WRM-68-2014-02 - VG

Wolkenridder
jaargang 68, april 2014
IT’S A PEOPLE BUSINESS
Dag diva! Afscheid
van de MD-11
Aan boord afval
scheiden is al
doodnormaal
Frederiek Filippo
“Wekelijks
beantwoorden we
35.000 vragen”
column
Colofon
Wolkenridder Magazine is een uitgave
van KLM Corporate Communications.
Wolkenridder Magazine is bestemd
voor alle KLM-medewerkers en
gepensioneerden. Wolkenridder Magazine
verschijnt om de maand
Uitgever
Joyce Veekman
Hoofdredactie
Frido Ogier
Moed en lef
O
p vele fronten vervult KLM een
voortrekkersrol. Het zit ons al
95 jaar lang in het bloed. In de
afgelopen periode heb ik velen
van u mogen spreken in het kader van de
Roadshow en ook in de komende periode
staan nog een aantal bijeenkomsten gepland.
Wat mij keer op keer opvalt, is de gedrevenheid en het elan die ik bij u zie. KLM is voor
u niet zomaar een werkgever. En juist de
betrokkenheid en trots waarmee u uw werk
doet, maken KLM tot dat bedrijf waarmee
we over vijf jaar het eeuwfeest gaan vieren.
Dat doet me enorm goed.
In deze editie van de Wolkenridder leest u
opnieuw over een aantal fraaie staaltjes van
ondernemingslust en pioniersgeest. Volgend
jaar doen we een aantal grote investeringen waaruit blijkt dat we met moed en lef
voorop durven lopen. De komst van de
Boeing 787 in 2015 betekent de verdere
verwezenlijking van een lang geleden ingezet
en uitgebreid vlootvernieuwingsprogramma.
Vernieuwing betekent ook het afscheid van
wat velen als een diva zijn gaan beschouwen:
de MD-11. In het openingsartikel komt
een aantal liefhebbers van dit gewaardeerde
toestel aan het woord.
Corporate Social Responsibility (CSR) is ondanks het economisch moeilijke tij een van
de speerpunten gebleven. En met dat beleid
hebben we inmiddels een duurzame goede
2
naam opgebouwd. Afvalvermindering en
recycling zijn belangrijke elementen van ons
CSR-beleid en de ambitie om daar nog meer
stappen in te zetten reikt ver. Ook hierover
meer in deze editie.
Ik zei het al, moed en lef liggen aan de basis
van ons bedrijf en ons voortbestaan. Pionieren: daarmee neem je soms risico’s, maar
onze vitaliteit en flexibiliteit hebben in het
verre én het recente verleden laten zien dat
we dat succesvol doen. Al meer dan negen
decennia lang!
Camiel Eurlings
President-directeur KLM
Eindredactie
MediaPartners Interne Communicatie,
Amstelveen
Concept & Realisatie
KLM Corporate Communications
MediaPartners Interne Communicatie,
Amstelveen
Artdirection en vormgeving
Esther Tji, Bianca van Hilst
Aan dit nummer werkten mee
Monique Beers, Janet Deibert, Inge Groot,
Paul Groothengel, Ellen Koedam, Daniëlle
Levendig, Renate Megens, Arie Meijer,
Tjitske Nijdam, Raem van Poppel, Elisabeth
Quarles, Gees-Ineke Smit
Druk
Wolkenridder Magazine wordt door RSGS
Utrecht gedrukt op papier van verantwoorde
herkomst, Core Uncoated FSC. De cover is
voorzien van een mat vernis op waterbasis
Copyright
Niets uit deze uitgave mag op welke wijze
dan ook worden verveelvoudigd zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming
van de uitgever en andere auteursrechthebbenden
Wolkenridder Magazine is also
available in English. Please contact
[email protected]
Correspondentieadres
Corporate Communicatie AMS/DR
Postbus 7700
1117 ZL Luchthaven Schiphol
(020) 649 21 16
[email protected]
Adreswijzigingen
KLM’ers in actieve dienst. Uitsluitend bij
de eigen personeelsfunctionaris
Adreswijzigingen gepensioneerden
Blue Sky Group
Postbus 123,
1180 AC Amstelveen
Abonnementen
Externen kunnen een abonnement op
Wolkenridder nemen.
Kosten: EUR 27,27
Aanvragen: 0900 – 22 65 263
(ABOLAND) of www.aboland.nl
Reageren
Uw opmerkingen en suggesties
zijn meer dan welkom. Mail naar
[email protected].
inhoud
4
NIEUWS
Charley Valette, Henk van der Lugt
en Barry Schuuring blikken liefdevol
terug op de magische MD-11.
8
7
OP DE WERKVLOER
Frederiek Filippo bezoekt
Annelieke Jansen op de
social media hub van
KLM-dochter Cygnific.
ONMISBAAR
Chito Garcia kan niet
zonder zijn
accuschroefmachine.
12
14
INTERVIEW
Leontine van Laarhoven
over de noodzakelijke
aanpassingen van
Europese wetgeving over
passagiersrechten.
ACHTERGROND
KLM is koploper in
het gescheiden
afval inzamelen
aan boord.
EN VERDER …
18
HIER WERK IK
Vincent Veldt werkt bij
KLM-dochter EPCOR op
Schiphol Rijk.
11wereldwijd
• Zuid-Afrika
• Nigeria
• Sint-Petersburg
• Quito & Guayaquil
20standplaats
Aruba
21ridderlijk
22personalia
wolkenridder magazine april 2014
3
De oude dame
verlaat de vloot
In oktober neemt KLM afscheid van de laatste MD-11. Het toestel
met de zo typerende derde motor in de staart is te duur in
onderhoud geworden en verbruikt relatief veel kerosine. Een
laatste groet aan deze diva onder de vliegtuigen van
gezagvoerder Charley Valette, grondwerktuigkundige Henk van
der Lugt en vliegtuigfotograaf Barry Schuuring.
FOTOGRAFIE HENK VAN DER LUGT, ANDRES BOLKENBAAS EN BARRY SCHUURING
4
V
liegen met de MD-11 is andere koek dan
met toestellen als de Boeing 777 of 747,
aldus Charley Valette. Sinds 1998 vliegt
hij op de MD-11. En dat ervaart hij elke
keer opnieuw als een aangename uitdaging. “Zie het
als een tussenvorm van de mechanische besturing en
de moderne, volledig computergestuurde besturing.
De MD-11 is een pilot’s aircraft. Het toestel was zijn
tijd ver vooruit en bovendien is het een mooi vliegtuig. De cockpit is behoorlijk ruim, met grote ramen.
Dat levert een geweldig uitzicht op; het is een groot
openluchtmuseum. Verder is het een behoorlijk stil
toestel en ook heel gezellig. Door de inrichting van de
cabine hebben we veel contact met de cabin crew. En
ik blijf het zeggen: het is een fantastisch toestel om te
besturen.”
hoofdartikel
“Het is een
fantastisch toestel
om te besturen”
Niet alleen vliegers zijn enthousiast over de
MD-11, ook onderhoudsvaklui lopen ermee
weg. Henk van der Lugt van het Vliegtuigonderhoud Platform: “Het toestel is vanuit een andere
filosofie gemaakt dan een Boeing of Airbus. Het
komt niet zo heel vaak voor, maar als je echt een
probleem hebt, vliegt de MD-11 gewoon niet.
Dan stopt ie er gewoon mee.” Het voordeel voor
Henk en zijn collega’s is de duidelijkheid die dat
schept. “Dat betekent dus wel dat een toestel
soms langer aan de grond staat dan we willen.
Het vinden van reserveonderdelen is ook steeds
moeilijker geworden en het op peil houden van
een voorraad niet meer haalbaar. Laatst hebben
we vijf dagen op een onderdeel moeten wachten. Al die tijd stond het toestel werkeloos toe te
kijken. Ik begrijp dat het toestel daarmee voor
KLM een grote kostenpost is geworden.”
Stalen kabels
Ook typisch voor de MD-11: het is een van
de laatste machines waar nog stalen kabels in
zitten. Van der Lugt: “Dat zijn onderdelen die
gevoelig zijn voor storingen. Toen de MD-11
net nieuw was voor KLM, duurde het wel even
voordat we hadden uitgedokterd welk onderdeel
welke klacht veroorzaakte. Inmiddels zijn we
daar zo achter.”
Het meest uitdagende in het onderhoud?
“Motor 2, de staartmotor”, aldus Van der Lugt.
“Soms is er een probleem in het startsysteem.
Dan kun je handmatig een klep openzetten die
lucht toelaat. Dat gaat met een hendeltje in de
staart, onder de motor. Ik heb wel eens meegemaakt dat het kabeltje van dat hendeltje naar de
klep gebroken was. Door zo’n betrekkelijk klein
defect kun je de motor niet meer starten. Dat
soort storingen heb je met de huidige generatie
toestellen niet meer.”
