overzicht 2015

2
Inhoud
INHOUD
2
WEEK VAN DE VALPREVENTIE 2015
3
AANBOD MATERIALEN
4
VLAAMSE PRAKTIJKRICHTLIJNEN
FLYER MEDICATIE
ALGORITMES MEDICATIE
FOLDERS - BROCHURES
AFFICHES
FILMPJES
ROLL-UP BANNERS
PLACEMATS
CHECKLISTS
PERSARTIKELS
UITNODIGING
4
5
5
6
8
10
12
14
15
16
17
AANBOD ACTIVITEITEN
18
VORMING
MFO PAKKET VALPREVENTIE EN MEDICATIE
‘DANS JE LEVEN LANG!’ FEEST
OEFENPAKKETTEN: SPECIFIEKE OEFENINGEN
STAP ACTIVITEITEN
FIETS ACTIVITEITEN
WANDELING IN DE BUURT
(GEZELSCHAP)SPELLEN
VALPREVENTIEPARCOURS
VALBUS
18
21
22
23
26
28
29
30
31
32
www.valpreventie.be
[email protected]
3
Week van de Valpreventie 2015
Effectieve val- en fractuurpreventiemaatregelen ‘vallen of staan’ met de actieve medewerking en inbreng van de oudere zelf, de familie mantelzorgers en de zorgverleners. Onze slogan 'blijf actief, vermijd vallen' heeft dan ook een dubbele boodschap:
@ alle ouderen
Uit voorgaande edities van de Week van de Valpreventie weten we reeds dat een dagelijkse portie
beweging je fit en actief houdt! Maar ook door het geleidelijk afbouwen van slaapmedicatie blijft je meer
alert, waardoor het aantal valpartijen vermindert!
@ omgeving oudere - zorgverleners
Blijf actief op zoek gaan naar een creatieve aanpak ter preventie van vallen bij ouderen in je werk- of
thuisomgeving. Inspiratie nodig? Neem ons aanbod van materialen en activiteiten door. Mogelijks brengt
dit je op goede ideeën!
Ook wij beloven actief te blijven en samen met jullie verder werk te maken van een valarm Vlaanderen! Zo ontwikkelde het Expertisecentrum
Val- en Fractuurpreventie Vlaanderen de voorbije jaren immers heel wat materialen en activiteiten in samenwerking met experten uit het
werkveld. Ons aanbod omvat ook activiteiten en materialen van andere Vlaamse organisaties, waarmee het expertisecentrum samenwerkt.
Voor deze editie van de Week van de Valpreventie verruimen we ons aanbod met specifieke materialen en activiteiten met betrekking tot de
valrisicofactor ‘MEDICATIE’.
Onderstaand vind je een overzicht van onze actuele materialen & activiteiten. Per materiaal/activiteit wordt aangegeven voor welke setting
(thuis of woonzorgcentrum) dit van toepassing is. Bijkomend wordt ook duidelijk aangegeven hoe de materialen & activiteiten kunnen
verkregen worden:
• gratis download via www.valpreventie.be
• beschikbaar via externe organisaties
• bestellen of reserveren & ontlenen bij het Logo (LOkaal GezondheidsOverleg): in dit geval open je 1 maal de onlinepagina
'bestellen of ontlenen' en duid je op deze pagina alle materialen en/of activiteiten aan die jouw organisatie wenst te bestellen - ontlenen.
Door jouw 'gemeente' correct in te geven, zal de bestelling bij het juiste Logo in jouw buurt terecht komen. Het Logo zal nadien contact
opnemen.
www.valpreventie.be
[email protected]
4
Aanbod materialen
Vlaamse praktijkrichtlijnen
Onderstaande praktijkrichtlijnen zijn gebaseerd op de best beschikbare wetenschappelijke evidentie en op de (klinische en wetenschappelijke)
expertise van de partners van het Expertiscentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen (EVV):
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
download:
‘Valpreventie bij thuiswonende ouderen, een
praktijkrichtlijn voor Vlaanderen’ is een leidraad voor
huisartsen, verpleegkundigen, ergotherapeuten en
kinesitherapeuten in de thuiszorg die kan helpen om in de
thuis
dagelijkse praktijk valpartijen te detecteren, te evalueren en te
•
•
•
praktijkrichtlijn
overzichtsschema
werkfiche
koop:
behandelen, om zo nieuwe valpartijen en de mogelijk ernstige
•
gevolgen te voorkomen.
via ACCO
download:
‘Valpreventie
in
Woonzorgcentra:
Praktijkrichtlijn
Vlaanderen’ is een leidraad die kan helpen om in de
dagelijkse
praktijk
valincidenten
in
woonzorgcentra
te
detecteren, te evalueren en te behandelen, om zo nieuwe
valincidenten en de mogelijk ernstige gevolgen te voorkomen.
www.valpreventie.be
[email protected]
WZC
•
•
•
praktijkrichtlijn
overzichtsschema
werkfiche
koop:
•
via ACCO
5
Flyer medicatie
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
NIEUW!
