1 Bomen en Mensen Lente Nieuwsbrief 2015 Lente en vogels De

Bomen en Mensen Lente Nieuwsbrief 2015
Lente en vogels
De vogels fluiten inmiddels volop, vooral merel en roodborst zijn daarbij erg
melodieus. Hun "liedje" is luid en duidelijk "het is lente". Valentijnsdag wordt door
sommige gezien als de trouwdag van vogels, ze stoppen rond die tijd met het
zwermen in grote groepen en gaan over naar een gepaard bestaan met hun (soms nog
te zoeken) partner. Net zoals elk mens een eigen individu is zijn ook vogels individuen,
maar dat valt voor ons niet gemakkelijk te ontdekken. Wel kunnen we de verschillende
vogelsoorten leren zien. Dat is mooie voorjaarsuitdaging.
Ik zie dagelijks grote zwermen spreeuwen die rond de schemering bij elkaar komen
om daarna naar hun gezamenlijke roestplek (rustplek) te vertrekken. Maar vanaf 16
februari zie ik ook weer dagelijks losse spreeuwen op vetbollen in de tuin. Het lijkt
erop dat ze nu zich opmaken om weer in paren uiteen te gaan. Ze slapen in de paar- èn
broedtijd in een boomholte. Na het broedseizoen pakken ze het gezamenlijk "roesten"
weer op. Dan komen ze 's avonds bij elkaar, druk kwetterend en roepend en van tijd
tot tijd laten ze een luchtballet zien. Prachtig om naar te kijken. Ze komen ook in
steden voor. Vroeg in het jaar is hun zwarte verenpak versierd met stippen groen en
fuchsia. In de loop van de zomer slijten deze kleuren meer en meer af.
Andere vogels zijn eveneens druk bezig met territorium zoeken, baltsen, verleiden,
partner zoeken en na de paring eitjes leggen en uitbroeden. Omdat het nog fris is
kunnen we veel van dit gedrag vlak bij huis - bij een voedertafel - waarnemen. Mooi om
te zien is dat sommige soorten in het voorjaar op een andere manier vliegen, ze zitten
elkaar echt achterna en elke bocht van de vooraan vliegende vogel wordt gevolgd.
Vooral koolmezen en pimpelmezen vliegen vaak zo en die komen veel in je tuin.
Er was een tijd dat ik geen vogels hoorde, wel zag ik ze soms. Ik kende toen alleen de
gaai. Een opvallend gekleurde vogel die ik vaak - fietsend naar mijn werk - in de
bosranden zag. Plaatsen waar ik ze ook nu zie, maar ook soms in mijn tuin. Het zijn
1
druktemakers, lawaaimakers, maar ik heb er een zwak voor. Deels juist oor dat lawaai
maken, in het bos werkt het zo dat zij andere vogels attent maken op (mogelijk)
gevaar. Mooi, een dergelijke, waakzame vogelboswachter. Zelfs als hij gaat roepen dat
"ik" in het bos ben. Wij kunnen vogels verontrusten. Ook dat hoort bij het "mens in de
natuur zijn".
Naar vogels gaan luisteren is een verrijking van je leven. Als je eenmaal vogels gaat
horen snap je niet dat het eerst "een gesloten boek was". Er zijn veel hulpmiddelen om
de verschillende geluiden te leren horen (Cd's, internet, smart Phone), ook een
ervaren natuurgids kan je bij de meeste geluiden helpen. Vooral 's ochtends, als de
vogels wakker zijn en de dag verwelkomen door luid contact te zoeken met elkaar en
hun territorium ook weer op deze dag te verdedigen, kun je veel horen en vaak ook
zien.
Lente en mensen
Lente betekent voor mensen doorgaans iets anders dan voor vogels. Voor mensen is
de betekenis van lente nu weer heel anders dan vroeger. Vroeger raakten huizen door
het toenmalige stoken sterk vervuild en vond op een gegeven moment de
voorjaarsschoonmaak plaats. Hierna werd er simpelweg niet meer gestookt, ook al
werd het daarna nog koud. Er wordt nu nog weinig zo gestookt (met dank aan de
prettige C.V. ) en dat maakt een voorjaarsschoonmaak minder urgent.
Heb je een moestuin dan is het voorjaar intensief, de grond schoonmaken, wieden,
zaaien, compost geven enzovoort.
Geen tuin (of een rustig tuintje), dan kan elke mooie dag ons uitnodigen om naar
buiten te gaan, een frisse neus en vooral vitamine D te halen.
Vitamine D heet bij Bomen en Mensen Vitamine Groen en "dat is buiten te doen".
De term "lentekriebels" wordt ook vaak gebruikt. Als je in de winter meer binnen was
verwelkom je vast het voorjaar met zon, geluid en een andere energie. Alles komt
simpelweg weer tot leven, jouw kriebels zijn daar een uiting van.
Vitamine Groen is buiten te doen.
Buiten zijn, wandelen, frisse lucht en vitamine groen maken hoofden rustig, soms
verdwijnt stress of wordt minder. Een stijf lichaam
wordt soepeler door simpelweg te gaan wandelen.
Veel mensen blijven vaak binnen en vervoeren
zich binnen (auto, OV). De gevolgen voor de
gezondheid zijn divers. Omdat er doorgaans veel
op iedereen afkomt (digitalisering speelt daarin
een grote rol, we zijn vaker online dan offline) zijn
veel mensen mogelijk continu overbelast. Deels
kun je het zelf oplossen. Een bekend gegeven is
dat mensen die veel fietsen minder verkouden zijn.
