Het participatieproject Korte omschrijving van het

Het participatieproject
Korte omschrijving van het project
In het project staat ontmoeten centraal. Ontmoetingen tussen horende en dove gezinnen met dove
kinderen, en met de bredere dove gemeenschap. Horende ouders die een dove baby krijgen, weten
meestal nog niets over de Vlaamse Gebarentaal en Dovencultuur. Zij zitten met vragen, ook als
gekozen wordt voor een CI, en zijn op zoek naar gelegenheden waarbinnen zij meer te weten kunnen
komen over het perspectief op doof-zijn waarin de kracht van het visuele centraal staat en Vlaamse
Gebarentaal en het ontwikkelen van een eigen identiteit belangrijke pijlers zijn. De dove ouders van
nu zijn de dove kinderen van vroeger. Dit betekent dat zij enerzijds heel goed weten wat het is om
een doof kind te zijn en vanuit deze ervaringen heel wat interessants te vertellen hebben. Anderzijds
kunnen de gezinssituaties (zij als doof kind, zij als dove ouder) heel erg verschillen, bijvoorbeeld
wanneer zij opgroeiden in een volledig horende familie. Ook de tijden zijn inmiddels erg veranderd.
Bijgevolg zitten veel ouders - doof en horend - met vragen, waarover ze graag van mening wisselen
met andere gezinnen. Tenslotte bestaat de dovengemeenschap uit heel wat jongeren en
volwassenen met elk hun persoonlijk verhaal, hun meningen, ideeën, ervaringen enzovoort over hoe
het voor hen was om een doof kind te zijn en wat zij in hun opvoeding zo gewaardeerd en/of gemist
hebben. Sommigen onder hen leven al generaties lang in dove gezinnen en kunnen als geen ander de
rijkdom van hun eeuwenoude taal en cultuur doorgeven aan zij die het willen horen of zien. Al deze
mensen de kans geven samen te komen, met elkaar in gesprek te gaan en van elkaar te leren ... dat is
het uiteindelijke doel van het participatieproject.
Wat houdt het project allemaal in?
Ongeveer maandelijks of tweemaandelijks, willen we vrijblijvende ontmoetingsmomenten
organiseren; momenten waarbinnen we tijd en plaats willen vrijmaken voor gezinnen en de
dovengemeenschap om elkaar heel vrijblijvend te ontmoeten rond het thema ‘opvoeden van,
omgaan met jonge dove kinderen’. Iedereen die interesse heeft in dit thema, of ervaringen/kennis
hierover wil delen, is welkom. We denken aan horende ouders en andere familieleden van dove
kinderen, dove kinderen zelf, dove ouders met dove kinderen, dove jongeren, dove volwassenen, ...
Om alles organisatorisch in goede banen te leiden, en als aanspreekpunt voor concrete vragen
waarop de deelnemers onderling niet meteen een antwoord vinden, zal er steeds een deskundige
dove volwassene aanwezig zijn. Tolken worden uiteraard ook voorzien.
Daarnaast willen we ook initiatieven blijven uitbouwen waarin de ontmoeting iets gestructureerder
verloopt, zoals bijvoorbeeld VGT Doe Mee (link naar website) en de cursus Leren Visueel
Communiceren met dove baby’s en peuters (link naar webpagina). Voor de leeftijdsgroep van
peuters en kleuters zullen we binnen het project ook nieuwe initiatieven opzetten, meer bepaald
een versie van VGT Doe Mee voor peuters en kleuters.
Een ander belangrijk onderdeel van het project is het ontwikkelen van een opleiding voor dove
volwassenen zodat zij op verantwoorde en theoretisch onderlegde wijze de rijkdom van de Vlaamse
Gebarentaal en Dovencultuur kunnen overdragen naar horende gezinnen met een dove baby of
peuter. Het is de bedoeling dat dove volwassenen die het certificaat voor deze opleiding behalen, dit
door deelname aan gezinsactiviteiten in horende gezinnen met dove baby’s en peuters kunnen
waarmaken. Op deze manier krijgen alle gezinsleden op een voor hen passende manier Dove
rolmodellen te zien. De dovenwereld komt hierbij als het ware binnen in de gezinnen.
Doelstellingen van het project
We hopen ...