Flyer ‘Van slaappillen kan je vallen’
thuis
De flyer informeert over het verhoogd risico op vallen bij het gebruik van slaappillen
en geeft tips voor een gezonde nachtrust.
download flyer
WZC
Algoritmes medicatie
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
Algoritmes voor oordeelkundig gebruik van
VERKRIJGBAAR VIA
Download de 4 steekkaarten:
psychofarmaca i.k.v. valrisico bij ouderen
NIEUW!
De algoritmes informeren gezondheidswerkers zoals
thuis
artsen, apothekers, verpleegkundigen,... over de
invloed van psychofarmaca op het verhoogde valrisico
bij ouderen en begeleiden hen bij het rationaliseren en
eventueel afbouwen/stoppen van psychofarmaca.
www.valpreventie.be
[email protected]
WZC
•
Achtergrondinformatie psychofarmaca en verhoogd
valrisico
•
Algoritme benzodiazepines/Z-producten
•
Algoritme antidepressiva
•
Algoritme antipsychotica
6
Folders - brochures
Verspreid informatie aan ouderen via folders en brochures. Ons aanbod:
Foto
Omschrijving
Setting
Verkrijgbaar via
Educatiebrochure ‘Van slaappillen kan je vallen’
NIEUW!
Deze brochure informeert 65-plussers die een slaap- of kalmeringsmiddel gebruiken
over de negatieve gevolgen van langdurig gebruik, met specifieke aandacht voor het
effect op het valrisico. In de brochure worden een aantal zeer concrete tips gegeven
voor een goede nachtrust zonder slaapmedicatie.
thuis
WZC
•
download brochure
•
bestel bij het Logo
•
download folder
•
bestel bij het Logo (zolang
Belangrijk: Het is de bedoeling dat een gezondheidswerker (arts, apotheker,
verpleegkundige) de brochure samen met de patiënt overloopt en bespreekt.
Folder ‘Valpreventie in woonzorgcentra: wat u zelf kan doen'
In deze folder worden een aantal zeer concrete tips weergegeven, waarmee de
bewoner van een woonzorgcentrum rekening kan houden om een valpartij en de
WZC
voorraad strekt)
vaak ernstige gevolgen daarvan te voorkomen.
Folder ‘Dans je leven lang!'
Deze folder duidt de positieve effecten van bewegen op het vermijden van vallen.
www.valpreventie.be
[email protected]
thuis
•
download folder
•
bestel bij het Logo (zolang
voorraad strekt)
7
Foto
Omschrijving
Setting
Folder 'Zelfstandig thuiswonen, iets voor u'
Deze folder reikt tips aan om actief te blijven, de veiligheid van de oudere te
thuis
Verkrijgbaar via
•
download folder
•
bestel bij het Logo (zolang
voorraad strekt)
verhogen en de risicofactoren van vallen na te gaan.
Folder 'Vermijd vallen'
Deze folder reikt 55-plussers tips aan om vallen te vermijden.
thuis
download folder
•
bestel bij het Logo (zolang
voorraad strekt)
Folder 'Laat je niet vallen'
Deze folder van CM reikt tips aan om fit en gezond te blijven, en veilig op beide
•
thuis
•
bekijk folder online
•
bestel bij CM (02/246.47.71
of [email protected])
benen te blijven staan.
Folder 'Vallen voorkomen'
Deze folder van CM biedt informatie rond het valrisico bij thuiswonende ouderen en
reikt tips aan om 'val'veiliger door het leven de gaan.
www.valpreventie.be
[email protected]
thuis
•
download folder
•
bestel bij CM-kantoor in je
buurt
8
Brochure 'Zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen, hoe doet u dat?'
Deze brochure van de Koning Boudewijn Stichting wil (toekomstige) ouderen helpen
thuis
download brochure
thuis
download brochure
om hun woning en gedrag vanuit een nieuw oogpunt te bekijken.
Brochure 'Loop niet in de val!'
Deze brochure geeft antwoord op vragen rond valpreventie en biedt kleine,
eenvoudige oplossingen aan.
Affiches
Zet valpreventie in de kijker met affiches. Ons aanbod:
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
NIEUW!
VERKRIJGBAAR VIA
Affiche met blauwe achtergrond:
Affiche ‘Van slaappillen kan je vallen’
thuis
WZC
•
download affiche
•
bestel bij het Logo (zolang voorraad strekt)
Affiche met witte achtergrond
•
www.valpreventie.be
[email protected]
download affiche
9
FOTO
OMSCHRIJVING
Affiche 'Blijf actief, vermijd vallen!
Affiche 'Dans je leven lang!'
Affiche 'Het autootje van uw kleinzoon
kan gevaarlijker zijn dan het verkeer’
Affiche 'Activiteitenpiramide'
www.valpreventie.be
[email protected]
SETTING
thuis
WZC
thuis
thuis
thuis
VERKRIJGBAAR VIA
•
download affiche
•
bestel bij het Logo (zolang voorraad strekt)
•
download affiche
•
bestel bij het Logo (zolang voorraad strekt)
•
download affiche
•
bestel bij het Logo (zolang voorraad strekt)
•
•
download affiche (pdf)
download affiche (ppt)
10
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
Affiche 'Activiteitenpiramide'
WZC
VERKRIJGBAAR VIA
•
•
download affiche (pdf)
download affiche (ppt)
Filmpjes
Breng valpreventie in beeld aan de hand van filmpjes. Ons aanbod:
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
Sensibilisatiefilmpje 'Van slaappillen kan je vallen'
NIEUW!
