tom Peter Steinmann Michael Klier Robbert Jan van der Maal Wiet Pot, voorzitter Beugel Susanne Jaspers-Niesporek Contrabas Sharon St. Onge Planning / Productie Ilyas Bouharrou Lodewijk Hijmans van den Bergh, vice-voorzitter Cees van Lede Anna de Vey Mestdagh Dominic Seldis Fons Verspaandonk Frauke Bernds Carolina Eschweiler-Kreeft Paul Schnabel, penningmeester Jan Willem Loot Paul Peter Spiering Thomas Brændstrup Jaap van der Vliet Lisette Castel Noëlle Claessens-Houben Thomas Brændstrup Paul Luijten Herre Halbertsma Jan Wolfs Paulien Weierink-Goossen Karlijn Riedijk Jacques Koekoek Louise Fresco Ruud van Ommeren Marc de Groot Mariëtta Feltkamp Trompet Orkestinspectie Mieke de Louwer Jan Hommen Robert Reibestein Arndt Auhagen Carol Harte Omar Tomasoni Peter Tollenaar Herman Rieken Roelf Rogaar Leonie Bot Rob Dirksen Hans Alting Harriët van Uden Yvonne van Rooy Wim Scherpenhuijsen Rom Sanne Hunfeld Pierre-Emmanuel de Maistre Bert Langenkamp Fons van Westerloo Tom de Swaan Mirelys Morgan Verdecia Georgina Poad Trombone Orkestbibliotheek Jan Wolfs Maarten van Veen Sjaan Oomen Nicholas Schwartz Jan Willem Verloop Jane Piper Alexander van Wassenaer Eke van Spiegel Hans Zwarts Annebeth Webb Donateurs/ Fondsenwerving Wouter Steijn Douwe Zuidema Merel Geerlings Bart Claessens Marianne Butijn Henriëtte Henny Olivier Thiery Jörgen van Rijen Podiumstaf Maurits Musch Fluit Nico Schippers Johan van Maaren Hanna Philips-de Man Emily Beynon Tenor-/Bastrombone Ton van der Meer Corporate Relations & Joanna Westers Kersten McCall Martin Schippers Jan Ummels Orkestleden Altviool Julie Moulin Bastrombone Zakelijk Ken Hakii Mariya Semotyuk-Schlaffke Raymond Munnecom David Bazen, Vesko Eschkenazy, Michael Gieler Piccolo Tuba adjunct-directeur concertmeester Saeko Oguma Vincent Cortvrint Perry Hoogendijk Liviu Prunaru, Frederik Boits Hobo Pauken concertmeester Roland Krämer Lucas Macías Navarro Marinus Komst Marian van den Beuken Tjeerd Top Guus Jeukendrup Alexei Ogrintchouk Nick Woud Akira Dieters Marijn Mijnders Jeroen Quint Nicoline Alt Slagwerk Martijn Voorvelt Ursula Schoch Eva Smit Jan Kouwenhoven Mark Braafhart Eric van der Wel Althobo Receptie Marleen Asberg Bence Major Maaike van den Berg Keiko Iwata-Takahashi Martina Forni Miriam Pastor Burgos Herman Rieken Inge Neijenhoff Tomoko Kurita Yoko Kanamaru Klarinet Harp Tine Vlam Henriette Luytjes Vilém Kijonka Olivier Patey Petra van der Heide Borika van den Booren Edith van Moergastel Hein Wiedijk Gerda Ockers Marc Daniel van Biemen Vincent Peters Es-klarinet Christian van Eggelen Jeroen Woudstra Arno Piters Eerste viool 62 Public Relations Anne Christin Erbe = aanvoerder(s) 63 Sponsoring Jan Meddens RCO Editions brengt het Concertgebouworkest bij u thuis • Bekijk de concertregistraties • Luister naar de webradio • Laat u verrassen door vele lagen extra informatie • Op uw iPad, desktop en via de airplay-functie ook op uw televisie Met RCO Editions heeft u de mooiste concertregistraties van het Koninklijk Concertgebouworkest altijd onder handbereik. Probeer RCO Editions nu 30 dagen gratis www.rco-editions.com RCO Editions werd mogelijk gemaakt met steun van de Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest 64 65 ALGEMENE INFORMATIE CONCERTEN IN HET CONCERTGEBOUW ADRES Tenzij anders aangegeven vinden de concerten plaats Koninklijk Concertgebouworkest in de Grote Zaal van Het Concertgebouw, Jacob Obrechtstraat 51, 1071 KJ Amsterdam Concertgebouwplein 2-6 te Amsterdam. Postbus 78098, 1070 LP Amsterdam Bij elk concertkaartje is inbegrepen: telefoon 020 305 10 10 • Drankje voorafgaande aan concert [email protected] en in pauze (tenzij anders aangegeven) www.concertgebouworkest.nl • Garderobe facebook.com/RoyalConcertgebouwOrchestra • 25% korting in Q-park Museumplein @RCO_Live RUILSERVICE ABONNEMENTEN & KLANTENSERVICE Wilt u toch liever op een andere dag naar het concert? www.concertgebouworkest.nl/series Maak gebruik van de ruilservice! [email protected] www.concertgebouworkest.nl/ruilservice telefoon 020 305 10 15 ma-vr 09.30-12.30 uur, 27 februari - 19 maart tot 17.00 uur EXTRA SERVICE ABONNEMENTHOUDERS LOSSE KAARTEN • Mogelijkheid betaling in drie termijnen • Extra ruilservice: indien de online ruilservice geen Losse kaarten (vanaf 1 juni 2015 voor seizoen 2015-2016) uitkomst biedt, kunt u in de week van het concert www.concertgebouworkest.nl uw abonnementsconcert ruilen voor een ander concert Concertgebouwlijn 0900 671 83 45 met hetzelfde programma, indien beschikbaar. (dagelijks 10.00-17.00 uur, € 1 per gesprek) Kassa Concertgebouw (ma-vr 13.00-19.00 uur en za-zo 10.00–19.00 uur, indien geen avondconcert tot 17.00 uur) colofon samenstelling Marian van den Beuken redactie Martijn Voorvelt en Wietske Kuiper beeldredactie Anne Christin Erbe, Akira Dieters tekstbijdragen Thea Derks (pag. 14-16), Myrthe van Dijk (pag. 18-20), Agnita Menon (pag. 23-24), Henriëtte Posthuma de Boer (pag. 39-40) en Aad van der Ven (pag. 26-27) grafisch ontwerp Atelier René Knip en Olga Scholten lithografie en druk robstolk ®, Amsterdam fotografie Anne Dokter, Ronald Knapp, Simon van Boxtel, Marco Borggreve, Christina Chouchena, Rob Beltjens covertekst fragment uit volkslied Die Gedanken sind frei, als Lied des Verfolgten im Turm opgenomen in Des Knaben Wunderhorn. Alte Deutsche Lieder (samengesteld door Achim von Arnim en Clemens Brentano). 66 67 PLATTEGROND GROTE ZAAL R A N G 1 P LU S RANG 1 RANG 2 RANG 3 RANG 4 rolstoelplaats 68
© Copyright 2024 ExpyDoc