Hoe is het eigenlijk om met drie motoren te
vliegen? Voor Valette maakt dat het vliegen
makkelijker dan met twee of vier motoren. “Bij
de Boeing 747 en 737 bijvoorbeeld, zitten de
motoren onder de vleugels. Als je gas geeft, wil
de neus omhoog. Dat moet je corrigeren. De
staartmotor van de MD-11 compenseert dit
effect vanzelf. Qua vliegen is het toestel heel erg
in balans.”
wolkenridder magazine april 2014
5
hoofdartikel
“Een MD-11 is een
echte pilot’s aircraft
en zo mooi”
DE MD-11 IN
VOGELVLUCHT
1988-2000: bouw 200 MD-11’s.
10 januari 1990: eerste
proefvlucht van de MD-11 (de
opvolger van de DC-10).
3 november 1993: eerste MD-11
bij KLM afgeleverd: de Amy
Johnson.
25 april 1997: tiende en laatste
MD-11 bij KLM afgeleverd: de
Ingrid Bergman.
Het is duidelijk: in alle opzichten is de MD-11
een bijzonder toestel. Niet zo vreemd dus dat
zelfs buitenstaanders ervoor pleiten één toestel te
behouden. Barry Schuuring is sinds zes jaar fanatiek vliegtuigfotograaf. “Ik houd geen lijstjes bij
van wat ik allemaal zie. Mij gaat het puur om het
maken van mooie plaatjes.” En mooie plaatjes zijn
het (zie: www.facebook.com/BSAviations). Wat
hij zo bijzonder aan de MD-11 vindt? “Niet alleen
die derde motor. Het is het complete plaatje, de
vorm van het toestel.” Dat alle MD-11’s bij KLM
verdwijnen, vindt Schuuring jammer. Zo jammer
dat hij op internet een petitie is gestart om een
toestel in Nederland te houden. “Voor Aviodrome,
ergens in de buurt van Schiphol, op Soesterberg
of op het NDSM-terrein in Amsterdam. Dan kunnen liefhebbers het toestel blijven bezoeken.” Met
Aviodrome heeft Schuuring al gesproken. “Het is
helaas te kostbaar. En dat zal het voor andere locaties waarschijnlijk ook zijn. UPS en FedEx hebben veel MD-11’s in hun vloot. De onderdelen uit
de KLM-vliegtuigen kunnen dus nog behoorlijk
wat opleveren.” Dus of behoud een haalbare kaart
is, betwijfelt Schuuring. “Maar ja, helemaal niets
6
doen voor de MD-11 is geen optie. En je weet het
maar nooit.”
Laatste vlucht
In het weekend van 25 oktober is het zover. Dan
vervoert KLM voor het allerlaatst passagiers met
een MD-11. Een paar weken later gaat het laatste
toestel van dit type naar een koper, of – als die
niet gevonden wordt – naar Victorville in Californië om uit elkaar gehaald te worden. Charley
Valette zal samen met een aantal collega’s het
vliegtuig op die laatste vlucht bemannen. “Dat
zal best een brok in de keel opleveren”, vermoedt
hij. Ook voor Henk van der Lugt zal het vertrek
van de MD-11 een gemis zijn. “Je gaat je toch
hechten aan die oude dames, zoals we de MD-11’s
noemen, omdat ze allemaal een vrouwennaam
hebben.”
“Echte diva’s”, besluit Barry Schuuring. “Met
hun typische eigenaardigheden, maar vooral:
zo mooi!”
1997: fusie McDonnell-Douglas
met Boeing.
1998: fabricage laatste MD-11
voor passagiers.
2000: fabricage laatste MD-11
voor vracht.
Vanaf 2006: ombouw alle
MD-11's van KLM, belangrijkste
wijziging is de indeling van de
cabine.
Vanaf 2007: alle MD-11’s van
KLM voorzien van een modern
entertainmentsysteem.
2 juli 2012: KLM neemt afscheid
van de Anna Pavlova.
25 oktober 2014: laatste MD-11
verlaat de KLM-vloot.
2015: KLM vervangt de MD-11
door de Boeing 787-9
Dreamliner, en tot die tijd door
de Airbus A330 en de Boeing 777.
onmisbaar
Chito Garcia
Leeftijd: 59 jaar
Functie: gereedschapuitgever
Locatie: Equipment store hangar 11
Hoelang bij KLM: 7 jaar
“Lang geleden gebruikten ze
handschroevendraaiers (slingers)
om rompdelen los en vast te
schroeven bij de A-check, nu zijn
dat al jaren deze onverwoestbare
accuschroefmachines, die bij alle
soorten werk en checks worden
gebruikt.
Dit type kan rechts- en linksom
draaien, we hebben er dertig op
voorraad. Deze schroefmachine
is wel het meest onmisbare stuk
gereedschap voor de monteurs.
Dat is makkelijk te bepalen:
wanneer een monteur bij ons aan
de balie komt om gereedschap te
halen voor een bepaalde klus, zit
daar in 95 procent van de
gevallen een schroeftol bij. Als je
op de uitgiftelijst kijkt, dan wordt
elke machine per maand ruim
veertig keer uitgeleend. En soms
zijn er wel twintig tegelijk
uitgeleend. Tel maar uit. De
schroefmachines zijn allemaal
ingesteld op een specifiek
aandraaikoppel. Op die manier
kan er nooit een schroef of bout
te hard worden aangedraaid of
doldraaien. Voor de extra
veiligheid wordt elk apparaat
jaarlijks getest.”
wolkenridder magazine april 2014
FOTOGRAFIE MARTIN WAALBOER
“H
iermee kan nooit
een bout
te hard worden
”
aangedraaid
7
Klantcontact in
(en voor 19 Europese landen)
KLM-dochter Cygnific handelt met zevenhonderd medewerkers klantcontacten af
voor KLM en Air France vanuit Amsterdam en Enschede. Passagiers en reisagenten
kunnen terecht voor boekingen, websupport en vragen als: ‘Wat was dat mooie
nummer dat gedraaid werd toen wij aan boord kwamen?’ Annelieke Jansen, senior
agent op de socialmedia-afdeling van Cygnific, krijgt vandaag bezoek van Frederiek
Filippo, die op de social media hub van het KLM-hoofdkantoor werkt.
FOTOGRAFIE RENÉ VAN DER HULST
Op dit scherm (waar we op de
foto een deel van zien) staat
de dagelijkse taakindeling van
de medewerkers van de
socialmedia-afdeling van
Cygnific. Er staat op welke
mensen vandaag werken, op
welke tijden, en welke taak ze
toebedeeld hebben gekregen.
Er wordt gewerkt in
wisseldiensten, dus het is de
hele dag een komen en gaan
van medewerkers.
8
11 talen
op de werkvloer
Annelieke Jansen (links) ontvangt haar
KLM-collega Frederiek Filippo op de
socialmedia-afdeling van Cygnific. Ze
hebben net een bespreking gehad over
het socialpaymentproject, wat inhoudt
dat aan passagiers via social media een
link wordt gestuurd om een betaling te
doen. Dit KLM-project is uniek in de
wereld, er is nog geen enkel ander
bedrijf dat deze mogelijkheid biedt.
Deze medewerkster heeft op
haar rechterscherm de Facebookpagina van KLM openstaan.
Ze rangschikt de binnengekomen
berichten per taal en zet deze in
een wachtrij op haar andere
scherm. De agents die vandaag
Facebookvragen afhandelen
– dat gebeurt behalve bij Cygnific
nog op drie andere locaties –
pakken steeds de bovenste
vraag uit een rij. Het doel is om
op elke vraag die via social
media binnenkomt binnen één
uur een eerste reactie te geven,
maar de medewerkers streven
ernaar om dat binnen een half
uur te doen.
wolkenridder magazine april 2014
9
op de werkvloer
“Welke slasaus gebruiken
jullie aan boord?”
“Als het druk is gaan
Al die verschillende culturen, en de persoonlijke
benadering van passagiers waar ze via social media
contact mee heeft. Dat vindt senior agent Annelieke
Jansen (28) van Cygnific het leukste aan haar baan.
“Op de social media-afdeling van Cygnific handelen we de Nederlands-, Engels- en Spaanstalige vragen af die passagiers van Air France
en KLM aan ons stellen via Facebook, en de Spaanstalige vragen die via
Twitter binnenkomen. Ook helpen we collega’s die vanaf de andere
locaties vragen beantwoorden met zaken waar ze zelf niet goed uit
komen. Als senior agent beantwoord ik zelf passagiersvragen via
Facebook, maar ik coach en begeleid ook collega’s. Daarnaast ondersteun ik collega’s op de andere locaties als ze hulp nodig hebben met
passagiersvragen.
Ons motto is ‘Know who you’re dealing with’. We sturen passagiers geen
standaardantwoorden, maar kijken naar hun situatie om te zien of we
extra informatie kunnen geven. We spreken de verschillende culturen
aan op de manier die bij hen past. Bij Nederlanders ben je iets directer,
een Spanjaard houdt ervan omarmd te worden. Dan probeer je warmte
in je bericht mee te geven. Dat is een leuke uitdaging.