In dit filmpje getuigen 3 ouderen over het succesvol afbouwen en
stoppen van slaappillen en het effect daarvan op hun dagelijks
functioneren. Professionelen geven bijkomende informatie over het
thuis
bekijk/download filmpje
WZC
gebruik van slaappillen op oudere leeftijd.
Kortfilm ‘Erkenning van de valproblematiek’
thuis
Paula Sémer, voormalig televisiepresentatrice, is aan het woord over
haar ervaringen met valpartijen en wat zij er aan doet om ze te
voorkomen.
www.valpreventie.be
[email protected]
bekijk/download filmpje
WZC
11
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
Kortfilm 'Dans je leven lang!' promotiefilmpje
Bekijk hoe ook Janine Bischops haar schouders onder de Week van de
Valpreventie zet!
VERKRIJGBAAR VIA
thuis
bekijk/download filmpje
WZC
Kortfilm ‘Dans je leven lang!’ – instructiefiefilmpje
Filip D’Haeze demonstreert stap voor stap de ‘Dans je leven lang!’
danspasjes uit het promotiefilmpje.
bekijk/download filmpje
thuis
WZC
Kortfilm 'Interview met senioren'
De oudste dansende Gentenaar (m/v) en de oudste professionele
danser getuigen over hun motivatie en de voordelen van dansen en
bewegen. Dit filmpje werd opgenomen tijdens de persconferentie van
de Week van de Valpreventie 2014 te Gent.
bekijk/download filmpje
thuis
WZC
Kortfilms 'De pijnlijke zaken'
bekijk
Ludieke filmpjes ‘De pijnlijke zaak’ brengen typische valscenario’s in
•
'Rik onderuit
•
'Leen ligt er'
gevallen, en hij zoekt uit wat er is misgegaan; per filmpje wordt de
•
'Nora gaat neer'
focus gelegd op 1 risicofactor; daarnaast
•
Compilatiefilmpje
kaart; in drie filmpjes komt een reporter thuis bij een oudere die net is
compilatiefilmpje beschikbaar
www.valpreventie.be
[email protected]
is er ook een 4de
thuis
12
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
thuis
bekijk filmpje
Kortfilm ‘Veilig binnen?’
Gerard, een kranige 55-plusser, in zijn dagelijks doen. Een aantal
risicofactoren voor vallen worden in beeld gebracht aan de hand van
het verhaal van Gerard en verschillende getuigenissen van 55plussers.
Roll-up banners
Om val- en fractuurpreventie in de kijker te zetten, kan je gebruik maken van de banners. De duidelijk zichtbare roll-up toont dat je als organisatie investeert
in het vermijden van valpartijen. Ons aanbod:
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
NIEUW!
Roll-up 'Van slaappillen kan je
vallen'
www.valpreventie.be
[email protected]
thuis
WZC
•
download banner
•
reseveer en ontleen gratis bij het Logo (max. 1 dag; opgelet beperkte
oplage!)
13
FOTO
OMSCHRIJVING
Roll-up 'Dans je leven lang'
Roll-up 'Blijf actief, vermijd
vallen'
www.valpreventie.be
[email protected]
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
•
download banner
•
reseveer en ontleen gratis bij het Logo (max. 1 dag; opgelet beperkte
oplage!)
thuis
WZC
•
download banner
•
reserveer en ontleen gratis bij het Logo (max. 1 dag; opgelet beperkte
oplage!)
14
Placemats
Zet valpreventie in de kijker tijdens het eten, door gebruik te maken van de placemat 'Valpreventie':
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
Placemat met blauwe achtergrond:
Placemat 'Van slaappillen kan je vallen'
NIEUW!
thuis
De placemat informeert over het verhoogd risico op vallen
bij het gebruik van slaappillen en geeft tips voor een
WZC
gezonde nachtrust.
Placemat 'Activiteitenpiramide'
Placemat 'Activiteitenpiramide'
www.valpreventie.be
[email protected]
VERKRIJGBAAR VIA
thuis
WZC
•
download placemat
•
bestel bij het Logo (zolang voorraad strekt)
Placemat met witte achtergrond
•
download placemat
•
download placemat
•
bestel bij het Logo (zolang voorraad strekt)
•
download placemat
•
bestel bij het Logo (zolang voorraad strekt)
15
Checklists
Ga aan de slag met 1 van onderstaande hulpmiddelen:
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR
VIA
Checklist voor een veilige huisinrichting
Deze checklist is een hulpmiddel om de veiligheid van de woning in kaart te brengen. De vragen doen
je stilstaan bij het eigen gedrag en woning. De bevraagde items zijn zo gerangschikt dat de 55-plusser
stapsgewijs door het huis kan wandelen om ze te beantwoorden. De checklist beoordeelt niet de
thuis
download
thuis
download
WZC
download
kwaliteit van de woning, maar vestigt de aandacht op onveilige situaties en onveilig gedrag die
checklist
aanleiding kunnen geven tot een valpartij.
