RÛNTSJES OP IT JABIKSPAAD

RÛNTSJES OP IT JABIKSPAAD
(Tsjerkepaad 2014)
Tijdens “Rûntsjes op it Jabikspaad” kunt u ook stempels en zegels halen.
Hier kunt u de stempels/zegels plaatsen.
RÛNTSJES OP IT JABIKSPAAD
De Stichting Tsjerkepaad organiseert in samenwerking met Stichting Jabikspaad en
Stichting Nijkleaster na het success van vorig jaar ook in 2014 de “Rûntsjes op it
Jabikspaad”. Er zijn prachtige wandelroutes uitgezet (van gemiddeld ongeveer 15
km), die tijdens de gehele periode van Tsjerkepaad in de open kerken op en nabij
het Jabikspaad zullen liggen. U kunt zelf bepalen wanneer u de tocht wilt maken
tijdens de open dagen van Tsjerkepaad en in welke kerk u wilt starten. Er zijn
beschrijvingen en routekaartjes gemaakt in de omgeving van St. Jacobiparochie,
Friens/Grou, Haskerdiken en Jorwert.
Dit jaar heeft de Stichting Tsjerkepaad gekozen voor een jaarthema:
Pylgertochten. We bieden u 4x op een zaterdag een pelgrimstocht (pylgertocht)
aan. Deze tochten beginnen ’s morgens om 10 uur met koffie en een viering.
Daarna wordt er een gezamenlijke wandeltocht gemaakt. Kosten van alle
Jabiksrûntsjes € 5,-. (inclusief koffie). Lunchpakket meenemen. Opgave voor de
tocht van 12 juli bij Frida Nauta, tel. 0515-559454, [email protected]. Voor
de tochten van 2 augustus, 16 augustus en 13 september bij Gerrit Groeneveld,
tel. 0515-579190, [email protected]
Zaterdag 12 juli.
Rûntsje Jabikspaad St. Jacobiparochie; 10 uur koffie en viering
in de Groate Kerk, Oosteinde 1, 9079 KZ, daarna wandelroute
15 km o.l.v. Jan Romkes van der Wal, 16.00 uur Feestelijk
programma met Flamencomuziek en dans, verzorgd door de
Stichting Alde Fryske tsjerken, expositie Pelgrimage. Dit
programma is gratis.
Zaterdag 02 aug. Rûntsje Jabikspaad Friens/Grou; koffie vanaf 10 uur in de
Protestantse kerk van Friens, Van Sytzamawei 1; 9009XD
Wandeltocht o.l.v. Jan Romkes van der Wal o.a. langs de St.
Piterkerk in Grou.
Zaterdag 16 aug. Rûntsje Jabikspaad: Haskerdiken, Kapellewei 6, 8468 MK;
Koffie, viering en daarna een pylgertocht (15 km) langs
natuurgebied de Deelen.
Zaterdag 13 sep. Rûntsje Jabikspaad vanuit het Nijkleaster, Jorwert; 10.00 uur
viering in de St. Radboudkerk (Sluijtermanwei 4; 9023
AB),daarna koffie en presentatie Nijkleaster. Pylgertocht.
Muzikale afsluiting om 16.30 uur in de kerk van Jorwert
o.l.v. Hindrik van der Meer.
BIJZONDERHEDEN EN OVERIGE INFORMATIE VAN DEZE TOCHTEN
ZATERDAG 12 JULI ST JACOBIPAROCHIE RÛNTSJE JABIKSPAAD
Het ‘Jabiksrûntsje’van Sint Jabik brengt ons naar
het begin van het Jabikspaad.
Het voert door het na 1500 ingepolderde
aangeslibde landen in de monding van de
vroegere Middelzee. Het meest westelijke van
de nieuw gestichte dorpen werd ‘Wijngaarden’
genoemd maar de naam van de patroon van de
Parochiekerk
‘Jacobus
de
Meerdere‘
prevaleerde. Jakobus is de patroon van het graan; op zijn feestdag: 25 juli, begint
in N.W. Europa de graanoogst. In het visioen van Karel de Grote begint de
pelgrimsweg naar Compostela bij het ‘Mare Frisicum’: nu de Noordzee.