De passagiersvraag die me het meest bijstaat is: ‘Welke slasaus
gebruiken jullie aan boord?’ Die vraag hebben we uitgezet bij de
catering en daarna beantwoord. Passagiers vinden dat hartstikke leuk.
Ze verwachten niet dat je met zo’n uitgewerkt antwoord terugkomt.
Met Frederiek Filippo en haar collega’s op de social media hub
van KLM heb ik regelmatig contact. Zij beantwoorden ook passagiersvragen als het bij ons en op de andere locaties druk is. Wij weten meer
over reserveringen, en als zij daarover vragen hebben kunnen ze bij
ons terecht. Andersom bellen wij hen over zaken die met reputatiemanagement te maken hebben. Zij overleggen daarover dan met de
online-reputatiemanager. Met dat soort zaken helpen we elkaar dus.”
10
de volumes omhoog”
Na haar hbo-opleiding Modemanagement kwam
Frederiek Filippo (29) in 2008 als stewardess in
dienst bij KLM. Sinds 2012 is ze social media
service agent op het KLM-hoofdkantoor.
“De social media hub op het hoofdkantoor in Amstelveen is
het kloppend hart van de socialservicingorganisatie van KLM.
Vanaf vier locaties worden 24 uur per dag vragen beantwoord
die passagiers in elf talen via Facebook en Twitter kunnen
stellen: vanuit Dubai, India en twee locaties in Amsterdam –
waaronder Cygnific, waar Annelieke werkt. Wekelijks worden
via social media maar liefst 35.000 vragen beantwoord.
Vanuit Amstelveen coördineren we die hele operatie. We geven
ook trainingen aan nieuwe social media service agents, en we
proberen steeds meer een kenniscentrum te worden. We moeten
immers goed weten wat er binnen KLM gebeurt om onze
collega’s goed te kunnen helpen. En bij escalaties helpen we de
vragen daarover in de gezamenlijke mailbox te beantwoorden.
Als er bijvoorbeeld annuleringen zijn, of het is ergens druk, dan
merk je direct dat de volumes op social media omhoog gaan.
Wij springen dan vanaf het hoofdkantoor bij.
Momenteel spreek ik Annelieke Jansen van Cygnific maar een
paar keer per maand. Dat komt doordat ik nu vooral projectmatig werk doe, en minder met passagiersvragen bezig ben.
Ik heb bijvoorbeeld het socialpaymentproject geleid, waarbij
passagiers via social media een betalingslink krijgen. Overigens
heb ik ook daarvoor met Annelieke contact gehad. Want
Cygnific doet onze hele Facebookoperatie, dus dan wil ik weten
wat zij ervan vinden. De contacten met Annelieke en haar
collega’s bij Cygnific verlopen hartstikke leuk. Het is heel
sociaal en gelijkwaardig.”
wereldwijd
Ondertussen in...
Werelds nieuws uit de vele windstreken waar KLM actief is.
In het kader van het Africa Sales
Excellence-programma werd in
samenwerking met de KLM Business
Campus op 5 en 6 februari in Nigeria de
‘Training For Excellence’
georganiseerd. Deelnemers waren de
leden van het salesteam en
regiomanagers. Focus van de training
was het verbeteren van de prestaties
van het salesteam en tegelijkertijd
meer klantgericht en doelbewust te
leren werken. Het sleutelwoord:
teamspirit.
Quito en Guayaquil
Hoe breng je de onlineservice van KLM en haar producten op
een prikkelende wijze onder de aandacht? KLM in Ecuador
organiseerde hiervoor een innovatief evenement dat ze de KLM
Experience noemden. Diensten als online boeken, internetcheck-in, meet & seat, inflight entertaiment en het vliegen met
een 777 in een heuse simulator waren enkele onderdelen van de
belevenis. De evenementen, die in november in Quito en
Guayaquil, beide KLM-bestemmingen, werden gehouden, trokken
veel bekijks en waren een mooie gelegenheid om nader kennis
te maken met KLM.
Sint-Petersburg
Het jaar 2014 kent een
aantal belangrijke data
voor zowel Air France als
KLM. De airlines bestaan
respectievelijk 80 en
95 jaar en ook wordt het
60-jarig jubileum van
Air France-vluchten
op Rusland gevierd.
Daarom werd in januari
in Sint-Petersburg een
bijzondere fototentoonstelling georganiseerd.
Het grootste museum voor
moderne kunst in de stad,
Erarta, herbergde twee
weken lang vele zwartwitfoto’s uit de rijke beeldarchieven van beide
airlines. De tentoonstelling ‘Air France and KLM:
the history of world aviation brands’ werd
geopend door de Nederlandse consul en
de directeur van het Institut Français in
Sint-Petersburg.
wolkenridder magazine april 2014
Stuur een bericht naar [email protected].
Het AFKL-team in Johannesburg
organiseerde in januari een grote
inzamelingsactie voor de
liefdadigheidsinstelling Children of
the Dawn. Er werden cadeautjes,
kleren en schoolspullen ingezameld
aan het begin van het schooljaar,
dat in Zuid-Afrika in januari begint.
Door hun sterke betrokkenheid en
inzet hebben de medewerkers en
hun familieleden ook een bijdrage
geleverd aan het gedachtegoed van
Nelson Mandela, wiens droom het
was een betere toekomst voor de
kinderen in Zuid-Afrika te creëren.
Nigeria
HEEFT U WERELDS KLM-NIEUWS?
Zuid-Afrika
11
Leontine van Laarhoven
“Overboeking,
annulering of
vertraging: wat nu?”
12
interview
Sinds 2005 zijn Europese regels van kracht ter bescherming van passagiers in geval
van overboeking, annulering of vertraging. Deze wettelijke verplichting voor
luchtvaartmaatschappijen om hun passagiers te informeren en zorg en assistentie te
verlenen past ook bij de Customer Commitments die KLM uitdraagt. “We willen voor
onze klanten klaarstaan, zeker ook als er iets misloopt”, vertelt Leontine van
Laarhoven, director Consumer Affairs.
FOTOGRAFIE TESSA POSTHUMA DE BOER
De regelgeving lijkt nogal gecompliceerd te zijn. Wat is het probleem?
“Omdat de regels nu niet op alle vlakken
helemaal duidelijk zijn, is er veel discussie. Ook
de verhouding tussen wat er misgaat en wat
daar tegenover moet staan, is zoek. Dit moet
gebalanceerd en redelijk zijn voor alle betrokken
partijen. Inmiddels zijn er heel wat rechtszaken
gevoerd, tot aan het Europees Hof van Justitie
toe. Deze zaken gaan vaak over die noodzakelijke
verduidelijking.”
Ondertussen lijkt het dat airlines zich
niet aan de regels houden en hun
passagiers ten onrechte worden
gedupeerd …
“KLM is continu bezig met de optimalisatie
van de vluchtoperatie en de punctualiteit ervan.
Veel collega’s zijn hier dagelijks mee bezig. Maar
het kan dus ook wel eens misgaan en dan is het
heel belangrijk om er alles aan te doen om onze
klanten tevreden te stellen, zodat zij ook een
volgende keer weer voor KLM kiezen. We moeten
ons goed kunnen inleven in onze klant. Ons
realiseren hoe erg het voor iemand is als hij te
laat is voor een bruiloft, begrafenis of zakelijke
afspraak. Het is en blijft een uitdaging om,
met alle regels en rechten in ons achterhoofd,
de relatie met onze klant voorop te laten staan
en juist die extra stap te doen als het een keer
misloopt!”
Klanten willen gehoord, gezien en
geholpen worden als er iets misgaat.
Hoe pakken jullie dit concreet aan?
“In het Operations Control Center is de
Commercial Desk ingericht om, op het moment
van een verstoring, alles in het werk te stellen
om de interne processen zo te stroomlijnen dat
onze klanten zo min mogelijk last ondervinden
en zo snel mogelijk op de plaats van bestemming
aankomen. Daarnaast is het juist en op tijd
informeren van onze klanten op de luchthaven,
het aanbieden van alternatieve vluchten, een
‘hapje en drankje’ en het oog hebben voor de
“Europese regels
moeten in Europese
landen uniform
worden toegepast”
vervelende consequenties van een langdurige
vertraging voor een klant essentieel. Ook de
financiële compensatie, variërend van 250 euro
voor korte Europese vluchten tot 600 euro voor
langeafstandsvluchten, is geregeld in een EUverordening. KLM past de Europese regels toe
en respecteert ook de uitspraken door lokale
rechtbanken en het Europees Hof van Justitie.
Via onze wereldwijde Customer Care-centers
worden de verzoeken van onze klanten dan ook
zo snel mogelijk beantwoord. We doen vervolgens
ons voordeel met de reacties die we krijgen. Die
geven ons inzicht en bieden mogelijkheden voor
verbetering van onze dienstverlening.”
Op dit moment is een aanpassing van
de wetgeving over passagiersrechten
in voorbereiding. Welke veranderingen
zouden er moeten komen?