Werkfiche valpreventie in thuissetting
De praktijkrichtlijn ‘Valpreventie bij thuiswonende ouderen: Praktijkrichtlijn voor Vlaanderen' bevat
een handige werkfiche, waarmee je als huisarts, kinesitherapeut, ergotherapeut of verpleegkundige
eenvoudig aan de slag kan in de eigen praktijk.
werkfiche
Werkfiche valpreventie in woonzorgcentra
Door gebruik te maken van de werkfiche uit de praktijkrichtlijn ‘Valpreventie in Woonzorgcentra:
Praktijkrichtlijn voor Vlaanderen, kunnen de aanwezige valpreventiemaatregelen in het
woonzorgcentrum geëvalueerd worden. Meer specifiek worden de valpreventiemaatregelen op
voorzieningsniveau, de individuele valpreventiemaatregelen, de individuele
fractuurpreventiemaatregelen en de follow-up onder de loep genomen.
www.valpreventie.be
[email protected]
werkfiche
16
Persartikels
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
NIEUW!
Persartikel ‘Oproepbrief Week van de Valpreventie 2015'
Dit artikel kan gebruikt worden voor de aankondiging van de Week van de
Valpreventie 2015.
Thuis
download artikel
WZC
Persartikel ‘Week van de Valpreventie 2015', gericht naar ouderen
NIEUW!
Dit artikel biedt meer uitgebreide informatie rond de Week van de Valpreventie 2015
en kan gebruikt worden om de doelgroep hieromtrent te informeren en eigen
initiatieven aan te kondigen. Er worden ook enkele concrete tips gegeven waar de
Thuis
download artikel
WZC
oudere zelf werk kan van maken om zo vallen te voorkomen.
NIEUW!
Persartikel ‘Week van de Valpreventie 2015', gericht naar hulpverleners
Thuis
Dit artikel biedt meer uitgebreide informatie rond de Week van de Valpreventie 2015
en bespreekt kort de problematiek van het gebruik van psychofarmaca en valrisico. Er
is ruimte om lokale initiatieven aan te kondigen.
www.valpreventie.be
[email protected]
download artikel
WZC
17
Uitnodiging
Nodig zoveel mogelijk ouderen uit om deel te nemen aan de activiteiten die door jouw organisatie, vereniging ... tijdens de Week van de
Valpreventie worden georganiseerd.
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
download
Personaliseer deze uitnodiging om 65-plussers in de eigen regio warm te maken om deel
Thuis
te nemen aan 1 of meerdere activiteiten m.b.t. valpreventie die worden georganiseerd.
WZC
Thuis
Personaliseer deze uitnodiging voor het dansfeest dat jullie organiseren.
www.valpreventie.be
[email protected]
WZC
•
thuis: uitnodiging
•
WZC: uitnodiging
download uitnodiging
18
Aanbod activiteiten
Vorming
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
Vorming huisarts, kinesitherapeut, ergotherapeut, en
verpleegkundige werkzaam in de thuissetting
Deze vorming wordt gegeven door de referentiepersonen valpreventie,
Vraag aan bij
opgeleid vanuit het Expertisecentrum Val- en Fractuurpreventie
de referentiepersoon valpreventie uit jouw
Vlaanderen. De referentiepersonen zijn hulpverleners (huisarts,
regio (minimum 2 maanden op voorhand)
kinesitherapeut, ergotherapeut of verpleegkundige) die actief zijn in de
eerstelijnszorg. De vorming is gebaseerd op de praktijkrichtlijn
'Valpreventie bij thuiswonende ouderen, een praktijkrichtlijn voor
Vlaanderen', en richt zich mono- of multidisciplinair op huisartsen,
ergotherapeuten, kinesitherapeuten en verpleegkundigen werkzaam in
de thuiszorg.
www.valpreventie.be
[email protected]
Thuis
Kostprijs: €100/uur (exclusief
vervoerskosten: € 0,30/km)
Duur: gemiddeld 2 uur
19
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
Vorming huisarts, kinesitherapeut, ergotherapeut,
verpleegkundige, verzorgende, zorgkundige werkzaam in een
Vraag aan bij
woonzorgcentrum
de referentiepersoon valpreventie uit jouw
Deze vorming wordt gegeven door de referentiepersonen Valpreventie,
opgeleid vanuit het Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie
WZC
regio (minimum 2 maanden op voorhand)
Vlaanderen. De vorming is gebaseerd op 'Valpreventie in
Kostprijs: €100/uur (exclusief
Woonzorgcentra: Praktijkrichtlijn Vlaanderen', en richt zich mono- of
vervoerskosten: € 0,30/km)
multidisciplinair op huisartsen, ergotherapeuten, kinesitherapeuten,
Duur: gemiddeld 2 uur
verpleegkundigen en zorgkundigen werkzaam in een woonzorgcentrum.