De wandeling voert ons van Sint Jabik door steeds verjongende
vruchtbare polders naar de Waddenzee. Hier verrijst in de
zomernachten de Melkweg uit het ‘Mare Frisicum’. De weg
voert door de boomgaarden naar de oude Bildtdijk, de
langste straat van Nederland. Het eerste doel van de tocht is
de Zwarte Haan met de beroemde herberg van die naam,
waar we zoals het pelgrims betaamt , pauzeren.Daarna
vervolgen we onze weg in de richting van Nij Altoena. Ten
noorden van het dorp stond de poldermolen ‘de Noordster’ voor
de pelgrims op terugweg was de Poolster, of Noordster de hemelse
richtingwijzer. Nu draagt de school van Nij Altoena de
oude naam. De Gereformeerde Kerk van het dorp is
een mooi voorbeeld van vooroorlogse
kerk
architectuur naar de ideeën van Abraham Kuyper.
Langs de Kadal, die herinnert aan de vroegere band
tussen Franeker het Bildt, bereiken we Sint Jabik waar
de Groate Kerk in al haar neoklassieke pracht de
vermoeide pelgrims in stijl begroet.
Routekaart met wandeling ligt in de gehele Tsjerkepaad-periode in de Groate
Kerk van St. Jacobiparochie.
ROUTEEBESCHRIJVING JABIKSRÛNTSJE ST JACOBIPAROCHIE
( ca. 13 kilometer)
 Vanaf de Groate Kerk in noordelijke richting Het Jabikspaad ri. George
van Saxenstraat.
 Na 300 meter L.A. Spoarrontsje en daarna eerste pad rechts, een
schelpenpad.
 Schelpenpad met enige haakse bochten geheel volgen, tot over brugje
opgang naar Oude Bildtdijk.
 R.A. en na 500 meter L.A. is Boonweg.
 Voorbij enige woningen (Kykhûs) bereikt U de Zeedijk.
 R.A, de dijk op en na ca. 2 kilometer bereikt U (links) het standbeeld
van de Slikwerker en (rechts) Restaurant ‘De Zwarte Haan.
 Voor het restaurant langslopen en R.A. pad langs het water volgen.
 Na ca. 2 kilometer R.A. is Oude Bildtdijk.
 Na ca. 1800 meter L.A. is Kadal.
 Na ca. anderhalve kilometer R.A. is Oosteinde.
 Na ca. 500 meter, bij de Groate Kerk is het eindpunt van de route.
ZATERDAG 02 AUGUSTUS: FRIENS/GROU RÛNTSJE JABIKSPAAD
Dit Jabiksrûntsje voert wandelaar en pelgrim door het hart van Fryslân, Over de
oude dijken langs Boorn en Middelzee. De tocht start in Friens waar volgens de
sage Friso met zijn clan na een lange zeereis aan land kwam. In de kerk een mooie
collectie rouwborden die een indruk geven van een Fries
kerkinterieur voor de Franse Revolutie. De Van Sytzama’s
voeren witte rozen in het wapen. Ons fabeldier ‘de Eenhoorn’
is er alom aanwezig.
Over de oude dijk de middelzeedijk bereiken we Jirnsum,
destijds gewijd aan Sint Mauritius die de Friezen bijstond in
de strijd om Lissabon. Na het bezoek aan het dorp aan het
dorp van de ‘katten’ wandelen we naar ít âlde Grou waar we
een bezoek brengen aan de interessante romaanse Sint
Pieterskerk. De Friese komst van de ‘maaitiid’ wordt gemarkeerd door de komst
van Sint Pieter in Grou. Van Grou wandelen we via Idaard en Reduzum, waar we
boven de deur van de kerk de eenhoorn weer ontmoeten naar Friens.
Routekaart met wandeling/fietstocht ligt in de gehele Tsjerkepaadperiode in de Protestantse Kerk van Friens en St.Piterkerk in Grou.
