Downloaden - De Vrije Gemeente

februari - mei 2015
jaargang 3 3 , n r . 2
Vrije Gemeente
Johannes Vermeerstraat 19
1071 DK Amsterdam
Programmagids
SCHOOL VOOR
februari 2015
Telefoon 020 676 44 10
[email protected]
www.vrijegemeente.nl
WIJSHEIDSTRADITIES
IN DEZE GIDS:
Mystieke Filosofie in het
Westen (serie II)
1
MYSTIEKE FILOSOFIE IN HET
WESTEN (SERIE II)
Russische beschaving - De
psyche van een wereldmacht (lezing, cursus en
recital)
2
(RENAISSANCE
Stoomcursus Luisteren
naar de Johannes Passion
3
Podium Vrije Gemeente
3
Meditaties &
Zondagslezingen
4
T/M HEDEN)
In het tweede deel van de serie ‘Mystieke
Filosofie in het Westen’ maken we kennis
met inzichten en visioenen over de aard
van de werkelijkheid van westere mystieke
filosofen vanaf de zestiende eeuw tot vandaag.
schappelijke bevindingen ontstaan nieuwe
ideeën over oneindigheid en over de menselijke psyche. Mystieke filosofen, veelal geïnspireerd door een vorm van Platonisme, beïnvloedden meer gevierde denkers zoals Schelling, Hegel en Kant.
In de Renaissance heeft de mystieke filosofie
een stevige basis gekregen dankzij de vertalingen van antieke werken. Er zijn nog wel
steeds spanningen met gevestigde vormen
van christendom en ook met een in deze tijd
opkomende wetenschappelijke visie zal zich
discussie en kruisbestuiving ontwikkelen.
Ideeën uit de alchemie worden verwerkt in
systemen waarin ontwikkeling, zowel van de
natuur als van de mens, gezien wordt als een
evolutionair proces.
De cursus is verdeeld in drie blokken van elk
twee colleges. Elk blok is afzonderlijk te boeken. De cursus wordt gegeven door drs Joyce
Pijnenburg.
Aanmelden kan via de inschrijfkaart of via de
website. Na inschrijving ontvangt u automatisch een bevestiging en na enkele dagen een
factuur.
De eenheid van het mannelijke en vrouwelijke
in de natuur en de mens is een veelvuldig
terugkerend ideaal. En op basis van weten-
E-mailnieuwsbrief
Op de website kunt u zich
aanmelden voor de gratis
e-mailnieuwsbrief. U wordt
dan regelmatig op de hoogte
gehouden van nieuws en
aankondigingen.
Data
Onderwerpen
1e blok:
5 en 12 maart 2015
15e-16e eeuw: Verbeelding en wetenschap: Paracelsus,
Agrippa von Nettesheim, Giordano Bruno
2e blok:
19 en 26 maart 2015
17e-19e eeuw: Christelijke theosofie en Romantiek:
Jacob Boehme en zijn invloed op het Duitse en Franse
denken
3e blok:
2 en 9 april 2015
19e-20ste eeuw: Nieuwe vormen van Platonisme,
channelling en literatuur
Docente: drs Joyce Pijnenburg
Locatie: Vrije Gemeente, Johannes Vermeerstraat 19, Amsterdam
Tijden:
19.30 - 22.00 uur
Kosten: Gehele serie: 112,50 (incl. korting)
Per blok van twee hoorcolleges: 50,- (excl. korting leden/donateurs,
incl. lesmateriaal en koffie/thee).
© De Vrije Gemeente 2015
Vrije Gemeente, sinds 1877
Centrum voor vrije religie en levensbeschouwing
GidsVG_voorjaar 2015P
pagina 1
woensdag 28 januari 2015 10:34
Magenta
Cyaan
Zwart
Geel
Pagina 2
Workshops
R U S S I S C H E B E S C H AV I N G
EEN ONDERZOEK NAAR DE PSYCHE VAN WERELDMACHT
Docente en
pianiste:
Drs Sara
Crombach
WORKSHOP
Cursusnummer: 15-500-AD
Data: donderdagavonden 5, 12
en 19 februari 2015 (20.0022.00 uur)
Cursusgeld: € 65,-
Eeuwenlang al wekt Rusland grote fascinatie bij de westerse mens, en deze fascinatie is in
moderne tijden zeker niet minder geworden. Poetins klaarblijkelijke terugkeer naar het imperialisme en de hybris van weleer brengt bij vriend en vijand grote consternatie teweeg.