'Vorming verzorgenden, zorgkundigen, poetshulp'
Deze vorming wordt gegeven door gespreksleiders valpreventie van het
Rode Kruis, opgeleid vanuit het Rode Kruis i.s.m. het Expertisecentrum
Val- en Fractuurpreventie Vlaanderen. De vorming is gebaseerd op de
Vraag aan bij het Rode Kruis
Thuis
praktijkrichtlijn 'Valpreventie bij thuiswonende ouderen, een
Kostprijs: €70/uur(voor 20 deelnemers)
praktijkrichtlijn voor Vlaanderen', en richt zich mono- of
Duur: 3 uur
multidisciplinair op verzorgenden, zorgkunden en poetshulp werkzaam
in de thuiszorg.
www.valpreventie.be
[email protected]
20
Vorming ouderen
Deze vorming behandelt de belangrijkste risicofactoren van vallen,
waarbij de factor ‘medicatie’ meer uitgebreid wordt toegelicht. De
vorming kan gegeven worden door een zorgverlener met
(para)medische achtergrond.
NIEUW!
Download:
thuis
Tips:
•
•
www.valpreventie.be
interessante artikels:
o
slapen
o
slapeloosheid
o
dag van de slaap,
interessante brochures:
o
Slapen
o
Slaapadvies voor rusthuisbewoners’
[email protected]
WZC
•
presentatie
•
spreektekst
•
handleiding
(weldra online)
21
MFO pakket valpreventie en medicatie
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
MFO pakket valpreventie en medicatie
Een MFO, of Medisch Farmaceutisch Overleg, is een lokaal
overleg waarbij verschillende hulpverleners een situatie
NIEUW!
bespreken aan de hand van casussen en richtvragen met als
doel hierover afspraken te maken. In de thuissetting is het
MFO in eerste instantie bedoeld voor artsen en apothekers,
maar ook andere zorgverleners, zoals
(hoofd)verpleegkundigen kunnen betrokken worden.
www.valpreventie.be
[email protected]
•
thuis
WZC
download de verschillende onderdelen van
het MFO-pakket
•
Indien je een MFO wenst te organiseren,
neem contact op met je lokale
beroepsvereniging voor apothekers of
artsen voor verdere ondersteuning
(verwacht tegen eind maart ’15)
22
‘Dans je leven lang!’ feest
Organiseer je eigen dansfeest en zet ouderen aan het bewegen!
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
download
Dans je leven lang!
'Dans je leven lang!’ betreft een Vlaamse campagne om zoveel
•
Spandoek 'Dans je leven lang'
mogelijk ouderen in beweging te krijgen. De chachacha of de jive.
•
Stappenplan 'Dans je leven lang'
Een ballroomdans of een polonaise. Het maakt niet uit. Zolang alle
•
Affiche 'Dans je leven lang'
Thuis
•
Uitnodigingskaart 'Dans je leven lang'
WZC
•
Placemat thuissetting of placemat
ouderen uit de buurt maar komen dansen, net als vroeger. Met
hun man of vrouw, zoon of dochter, buurvrouw ... Want dansen is
bewegen. Maar dan veel leuker! Organiseer dus zelf een leuk
dansfeest voor ouderen uit de eigen buurt/woonzorgcentrum! Zo
kunnen we hen samen in beweging houden. Want ouderen fit en
actief houden, daar draait het uiteindelijk om!
www.valpreventie.be
[email protected]
woonzorgcentrum
reserveer en ontleen het 'Dans je leven lang!
pakket gratis bij het Logo in jouw buurt
(opgelet, beperkte oplage)
23
Oefenpakketten: Specifieke oefeningen
Bewegen is één van de belangrijkste factoren om vallen te voorkomen. Zo lang mogelijk fit en actief blijven, is dan ook de boodschap! Naast de
dagelijkse activiteiten, is het eveneens belangrijk dat ouderen 2 à 3 maal per week gedurende minstens 30 minuten specifieke oefeningen uit
voeren die de lenigheid en uithouding vergroten, het evenwicht verbeteren en de spieren versterken. Onderstaande oefenpakketten bieden een
overzicht van oefeningen voor kinesitherapeuten, met ondersteuning van huisarts, verpleegkundige, ergotherapeut.