“Zowel klanten als luchtvaartmaatschappijen
zijn gebaat bij duidelijkheid en we verwachten
dat daar de nodige aandacht voor zal zijn. Wij
vinden bijvoorbeeld dat het begrip ‘buitengewone
omstandigheden’ in de nieuwe wet moet worden
verduidelijkt. Dan gaat het om situaties van
overmacht zoals extreme weersomstandigheden
waardoor bepaalde vluchten niet kunnen
worden uitgevoerd en passagiers geen recht
hebben op financiële compensatie. Hierover,
maar bijvoorbeeld ook in geval van vertraging
als gevolg van sommige onvoorziene technische
problemen, bestaat nog steeds onduidelijkheid.
We zien dat de wet in verschillende Europese
landen ook verschillend wordt geïnterpreteerd.
Dat moet anders: Europese regels moeten in
Europese landen uniform worden toegepast.”
Zou je nog meer veranderingen
willen zien?
“Het is logisch dat een luchtvaartmaatschappij
op lange, intercontinentale vluchten meer
ruimte krijgt om vertragingen te herstellen
dan op korte, Europese vluchten. Een ander
aspect is de redelijkheid en balans; oftewel
de proportionaliteit. De aswolk van enkele
jaren geleden is daar een mooi voorbeeld
van. Het luchtruim was bijna een week
gesloten, een extreme situatie natuurlijk
die eigenlijk nooit voorkomt. Hier konden
luchtvaartmaatschappijen niets aan doen, maar
zij moesten wel opdraaien voor een groot deel
van de kosten die passagiers moesten maken. Dat
kan beter. KLM doet er alles aan om verstoring
te voorkomen, of wanneer dat niet mogelijk is,
de gevolgen voor onze klanten zo veel mogelijk
te beperken. Maar niet alles ligt binnen de
invloedssfeer van luchtvaartmaatschappijen,
en de ruimte en redelijkheid om oplossingen
te bieden moet in de regelgeving natuurlijk wel
worden geboden.”
wolkenridder magazine april 2014
13
achtergrond
Passagiers waarderen inspanningen om afval te scheiden
Recyclen begint
al bij de
producent
Afval scheiden aan boord raakt steeds meer
ingeburgerd. Zowel cabinepersoneel als passagiers
vinden gescheiden inzamelen inmiddels doodnormaal.
KLM loopt daarin voorop. “De kunst is om al bij de
producenten aan te dringen op maximaal gebruik van
grondstoffen die we kunnen scheiden en recyclen.”
ILLUSTRATIE DALE EDWIN MURRAY
14
A
l negen keer op rij is KLM als meest
duurzame luchtvaartmaatschappij
beoordeeld in de Dow Jones Sustainability Index”, zegt purser Marjo
Broertjes trots. Ze werkt een deel van haar tijd
als productspecialist bij Inflight Services met als
voornaamste aandachtsgebied corporate social
responsibility (CSR).
In die rol richt ze zich op drie aandachtspunten:
gewichtsbeperking aan boord, duurzame catering en afvalscheiding. “We hebben op deze drie
fronten al het nodige bereikt. Maar we zijn er
nog lang niet. Wat betreft afval: we proberen zo
min mogelijk afval te produceren, het vervolgens
goed te scheiden en waar mogelijk te bewerken
voor hoogwaardig hergebruik.”
Dat wordt beaamd door Jan de Wit, hoofd Facilitaire Zaken bij KLM Catering Services. “Bij afvalscheiding maken we voortdurend de afweging
of we de materialen kunnen recyclen en dus weer
kunnen hergebruiken als nieuwe grondstof, of
moeten vergisten c.q. verbranden. Dat laatste is
vanuit milieuoogpunt de slechtste keus. Voor ons
is het dus de kunst om helemaal aan het begin
van de keten, bij de producenten, te zorgen voor
zo veel mogelijk gebruik van grondstoffen die we
makkelijk kunnen scheiden en recyclen. Selectie
aan de poort dus. We willen zo verantwoord mogelijk werken, ook op gebied van afvalscheiding.
Maar het punt van de kosten weegt uiteraard ook
altijd mee. Voor afval moeten we betalen, gerecycled afval levert in veel gevallen geld op.”
Hoeveel procent van al het afval wil KLM
recyclen? De Wit: “We zitten nu al op zo’n 25
procent. Daarmee hebben we over de afgelopen
drie jaar al drie ton aan afvalkosten bespaard.
Maar we streven naar een nog hoger percentage. Aan boord wordt direct al zo veel mogelijk afval gescheiden, denk aan glas, blikjes,
aluminium deksels, petflessen, en papier: die
kunnen allemaal gerecycled worden.”
Bijdrage duurzaam imago
Dat scheiden kost natuurlijk tijd, zorgt dat
nooit ’ns voor irritatie aan boord? Broertjes:
“Nee hoor, ik vind het steeds weer opvallend
hoe milieubewust mijn collega’s zijn. Iedereen
is daar heel fanatiek in, hun enige klacht is
dat ze het soms vervelend vinden om dat afval
te scheiden voor de ogen van onze passagiers.
Maar ik weet dat die het juist waarderen dat
we afval op zo’n uitgebreide schaal scheiden.
Het draagt dus positief bij aan ons duurzame
imago.”
In sommige gevallen worden passagiers uitgenodigd mee te werken. Bijvoorbeeld bij het
inzamelen van gelezen kranten, vertelt Broertjes: “Vlak voor aankomst roepen we om of de
passagiers bij het verlaten van het vliegtuig de
kranten en magazines op de voorste stoelen
willen neerleggen. Voor hen een kleine moeite,
en het scheelt veel tijd bij het schoonmaken. Dat
terugleggen gaat heel goed, de meeste passagiers
doen dat met plezier, is mijn ervaring.”
wolkenridder magazine april 2014
15
achtergrond
WEETJE
• Per dag komt er dertig ton
afval uit al onze vliegtuigen.
• Dat staat gelijk aan het
dagelijkse afval van 9100
Nederlandse huishoudens.
16
Als de passagiers klaar zijn met hun maaltijd, zamelt het cabinepersoneel de trays weer in; op dat
punt is er nog veel winst te behalen, zegt De Wit:
“Je hebt dan etensresten en verpakkingsmaterialen door elkaar heen. Daar kunnen we niks mee,
dus dat gaat allemaal naar een verbrandingsinstallatie. In de toekomst willen we hier twee
aparte afvalstromen van maken, een biomassastroom en een plasticstroom. Die aparte stromen
kunnen we veel beter verwerken. We zetten in dit
proces wel kleine stappen voorwaarts. De koffieen theebekers zijn inmiddels van duurzaam
geproduceerd materiaal dat volledig biologisch
afbreekbaar is, dus ook dat scheiden we. Op de
Europavluchten hebben we aan de trolleys speciale kokers bevestigd waar de crew plastic glazen
en kartonnen bekers in kan doen.”
Het loont ook om uit te gaan van het consumptiegedrag van passagiers, zegt supplychainspecialist Pieter van Dijk: “We onderzoeken wat
passagiers uiteindelijk consumeren. Omdat elke
vlucht anders is, zoeken we voor iedere individuele vlucht steeds naar de optimale belading.
Dat scheelt weer. Een ander punt van aandacht:
het cabinepersoneel is gewend om de koffie uit te
serveren inclusief suiker, melk en lepeltje. Maar
veel passagiers gebruiken daar hooguit een deel
van. “Dat is dus niet efficiënt en zorgt voor veel
afval. We geven vanaf komende zomer alleen
als de passagier dat wil de suiker, de melk en het
lepeltje er apart en bovendien onverpakt bij. Dat
is een veel betere oplossing”, zegt Van Dijk.
Alle spelers om tafel
Duurzaam werken, waaronder afval scheiden,
leeft steeds meer onder de crew, is de ervaring
van Broertjes: “Onze eenbanders gaan met veel
enthousiasme naar onze ‘Route 53 dagen’, waar
ze onder meer vragen kunnen stellen over onze
duurzame activiteiten.” Het aantal artikelen en
materialen dat KLM tijdens de vluchten probeert te scheiden, is in de loop der jaren gestaag
gestegen, vervolgt Broertjes. Maar toch ziet ze
nog voldoende kansen voor verdere stappen:
“Al bij het specificeren van producten bij onze
toeleveranciers moeten wij nadenken over de
wijze waarop wij aan het eind van de keten met
ons afval om willen gaan. We zitten ook steeds
vaker om tafel met alle spelers in de keten, van
producent tot afvalverwerker. Dat moet ook wel,
want je hebt elkaar absoluut nodig om verder te
komen.”
follow us
Instagram
Valentijnsverrassing
Hoe leuk is het om op Valentijnsdag een hart van
chocolade te krijgen? Aan boord. Met een handgeschreven kaartje erbij. Dan ben je toch in de wolken?
H
et overkwam ongeveer
vierhonderd passagiers
die op 14 februari door
de cabinebemanning
de valentijnsverrassing overhandigd
kregen. Chocoladeharten die door
hun geliefden in het diepste geheim
via KLM Wannagives waren besteld.