Kunnen wij in de grootse, en vaak bloedige,
geschiedenis van Rusland de wortels terugvinden van de moderne psyche van deze grootmacht? En op welke wijze hebben de Russische kunstenaars, schrijvers, componisten,
deze psyche verwoord en bezongen?
In deze driedelige cursus wordt een poging
ondernomen om deze en andere vragen te
beantwoorden. De luisteraar wordt meegenomen op een reis door het prisma van de veelbesproken ‘Russische ziel’, aan de hand van
geschiedenis, literatuur en muziek.
Belangrijke thema’s die aan bod zullen komen
zijn:
• De ambivalente relatie tussen Europa en
Rusland
• Het 19de-eeuwse debat tussen Slavofielen
en Westerlingen
• Ruslands Messianistische aspiraties
• De interactie tussen politiek en kunstenaars
De zondagochtendlezing van 1 februari 2015
is een voorbeschouwing op deze cursus.
RECITAL
Cursusnummer: 15-550-AD
Zondagmiddag 1 maart 2015
Aanvang: 16.00 uur
Toegangsprijs: € 17,50
PASSE-PARTOUT
Cursus en Recital: € 75,-
INTRODUCTIELEZING
Zondag 1 februari 2015, 11.00
Ilja Jefimovitsj Repin: De Wolgaslepers, 1873
R E C I TA L S A R A C RO M BAC H
Op 1 maart 2015 verzorgt Sara Crombach, bij wijze van
afsluiting van de serie ‘Russische beschaving’, een recital.
Op het programma staan:
Borodin:
Tsjaikovski:
Lyadov:
Lyapunov:
Rachmaninov:
Rachmaninov:
Im Kloster (uit: Kleine Suite voor piano)
Lied van de leeuwerik (maart); Barcarolle
(juni); Herfstlied (oktober) - uit: Seizoenen
voor de piano
Trois Morceaux, opus 57: Prelude, Valse,
Mazurka
Nocturne in Des gr.t., opus 8: Andante
Spianato
Prelude in gis kl.t., opus 32. 12
Elegie in es kl.t., opus 31
Wie en de cursus en het recital wil bijwonen, kan een
passe-partout aanschaffen
(75 euro).
Dit passe-partout biedt toegang tot zowel de cursus als
het recital.
Het is natuurlijk ook mogelijk
alleen kaarten te reserveren
voor het recital via:
vrijegemeente.nl/concerten
PAUZE
Moessorgski:
De Schilderijententoonstelling
Jaargang 33, nr. 2
GidsVG_voorjaar 2015P
pagina 2
woensdag 28 januari 2015 10:34
Magenta
Cyaan
Zwart
Geel
Pagina 3
Workshops & Podium VG
L U I S T E R C U R S U S J O H A N N E S PA S S I O N
Is de Johannes Passion het kleinere broertje van de Matthäus Passion? Govert Jan
Bach laat in zijn nieuwe Luisterboek horen
dat daar geen sprake van is. De Johannes
Passion ging aan de Matthäus Passion
vooraf en was als het ware diens wegbereider.
Meteen is de Johannes Passion ongehoorde
muziek in de tijd van ontstaan. Zo heftig,
dramatisch en treffend was er nog door
niemand in Bachs tijd Passiemuziek geschreven. Met minder middelen dan in de Matthäus Passion weet Bach het verhaal van
Johannes, dat al zo verschilt van dat van de
Matthäus, in zijn kern te raken en zo te toonzetten dat velen de Johannes verkiezen boven
de Matthäus. Door het verhaal van Johannes
duurt deze muziek een uur korter en is de
toon minder beschouwend maar psychologischer van aard. Dat resulteert in kortere maar
wonderschone aria’s. Maar in de felheid van
de koren en in de diepgravende dialogen tussen Jezus en Pilatus, ontpopt Bach zich als
PODIUM VG
een waar genie. Het is zowel spannende muziek met het karakter van een rechtbankdrama alsook een troostende Passion met een
helend effect op de luisteraar.