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
oefenpakket 'Specifieke oefeningen op maat van de
thuiswonende oudere'
Verschillende soorten specifieke oefeningen op maat voor de
download specifieke oefeningen voor
Thuis
thuiswonende oudere
thuiswonende oudere ter bevordering van lenigheid, kracht en
evenwicht, worden in beeld gebracht.
oefenpakket 'thuisoefenprogramma vanuit zittende houding'
Dit document kwam tot stand in samenwerking tussen EVV en
download thuisoefenprogramma vanuit zittende
Thuis
houding
ProFouND
oefenpakket 'thuisoefenprogramma voor een stabiele
houding, spierkracht en evenwicht'
Dit document kwam tot stand in samenwerking tussen EVV en
ProFouND.
www.valpreventie.be
[email protected]
download thuisoefenprogramma voor een stabiele
Thuis
houding, spierkracht en evenwicht
24
'Activiteitenkaarten voor Actief Ouder Worden'
Ben je als kinesitherapeut of ergotherapeut op zoek naar een sessie
groepsgymnastiek voor een groep ouderen? Maak dan gebruik van
de ‘Activiteitenkaarten voor Actief Ouder Worden’ (opgesteld door
de Thematic Network in Adapted Physical Activity (Thenapa) in
samenwerking
met
de
ligt op bewegingsoefeningen
die
KU
werken
Leuven). De
op
focus
Thuis
WZC
•
•
spierversteviging,
download Activiteitenkaarten voor Actief
Ouder Worden
reserveer en ontleen de papieren versie
gratis bij het Logo in jouw buurt (opgelet,
beperkte oplage!)
lenigheid, uithouding en evenwicht. Zo worden ouderen getraind op
de lichamelijke factoren die zorgen dat het risico op vallen
vermindert. De lessen duren een uurtje. De locatie bepaal je zelf.
•
Zitdans
De vernieuwde handleiding omvat een aanbod van 17 eenvoudige
zit- en combidansen, met en zonder materiaal,
in kring en op
stimulerende muziek. Zeer geschikt voor een ouder publiek.
•
Genieten in de beweging is steeds het leidmotief.
Thuis
Stoelaerobics
Bewegen op en rond stoelen is niet enkel geschikt voor ouderen!
Deze
handleiding
is
bedoeld
voor
personen
die
(willen)
bewegingsles geven aan ouderen en bevat, naast een 300-tal
oefeningen die op muziek worden uitgevoerd op en rond de stoel,
ook drie uitgewerkte typelessen met en zonder materiaal.
www.valpreventie.be
[email protected]
•
WZC
•
bestel de handleiding ‘zitdans’ aan €8 via
[email protected]; organisaties die de
handleiding 'zitdans' sinds 2013 reeds in hun
bezit hebben, kunnen de aanvullende
handleiding zitdans bestellen aan €5 via
[email protected]
bestel de handleiding ‘stoelaerobics’ aan €8
via [email protected]
bestel de handleiding ‘Bewegen in groep in
het rusthuis’ aan €9 via
[email protected]
bestel de handleiding ‘Evenwicht en
coördinatie’ aan €8 via
[email protected]
Hierbij komt telkens een verzendingskost van
€3,5
25
Bewegen in groep in het rusthuis
Deze cursus is gericht naar lesgevers werkzaam in het WZC. Hij
bevat een kort theoretisch en uitgebreid praktisch gedeelte waarbij
oefeningen voornamelijk in zit op stoelen worden uitgevoerd. De
oefeningen worden weergegeven met tekeningen, er worden ook
enkele zitdansjes beschreven alsook een let met ouderen en
kinderen samen.
Op aanvraag kan een train de trainer aangeboden
worden voor kinesitherapeuten, ergotherapeuten,
animatoren en verpleegkundigen m.b.t.
stoelaerobics en zitdans, aan groepen van 10 tot
30 personen; Beschikken over een ruime
(sport)zaal is wenselijk; prijs per uur vorming: €70
euro + 0,40 €/km verplaatsingskosten;
Inbegrepen: FROS-lesgever, gebruik materiaal,
Evenwicht en coördinatie
Hier worden specifieke oefeningen gegeven ter preventie van
praktijk en theorie. Niet inbegrepen: syllabus;
contact via [email protected]
valpartijen met aandacht voor een verbetering van het evenwichts-
Meer informatie bij Federatie voor Recreatie en
en coördinatievermogen. Er is aandacht voor krachtopbouw en
Omnisport (FROS) (tel: 016 29 63 78)
stretching met reactieoefeningen en spelvormen.
www.valpreventie.be
[email protected]
26
Stap activiteiten
Voldoende lichaamsbeweging is belangrijk voor de gezondheid. Beweging kan op een eenvoudige en aangename manier in het dagelijkse leven
geïntegreerd worden met:
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
'10000 stappen'
Eenvoudig, makkelijk en motiverend aan de hand van een stappenteller! Het
voor meer info, surf
project ’10000 stappen Vlaanderen’ richt zich tot volwassenen. Voor ouderen Thuis
naar www.10000stappen.be
zijn er specifieke aanbevelingen en normen. De stappennorm voor 65plussers is aangepast naar 8 000 stappen per dag.
'Stap je sterk'
Voor een deelnameprijs van €10 voor niet-leden en €5 voor leden van SSport kan gedurende 10 weken gebruik gemaakt worden van een Omron
Walking Style One stappenteller, een extra bevestigingslintje en een
persoonlijk stappenschema. Een ervaren wandelcoach begeleidt gedurende 10
weken. Ieder is verzekerd tijdens de wandelingen. Na die 10 weken bestaat
de mogelijkheid het pakket (stappenteller, lintje en Stap-Agenda) aan te
kopen voor de prijs van €20.
www.valpreventie.be
[email protected]
Thuis
voor meer info, surf naar www.s-sport.be
of contacteer S-sport (tel: 02 515 04 76 of
[email protected])
27
'Elke stap telt!'