-dat alle gezinnen met dove kinderen en de dovengemeenschap de weg gevonden hebben naar
elkaar,
-dat horende ouders op een positieve manier kennis hebben kunnen maken met de rijkdom en het
uniek-zijn dat gepaard gaat met doof-zijn en dat ze dit hebben kunnen ervaren in hun eigen
gezinssituatie,
-dat dove ouders hun eigen taal en cultuur met fierheid kunnen beleven en overdragen naar hun
kinderen
-dat dove ouders en jongeren/volwassenen uit de dovengemeenschap met fierheid en op basis van
een degelijke opleiding hun taal en cultuur hebben weten delen met en overdragen naar deze
horende gezinnen en hierdoor eveneens ‘gegroeid’ zijn,
-dat zoveel mogelijk dove baby’s en peuters van jongsaf aan in contact gekomen zijn met Dove
jongeren en/of volwassenen, die model konden staan voor Vlaamse Gebarentaal en Dovencultuur,
-dat deze jonge kinderen hierdoor hun weg gevonden hebben naar de dovengemeenschap en alle
kansen hebben gekregen om uit te groeien tot echt bilinguaal-biculturele jongeren en volwassenen,
-dat de opleiding tot ‘dove culturele ervaringsdeskundige’ erkend werd door de Centra voor
VolwassenOnderwijs en dove (jong)volwassenen deze opleiding in de toekomst dus kunnen blijven
volgen,
-dat iedereen die betrokken was in het project de smaak van ontmoeting te pakken heeft gekregen,
en gemotiveerd is om te blijven ontmoeten.
Wil je graag van dichtbij betrokken worden in dit project?
(1) Voor dove en horende ouders
Om de opleiding tot dove culturele ervaringsdeskundige van in het begin grondig aan te pakken, zijn
we op zoek naar ouders die
-in groep of individueel mee willen brainstormen over wat zo’n dove culturele ervaringsdeskundige
allemaal zou kunnen betekenen voor hun gezin (mee helpen inventariseren aan welke
gezinsactiviteiten ze zouden kunnen deelnemen, welke aanpak ze hierbij best zouden hanteren, op
wat voor soort vragen zij best zouden voorbereid zijn, enz.)
-in groep of individueel mee willen brainstormen over de kwaliteiten waarover zo’n dove culturele
ervaringdeskundige best zou beschikken (welke houding zij best aannemen, over welke minimale
voorkennis zij best beschikken, enz.)
-bereid zijn om bij wijze van proef tijdens de voorbereiding van de opleiding al een dove volwassene
aan huis te laten komen en hun ervaringen hierover te delen, zodat dit meegenomen kan worden in
de opleiding.
-deel willen nemen aan de activiteiten die we in het kader van het project organiseren (vrijblijvende
ontmoetingen, de cursus Leren Visueel Communiceren in VGT met dove baby’s en peuters, VGT Doe
Mee voor peuters/kleuters en voor Lagere schoolkinderen, opgeleide dove culturele
ervaringsdeskundigen aan huis laten komen).
(2) Voor dove jongeren/volwassenen
Om de rijkdom van Vlaamse Gebarentaal en Dovencultuur over te dragen naar horende gezinnen,
zijn we op zoek naar dove jongeren en volwassenen die
-mee willen brainstormen over de inhoud van de opleiding tot dove culturele ervaringsdeskundige
-zich hierin willen bekwamen door de opleiding tot lesgever ‘Leren visueel communiceren in VGT met
dove baby’s en peuters’ en de opleiding tot ‘culturele ervaringsdeskundige’ te volgen
-deel willen nemen aan de vrijblijvende ontmoetingen met ouders om hun eigen ervaringen, ideeën
... i.v.m. opgroeien als/opvoeden van dove kinderen uit te wisselen met geïnteresseerden, of gewoon
als Doof rolmodel voor de aanwezige dove kinderen en hun gezinsleden.
Uitvoering van het project.
Het project zal drie jaar duren, maar het is de bedoeling dat alles wat in die drie jaar verwezenlijkt
werd, ook kan blijven voortbestaan.
Dit project is in handen van een samenwerkingsverband tussen ’t Signaal vzw, Fevlado vzw, UGent en
de VUB (telkens link naar de respectievelijke website aan de naam koppelen).