ROUTEBESCHRIJVING JABIKSRÛNTSJE FRIENS-GROU
Wandeltocht bij- en gedeeltelijk over het Jabikspaad.
Route:
Friens - Jirnsum – Grou – Idaard – Reduzum – Friens
(afstand ca. 16 km.)
Tserkepaad
kerken:
Friens - St.Piter Grou – St. Gertrudes Idaerd - PKN Reduzum.
.
RD = rechtdoor; RA = rechtsaf; LA = linksaf ; T = t-kruising


























Start: De kerk aan de Sytzamawei 1 in Friens.
Vanuit de kerk RD;
Bij T - LA = Beslingadyk;
Betonweg aflopen en RD door klaphekje schelpenpad volgen;
Na ca.1,2 km door klaphekje LA = Op’e Syl;
Bij T (Op’e Syl) LA over de brug het fietspad volgen richting Grou Reinerswei;
Na ca. 2 km. RD over spoorwegovergang en onder (A32) door = Stationsweg;
Bij rotonde RD 2e afslag = Stationsweg, wordt verderop Parkstraat;
Na ca. 1 km LA = Hoofdstraat;
RD naar poort en St.Piter kerk;
Na een bezoek aan de St. Piterkerk:
Vanuit de kerk, voor de poort LA (om de kerk heen lopen) = Kerkstraat ;
1e straat LA (achter de kerk langs) ;
1e straat RA = Oerhaalspaad ;
Einde Oerhaalspaad, bij het water LA = Nije Kade ;
Einde kade (Hotel Oostergo) L. aanh. = Waachshaven ;
RD langs parkeerplaatsen IT Grien en daarna R. aan h. doorgang naar =
Skaverij;
1e straat RA = Skilerij ;
Einde Skilerij , bij het water LA = Suderkade ;
Einde Suderkade (bij beeldje) LA en direct daarna RA over brug = Brêgepaad;
RD en R.aanh. en bij T op het eind LA = Brêgepaad ;
Bij T op het eind RA = Stationsweg ;
2e straat (voorbij museum en voorm. gemeentehuis) RA = J.W.de Visserwei;
RD over fietsbrug, industrie terrein en (hoge) brug = Hôflân;
Na ca 1,4 km. LA = Hôflânswei;
Na ca. 1.7 km.bij T op het eind RA en dorp Idaerd binnen lopen;

















Na een bezoek aan de op de terp gelegen Gertrudeskerk weg vervolgen;
Over bruggetje RD = Friesmawei ;
Einde Friesmawei RA = Master Wybrensdyk ;
Direct daarna 2x LA door tunnel onder A32 en spoorbaan = Ayttawei ;
Weg volgen en na ca. 1.2 km. dorp Reduzum ;
Voor de kerk LA = Buorren ;
Eind Buorren RA = Alle Jans Smedingstrjitte ;
2e straat LA = It Pypke ;
2e straat RA = Oan’t Swin ;
Het wandel- en fietspad bij het waterlangs volgen;
Einde pad, bij Blauwe tent, LA naar fietspad overzijde Overijsselsestraatweg;
Fietspad volgen, R.aanh. door tunneltje onder verkeersweg N354 door ;
Na tunneltje weg Tsienzerbuorren ovrsteken en L.aanh. (fietspad volgen) ;
Na ca. 600 meter Overijsselsestraatweg oversteken richting Friens =
Beslingadyk;
Bocht in weg naar R in dorp Friens volgen = Beslingadyk;
1e weg LA = van Sytzmawei
Bij de kerk het einde van deze tocht.