Via dit project van OKRA-SPORT gaan 55-plussers samen stappen. Zowel de
‘niet actieve ouderen/instappers’, de ‘minder actieve ouderen’ als de ‘sportieve
Thuis
ouderen’ doen mee. De ingrediënten van dit project zijn: een wandeltest bij
het begin, twaalf niveaus, tien weken stappen, 21 opbouwplannen en een
stappenteller.
voor meer info, surf naar
www.okrasport.be
voor deelname of verdere vragen:
contacteer
[email protected] of 02 246
44 36
'Op stap naar meer beweging'
Om senioren aan te zetten tot meer bewegen, organiseren de Liberale
Mutualiteiten in samenwerking met LBV en Sportievak vzw en met de steun
van de Vlaamse Overheid de bewegingscursus ‘Op stap naar meer beweging’.
De bewegingscursus bestaat uit een aantal lessen waarbij je samenkomt en
onder begeleiding samen wandelt. Hierbij krijg je steeds de nodige feedback
van de begeleider. Tijdens de eerste en de laatste bijeenkomst wordt naar de
conditie gepeild, zodat de evolutie gemeten kan worden.
Tijdens de bijeenkomsten maak je tegen betaling van een waarborg van € 20
(deze wordt na de cursus teruggestort als je de volledige lessenreeks
doorlopen hebt) gebruik van een stappenteller en krijg je een evolutieboekje
om je vorderingen gedurende het project bij te houden.
www.valpreventie.be
[email protected]
Thuis
Overzicht locaties en data
28
Fiets activiteiten
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
Elke trap telt!
VERKRIJGBAAR VIA
•
Wie weinig beweegt, kan mits een kleine inspanning een stuk gezondheid terug
www.okrasport.be
winnen, dankzij ‘Elke trap telt’. Door tien weken lang, samen vrienden en kennissen,
te
fietsen
op eigen
niveau.
Aan
de
hand
van
een
eenvoudige
•
vragenlijst
bepalen begeleiders welk opbouwplan voor de oudere het meest geschikt is.
voor meer info, surf naar
voor deelname of verdere
vragen:
Thuis
contacteer ingrid.peeters
Dit opbouwplan (uitgewerkt vanuit KU Leuven), geeft aan hoeveel minuten of
kilometers er moeten gefietst worden. De ene start dus op niveau één, een andere
op niveau vier of vijf. Starten kan vanuit acht niveaus (drie programma’s voor de
hometrainer en vijf voor de weg). Alle deelnemers krijgen op die manier een
persoonlijk doel. Zo kan iedere 55-plusser deelnemen, of die nu sportief is of aan de
zetel gekluisterd.
@okrasport.be of 02 246 44
36
Hometrainerprogramma 'Fiets mee de Ronde van Vlaanderen'
Ook in woonzorgcentra is het zeer belangrijk activiteiten zoals vb. fietsen op de
download:
hometrainer, op regelmatige basis in te bouwen in de weekplanning van
bewoners. Drie maal per week fietsen, zal de lenigheid, evenwicht en
spierkracht verbeteren. Ouder worden gaat immers gepaard met verlies van
spierkracht, minder lenig zijn en een wankel evenwicht. Dit maakt het moeilijker
om bepaalde handelingen uit te voeren, die vroeger vanzelfsprekend waren.
Besef echter dat dit verouderingsproces niet zomaar moet ondergaan worden.
Door actief te blijven, kunnen valpartijen vermeden worden.
www.valpreventie.be
[email protected]
WZC
•
hometrainerpgramma
•
individuele kalender
•
groepskalender
•
bewijs van deelname
29
Wandeling in de buurt
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
'Gezondheidswandeling in de buurt'
VERKRIJGBAAR VIA
Thuis: download
Bij de gezondheidswandelingen wordt minstens 1 keer per week gedurende een half uur in
groep gewandeld. De deelnemers wandelen een kwartiertje heen en een kwartiertje terug
aan een (redelijk) tempo maar met nog voldoende adem om onderweg een babbeltje te
Thuis
•
handleiding
•
beweegtest
WZC: download
doen. Het belangrijkste is het aangepaste tempo van de deelnemer en niet de 'afstand' die
wordt afgelegd. Deze gezondheidswandeling is een groepsgebonden actie, die gratis is en
•
handleiding
open staat voor alle 55-plussers.
•
beweegtest
'Knelpuntwandeling in de buurt'
Controleer
de
directe
woonomgeving
van
ouderen/de
directe
omgeving
van
het
woonzorgcentrum en de binnenruimtes naar toegankelijkheid en ‘valkuilen’. Samen met een
(groep) vrijwilliger(s), intermediairen en ouderen worden de knelpunten opgespoord via een
knelpuntenwandeling: losse tegels, gladde hellingen, te hoge opstapjes, oversteekplaatsen ...
