projectregie masterplan olifantenverblijf planckendael

PROJECTREGIE MASTERPLAN OLIFANTENVERBLIJF PLANCKENDAEL
WATER, LICHT, LUCHT EN RUIMTE VOOR 10 INDISCHE OLIFANTEN
Opdrachtgever:
KMDA
Contactpersoon:
Linda Van Elsacker ([email protected])
Projectteam:
Koen Stuyven (projectleider)
Looptijd:
2006 – 2008
Bedrag:
20.549,00 € (excl. btw)
Samenwerking:
/
Educatie
Recreatie
Natuurbehoud
Cultuur-historie
Wetenschap
conservatie
Een kostendekkende organisatie
Projectgebied (L) en doelstellingen van de KMDA (R)
De KMDA leerde de noodzaak voor het opstellen van een projectdefinitie enerzijds uit de projectdefinitie met de Open
Oproep Masterplan Ommeganckstraat Zoo Antwerpen (VECTRIS),maar ook uit projecten die bij voorontwerp reeds
financieel de mist in gingen. Een zoo is immers een complexe organisatie: een kruising van een dierenziekenhuis met
een wetenschappelijk laboratorium, ondersteund door een ingewikkeld logistiek apparaat. Voor deze verschillende
doelstellingen zijn ook verschillende afdelingen verantwoordelijk. Voor men een architectuuropdracht kan beginnen,
moeten deze eerst op één lijn gebracht worden. Een ‘projectregie’ stroomlijnt dit proces.
De aanleiding was het opstarten van een kweekgroep voor Indische olifanten, een sterk bedreigde diersoort. Het was
logisch om het dierenverblijf in te passen in de zone ‘Azië’. Eerste doelstelling was ‘ruimte’ en vooral meer ruimte dan in
Antwerpen. Dierentuinen hebben immers een sterk internationaal netwerk en elke diersoort heeft een ‘stamboekhouder’
die waakt over het ‘genetische materiaal’, maar ook eisen stelt qua dierenwelzijn, waaronder oppervlaktenormen die
verder gaan dan de wettelijke bepalingen.
VISIEVORMING: VELE VERHAALLIJNEN IN EEN SAMENHANGENDE VISIE SAMENBRENGEN
Welke onderdelen van de huisstijl van Planckendael en zone Azië in het project moeten worden overgenomen?
Hier werden concepten verzameld op drie schaalniveaus: de zone Azië (circulatie, huisstijl van het gebied); de gebouwen
en de buitenperken (lay-out op het terrein, interne schikking, kijkrichtingen publiek, workflow dierenverzorging en
beheer, mogelijke edutainmentruimten); de technische aspecten (bv. deuren, afscherming ten aanzien van publiek,
VECTRIS CVBA
REFERENTIEFICHE PROJECTREGIE MASTERPLAN OLIFANTENVERBLIJF PLANCKENDAEL / 1
enrichmentvoorzieningen, afzonderingsruimten zoals bv. kraamkamer). Een belangrijk onderdeel van deze stap is het
analyseren van deze aspecten op basis van referentieprojecten.
Eerste schets inpassing dierenverblijf in omgeving aan de hand van luchtfoto
ONTWIKKELING SCENARIO’S EN VOORKEURSSCENARIO
De Barebeek werd als een natuurlijke scheiding benut voor de inplanting van de afzonderingsruimte voor de stier. De
binnen- en buitenvijvers en het rietzuiveringsveld werden gelinkt aan de omgeving van de beek.
Een tweede stringent element was het behoud en de bescherming van een waardevolle bomengroep. Ook het
beschermen van een aantal grote hoogstammen op het terrein bleek belangrijk, zowel omwille van natuurbehoud als
voor het behouden van een landschap.
Bijzondere aandacht werd ook besteed aan de route voor het publiek. De route werd opgevat als een avonturentocht met
af en toe een doorkijk op het terrein waarbij verschillende technieken werden gebruikt voor de veiligheidsvoorziening
tussen dieren en publiek.
Er werd een permanent waterzuiveringsysteem ontwikkeld voor de waterbassins. Een deel van dit proces gebeurt door
een rietveld. Het water van het dak van het olifantenverblijf bleek voldoende voor het aanvullen van de tekorten.
Ten slotte waren er aanbevelingen over de ontwerpopgave voor het gebouw. Het gebouw moest een zekere soberheid
hebben. Grote overspanningen mochten niet leiden tot een industrieel uitzicht, als referentiebeeld werden zelfs moderne
kerkinterieurs met houten draagconstructies geselecteerd.
Masterplan olifantenverblijf met pad over de Barebeek
VECTRIS CVBA
REFERENTIEFICHE PROJECTREGIE MASTERPLAN OLIFANTENVERBLIJF PLANCKENDAEL / 2

Download Report