De spiritualiteit die Bach hier ontvouwt is
anders dan die van de Matthäus. Zij is beschouwelijker, meditatiever. Het is een inwijdingsweg waarin Bach ons vraagt om wel het
lijden van Jezus te zien, maar ons er niet mee
te identificeren. Dat is een feite een meer
boeddhistische opvatting van het omgaan
met emoties. Identificatie is psychologisch
gezien een afweermechanisme. De Matthäus
is in die zin veel romantischer: daar wordt de
identificatie met het lijden en de eigen zonde
juist uitvergroot in smartelijke aria’s. Dat viel
goed in de tijd na Bach en droeg bij aan de
populariteit van de Matthäus Passion. De
Johannes Passion past eigenlijk juist beter in
onze tijd.
Bijna zeven eeuwen na zijn sterfdag geniet
Meister Eckhart (ca. 1260 – ca. 1327) meer
belangstelling dan ooit tevoren. Niet alleen
christenen, maar ook boeddhisten, atheïsten en mensen die op hun eigen wijze invulling geven aan hun spirituele weg beschouwen Meister Eckhart als een belangrijke gids bij hun zoektocht.
Na elke zondagslezing is er in de Vrije
Gemeente gelegenheid om met elkaar
dieper in te gaan op bijbelse bronteksten.
De ervaring heeft ons geleerd dat door de
inbreng van de deelnemers, ieder met een
eigen kijk en invalshoek, een tekst tot
leven kan komen.
Eckhart verliet in zijn tijd al de
gebaande wegen en schiep zelfs
nieuwe woorden en begrippen om
het eigenlijke tot uitdrukking te
kunnen brengen. Hij had een voorliefde voor paradoxen om zijn
toehoorders aan het denken te
zetten en schreef zijn preken en traktaten in
de volkstaal.
Voor diegenen die op en dieper niveau kennis
willen maken met deze denker en leermeester
is een leesgroep opgericht. Doel van de leesgroep is om ons te verdiepen in, en te laten
inspireren door, Eckharts preken en traktaten
via studie, contemplatie en gesprek.
Deelnemers aan de leesgroep worden verzocht de uitgave van C.O. Jellema (Meister
Eckhart, Over God wil ik zwijgen, Historische
uitgeverij Groningen, 2010) van tevoren aan
te schaffen.
Daarbij is het soms bevrijdend de tekst
eerst in een historische context te
plaatsen. Dat is dan nog ‘hoofdwerk’.
Maar de interpretatie van de tekst gebeurt intuïtief, vanuit het hart.
Zo wordt het lezen van deze bronteksten iets van hoofd en hart, waarbij
het accent ligt op wat de tekst je intuïtief
doet.
GidsVG_voorjaar 2015P
pagina 3
Datum: vrijdag 27 maart 2015
(10.30-16.30 uur)
Cursusgeld: € 65,-
Het nieuwe Luisterboek
Johannes Passion (boek + 2
cd’s) van Govert Jan Bach is
vanaf februari te verkrijgen in de
boekhandel. Prijs: € 19,95
:: LEESGROEPEN
LEESGROEP INTUÏTIEF BIJBEL LEZEN
P r og r am m ag i d s
Cursusnummer: 15-600-AD
In deze stoomcursus gaan we met beeld en
geluid door die prachtige (en veel kortere)
Johannes Passion heen.
LEESGROEP MEISTER ECKHART
Frequentie: elke eerste maandag van de maand
Tijden: 20.00-22.00 uur.
Opgave vooraf niet nodig
Docent:
drs Govert
Jan Bach
Opgeven voor deze bijeenkomst is niet nodig.
Je hoeft ook niet iedere keer aanwezig te zijn.
Per keer kun je beslissen of je mee wilt doen.
Op de website staat vermeld welke tekst er
voor een eerst-volgende bijeenkomst wordt
gelezen.
