Lespakket `Vogels`

Lespakket ‘Vogels’
Instructieblad groep 5 - 8
Inhoud pakket
- Achtergrondinformatie vindt u op www.rotterdam.nl/lesmateriaalnatuuronderwijs.nl
- Instructieblad groep 5 – 8
- Materialen van het pakket
•
30x werkblad vogels
•
1 werkblad vogels de antwoorden
•
30x uilenbalkaarten
•
5 braakballen
•
5 pincetten
•
5 tandenborstels
•
5 determinatiekaarten braakballen A4
•
1 determinatiekaart A3
Lessuggesties
Oud-Holandse Tekst
“Hebban olla uogala nestas hagunnan hinase hi(c) (a)nda thu uuat unbidan uue nu”
"Alle vogels zijn met hun nesten begonnen behalve ik en jij. Waar wachten wij nog op?"
In de middeleeuwen, toen men nog met pennen van vogelveren schreef, was het gebruikelijk dat de
schrijvers hun nieuwe pennen uitprobeerden op een bladzijde van een boek, waarmee ze zich net
bezig hielden. In 1932 werd door een Engelse geleerde in een bibliotheek in Oxford een los stuk
perkament ontdekt dat gebruikt was om een boekband te verstevigen en waarop naast een Latijnse
handschrift ook een versje in het OudNederlands als zogenoamde "probatio pennae" is vereeuwigd.
Deze korte tekst is geschreven door een West-Vlaamse monnik omstreeks 1100 in de abdij van
Rochester in het graafschap van Kent in Engeland toen hij zijn nieuwe pen in gebruik nam en blijkbaar
iets opschreef, wat hem net door het hoofd schoot.
De geschiedenis van de Nederlandse taal begint dus met een vers over de liefde en de vogels!
Op het internet is nog meer over deze eerste zin te vinden.
Hieraan gekoppeld kan de uitvinding van de boekdrukkunst worden gekoppeld en de betekenis
hiervan voor het verspreiden van boeken.
De leerlingen maken de opdract ‘Oud-Hollandse tekst”
Vogels in de winter
De winter is een goede tijd om vogels te bekijken, er iets over te leren en om ze te helpen.
In de winter trekken veel vogels de stad in, het is er een paar graden warmer dan buiten de stad, er
zijn voldoende plekken om te schuilen en e is voedsel in overvloed. Zeker als er op de balkons en
tuinen flink wordt gevoerd.
Voor veel dieren is de winter een moeilijke tijd en zo ook voor de vogels.
Zorgen dat je warm blijft, dat is waar alle vogels in de winter mee bezig zijn!
Eten is dus heel belangrijk en zeker voor van die kleine dieren als de vogels.
Een dag niet eten kan voor vogels de dood betekenen. Als ze niet eten is er geen brandstof om het
lichaam op temperatuur te houden.
De leerlingen maken de opdracht ‘vogels in de winter’ op het werkblad.
Vogelnamen
De leerlingen maken de opdracht ‘vogelnamen’ op het werkblad
De leerlingen maken ‘de internetopdracht’ op het werkblad.
Hieronder staan 4 vogels genoemd. Laat de kinderen de tabel invullen.
Alles over deze vogels kan gevonden worden op internet, bijvoorbeeld op de site van:
Vogelbescherming, http://www.vogelbescherming.nl/service
Natuurkalender, http://www.natuurkalender.nl/achtergrondinformatie/achtergrond_vogeltrek.asp
Kinderpleinen, http://www.kinderpleinen.nl/showPlein.php?plnId=1307
Vogel
Woont in de zomer
Eet
Woont in de winter
Hoeveel kilometer
Boerenzwaluw
Noordse stern
Koolmees
Brandgans
Braakballen
Benodigdheden: tandenborstels,braakballen, uilenballenkaarten, pincetten, determinatiekaarten
De leerlingen maken de opdracht ‘Braakballen pluizen’ op het werkblad.
Roofvogels bijten stukken van hun prooi en slikken die in maar uilen slikken hun prooi in z’n geheel
naar binnen. Dit is mooi te zien op http://www.schooltv.nl/video/braakballen-alles-wat-een-uil-niet-kanverteren-spuugt-hij-uit/#q=uil%20eet%20muis
Laat de leerlingen de ballen voorzichtig breken en vervolgens de botjes er uit halen. Met de
tandborstels kunnen de botjes voorzichtig worden schoongemaakt. Met de uilenbalkaart kunnen veel
botjes worden geïdentificeerd.
Als alle botjes zijn schoongemaakt kunnen ze met een druppel lijm op een stukje karton geplakt
worden. Als de kinderen klaar zijn de handen goed laten wassen met zeep!
Een uil produceert in
principe een braakbal per
dag. Bij het pluizen van
een braakbal komen de
botjes tevoorschijn van de
dieren die door de uil zijn
opgegeten. In de
braakballen zitten soms
larfjes (soort rupsjes) van
vliegjes.
Deze leven van de haren
in de braakballen en als je
dus lang genoeg wacht
worden die opgegeten en blijven allen de botjes over.
De muizen kunnen aan de hand van kiezen al in 2 groepen worden verdeeld.
1. Vleeseters (insecten en wormen), de spitsmuizen, hebben puntige kiezen.
2. Planteneters, de ware- en woelmuizen, hebben platte kiezen.
Een leuk gesprek kan gaan over de vergelijking van het muizenskelet met dat van de kinderen. Waar
zitten de ribben? Waar zit het opperarmbeen? Wat is het verschil met onze onderkaak en die van een
muis?
Spreekwoorden en gezegden
De leerlingen maken de opdracht ‘Spreekwoorden en gezegden’ op het werkblad.
Er zijn veel spreekwoorden en gezegden die iets met vogels te maken hebben.
Laat het ontbrekend woord invullen, het woord heeft iets te maken met vogels.
Achter het spreekwoord staat de betekenis
Vogelwoordzoeker
De leerlingen maken de opdracht ‘Vogelwoordzoeker’ op het werkblad.
In Nederland komen ongeveer 240 soorten vogels voor. Hieronder staan er een aantal.
Deze namen zitten horizontaal, diagonaal of verticaal verstopt in de woordzoeker. Zoek ze op en
streep ze door en maak van de overgebleven letters het puzzelwoord. Je krijgt dan de naam van een
roofvogel.
Meer informatie:
Over de inhoud van de pakketten:
Natasja Huijs& Perkash Soekhoe, Kwekerij Lesmateriaal Vreelustweg.
Telefoon: 010-437 26 64, e-mail [email protected]
Over de instructie/lessuggesties:
Marloes Petri
Telefoon 010-267 21 17, e-mail [email protected]