Thuis
WZC
download de
handleiding en
knelpuntenfiche
De verschillende knelpunten worden per route geïnventariseerd en gaan daarna naar de
verantwoordelijke personen in de gemeente/stad voor opvolging.
Tips




Deze activiteit levert pas gezondheidswinst op wanneer ze minimum wekelijks en gedurende meerdere weken wordt toegepast; plan deze
activiteit dus op regelmatige basis en op lange termijn in
Maak gebruik van een 10-beurtenkaart en geef de deelnemers bij een volle kaart een beloning
Na afloop van de gezondheidswandeling kan u een kopje koffie of warme thee aanbieden, om zo het sociaal contact en de motivatie te
versterken
WZC: Zorg ervoor dat de bewoners met de verschillende hulpmiddelen (rolwagen, rollator, krukken, …) betrokken worden bij de wandeling
www.valpreventie.be
[email protected]
30
(gezelschap)spellen
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
'Valquiz'
Thuis: download
Tijdens de valquiz komen de belangrijkste risicofactoren aan bod die een val
kunnen veroorzaken. De quiz bestaat uit een ‘vul aan’-ronde en een
juist/fout-ronde. Na elke ronde worden de juiste antwoorden toegelicht en
besproken. Tussen de vragen door is er ook een geheugenspel en een
woordzoeker voorzien.
Thuis
WZC
gebaseerd op het originele bingospel, waarbij vragen over valpreventie
worden geïntegreerd in het spelverloop. Het spel duurt anderhalf uur en kan
gespeeld worden met 2 tot 12 spelers.
www.valpreventie.be
[email protected]
•
handleiding
•
spreektekst voor de quizmaster
•
antwoordformulier
•
scoreblad
•
presentatie
WZC: download
•
handleiding
•
spreektekst voor de quizmaster
•
antwoordformulier
•
scoreblad
•
presentatie
download
'Veiligheidsbingo'
Veiligheidsbingo kan gebruikt worden als variant van de valquiz en is
VERKRIJGBAAR VIA
•
handleiding
Thuis
•
Thuis: vragen & antwoorden
WZC
•
WZC: vragen & antwoorden
31
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
VERKRIJGBAAR VIA
Bordspel 'Huisje Weltrevree'
'Huisje Weltevree' is een spel met als spelbord een plattegrond van een
Reserveer en ontleen gratis bij het
doorsnee woning. De deelnemers wandelen met hun pion door het huis zoals
bij een ganzenbordspel. Er zijn vakjes met doe-opdrachten en kennisvragen
Thuis
waardoor de spelers reflecteren over de veiligheid van hun woning en de
Logo in uw buurt (opgelet! beperkte
oplage)
valproblematiek thuis. Het spel duurt ongeveer 45 minuten, is geschikt voor
65-plussers en voor maximum 6 spelers.
Valpreventieparcours
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
'Valpreventieparcours'
Het valpreventieparcours is een ludieke actie om valrisico’s te
personeel
bespreken en de gevolgen van onveilig gedrag aan den lijve te
mantelzorgers
ondervinden. Twee groepen van personeel/mantelzorgers leggen het
VERKRIJGBAAR VIA
download
 handleiding
 spreektekst
parcours af. De deelnemers ervaren hoe het is om in een onveilige ! NIET geschikt voor reserveer en ontleen het
uitvoering door
situatie terecht te komen door een slecht gangpatroon, in het donker
parcours gratis bij het Logo in
ouderen
zelf
omwille
op zoek te gaan naar het toilet, slecht te zien of last te hebben van
uw buurt (max. 1 dag;
van het valrisico !
een lage bloeddruk. De risicofactoren van vallen worden zo op een
opgelet beperkte oplage)
speelse manier doorlopen.
www.valpreventie.be
[email protected]
32
Valbus
FOTO
OMSCHRIJVING
SETTING
'Valbus'
Kostprijs: €300 per dag, €450 voor twee dagen + €100 per
bijkomende dag (exclusief transportonkosten van € 0,60/km
De valbus is een interactieve reizende tentoonstelling,
vanaf de standplaats in Sint-Niklaas, met een limiet van €
waar bezoekers valrisico’s leren herkennen, alsook
120); in de prijs is de busbegeleiding voor 1 dagdeel (Vm, nm
informatie en nuttige tips krijgen om met kleine ingrepen
of
valvrij door het leven te gaan. Aan de hand van verhalen
van verschillende personages, komt u alles te weten over
VERKRIJGBAAR VIA
Thuis
avond
=
2u30)
inbegrepen;
elk
bijkomend
dagdeel
busbegeleiding kost € 50
vallen, valgevaar en val- en fractuurpreventie. Bovendien
Reserveer de valbus rechtstreeks via www.valbus.be of
is er ook de mogelijkheid om door een aantal kleine
tel: 02 246 47 71 of [email protected]
testjes zicht te krijgen op het eigen valrisico.
Vraag ook de infosessie aan die kan gekoppeld worden aan
de valbus: de kostprijs hiervan is €100 bovenop de kostprijs +
verplaatsingsonkosten van de lesgever
www.valpreventie.be
[email protected]