ZATERDAG 16 AUGUSTUS: HASKERDIKEN, RÛNTSJE JABIKSPAAD
Centraal in dit Jabiksrûntsje staat de figuur van de Zalige
Dodo. Dodo werd geboren in de het noorden van
Oostergo in de buurt van het klooster Mariëngaarde. Met
toestemming van zijn vrouw werd hij kloosterling en later
kluizenaar. De uithof in Bakkeveen werd zijn woning. Na
enkele jaren vestigde hij zich in de verlaten kapel van
Haskerdiken. De Haskerdiken waren deel de Heerweg ‘de
legerroute’ van Boarn naar Steenwijk, de weg naar het
zuiden. De kapel was omgeven met moerassen en
onontgonnen gebieden. In de lijn
van Abt Frederikus streed hij
tegen de bloedwraak die de Friese landen teisterde.
Dodo ‘Doede’ kwam om het leven toen de muur van de
oude kapel instortte. Toen men ontdekte dat Doede in
zijn lichaam de wonden van Christus droeg, begreep
men dat Dodo een heilig man was. Nog steeds wordt
Dodo in de Orde van Prémontré geëerd als ‘Le venerable
Dodo’.
We beginnen de wandeling in de Kapelle daarna met een meditatieve tocht door
het pas aangelegde Dodopark. Daarna maken we een prachtige wandeling langs
de Deelen door het laagveengebied. Via Lúnjebert en Tjalbert. Thema van de dag
is de weg van verzoening.
Routekaart ligt tijdens Tsjerkepaad in kerken in de buurt van Haskerdiken
en VVV Heerenveen.
ROUTEBESCHRIJVING JABIKSRÛNTSJE VANUIT DODOKAPEL
HASKERDIKEN
Wandeltocht bij- en gedeeltelijk over het Jabikspaad.
Route:
Dodo kapel Haskerdiken - Haskerdiken - Luinjeberd - Tsjalbert de Deelen - Dodo kapel Haskerdiken.
Tserkepaad
kerken:
Dodo kapel Haskerdiken - PKN kerk Tsjalbert/de Knipe Doopsgezinde kerk Tsjalbert
.
RD = rechtdoor; RA = rechtsaf; LA = linksaf; T = t-kruising























Start: Dodokapel aan de kapellenweg in Haskerdijken.
Vanuit de kerk RD = Kappellenweg
onder de autoweg( A32) doorlopen ;
RA over de brug en daarna bij T opnieuw- RA onder A32 doorlopen ;
LA fietspad langs weg volgen = Rijksstraatweg ;
na ca. 1 km. , net voor het Stobbegaasterpaad aan rechterkant, LA
Rijksstraatweg oversteken en bos inlopen = Dodopaad;
Dodopaad in zuidelijke richting volgen;
na Dodomonument pad RD vervolgen en bos uitlopen ;
de weg na het bruggetje LA onder de A32 door = Spitsendijk ;
bij T , LA Spitsendijk wordt verderop H.B. Jonkerweg ;
na ca. 2,2 km. RA = Bornegoweg ;
na ca. 800 mtr., in Luijeberd, LA = Aengwirderweg ;
Luinjebert wordt Tsjalbert ;
na ca. 2,1 km., net voor bruggetje, LA = Albert Mols Menninge ;*
weggetje wordt fietspad ;
aan het einde van het pad, na ca 2 km. RA = P.G.Otterweg ;
bij T, LA = Deelenweg ;
over de brug LA = Hooivaartsweg (verderop fiets/wandelpad) ;**
na ca. 5,8 km. bocht naar R volgen en daarna LA ;
bij T Rijksstraatweg oversteken en LA fietspad volgen ;
direct daarna RA onder de autoweg(A32) door = Kapellenwei ;
het einde van de weg bij de Dodo kapel is tevens het einde van deze tocht.
* De Doopsgezinde kerk is ca. 50 mtr. voorbij eerder genoemd bruggetje.
** Het natuurgebied DeDeelen, rechts van het pad, is vrij toegankelijk en
Een bezoek meer dan waard. Deze tocht loopt niet door dit natuurgebied.
ZATERDAG 13 SEPTEMBER, JORWERT (NIJKLEASTER), RÛNTSJE JABIKSPAAD
NIJKLEASTER – Stilte, bezinning en verbinding –
dat zijn de sleutelwoorden van Nijkleaster, een
nieuw klooster dat zich ontwikkelt in Jorwert.
