bekijk de boekbespreking DSM-5 voorbij!

De DSM-5 voorbij!
PERSOONLIJKE DIAGNOSTIEK
IN EEN NIEUWE GGZ
Jim van Os
Hoofdlijnen
• Deel 1: de stand van zaken in de geestelijke gezondheidszorg en hoe
het zover gekomen is:
• Ontstaan DSM en consequenties voor de praktijk
• DSM en GGz in Nederland
• DSM en commercie en wetenschap
• Deel 2: voorbij DSM naar een vragende diagnostiek
HST 1: DSM en de praktijk van de
Psychiatrie
• DSM ordent op grond van symptomen in categorieën, maar:
• De combinatie van symptomen is altijd persoonlijk
• De zorgbehoefte ook
• DSM geeft een denkrichting, geen vastomlijnd ziektebeeld
• Toch is dat wat vaak gebeurt: iemand heeft een ziekte en de
bijbehorende behandeling staat vast  DSM wordt meer leidend dan
de persoonlijke variatie rechtvaardigt  persoon verdwijnt in de DSM
• Diagnostiek hoort te zijn: persoonlijk en ecologisch
HST 2: DSM en de wereld van de Nederlandse
GGZ
Beweging in begin jaren 90
• Hulpverleners: inhoudelijke vernieuwing  elan en initiatieven
• Organisaties: fusiedrift  beheersing
• Overheid en zorgverzekeraars: marktwerking  DBC’s o.a. als
sturingsmodel
• Gevolgen o.a.:
•
•
•
•
Botsing van intenties; frustraties
Opstuwing van hulpvraag
Explosieve ggz
Beheersingsdrift
HST 3: DSM en commercie
• GGz: veel diagnoses = veel declareren
• Zorgverzekeraars: minder diagnoses = minder uitkeren
• Farmacie: ruime diagnoses = ruim voorschrijven
• Juridische praktijk, uitgevers, academische wereld,
patiënten- en familie lobby’s en meer.
HST 3: DSM en wetenschap
• Vooruitgang in hersenwetenschap  psychiatrische aandoeningen
hersenziekten (wow-factor)
• Conceptuele zwakte: betekenis en verband met klachten niet helder
•  aandoeningen slecht beloop: biologisch  geen aandacht voor
psychosociale omstandigheden, ervaringen; aandoeningen beter
beloop: psychosociaal
• Bestuurt ons brein ons? Wie/wat bestuurt ons brein?...
HST 4: voorbij DSM: naar een vragende
diagnostiek
• Categoriale diagnostiek  dimensionele diagnostiek: symptomen
‘ziekte’ staan altijd in een continuüm met ‘gezond’.
• Categoriale diagnostiek  door de categorieën heen: angst kan wél
met psychotische ervaringen.
• Ernstige psychiatrische aandoeningen zijn wél (ook) gerelateerd aan
de omgeving
Uitgaan van menselijke variatie
Vragende diagnostiek; je weet het meeste niet
VRAGEN voor diagnostiek en behandeling
1. Wat is er met je gebeurd? Eigen verhaal
2. Wat is je kwetsbaarheid en weerbaarheid? persoonlijke mix en zelf
kwantificeren met de Psymate. Uitvragen leidt tot passende
behandeling meer dan vanuit het ziektedenken
3. Waar wil je naar toe? Uitgangspunt: herstel kan
4. Wat heb je nodig? Uitgangspunt: dat weet je zelf
Een nieuwe GGz, wie is aan z?
• Huidige financieringsstructuur loopt vast en biedt inhoudelijk
onvoldoende
• Toekomst: zelfmanagement in goede samenwerking met een mix van
face-to-face contacten en mHealth en eHealth. De laatste vanuit een
centrale e-GGz
• Dit zijn voorwaarden voor de ontwikkeling van ‘herstelgedrag’ van
mensen met psychische ontwrichting (eigen verantwoordelijkheid)
• Financiering op regiobudget op epidemiologische grondslag
• Vanuit een regionaal zorgnetwerk
Nieuwe kaders?
• Van weten naar niet weten
• Van ziekte denken naar functie denken
• Van zorgen voor naar zorgen met
• Kader van diagnoses  kader van persoonlijke functies?
Open Dialogue
Zien we in Open Dialogue een kader?
Zo ja, welk kader?

Download Report