Maar dit is niet voor iedereen mogelijk
(reorganisatie van werkplekken t.o.v. woonplekken zou zeer welkom zijn). Maar een
lunchwandeling voor jezelf organiseren is een goede optie. Probeer dat eens uit
komend voorjaar en voorzomer.
2
Op de Bomen en Mensen website vind je een kopje Vitamine Groen meer over dit
onderwerp. Ieder kan een wandeling (alleen of met een groep, de prijzen verschillen
uiteraard) onder dit thema aanvragen. Samen geven we dan invulling aan de wensen
en het gebied. Bomen en Mensen vindt het belangrijk de beleving naar voren te halen,
je zintuigen te gebruiken. Leren dat de eik een eik is vanwege een trosje eindknoppen
is handig, maar geen 1e doel. Het doel ligt meer in het ontdekken dat eikenknoppen nu
langzaam van kleur veranderen, dikker worden. Je ziet (beleeft) de lente en de zomer
in deze knop. En misschien voel je dan de lente en zomer in jou groeien en tot leven
komen. Ik kan je helpen bij vogelgeluiden die natuurlijk ook Vitamine Groen zijn.
Samen naar buiten, wandelen, de ochtend en de vogels beleven. Het zal je een mooie
lente en voorzomer geven. Misschien valt alle stress van je af en kun je andere
hulpmiddelen in de kast laten (van pillen tot raadgevers). Vitamine Groen is:
"Zelfzorg".
Lente in het bos.
De meeste bossen worden van onder naar boven groen, de eerste groene planten zie
je op de bodem, o.a. speenkruid, bosanemoon, klaverzuring, bosviooltjes. Daarna zie
je knoppen komen in struikjes als blauwe bosbes. De fotosynthese van deze
wintergroene struik gaat altijd door, in de winter wel op een laag pitje (er is minder
licht) maar nu in het vroege voorjaar, met het langere licht en de weer actieve
sapstroom zie je met de week de hele lichtgroene knoppen zwellen. Beetje afhankelijk
van het weer zullen ze begin april bloeien en dat is bijzonder mooi. De bloei gaat vaak
door tot in juni, de vruchttijd wordt dus gespreid, vanaf eind juni kun je rijpe bessen
vinden. Ze hebben prachtige klokjesachtige bloemen, wit met zweem roze. Op de foto
hieronder (publiek domein wikipedia) zijn ze al vrij ver ontwikkeld.
De (hogere) struiken en bomen worden als laatste groen. Meestal zitten we dan in mei.
Sommige soorten zijn echter ook vroeg, zoals de vlier en de kamperfoelie.
3
Bij de cursus "lente in het bos" gaan we de bomen in de bossen ontdekken. Op
woensdagmiddag (vanaf 18 maart) in de omgeving van Groesbeek-Mook-NijmegenGennep-Berg en Dal.
Overige data http://www.bomenenmensen.nl/index.php?TableName=menu08
Je ontdekt waarom bomen staan waar ze staan, welke bijzonderheden er van een
boom bekend zijn, hoe groei precies gaat, waaraan je een lijsterbes kunt herkennen
enzovoort. Bij sommige bomen horen spannende verhalen die verteld kunnen worden.
Mogelijk ontdekken we wat er rond bomen vliegt, welke soorten vogels, insecten en
dieren in bomen wonen. Elke boom is 'n huis voor andere soorten. En elke boom laat
een stukje van het bos zien, maar nooit op die plek het hele bos. Maar toch kun je door
de bomen het bos leren zien.
Komende april en mei kun je Bomen en Mensen uitnodigen voor ochtend (of
avondwandelingen) waarbij vogels (en andere dieren) centraal staan. Bel gerust op.
Maak een groepje van circa 4-6 mensen, dan is het betaalbaar.
Volg mijn twitter account @bomenenmensen, dan "hoor" je eventuele
nieuwe activiteiten "getweet" worden.
De volgende nieuwsbrief - met daarin de agenda voor de
vuurvliegjestochten - zal 2e helft mei verschijnen.
Ander nieuws
Een groepje mensen in mijn regio, "Bosrijk" geheten, praat al twee jaar over de wens
om meer "echt oud bos" (meer dan honderd of tweehonderd jaar oud te laten
ontstaan). In onze regio was vroeger veel bos, dat bos heette toen "Ketelwald". Onder
mijn naam en de noemer "een oeroud woud herstellen" dingen wij (Bosrijk) mee naar
de Pluk van de Pettefletprijs om met dat geldbedrag in ieder geval de 1e
informatievoorziening hierover te kunnen opstarten.
Als je wil kun je op ons stemmen, dat kan tot 1 maart.
http://www.gnmf.nl/site/Nieuws/?item_id=462.
Er zijn ook 9 andere (interessante) projecten ingediend.
Hartelijk dank als je dat doet. En lees het ook als een uitnodiging om in deze regio te
komen wandelen en de natuur te beleven. Het oosten is voor sommigen "de
provincie", zoals voor het oosten het westen "de stad en de cultuur is". Over en weer
kunnen we de verschillende regio's bezoeken en genieten van natuur- en
cultuurdiversiteit.
Groeten en een fijn voorjaar en voorzomer toegewenst met veel
Vitamine Groen, alleen, met anderen of met Bomen en Mensen.
©Bomen en Mensen lente 2015
4

Download Report