Oppervlakte van GGO-gewassen blijft toenemen

VIB informeert
Oppervlakte van GGO-gewassen blijft toenemen
181,5 miljoen hectare aan GGO-gewassen in 2014
28 januari 2015 - In haar jaarlijks rapport dat vandaag verscheen, meldt ISAAA dat er in 2014
wereldwijd 181,5 miljoen hectare aan genetisch gewijzigde (GGO-) gewassen geteeld werd. Dit
is een toename van 6 miljoen hectare in vergelijking met 2013. De GGO’s werden door 18
miljoen landbouwers geteeld, verspreid over 28 landen. In Europa zijn er vijf landen die GGO’s
telen op een areaal van 0,14 miljoen hectare (= 143.016 ha).
Bron: James C. (2014). Global Status of Commercialized Biotech/GM Crops: 2013. ISAAA Brief No. 49. ISAAA:
Ithaca, NY. (http://www.isaaa.org/resources/publications/briefs/49/). Publiek beschikbaar sinds 28 januari
2015.
Hoe is de situatie in Europa?
In Europa is op dit moment slechts één GGO-gewas toegelaten voor teelt: de insect-resistente
MON810-maïs. De Europese teelt van deze maïs is in 2014 met 3% gedaald ten opzichte van 2013 tot
een areaal van 143.016 hectare. Het kleinere areaal vindt haar oorsprong in een kleinere totale
aanplant van maïs in Spanje. Onder de Spaanse maïstelers is de GGO-maïs echter populairder dan
ooit: 31,6% van de in 2014 in Spanje geteelde maïs is GGO-maïs. Naast Spanje telen ook Portugal,
Tsjechië, Slovakije en Roemenië deze GGO-maïs. De MON810-maïs heeft genetische informatie
gekregen van de bacterie Bacillus thuringiensis (daardoor ook Bt-maïs genoemd) waardoor het
beschermd is tegen vraat van de Europese stengelboorder, een belangrijke belager van de ZuidEuropese maïsteelt. Van het insect-resistente MON810-kenmerk zijn meer dan honderd
verschillende maïsrassen op de Europese markt verkrijgbaar die door meer dan tien zaadbedrijven
worden aangeboden.
Tabel 1. MON810 teeltoppervlakte (in hectare) in Europa in 2012, 2013 en 2014 (op basis van James,
2014)
Land
2012
2013
2014
Spanje
116.000
136.962
131.538
Portugal, Roemenië, Slovakije, Tsjechië
13.000
11.051
11.478
In tegenstelling tot de beperkte Europese teelt van slechts één GGO-gewas, zijn 56 GGOtoepassingen toegelaten voor import in de EU en verwerking in voeding en veevoeding. Achttien
bijkomende dossiers werden al geëvalueerd door het Europees voedselveiligheidsagentschap EFSA
maar wachten samen al zes jaar en drie maanden op een Europese politieke beslissing.
Top 10 blijft ongewijzigd
Met 73,1 miljoen hectare, een oppervlakte vergelijkbaar met de grootte van België en Frankrijk
samen, blijven de Verenigde Staten de absolute nummer 1 in het telen van GGO-gewassen. Maar
voor het derde jaar op rij telen ontwikkelingslanden en opkomende economieën samen meer GGO’s
dan de geïndustrialiseerde landen. Na de Verenigde Staten is Brazilië het land met het grootste
areaal aan GGO-gewassen. Vergeleken met 2012, vergrootte Brazilië zijn GGO-oppervlakte in 2013
met 10%, in 2014 deed Brazilië er nog eens 5% bij. Ook in India blijft het GGO-areaal verder groeien
en werd een nieuw record van 11,6 miljoen ha insect-resistente katoen bereikt.
Het GGO-katoenareaal blijft ook stijgen in China en nam in 2014 93% van het totale katoenareaal in
beslag. De teelt van virus-resistente GGO-papaja’s (die ook geteeld worden in het Amerikaanse
Hawaii) steeg met maar liefst 50% tot een areaal van 8500 hectare. Ook in Afrika rapporteert ISAAA
gelijkaardige stijgingen. Zo steeg het areaal van insect-resistente GGO-maïs in Soedan met 46% tot
een oppervlakte van 90.000 hectare. In Burkina Faso en Zuid-Afrika bleef de GGO-teelt nagenoeg
gelijk.
1/3
Tabel 2. Top 10 van GGO-producerende landen (op basis van James, 2014)
Land
Areaal (miljoen ha)
1
VS
73,1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Brazilië
Argentinië
India
Canada
China
Paraguay
Pakistan
Zuid-Afrika
Uruguay
42,2
24,3
11,6
11,6
3,9
3,9
2,9
2,7
1,6
GGO-gewas
Maïs, soja, katoen, koolzaad, suikerbiet,
alfalfa, papaja, pompoen, courgette
Soja, maïs, katoen
Soja, maïs, katoen
Katoen
Koolzaad, maïs, soja, suikerbiet
Katoen, papaja, populier, tomaat, paprika
Soja, maïs, katoen
Katoen
Maïs, soja, katoen
Soja, maïs
Wereldwijd blijven soja (82% van alle soja is GGO), katoen (68%), maïs (30%) en koolzaad (25%) de
vier belangrijkste GGO-gewassen.
Voordeel voor landbouwers en milieu
Dat landbouwers wel degelijk de voordelen zien van de verbeterde gewassen blijkt uit de teelt van
de droogte-tolerante maïs in de Verenigde Staten. De GGO-maïs doorstaat periodes van droogte
zonder hierdoor aan opbrengst in te boeten. In 2013 werd deze GGO-maïs voor het eerst geteeld in
Noord-Amerika op een areaal van 50.000 hectare. Eén jaar later vervijfvoudigde dit tot 275.000
hectare. Opvallend is ook dat bijna 100% van de landbouwers die beslissen om GGO-gewassen te
telen dit het volgende jaar opnieuw doen.
Bangladesh, een van de kleinste en armste landen in de wereld keurde in 2013 de teelt van de
insect-resistente aubergine goed. In 2014 werd deze GGO-aubergine door 120 landbouwers geteeld
op een totaal van 12 hectare waardoor het insecticidegebruik daalde met naar schatting 40%.
De bovenstaande voordelen voor landbouwers en milieu zijn geen uitzondering. Twee onderzoekers
van de universiteit van Göttingen (Duitsland) maakten recent een overzichtsanalyse van 147 studies
gepubliceerd over de laatste 20 jaar. Uit die meta-analyse blijkt dat de geteelde GGO-gewassen
gezorgd hebben voor een verminderd pesticidegebruik van 37%, een verhoogde oogstopbrengst
van 22% en een 68% hoger inkomen voor de landbouwer. Deze cijfers variëren wel afhankelijk van
de regio, het gebruikte gewas en GGO-eigenschap.
Welke nieuwe toepassingen en teelten kunnen we verwachten vanaf 2015?
De herbicide-tolerante en insect-resistente gewassen zullen in 2015 de GGO-markt blijven
aanvoeren. Er dienen zich echter meer en meer nieuwe kenmerken maar ook nieuwe gewassen aan.



