flyer - Rigo

Is de financiële positie van het gemeentelijk grondbedrijf onder controle? Gebruik
een RIGO-second opinion om dat te bepalen.
Voor menige gemeenteraad is het gemeentelijk grondbeleid een lastig te doorgronden beleidsveld, zeker als het om de financiële kant van het grondbedrijf gaat. Als
gevolg van de crisis op de vastgoedmarkten zijn grondbedrijven in zwaar weer terecht gekomen en hebben veel gemeenten grondposities moeten afwaarderen en
voorzieningen getroffen voor de verwachte verliezen op lopende grondexploitaties.
Dit verliesnemen is niet altijd even transparant aan de gemeenteraad voorgelegd.
Vaak zijn ‘recht toe recht aan’ berekeningen gepresenteerd waarbij voor de raad alleen aanvaarding of afkeuring mogelijk was. Dit terwijl hierbij allerlei keuzen moeten
worden gemaakt uit alternatieven en achterliggende uitgangspunten.
De financiële positie van een grondbedrijf is sterk afhankelijk van de gehanteerde
uitgangpunten, zowel beleidsmatig (programma’s voor woningbouw, kantoren en
bedrijven, beoogde ruimtelijke kwaliteit met mogelijk hoge investeringen), als financieel-technisch (gemeentelijke rekenrente, parameters voor kosten- en opbrengstijgingen, fasering, plankosten, wijze van omgang met grondposities). Veel van de genomen verliezen hebben betrekking op de toekomst, over 5 tot 15 jaar. Deze zijn gebaseerd op veel onzekerheden over grondexploitatie, ‘koffie dik kijken’. Die verliezen
kunnen feitelijk lager, of ook hoger uitvallen. Dat hangt ook af van de bijsturing van
het grondbeleid door de gemeenteraad.
Een goede second opinion over het grondbeleid biedt een toets op de robuustheid
van de berekende financieel positie van het grondbedrijf en geeft concrete richtingen
aan voor alternatieven waarmee de gemeenteraad het grondbeleid kan bijsturen.
Centraal in de second opinion die RIGO aan de gemeenteraad kan geven is het antwoord op de vragen:

Of de genomen verliezen reëel zijn, of dat er onbedoeld deels wordt gespaard voor toekomst, te veel verlies is genomen?
 Of er nog extra verlies valt te verwachten en wat te doen exploitaties met
verwachte winsten in relatie tot de risicoreserve voor het grondbeleid?
Bij beantwoording van deze vragen worden (waar nodig) concrete alternatieven en
zoekrichtingen aangereikt waarmee de gemeenteraad het grondbeleid kan bijsturen
om de financieel positie van het grondbedrijf te beheersen en te verbeteren.
De second opinion van RIGO wordt gebaseerd op een analyse van de recente jaarrekeningen en begrotingen (en daarbij behorende bijlagen over afzonderlijke exploitaties en een beschikbare meerjarenprognose grondbedrijf), een benchmark ‘positie
grondbedrijf’, een gesprek met raadsleden, de wethouder grondzaken en de ambtelijk verantwoordelijke. De gemeenteraad krijgt een ‘to the point’ korte en heldere
PAGINA 1 VAN 2
rapportage over de financiële situatie en verbetermogelijkheden bij het grondbeleid.
De bevindingen worden door RIGO aan de raad gepresenteerd.
De second opinion kan RIGO aanbieden als een ‘quick scan’ die binnen een maand
kan worden uitgevoerd. Een diepergaand onderzoek kan ook wenselijk zijn.
RIGO Research en Advies is specialist in onderzoek en advies met betrekking tot het
grondbeleid en vastgoedmarkten. Voor gemeenteraden hebben we vaak via de gemeentelijke rekenkamer beleidsonderzoek naar het gemeentelijke grondbeleid verricht. Ook heeft RIGO de Tweede Kamer ondersteund met een onderzoek naar
grondexploitatie in relatie tot huizenprijzen.
Voor nadere informatie: drs. Geurt Keers (020-5221124 [email protected]) of ir.
Jan Scheele-Goedhart (020-5221187; [email protected]).
Zie ook: www.RIGO.nl en www.gemeentelijkgrondbeleid.nl
RIGO Research en Advies is lid van de Vereniging voor Beleidsonderzoek (VBO) en
gecertificeerd volgens ISO 9001:2008.
PAGINA 2 VAN 2