KLM Wannagives is de onlineshop
BANAAN 737
Ook op het fotoplatform Instagram gebeuren
leuke dingen. Er loopt bijvoorbeeld een
# getcomfy campagne van de afdeling Marketing
ter promotie van KLM’s Economy Comfort-stoelen.
Instagrammers kunnen vliegtickets winnen door
met deze hashtag (#) foto’s te uploaden die voor
hen het ultieme comfortgevoel uitstralen. Ook
vonden we deze foto van een vader, Jurgen
Steenwelle, die elke dag een banaan ‘beschildert’
voor zijn zoontje.
voor cadeautjes: van een sieraad of
fles champagne tot extra beenruimte. En de verrassing is natuurlijk dat
je het aan boord in ontvangst neemt.
Het doel van deze valentijnsactie
was om KLM Wannagives onder de
aandacht te brengen van het Nederlandse publiek.
Facebook
EEN KAKHIELTJE
Kakhiel is een reclamejongen, identiteit
onbekend, die zich heeft gespecialiseerd in
het bedenken van tekstballonnetjes bij
foto’s die hij vindt op internet. Foto’s op de
camping, bij de bingo of in de buurtsoos;
hij zet er een flauwe grap bij. Kakhiel is met
zijn eigen app, zijn eigen boek en ruim
driehonderdduizend volgers een
fenomeen. KLM bedacht zelf een
‘Kakhieltje’ voor de Werelddeal Weken. Die
@Kakhiel met veel plezier retweette. Het
leverde KLM veel positieve reacties op.
HEB JIJ CONTENT?
De socialmediaredactie is altijd op zoek
VIJF MILJOEN FANS
Begin februari meldde de vijfmiljoenste fan van KLM zich op Facebook. KLM is en
blijft daarmee de grootste luchtvaartmaatschappij op Facebook. Het aantal fans
van alle socialmediakanalen bij elkaar opgeteld overstijgt zelfs de 10 miljoen.
naar nieuws over KLM. Heb jij mooie foto’s
of leuke weetjes die voor buitenstaanders
interessant zijn? Stuur dan een ‘ouderwetse’ mail naar [email protected].
wolkenridder magazine april 2014
17
Vincent Veldt van KLM-dochter EPCOR
“Succes vraagt een
teamprestatie”
H
et is geen passieve baan waarbij hij
veel op zijn stoel zit. Dat zou ook
niets voor Vincent Veldt (32) zijn,
want hij houdt én van een uitdaging, én van goed communiceren met de mensen
en afdelingen waar hij in zijn werk mee te maken
heeft. Sinds 2009 werkt hij bij EPCOR, het dochterbedrijf van KLM op Schiphol-Rijk, dat zorgt
voor het onderhoud en de revisie van pneumatische onderdelen (kleppen die de aan- en afvoer
van lucht in de vliegtuigcabine reguleren) en
18
APU’s (Auxiliary Power Unit, oftewel de motor
achter in een vliegtuig die stroom en lucht levert
als de vliegtuigmotoren uit staan). Vincent kwam
bij EPCOR binnen als materiaalplanner, maar hij
rolde in 2012 een paar logistieke projecten in, en
inmiddels is hij logistiek supervisor. Dat bevalt
hem uitstekend.
“Ik had in het verleden al voor KLM Catering
Services gewerkt, en daar heb ik het erg naar mijn
zin gehad. Vervolgens kon ik een baan krijgen als
logistiek coördinator bij een distributiecentrum.
Dat heb ik een halfjaar gedaan, maar ik kwam
erachter dat ik me toch meer thuis voelde in de
luchtvaart. Gelukkig kon ik toen vrij snel bij
EPCOR terecht.
In mijn huidige functie geef ik leiding aan een
groep van negen werknemers die in het onderdelenmagazijn en op de expeditieafdeling werken.
Wij zijn verantwoordelijk voor de fysieke check en
het administratief verwerken van componenten
en onderdelen op het moment dat ze bij ons binnenkomen en weggaan.
Vincent Veldt is logistiek supervisor bij KLM-dochter EPCOR. Hij stuurt
negen mensen aan, die werken in het magazijn en op de expeditieafdeling van het bedrijf. Hoewel Vincent een vaste werkplek heeft, met
zijn eigen bureau, legt hij dagelijks heel wat meters af terwijl hij pendelt
tussen beide afdelingen.
De laatste anderhalf jaar hebben we veel logistieke
verbeteringen doorgevoerd in ons werkproces.
Monteurs moesten vroeger bijvoorbeeld hun materialen handmatig bestellen. De magazijnmedewerkers moesten de orders vervolgens handmatig
verwerken. We hebben nu barcodes ingevoerd, en
hierdoor hebben we bijvoorbeeld wachttijd uit het
proces gehaald.
Het is een echte teamprestatie om van dit soort
projecten een succes te maken. Het verantwoordelijkheidsgevoel van de mensen is enorm
FOTOGRAFIE JAAP VAN DEN BEUKEL
hier werk ik
toegenomen, ze zijn echt trots op hun werk en
hun afdeling. Dat is ook precies wat ik leuk en
uitdagend vind aan mijn baan: niet alleen om de
werkprocessen te verbeteren, maar vooral om dat
sámen met het team te doen.”
wolkenridder magazine april 2014
19
standplaats Aruba
“Grote kans dat er een partij
tropische bloemen meevliegt”
Eric Croes (49) is sinds 1996 in dienst bij KLM. Hij werkt als station
manager op de luchthaven van Aruba. Samen met zeven
collega’s verzorgt hij alle diensten rondom de vijf dagelijkse
KLM-vluchten op het eiland.
1
zijn
Eric Croes en a
b
team op Aru
Wat doe je?
" Samen met mijn collega Eddy Wever ga ik over de complete ground
handling van alle KLM-vluchten op Aruba. We hebben een klein, hecht
team met drie man Sales en drie man Maintenance. Eddy en ik werken al
dertien jaar samen. Het is een soort duobaan. Als de KLM-vluchten
binnenkomen is een van ons beneden voor de cargo handling en de ander
boven voor de passenger handling. En als er geen vluchten zijn, zijn we vrij."
Arikok Na tion
al Pa rk
p
zijn dol o
n
e
n
a
b
u
r
A
a val
h u n ca r n
HOT SPOTS OP ARUBA
Carnaval!
De beste tijd voor een bezoek is van januari tot en met begin
maart. Niet alleen vanwege het lekkere weer en de rust, maar
ook vanwege het fantastische carnaval! De beste plek om het
te beleven is San Nicolas, een stadje op de zuidpunt van het
eiland. Tijdens de carnavalsperiode kun je je daar elke
donderdag in het feestgewoel mengen, met steelbands,
traditionele delicatessen en spectaculaire optochten!
www.visit aruba.com/carnival
Arikok National Park
Kom je voor je rust? Haal dan je hart op in Arikok National
Park. Bewonder het prachtige landschap en de
grotschilderingen van de Arawak indianen. Ga op pad met een
park ranger om bijzondere dieren te spotten, zoals de holenuil
en de zweepstaartsalamander. Ook vind je er de mooiste
bountystranden van Aruba. Een must is een duik in Arikok’s
‘natural pool’, waar je zwemt te midden van adembenemende
vulkanische rotsformaties. www.arubanationalpark.org
Hoe kwam je bij KLM terecht?
de jaren negentig werkte ik voor Air Aruba. Die boden mij in 1991 een
cursus Flight Support Services aan bij KLM in Amsterdam. Dat was mijn
eerste echte kennismaking met KLM. Later deed ik de vervolgopleiding
Full Flight Support. Daarmee was ik opgeleid voor alles wat je als station
manager moet weten. In 1996 kreeg ik de kans om over te stappen naar
KLM op Aruba. Mijn huidige functie bestond toen nog niet, dus ik moest
alles vanaf de grond opbouwen. Dat was geweldig: echt ondernemen!"
"In
3
Je werd in feite in het diepe gegooid?
Er was nog helemaal niets: geen kantoor en geen duidelijke afspraken
en procedures voor de grondafhandeling. Om ervaring op te doen ging ik
als auditor naar Lima en Vancouver. Daar moest ik onderzoeken of ze het
veiligheidsprotocol goed naleefden. Heel leerzaam! Ik moest precies weten
hoe alles naar behoren geregeld moet zijn. Tegelijk zag ik hoe mijn
buitenlandse collega’s op die grote luchthavens het aanpakten. Dat hielp
mij bij het perfectioneren van de grondafhandeling op Aruba."
"Ja.
4
Gaat het alleen om toeristen op jullie vluchten?
"Nee. We vervoeren ook cargo. Dagelijks komt er hier vijftienduizend kilo
bloemen uit Colombia binnen voor export naar Europa. Wij laden die
over op kleinere pallets, die geschikt zijn voor de KLM Airbus naar
Amsterdam. Als je ooit van Aruba naar Nederland vliegt, is de kans dus
groot dat er een partij tropische bloemen met je meevliegt!"
5
Catch of the day
De lekkerste vis eet je bij
Ga je zelf wel eens met vakantie?