Indonesië ontwikkelde het eerste droogte-tolerant suikerriet. De goedkeuring voor het
telen ervan in Indonesië is er al sinds 2014 maar op de toelating voor het gebruik in de
voeding is het nog wachten. In 2014 werd 50 hectare aangeplant ter voorbereiding van de
verwachte commercialisatie in 2015.
Het Amerikaanse bedrijf Simplot ontwikkelde de Innate aardappel die eind 2014 werd
goedgekeurd voor commercialisatie in de Verenigde Staten. De GGO-aardappel geschikt voor
de versmarkt heeft twee extra kenmerken. Enerzijds is de aardappel minder gevoelig voor
stootblauw (zeg maar blauwe plekken als gevolg van vallen en kneuzingen), anderzijds
vormt de aardappel tot 75% minder acrylamide tijdens verhitting bij hoge temperaturen.
Acrylamide is een stof die op een natuurlijke manier gevormd wordt tijdens het frituren van
aardappelen en staat op de lijst van kankerverwekkende stoffen. De GGO-aardappel kan dus
beter tegen een stootje en de gefrituurde variant ervan is gezonder.
GGO-alfalfa met een verminderd ligninegehalte werd recent gedereguleerd in de
Verenigde Staten en wordt in 2015 in het veld verwacht. Alfalfa of luzerne is een
voedergewas en het vierde meest aangeplante gewas in de VS. Het verminderde lignine
zorgt voor een betere verteerbaarheid en stelt het afrijpen uit waardoor een hogere
2/3



opbrengst per hectare verkregen wordt.
Het Braziliaanse onderzoeksinstituut EMBRAPA ontwikkelde een virus-resistente GGO-boon
die goedgekeurd is voor teelt en waarvan commercialisatie verwacht wordt in 2016. De
GGO-bonen zijn ontwikkeld volledig onafhankelijk van de industrie en zullen ook op deze
manier ter beschikking gesteld worden.
Na vele jaren is het nog steeds wachten op de ‘gouden rijst’. Deze GGO-rijst heeft een
verhoogd proVitamine A-gehalte en kan ingezet worden tegen het vitamine A-gebrek in
Azië. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) lijden er 250 miljoen kinderen aan
vitamine A-gebrek. Per jaar worden als gevolg hiervan tot 500.000 van deze kinderen blind
en de helft van hen sterft binnen het jaar. Een portie van 150 g gouden rijst per dag zou dit
probleem kunnen verhelpen. Beschikbaarheid van gouden rijst wordt al jaren verwacht in de
Filipijnen maar zowel praktische als regelgevingtechnische obstakels blijven de introductie
vertragen.
Tenslotte voerden zeven Afrikaanse landen (Kameroen, Egypte, Ghana, Kenia, Malawi,
Nigeria en Oeganda) in 2014 verschillende veldproeven uit met uiteenlopende GGOgewassen: rijst, maïs, tarwe, sorghum, banaan, cassave en zoete aardappel. Er kan
verwacht worden dat één of meerdere van deze GGO-gewassen verder ontwikkeld zal
worden richting commercialisatie. Daarenboven werd het droogte-tolerantie kenmerk van
de maïs die nu geteeld wordt in de VS gedoneerd aan het WEMA-project wat staat voor
Water Efficient Maize for Africa. Dit publiek-privaat initiatief heeft als doel droogtetolerante maïs ter beschikking te stellen van kleinschalige landbouwers in Zuid- en CentraalAfrika. De maïs wordt verwacht in 2017.
Ter info: ISAAA (International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications) is een non-profit
organisatie tot vorig jaar geleid werd door Dr. Clive James, de auteur van het ISAAA-rapport Brief 49. ISAAA
stelt zich tot doel om kennis rond agrobiotechnologie ter beschikking te stellen. Het doet dat onder andere
met het jaarlijks rapport ‘Global Status of Commercialized Biotech/GM Crops’. De organisatie spant zich ook
in om praktische biotechnologische kennis te verspreiden in ontwikkelingslanden ten voordele van de lokale
kleinschalige landbouw. (Mission statement ISAAA: http://www.isaaa.org/inbrief/default.asp).
Contact
Wim Grunewald, expert agrobiotechnologie VIB - [email protected]
Meer info op www.vib.be/plantenbiotech
3/3

Download Report