Het wil een ‘wijkplaats’ zijn waar mensen zich in
alle rust terug kunnen trekken, maar ook tegelijk
een plek waar mensen elkaar ontmoeten in
liturgie en gesprek, in stilte en pelgrimage, in
plezier en recreatie. Nijkleaster zoekt naar
nieuwe wegen voor het evangelie: oude paden, nieuwe wegen. Het wil een open
klooster zijn door gastvrijheid te bieden aan mensen van diverse
kerkgenootschappen en religieuze tradities. Zoals kloosters vroeger dammen en
dijken opwierpen tegen de stormvloed van de zee, zo wil Nijkleaster een dam
opwerpen tegen de drukte, de stress en het lawaai van de moderne samenleving.
Deze dag maken we kennis met Nijkleaster, in een viering o.l.v. pionierspredikant
ds. Hinne Wagenaar, die bij de koffie meer zal vertellen over dit project. We maken
een pylgertocht van 15 km ‘’troch de Greidhoeke”. Om 16.30 wordt ter afsluiting
van deze tocht een muzikale afsluiting verzorgd door Hindrik van der Meer in de
St. Radboudkerk van Jorwert
JABIKSRÛNTSJE OM JORWERT
‘TROCH DE GREIDHOEKE, TROCH DE SKIEDNIS’
De wandeling begint met een bakje koffie in de
Redbadtsjerke fan Jorwert. We worden
ontvangen in de sfeer van Nijkleaster. De patroon
is Sint Redbad, achterneef van de vermaarde
koning Redbad. De geleerde bisschop is op
voorstel van Pater Titus ook patroon van de
Nijmeegse universiteit.
Rond Jorwert: ‘terp van het everzwijn’ is de oergeschiedenis van de Friese kerk
voelbaar. Door de weilanden wandelen we naar Beers waar de hoge
middeleeuwen zichtbaar gemaakt zijn in kerk, stins, boerderijen en woningen. De
Unia’s speelden generaties lang een grote in geloof,
rechtspraak en politiek. We vervolgen de wandeling naar
Hylaard waar de kerk gewijd is aan Johannes de Doper
die stond aan de wieg van de kerk van Christus. We
ontmoeten de oerkerk in de Koptische kerk die zegt haar
eerste begin te hebben in de Egyptenaren die zich
bekeerden tot de ware God bij het zien van Jozef, Maria
en het Jezuskind op hun vlucht. Via Leons waar het
kerkje toegewijd was aan alwijze Egyptische prinses,
maagd en martelares Katharina bereiken we weer de
Terp van het Everzwijn.
Routekaart met fietstocht ligt in de gehele Tsjerkepaad-periode in de kerk van
Jorwert en in de andere kerken op de route.
ROUTEBESCHRIJVING JABIKSRÛNTSJE VANUIT NIJKLEASTER
Route:






















Lange route Nijkleaster Pinkster Pad 2014
(afstand ca. 15 km.)
Start kerk Jorwert
Bij de kerk linksaf, de Jaenbuorren in,
het dorp uit, de Hesenserreed volgen
na het passe-ren van boerderij ‘Trije Stegers hout’ rechtsaf slaan richting
Fûns.
Aankomst Fûns
Aan het einde van de bebouwing van dit buurtschap rechtsaf voor het hek
met bord ‘verboden toegang’,
het graspad tussen 2 vaarten inlopen met de kerk van Bears in het vizier.
Over een aantal hekken klimmen.
Bij een betonweg aangekomen deze recht oversteken,
langs het hek gaan en het graspad tussen 2 sloten blijven volgen.
Aan het einde van het graspad links af het weggetje inslaan naar de
spoorwegovergang. Deze is onbewaakt: let op!
Na het oversteken van de spoorwegovergang weg vervolgen langs een
zorgboerderij richting de kerk.