" Gelukkig wel. Meestal ga ik in de zomer naar Nederland, waar ik familie
heb. Ik vind het een fijn land. Als ik mijn baan op Schiphol zou kunnen
doen, zou ik best willen verkassen. Werken op een grotere luchthaven lijkt
me interessant. En ik kan het goed vinden met collega’s in Nederland.
Maar Aruba heeft ook voordelen. Ons team is bijna als een familie en
omdat het hier zo kleinschalig is, heb je een direct lijntje met je general
manager. Aruba is een fijne plek. Het heeft een mooi klimaat en het is er
rustig en veilig."
Zeerover, een gezellig
familierestaurant op de pier
van havenstadje Savaneta.
Heerlijk vers gegrild,
’s ochtends gevangen.
Zeerover serveert de
grootste gamba’s die je
ooit hebt gezien!
www.aruba.com/things-todo/zeerover
20
2
Chillen bij Zee ro
ve r
ridderlijk
Stichting Las Estrellas de Quito
verzorgt dagopvang en scholing
voor kinderen in een sloppenwijk
in Quito, de hoofdstad van Ecuador.
De opvang wordt op vrijwillige
basis gerund door een pastor en
zijn vrouw. Het geld uit de stichting
wordt voor 100 procent besteed
aan de kinderen.
Petra Veling-Hensen,
re-integratiemanager bij KLM
De sterren van Quito
Fabian en Grace Erazo gaven hun comfortabele leven op om zich in te zetten
voor de armste kinderen in hun stad. Ze startten een dagopvang in een
sloppenwijk, waar inmiddels tweehonderd kinderen dagelijks eten, scholing
en liefdevolle begeleiding krijgen.
I
mogen meewerken als vrijwilliger en kunnen
aanschuiven aan tafel met hun andere kinderen.
Op die manier leren zij verantwoordelijkheid
dragen en wordt niet alleen hun kind, maar het
hele gezin geholpen.”
Moeders werken mee
Kinderen in sloppenwijken in Quito krijgen thuis
vaak onvoldoende te eten, kunnen niet naar
school en hebben dagelijks te maken met verslavingsproblematiek, mishandeling en verwaarlozing. Door de dagopvang krijgen zij kans op een
betere toekomst dan hun ouders.
Petra: “Toen ik terugkeerde naar Nederland besloot ik een stichting op te richten om het project
te steunen. Via mijn vriendenkring en collega’s
wierf ik donateurs. Inmiddels betalen we de zorg
en scholing voor 34 kinderen. Hun moeders
Kosteloze jaarrekening
Petra bezoekt het project om het jaar met een
IBP-vlucht. Daarnaast heeft zij regelmatig contact met Fabian en Grace. “Zo houd ik de vinger
aan de pols en kan ik garanderen dat het geld
goed wordt besteed. Het is erg bevredigend om
het resultaat met eigen ogen te zien. De kinderen
gaan met grote stappen vooruit. In 2011 hebben
we een kleuterlerares in dienst kunnen nemen.
De oudere kinderen gaan naar school in de wijk.
De stichting betaalt hun schoolgeld. Behalve de
kleuterlerares verdient niemand aan het project.
Zelfs mijn accountant maakt de jaarrekening
kosteloos.”
Petra’s einddoel is om vijftig kinderen te steunen.
“Verder groeien wil ik niet. Het moet kleinschalig en persoonlijk blijven, zodat ik kan waarma-
n 2007 kwam KLM-medewerker Petra
Veling-Hensen in aanraking met de dagopvang, toen zij er een maand werkte als
vrijwilliger. Petra: “Ik nam twee maanden
vrij om in Ecuador Spaans te leren. Toen ik de
armoede in Quito met eigen ogen zag, gaf ik mij
op voor vrijwilligerswerk. Zo kwam ik bij de dagopvang van Fabian en Grace terecht. Ik was diep
onder de indruk van het werk van dit bijzondere
echtpaar.”
ken wat ik beloof.” Het project heeft een grote
plaats in haar hart veroverd. Inmiddels ook bij
haar man. Petra: “Hij heeft me twee jaar geleden
ten huwelijk gevraagd in Quito in de dagopvang,
tussen de kinderen. Een mooiere plaats had hij
niet kunnen kiezen!”
HOE KUN JIJ BIJDRAGEN?
Iedere donatie is zeer welkom.
Voor 14,50 euro per maand steun je
een ‘eigen’ kind, waarmee je
desgewenst kunt corresponderen
via de stichting.
Kijk op www.lasestrellasdequito.nl.
wolkenridder magazine april 2014
21
personalia
25-jarig
jubileum
P. Santman
Flight Operations, 3-11-2013
R.R. Aalbers
Cargo, 01-03-2014
A.C.J.M. Coesel
E&M, 06-03-2014
R.J. Janmaat
Inflight Services, 16-03-2014
E.N.M. Boeree
Ground Services, 01-04-2014
N.A.M. Molenaar
Ground Services, 01-03-2014
C.A. Duvekot
Ground Services, 06-03-2014
Mw. B. Klumper
Inflight Services, 16-03-2014
Mw. H.H. Bonte
E&M, 01-04-2014
Mw. M.E. Montenegro
Navarro-Greenberg
Corporate, 01-03-2014
G.M.J.J. Heijmen
Ground Services, 06-03-2014
Mw. J.M. Röell
Inflight Services, 16-03-2014
E. Booms
Ground Services, 01-04-2014
G.J. Howson
Cargo, 06-03-2014
Mw. E.H.P.M. Sonius
KLC, 16-03-2014
R. Bravenboer
Corporate, 01-04-2014
Mw. C.W. Kramer
Corporate, 06-03-2014
P. Bindesrisingh
Cargo, 20-03-2014
G.J. Buijsrogge
Ground Services, 01-04-2014
Mw. A.N. Loos-Willemsen
Corporate, 06-03-2014
Mw. Y.G. van Bockel-Dries
Inflight Services, 20-03-2014
Mw. A.J. Bus
Inflight Services, 01-04-2014
R.T. Peeters
Ground Services, 06-03-2014
M. de Bueger
E&M, 20-03-2014
Mw. M.S. Cabrera Chavez
Ground Services, 01-04-2014
E.J. Ritman
Flight Operations, 06-03-2014
P.B. Dekker
E&M, 20-03-2014
L.C. Chien
Cargo, 01-04-2014
H.A. de Warle
Ground Services, 06-03-2014
Mw. N.F. Grootings
Corporate, 20-03-2014
G.J. Daalhuizen
Ground Services, 01-04-2014
R. Beetstra
Flight Operations, 09-03-2014
R.P.M. Marsen
E&M, 20-03-2014
Mw. L. Deelen-Wielinga
Ground Services, 01-04-2014
O. de Bruijn
Flight Operations, 09-03-2014
P.J. Roos
Inflight Services, 20-03-2014
H. Diepbrink
Ground Services, 01-04-2014
M.M. van ’t Hof
Flight Operations, 09-03-2014
H.W. van Vloten
Ground Services, 20-03-2014
Mw. L.H.M. Dingemans
Inflight Services, 01-04-2014
Mw. A.P.M. Huijink
Inflight Services, 09-03-2014
M. Yilmaz
E&M, 20-03-2014
P.R. Duindam
Ground Services, 01-04-2014
Mw. M.M.P. Lamboo
Inflight Services, 09-03-2014
Mw. G.C.M. Luitjes
Inflight Services, 23-03-2014
M. El Idrissi
Ground Services, 01-04-2014
Mw. Z.S. Schmittmann
Inflight Services, 09-03-2014
Mw. R. Melein
Inflight Services, 23-03-2014
R.M. Gerritsen
Corporate, 01-04-2014
M. Schuurman
Flight Operations, 09-03-2014
M. van Noorden
Inflight Services, 23-03-2014
P.W. Glas
Ground Services, 01-04-2014
C.J. Verweij
Flight Operations, 09-03-2014
L.H.C. Verberkt
Inflight Services, 23-03-2014
M.F. Goelam Mohamed
Ground Services, 01-04-2014
Mw. E.V. van Weeren
Inflight Services, 09-03-2014
A. Bindesrisingh
E&M, 27-03-2014
Mw. S.B. Haeck
Inflight Services, 01-04-2014
F.M. v.d. A
E&M, 13-03-2014
M. Hulshof
E&M, 27-03-2014
T.A. van Hameren
Ground Services, 01-04-2014
Mw. H. Borst-Slingerland
Corporate, 13-03-2014
E.J. Platjouw
E&M, 27-03-2014
R.V. Harkoe
Ground Services, 01-04-2014
P.H.T. Graaf
E&M, 13-03-2014
H.P. Sevenhuijsen
Flight Operations, 27-03-2014
E.S.M. Hendriks
Commercial, 01-04-2014
E. Haremaker
Ground Services, 13-03-2014
E. Wendelgelst
