Verdringing? `Hier is nog nooit een bus geweest`

Verdringing? 'Hier is nog nooit een bus geweest'
Maken mensen met een WW-uitkering zich schuldig aan 'werkverdringing' als ze tijdelijk, om
werkervaring op te doen, aan de slag gaan als vrijwillige chauffeur op een buurtbus? Het ene
kantoor van uitkeringsinstantie UWV vindt van wel en dreigt met korting op de uitkering, het
andere vindt het prima.
Zelfs binnen één zogeheten concessiegebied voor het openbaar vervoer, zoals in het gebied ten
noorden van Amsterdam, oordelen regiokantoren van het UWV verschillend. Dit kwam donderdag
in Zaandam tot uiting tijdens een conferentie van buurtbusverenigingen.
Buurtbusvereniging Waterland, in oprichting, zegt in de problemen te komen nu een aantal WW'ers
geen toestemming krijgt kosteloos als chauffeur te werken. 'Een grote ergernis', vindt voorzitter
Lou Bommer van die vereniging. 'Hoezo werkverdringing? Wij gaan dorpen bedienen waar nog
nooit een bus is geweest!'
'Vrijwilligerswerk'
In de nabije omgeving, zoals in de Beemster, staat het UWV weer wél toe dat mensen met een
WW-uitkering als vrijwillig buschauffeur aan de slag gaan. In andere regio's worden mensen die in
de bijstand zitten soms verplicht dit soort 'vrijwilligerswerk' te doen.
Vorig najaar zei minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) nog in antwoord op Kamervragen van de
SP dat het UWV één lijn moet trekken als het gaat om vrijwilligerswerk en buurtbussen. Hij zegde
toe daarover in overleg te gaan met de uitkeringsinstantie.
Buurtbussen met vrijwilligers achter het stuur winnen aan populariteit nu er wordt bezuinigd op het
openbaar vervoer. Meer dan tien procent van de buschauffeurs is vrijwilliger. Vakbonden willen dat
die ontwikkeling een halt wordt toegeroepen. Zij klagen over werkverdringing.
Verplichte alternatieven
De verleners van ov-concessies, provincies en stadsregio's, verplichten vervoersbedrijven met
alternatieven te komen voor onrendabele buslijnen. Vaak mondt dat uit in een buurtbus met
vrijwilligers. Zo bracht de provincie Utrecht vorige week een deel van het busvervoer op de markt
(voor de periode december 2016-december 2023) die geïnteresseerde vervoersbedrijven noopt tot
samenwerking met particulier initiatief.
Meer dan honderd buurtbussen
Connexxion, nu nog belast met het busvervoer in Utrecht, exclusief de stad en directe omgeving,
heeft meer dan honderd buurtbussen rondrijden in landelijk gebied, zo vertelde een woordvoerder
van dat bedrijf gisteren in Zaandam. De vervoersbedrijven stellen het materieel ter beschikking,
bepalen mede waar de haltes komen en laten de rest van het werk over aan vrijwilligers.
De bus met een vrijwilliger achter het stuur rukt ook op in stedelijk gebied. Zo is het de bedoeling in
de Drentse steden Meppel en Hoogeveen buslijnen op onrendabele uren te vervangen door
buurtbussen met vrijwilligers.
© Volkskrant 20 februari 2015 – Marcel van Lieshout