Aankomst Bears
Mogelijkheid om een bezoek aan de kerk te brengen (WC aanwezig) +
poortgebouw van Uniastate te bekijken + de ‘toren’ van Uniastate te
beklimmen.
Weer terug naar de kerk en de spoorwegovergang en hetzelfde pad terug
nemen naar Fûns.
Aankomst Fûns
Fûns niet ingaan.
Bij bordje Hilaard door het klaphek richting Hilaard gaan met de focus
op de zadeldakkerk van Hilaard.
Aan het einde van het eerste weiland is in het midden een
dam met een hek erop; deze overgaan.
Daarna nog dwars door 4 weilanden lopen en uitkijken naar
4 bruggetjes met aan één kant een leuning. Deze oversteken.
Bij het laatste, een grijs/bruin bruggetje, rechts aanhouden
bij een boerderij gekomen het betonpad rechts opgaan richting
Hilaard.
Aankomst viersprong Hilaard




























Bij deze viersprong rechtsaf.
Na ongeveer 50 m aan de rechterkant staat de Koptische Ortho-doxe Kerk
Friesland. Deze kan worden bezocht.
Hierna terug naar de viersprong
recht doorlopen richting het dorp over de Van Aylvaleane.
Na ongeveer 100 m is aan de rechterkant de Johannes de Doperkerk, die
open is.
De Van Aylvaleane gaat over in de Hoptilserdyk met aan de rechterkant
dorpshuis ‘de Twati-ne’. Koffie/thee pauze en WC.
Rechtdoor blijven lopen tot aan de kruising met de provinciale weg.
Deze oversteken naar het Gulfpompstation: let op het verkeer!
Aankomst Gulfpompstation Hier is een WC aanwezig.
Het pompstation rechts laten liggen en de weg vervolgen (enigszins links
aanhouden) richting Hoptille.
Aankomst buurtschap Hoptille
De weg volgen door Hoptille heen
aan het einde van Hoptille de brug over
meteen linksaf gaan richting Baard en Wommels
om het fietspad langs de Boalserter Feart te volgen
onder de provinciale weg door tot aan de doorgaande weg Hûns - Leons.
Aankomst doorgaande weg Húns – Leons
Aan het einde van het fietspad, linksaf slaan,
meteen de brug over de Boalserter Feart over en deze weg volgen richting
Leons.
Bij de paal met de schelp van het Jabikspaad linksaf Leons in-gaan.
Bij de kerk (WC bij de kosterswoning) rechtsaf het pad in bij het gele bord
‘Leonserpol-der’.
Diverse hekken langs.
Bij de paal met de schelp van het Jabikspaad rechtdoor.
Bij het gele bord ‘einde Leonserpolder’ links af het weiland in.
Palen en hekken met het schelpsymbool van het Jabikspaad
blijven volgen door de weilanden heen.
Langs een vervallen boerderij.
Bij de verharde weg aangekomen rechtsaf, richting Jorwert.
Aankomst Redbadtsjerke en einde wandeling.
MEER INFORMATIE:
Stichting Tsjerkepaad:
Mevr. F. Nauta – de Vries (secretaris)
Noardein 80, 8625 TK Oppenhuizen
[email protected]
http://www.tsjerkepaad.nl
Stifting Jabikspaad Fryslân
Hans de Jong (secretaris)
Eile Polle 16, 8771 SM Nijland
[email protected]
http://www.jabikspaad.nl
Pylgeralmenak
Website met informatie over dorpen en hun tradities,
kerken en hun patroons: www.pylgeralmanak.nl
Verslagen, foto’s: Facebook: Jabikspaad JR
Stifting Nijkleaster
Sietske Visser (secretaris)
p/a Ewerwert 5, 9023 AV Jorwert
[email protected]
http://www.nijkleaster.nl
Ons kerkgebouw staat aan de Sluytermanwei in Jorwert.
(De routes van de wandeltochten zijn gemaakt door Gerrit van der Iest; de
inhoudelijke informatie komt van pastoor Jan Romkes van der Wal)

Download Report