E&M, 27-03-2014
G.R. Hoffs
E&M, 01-04-2014
T. Veldheer
Ground Services, 01-03-2014
W.M. Jurka
E&M, 13-03-2014
R. Angenent
Ground Services, 28-03-2014
Mw. S.R. Issa
Inflight Services, 01-04-2014
R. Vleer
E&M, 01-03-2014
Mw. A. Kosutao
Ground Services, 13-03-2014
J.J.M. van Diepen
Ground Services, 28-03-2014
Mw. C.H.W. Jansman
Corporate, 01-04-2014
R.J. Willemstijn
E&M, 01-03-2014
G. Milde
Inflight Services, 13-03-2014
E.A. Mark
Ground Services, 28-03-2014
J. Joustra
Ground Services, 01-04-2014
Mw. M.J.C. Zomer
Ground Services, 01-03-2014
R. Oudekerk
Ground Services, 13-03-2014
S.J. Steeman
Ground Services, 28-03-2014
J.G. Kaandorp
E&M, 01-04-2014
Mw. N.C.A. Jas
Inflight Services, 02-03-2014
F.J.M. Schopman
Ground Services, 13-03-2014
J.F. de Vos
Ground Services, 28-03-2014
Mw. E.M. Kamer
Ground Services, 01-04-2014
Mw. Y.W. Kip
Inflight Services, 02-03-2014
Mw. M. Singelenberg
Corporate, 13-03-2014
Mw. S.M. Aland
Ground Services, 01-04-2014
E. Kappe
Ground Services, 01-04-2014
Mw. E.M.F.J. Nagtzaam
Inflight Services, 02-03-2014
O. Turan
E&M, 13-03-2014
A. Albayrak
Ground Services, 01-04-2014
S.T. Karg
Ground Services, 01-04-2014
Mw. E.L. Luytjes
Inflight Services, 04-03-2014
J.W.A. Vink
E&M, 13-03-2014
W.A.P. Albers
Commercial, 01-04-2014
Mw. P.M. Kempkes
Ground Services, 01-04-2014
H. Alakopsa
Flight Operations, 06-03-2014
Mw. I.J. van Donk
Inflight Services, 16-03-2014
Mw. Y.E.H. Bachofer
Inflight Services, 01-04-2014
O. Koca
Ground Services, 01-04-2014
G. van Burgeler
Flight Operations, 06-03-2014
Mw. A.H.M. de Hoop
Inflight Services, 16-03-2014
Mw. E.M. Blok
Inflight Services, 01-04-2014
Mw. C.S. ter Koele-Trilokie
Ground Services, 01-04-2014
J.C.T. Appelman
Ground Services, 01-03-2014
Mw. M.P. van MourikHumphris
Ground Services, 01-03-2014
Mw. J.V.L. Arron
Cargo, 01-03-2014
H.O.P. Mulder
Cargo, 01-03-2014
R.M. Bankert
Cargo, 01-03-2014
F. Neumann
Ground Services, 01-03-2014
Mw. Z. Binti Mansor
Commercial, 01-03-2014
Mw. P.A. Niessen-v.d. Berg
Ground Services, 01-03-2014
E.C.G. Borst
IS, 01-03-2014
Mw. L.E.G. de Nijs
Ground Services, 01-03-2014
A.J. Brons
Corporate, 01-03-2014
J.J.W. Noor
Corporate, 01-03-2014
M.R.E. Caccetta
Ground Services, 01-03-2014
J.M. van Noord
Cargo, 01-03-2014
J.P. de Caluwe
Ground Services, 01-03-2014
Mw. C. Oele
Flight Operations, 01-03-2014
R. van Daalen
Ground Services, 01-03-2014
R. Oostendorp
Corporate, 01-03-2014
H. Daghan
Ground Services, 01-03-2014
E. de Ridder
Ground Services, 01-03-2014
F.T.M. van Dam
Inflight Services, 01-03-2014
M.K.M. Ritsema
Cargo, 01-03-2014
H.A. van Drie
Cargo, 01-03-2014
Mw. A.M.H.E. Roovers
Corporate, 01-03-2014
P.P. van Egmond
E&M, 01-03-2014
Mw. I.B. aan het Rot
Commercial, 01-03-2014
R.C.J. van Eijk
Ground Services, 01-03-2014
Mw. Y.J. Sikkema
Ground Services, 01-03-2014
C.M. Engert
Ground Services, 01-03-2014
F.I. Slager
Cargo, 01-03-2014
Mw. A.C. Exel
Commercial, 01-03-2014
T. v.d. Spoel
E&M, 01-03-2014
B.A. Fulton
Inflight Services, 01-03-2014
J. Vegter
Ground Services, 01-03-2014
Mw. A. Groeneweg-Hulzebos
Ground Services, 01-03-2014
Mw. J.M.M. Veilbrief-Ammerlaan
Cargo, 01-03-2014
D.M. de Groot
Ground Services, 01-03-2014
Mw. I. Hilgers-v.d. Stelt
Commercial, 01-03-2014
C.T. Hoeve
Ground Services, 01-03-2014
M. Honda
Cargo, 01-03-2014
Mw. M.C.H. Jaring-Garritsen
Ground Services, 01-03-2014
S. Kakusaka
Cargo, 01-03-2014
M. Klinkhamer
Ground Services, 01-03-2014
A. Koopman
Corporate, 01-03-2014
M. Kranstauber
Ground Services, 01-03-2014
M. Linthoudt
Ground Services, 01-03-2014
22
S.C. de Lisle
Ground Services, 01-03-2014
U.H.G. Kuijer
Ground Services, 01-04-2014
Mw. H. Venekamp
Corporate, 01-04-2014
J.J.M. de Boer
Cargo, 04-03-2014
L.B. Latiff
Cargo, 01-04-2014
Mw. J. Vleghert
Flight Operations, 01-04-2014
Mw. Q.J. Lenshoek
Ground Services, 01-04-2014
W.O.F.E. v.d. Vlies
Ground Services, 01-04-2014
Mw. J.S. Breinburg-van
Hekelen
Ground Services, 18-03-2014
A.F.R. von Liebenstein
Ground Services, 01-04-2014
C.N. v.d. Voort
Ground Services, 01-04-2014
J.L.A. v.d. Loo
Inflight Services, 01-04-2014
H.M. de Vries
Cargo, 01-04-2014
Mw. J.M. Lorié-van Geel
Cargo, 01-04-2014
A.A. Vuijk
Ground Services, 01-04-2014
M. Lwinga
E&M, 01-04-2014
Mw. Y.H. Wagemaker
Ground Services, 01-04-2014
Mw. E.I. Lynch
E&M, 01-04-2014
I. Wantabe
Cargo, 01-04-2014
Mw. I.L. Makhani
Commercial, 01-04-2014
R. Zirkzee
Ground Services, 01-04-2014
E.M. Meerveld
E&M, 01-04-2014
A.C.M. Zuidhoek
Cargo, 01-04-2014
Mw. E. Menyhei
Commercial, 01-04-2014
A.F.M. Zuiker
Corporate, 01-04-2014
H.S.V. Metten
Ground Services, 01-04-2014
A.R.J. Newbold
Commercial, 03-04-2014
R.J. Onderwater
Inflight Services, 01-04-2014
L.W. Torelli
Cargo, 03-04-2014
V. Ozen
Ground Services, 01-04-2014
R.C.H. van Alphen
Inflight Services, 04-04-2014
Mw. P.E. Pattynama
Inflight Services, 01-04-2014
R. v.d. Berg
Inflight Services, 04-04-2014
J.C.T. Pimmelaar
E&M, 01-04-2014
Mw. D.M.J.A. Besters
Inflight Services, 04-04-2014
S. Reijnen
Ground Services, 01-04-2014
Mw. F. Castillo Nogales
Commercial, 04-04-2014
Mw. J.F. van Rijswijk
Operations Control, 01-04-2014
W. van Dijk
Inflight Services, 04-04-2014
Mw. C.M. Schermer
Ground Services, 01-04-2014
Mw. A. Stekkinger
Inflight Services, 04-04-2014
P.M. Schluter
E&M, 01-04-2014
Mw. P.M. Went
Inflight Services, 04-04-2014
J.E. Schoonoord
Cargo, 01-04-2014
Mw. L.P. Braun
Inflight Services, 08-04-2014
Mw. C.M.C. Schouten-Eefting
Ground Services, 01-04-2014
J.A.N. van Dijk
Inflight Services, 08-04-2014
Mw. M.A.P. Schrama
Inflight Services, 01-04-2014
40-jarig
jubileum
P. Schravesande
Ground Services, 01-04-2014
P. Schut
Cargo, 01-04-2014
N.K. Serbeh
Ground Services, 01-04-2014
W.A.A. Smits
Inflight Services, 01-04-2014
Mw. S. Bronsing-Schiere
Ground Services, 01-03-2014
J. van Duijn
Commercial, 01-03-2014
Mw. M. Eigenfeld
Ground Services, 01-03-2014
A. Stokmans
Inflight Services, 01-04-2014
Mw. B.M.C. Groothof
Schroder-Vriend
Ground Services, 01-03-2014
M.R. Tangali
Ground Services, 01-04-2014
L.J. Heijstek
Commercial, 01-03-2014
H. Temizisler
Cargo, 01-04-2014
F.C. Leijen
IS, 01-03-2014
G.M. Utterberg
Cargo, 01-04-2014
M. dos Santos
Cargo, 01-03-2014
Mw. D. v.d. Veer-Roeswidari
Inflight Services, 01-04-2014
R. de Wijn
Corporate, 01-03-2014
A.G. Pestman
Ground Services, 18-03-2014
Mw. G.A.W. Klaster-Nijssen
Cargo, 25-03-2014
E. Rijnshoeven
Ground Services, 25-03-2014
J. van Stiphout
E&M, 25-03-2014
Mw. C.H. v.d. Klok
Inflight Services, 27-03-2014
W.A.M. Laan
Cargo, 01-04-2014
Mw. L.E.N.J. Lie
Inflight Services, 01-04-2014
Overlijden
Op 4 december 2013 overleed
N. Küce (72). Hij werkte bij KLM
van 07 juli 1975 tot 01 januari 2001.