Frequentie: elke eerste en derde zondag v/d maand
Aanvang: 13.00 uur
Begeleiding: Ojas de Ronde of Alla Avilova
Opgave vooraf niet nodig
Jaargang 33, nr. 2
woensdag 28 januari 2015 10:34
Magenta
Cyaan
Zwart
Geel
www.vrijegemeente.nl
Meditatie & Zondagslezingen
MEDITATIE IN DE VRIJE GEMEENTE
Meditatie
Elke tweede en vierde zondag
van de maand van 11.00–12.00
uur
Elke woensdagavond van 20.00
tot 21.00 uur
Entree is gratis, een vrijwillige
bijdrage is welkom.
Opgave vooraf niet nodig
Zie ook:
vrijegemeente.nl/stiltezoekers
of stuur een berichtje naar:
[email protected]
Elke woensdag en elke tweede en vierde
zondag van de maand komt onze meditatiegroep bijeen. We mediteren niet volgens
een bepaalde methode of techniek.
Gaandeweg hebben we onze eigen vorm
gevonden, een vorm waarbinnen eenieder
kan mediteren op de manier die hij of zij
verkiest.
Er wordt niets van je verwacht, je hoeft alleen
maar te gaan zitten en te ondergaan wat er
gebeurt. Want dat is het bijzondere: er gebeurt altijd iets. Stilte heeft een wonderlijke
uitwerking.
Je bent van harte welkom om de meditaties
bij te wonen. Je kunt meedoen zonder aankondiging vooraf. Na afloop drinken we desgewenst een kopje koffie of thee en praten
nog wat na. Voorkennis van of ervaring met
meditatie is niet vereist.
Zondagsmeditaties
Op de tweede en vierde zondag beginnen we
om elf uur in de ochtend en zitten dan een
uur lang in stilte bij elkaar. In een kring, met
in ons midden een kaars. We mediteren niet
volgens een bepaalde methode of techniek.
Gaandeweg hebben we onze eigen vorm gevonden, een vorm waarbinnen eenieder kan
mediteren op de manier die hij of zij verkiest.
Woensdagavondmeditaties
De woensdagavondmeditaties beginnen om
acht uur met een moment van contemplatie
rondom enkele dichtregels. Na de korte contemplatie openen we de meditatie. We zijn
dan een uur in stilte samen. Na afloop is er
gelegenheid voor het uitwisselen van ervaringen. Je kunt natuurlijk ook in stilte weer vertrekken. Meditatiekussens en stoelen zijn aanwezig.
De deur van ons gebouw aan de Johannes
Vermeerstraat 19 gaat een kwartier voor aanvang open. Meer informatie en een overzicht
van komende meditaties zijn te vinden op de
website. Kijk hiervoor op:
www.vrijegemeente.nl/stiltezoekers
ZONDAGSLEZINGEN
Datum
Spreker/Spreekster
1 februari 2015
Drs Sara Crombach over: Russische beschaving – een onderzoek naar de psyche van een wereldmacht
15 februari 2015
Toegang € 6,- (leden gratis).
Opgave vooraf niet nodig
Dr Victor Kal over: De twee gezichten van het regime. Over de
roman Het proces van Franz Kafka.
1 maart 2015
Zie ook:
vrijegemeente.nl/lezingen
Dr Miriam van Reijen over: Benedictus de Spinoza over de
smalle weg naar ‘de gelukzaligheid die bestaat in de liefde tot
god welke uit het intuïtieve weten voortspruit’.
15 maart 2015
Drs Govert Jan Bach over: De Johannes Passion
3 & 5 april 2015
‘De visioenen van Scriabin’. M.m.v. Bernd Brackman en Maurice van Schoonhoven (piano), Sara Crombach en Elte Rauch
(teksten). Meer info op de website
19 april 2015
Dr Wessel Stoker over: Apocalyps in kunst
Zondagslezingen
Elke eerste en derde zondag van
de maand van 11.00–12.00 uur.
GidsVG_voorjaar 2015P
pagina 4
woensdag 28 januari 2015 10:34
Magenta
Cyaan
Zwart
Geel