GEEF UW MENING - Protestantse Kerkbode

21 maart 2015 - jaargang 127 nr. 12
van / voor alle gemeenten van de Protestantse Kerk Nederland in de provincie Groningen.
Voortzetting van de Groninger Kerkbode.
2
GELOOFSGETUIGE
Uitgave: Luinstra Uitgeverij b.v. - Postbus 37 - 9700 AA Groningen.
4
ONDERWEG
10
POËZIE IN BEELD
11
BURGEMEESTER WINSUM
SPREEKT IN BIDSTOND
ENQUÊTE (2)
Heleen Maat
Op dit moment wordt er in de Protestantse kerk een enquête gehouden.
Het doel van de vragenlijst is, om een beeld te krijgen van de visie van
gemeenteleden op het reilen en zeilen van de kerk. Bij het doornemen
van de vragenlijst valt op dat de vragen gaan over organisatorische
kwesties. Zo worden er vragen gesteld die betrekking hebben op het
bovenplaatselijk werk, en het nut ervan. Andere gaan over de wijze
waarop predikantsplaatsen zijn geregeld. Er wordt gevraagd naar de
dingen die men belangrijk vindt in het gemeentewerk, en er wordt
getracht om knelpunten op te sporen.
In de inleidende tekst bij de vragenlijst op de website staat vermeld, dat
er bewust naar de organisatorische aspecten van de PKN wordt
gevraagd. Eerder al heeft de Protestantse Kerk een inhoudelijke visie
gepresenteerd, namelijk in de notitie ‘De hartslag van het leven’. De
gedachten die in die notitie zijn verwoord, moeten echter in de praktijk
worden uitgewerkt. Daartoe zijn er allerlei ideeën ontwikkeld die nu in
deze enquête aan u worden voorgelegd. De bedoeling is dat u zich uitspreekt over de inrichting van de gemeente, aan de hand van uw eigen
ervaringen.
Bij het invullen van de vragenlijst bekroop mij een ongemakkelijk
gevoel. Uit de vragen komt een kerk naar voren die allereerst organisatie is. Zij bestaat blijkbaar uit kerkenraden, classes en predikanten.
Bovendien is de kerk van de vragenlijst een organisatie die activiteiten
voor haar leden organiseert, en nu vraagt in hoeverre de activiteiten
aanspreken en voldoen aan een behoefte. Ik begrijp wel dat de landelijke kerk van haar leden wil weten hoe het staat met de organisatie. Maar
ik vraag me af of je dat moet doen via een vragenlijst waar je werkelijk
niet heet of koud van wordt.
De kerk waar mensen warm voor lopen, is de kerk waar mensen dingen
horen en meemaken die hen raken. Mensen zijn op zoek naar erkenning
en herkenning, en naar een gemeenschap waarin ze zich op hun plaats
voelen. Het kleiner worden van de gemeentes is voor veel mensen aanleiding tot zorg. Mensen die betrokken zijn bij een gemeente, zien met
lede ogen gebeuren hoe de gemeenschap die hun dierbaar is, dreigt te
GEEF UW MENING
over de toekomst van onze kerk
verdwijnen. Het is duidelijk dat de wijze waarop de Protestantse Kerk nu
georganiseerd is, niet onveranderd kan blijven. Dat is voor veel mensen
moeilijk om onder ogen te zien. Want mensen hangen aan de dingen
zoals ze zijn, en zoals ze altijd zijn geweest. Dat is niet specifiek voor de
kerk. Het hoort vooral bij mensen en hoe wij zijn. Wij leren onszelf
begrijpen in de context waarin wij leven. De kerk waarin we zijn opgegroeid, vormt een deel van onze identiteit, zeg maar, van wie we zijn.
Veranderingen in de kerk wekken altijd weerstand. Dat komt omdat ze
raken aan wie we zijn. Als er in de kerk grote dingen veranderen, verandert er ook iets in ons. En dat is best lastig.
Dat wil niet zeggen, dat mensen niet willen dat er iets verandert. Eerder
het tegendeel is waar: iedereen zal het erover eens zijn dat de kerk met
haar tijd mee moet gaan. Ook al hebben mensen het moeilijk met veranderingen, er is ook een groot verlangen naar wat anders: naar een
kerk met uitstraling en elan. De situatie in de kerk is wezenlijk anders
dan een aantal decennia geleden. De gemeentes zijn klein geworden, en
bovendien is er meer de nadruk komen te liggen op de eigen kleur, sfeer
en opzet van gemeentes. Er is een organisatie nodig die oog heeft voor
deze ontwikkelingen.
Maar past dit verlangen eigenlijk wel op de vragen uit de enquête? Wat
moeten wij bijvoorbeeld met vraag 58: Zou de Protestantse kerk meer
centraal of meer decentraal georganiseerd moeten worden, of zoals het
nu is? Het kan niet blijven zoals het is, lijkt me. Maar hoe dan wel? Ik
denk dat het belangrijk is dat plaatselijke geloofsgemeenschappen in
beeld zijn in de kerk: dat is tenslotte de plaats waar mensen geloven en
bezig zijn met hun geloof. Tegelijk denk ik dat het goed is wanneer er
vanuit de landelijke kerk krachtig en met visie wordt bestuurd. Er is een
andere organisatiestructuur nodig die veel meer is toegesneden op de
situatie van vandaag. Maar hoe moet ik deze gedachten kwijt in het antwoord op de vraag uit de enquête?
De vragen uit de vragenlijst passen bij de situatie zoals die nu is. Er
wordt gevraagd naar de huidige gang van zaken, en in hoeverre die
functioneert. De antwoorden op de vragen kunnen hoogstens aanleiding zijn om de organisatie wat bij te sturen. Maar dat is vandaag de
dag echt onvoldoende. Er is wezenlijke vernieuwing nodig waarbij we
het oude achter ons durven te
laten. Deze vragenlijst zal echter
geen aanleiding geven tot wezenlijke vernieuwing. Daarvoor zijn de
vragen teveel geworteld in de
oude situatie. Jammer. Een gemiste kans.
Heleen Maat is predikant
in Warffum;
zij is lid van het redactieteam