Zijn laatste functie was
cateringmedewerker.
Op 8 december 2013 overleed
J. Groenewoud (76). Hij werkte
bij KLM van 15 mei 1975 tot 01
januari 1997. Zijn laatste functie
was vestigingsmanager.
Op 2 januari 2014 overleed
C.J.W.M. de Rover (68). Hij
werkte bij KLM van 01 juli 1969 tot
01 november 2010. Zijn laatste
functie was supportmanager ATC
Desk.
Op 4 januari 2014 overleed
Mw. B. Haack-van den Dool
(90). Zij werkte bij KLM van 11 mei
1970 tot 01 januari 1984. Haar
laatste functie was typiste.
Op 4 januari 2014 overleed
A.C. de Maat (88). Hij werkte bij
KLM van 01 juni 1948 tot 01 januari
1986. Zijn laatste functie was
projectmanager Medical Services.
Op 5 januari 2014 overleed
Z.A. Schmid (90). Hij werkte bij
KLM van 29 juli 1947 tot 01 januari
1989. Zijn laatste functie was
productieplanner Motorenafdeling.
Op 7 januari 2014 overleed
Mw. W.J. Berger (91). Zij werkte bij
KLM van 10 mei 1948 tot 01 januari
1973. Haar laatste functie was
stewardess.
Op 9 januari 2014 overleed
G.F. Balvers (88). Hij werkte bij
KLM van 20 maart 1950 tot 01
januari 1988. Zijn laatste functie
was bedrijfsbureaufunctionaris
Onderhoud Grondmaterieel.
Op 10 januari 2014 overleed
F. de Buijzer (95). Hij werkte bij
KLM van 1 maart 1946 tot 1 januari
1984.
Op 10 januari 2014 overleed
Mw. P.M. van Buuren (67). Zij
werkte bij KLM van 01 juli 1973 tot
01 juni 2009. Haar laatste functie
was functional application
manager.
Op 10 januari 2014 overleed
M.L. van der Stroom (83). Hij
werkte bij KLM van 27 oktober
1953 tot 12 augustus 1986. Zijn
laatste functie was gezagvoerder.
Op 02 februari 2014 overleed
B. Bakker (70). Hij werkte bij KLM
van 14 maart 2001 tot 01 augustus
2008. Zijn laatste functie was
service agent.
Op 14 januari 2014 overleed
L. van Oudenallen (93). Hij
werkte bij KLM van 01 mei 1938 tot
01 januari 1986. Zijn laatste functie
was stationmanager New York.
Op 2 februari 2014 overleed
J.A. Petersen (91). Hij werkte bij
KLM van 01 juni 1948 tot 01 januari
1988.
Op 15 januari 2014 overleed
P.C. Schutte (86). Hij werkte bij
KLM van 21 januari 1946 tot 01
januari 1993. Zijn laatste functie
was technisch medewerker
speciale projecten.
Op 17 januari 2014 overleed
A.J. Postma (86). Hij werkte bij
KLM van 01 december 1956 tot
01 januari 1988. Zijn laatste functie
was hoofd Personeelsvoorzieningen en Opleidingen.
Op 21 januari 2014 overleed
Mw. L.A.M. de Kremer (89). Zij
werkte bij KLM van 01 april 1948
tot en met 01 januari 1985. Haar
laatste functie was controller.
Op 25 januari 2014 overleed
M. Lima (94). Hij werkte bij KLM
van 16 juni 1969 tot 01 januari 1985.
Op 28 januari 2014 overleed
Mw. B. Hoeben (86). Zij werkte
bij KLM van 21 februari 1972 tot
01 januari 1988.
Op 28 januari 2014 overleed
J. Lischer (85). Hij werkte bij KLM
van 01 augustus 1947 tot 01 januari
1989.
Op 29 januari 2014 overleed
H.J.A. van Dam (68). Hij werkte
van 01 juli 1974 tot 09 januari 2002.
Zijn laatste functie was
gezagvoerder.
Op 29 januari 2014 overleed
Mw. G.J. Pietersen-Dijksma
(90). Zij werkte bij KLM van
01 november 1951 tot 01 januari
1984. Haar laatste functie was
medewerker Personeelsreizen.
Op 29 januari 2014 overleed
Mw. C.C. Poestkoke-Burrij (85).
Zij werkte bij KLM van 16 oktober
1971 tot 01 januari 1989. Haar
laatste functie was administratief
medewerkster Inkoop.
Op 04 februari 2014 overleed
P.E. Warendorf (90). Hij werkte
bij KLM van 01 september 1948 tot
01 januari 1988. Zijn laatste functie
was medewerker Marketingplanning & Onderzoek.
Op 05 februari 2014 overleed
P.H. Gouwerok (83). Hij werkte
bij KLM van 16 februari 1964 tot
01 januari 1997. Zijn laatste functie
was buschauffeur.
Op 07 februari 2014 overleed
D. Vergeer (91). Hij werkte bij KLM
van 01 mei 1951 tot 28 oktober 1982.
Zijn laatste functie was purser.
Op 09 februari 2014 overleed
M.J. Lischer (88). Hij werkte bij
KLM van 12 januari 1953 tot 17
september 1980. Zijn laatste
functie was boordwerktuigkundige.
Op 09 februari 2014 overleed
H.A. Naber (95). Hij werkte bij KLM
van 21 mei 1946 tot 30 september
1974. Zijn laatste functie was
boordwerktuigkundige.
Op 10 februari 2014 overleed
T. Koetsier (92). Hij werkte bij KLM
van 15 september 1947 tot 01
januari 1987. Zijn laatste functie
was vliegtuigrangeerder.
In memoriam
Dhr. Stanley Clement
Thompson 0verleed op
30 oktober 2013. Hij laat zijn
vrouw Esme achter. Zijn laatste
functie was airline operation
officer. Dhr. Thompson werd in
KLM-uniform begraven. Hij
voelde een diepe genegenheid voor KLM en was heel
trots dat hij voor de luchtvaartmaatschappij heeft mogen
werken.
Op 30 januari 2014 overleed
C.J. Klingeman (86). Hij werkte
bij KLM van 01 augustus 1947 tot
01 april 1989. Zijn laatste functie
was hoofd Technische
Opleidingen.
Op 31 januari 2014 overleed
W.E. Hoogendoorn (63). Hij
werkte bij KLM van 01 september
1971 tot 01 oktober 2013. Zijn
laatste functie was ACMS
operator.
Op 1 februari 2014 overleed
A. Bloemer (79). Hij werkte bij
KLM van 16 maart 1968 tot en met
01 januari 1990. Zijn laatste functie
was gezagvoerder.
Op 1 februari 2014 overleed
H.A. Wassenbergh (89). Hij
werkte bij KLM van 01 maart 1950
tot 01 januari 1990. Zijn laatste
functie was hoofd Buitenlandse
Betrekkingen & Samenwerking.
wolkenridder magazine april 2014
23
BEELD KRÖLLER-MÜLLER MUSEUM
bijdrage had KLM niet bestaan.
Zonder hen en hun financiële
eeniging en Anthony Kröller.
van de Rotterdamsche Bankver-
pij, Willem Westerman, president
Bataafsche Petroleum Maatschap-
Co., Hendrik Colijn, directeur van de
van de bank Lippmann Rosenthal &
Unitas, Edgar Fuld en Robert May
directeur van beleggingshuis
Fentener van Vlissingen, eigenaar-
Handel-Maatschappij, Frits
president van de Nederlandse
KNVVL, Cornelis van Aalst,
Heemstede, secretaris van de
jonkheer Isaac van den Berch van
Het illustere achttal bestond uit:
schappij.
een Nederlandse luchtvaartmaat-
als aanzet voor de oprichting van
miljoen euro nu) op tafel te leggen
in totaal 1,2 miljoen gulden (bijna 7
waarbij zij zich bereid verklaarden
het toneel van een bijeenkomst
Anthony Kröller in Wassenaar was
schap. Het huis van zakenman
Een voor KLM belangrijk gezel-
bijeen in villa Groot Haesebroeck.
In mei 1919 kwamen acht heren
GRONDLEGGERS
19
19

Download Report