Koolhydraten en de Schijf van Vijf

Voedingsvoorlichting
| voeding nu |
Koolhydraten
en de Schijf van Vijf
| juli/augustus 2014 | nummer 7/8 |
22
Stephan Peters, Els Dijkstra, Annette Stafleu, Voedingscentrum
De Schijf van Vijf is het voorlichtingsmodel dat het Voedingscentrum gebruikt om aan te geven hoe een gezonde voeding
eruitziet. Het schrijft niet voor wat iemand precies moet eten
of drinken om gezond te eten, maar het geeft hiervoor kaders.
Daarmee ontstaan oneindig veel mogelijkheden voor een
gezonde basisvoeding. Of je nu vegetarisch wilt eten, of wilt
afvallen, dit kan binnen de kaders van de Schijf van Vijf.
Gebruik je de Schijf als leidraad, dan kun je er vanuit gaan dat
je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Een recente trend is
koolhydraatarm eten. Ook dit kan binnen de Schijf van Vijf.
_VNU0708_koolhydraatarm 22
Koolhydraatarm is een trend of zelfs een hype. Hoe laag kun je gaan
met koolhydraten in een dagvoeding? De Gezondheidsraad geeft
voor koolhydraten de volgende kaders aan: 40-70 energieprocenten.
De Raad geeft aan dat er een minimale hoeveelheid aan koolhydraten nodig is om de afbraak van lichaamseiwit tegen te gaan. Deze
ondergrens is vastgesteld op 40 energieprocenten. Koolhydraten
worden vooral geleverd door het vak uit de Schijf van Vijf dat brood,
ontbijtgranen, aardappelen, peulvruchten en graanproducten zoals
rijst, pasta en couscous bevat. Deze producten helpen je om onmisbare voedingsstoffen binnen te krijgen, zoals koolhydraten, eiwitten,
vezels, B-vitamines, calcium en ijzer. Een voeding laag in koolhydraten levert relatief weinig producten uit dit vak.
26-06-2014 11:15:11
Voedingsvoorlichting
Koolhydraatarme dagmenu’s
Dagmenu 1
Dagmenu 2
Ontbijt
met
2 sneetjes volkorenbrood besmeerd
kipfilet
halvarine; 1 met 30+ kaas, 1 met
Ontbijt
Bord havermoutpap (2½
dl) van halfvolle melk
Sneetje volkoren knäcke
bröd met halvarine en 1
gekookt ei
290 kcal
Glas karnemelk
320 kcal
Lunch
met
3 sneetjes volkorenbrood besmeerd
met light
2
blik,
uit
es
ientj
halvarine; 1 met sard
aat
tom
ken
roomkaas met plak
Glas karnemelk
470 kcal
23
1 koekje
en
1 snee volkorenbrood met halvarine
30+ kaas
390 kcal
Voedingswaarde totale dag:
1970 kcal
hy23 en% eiwit (115 gram), 40 en% kool
),
gram
(69
vet
en%
31
),
gram
draten (198
)
gram
(23
vet
d
adig
10 en% verz
_VNU0708_koolhydraatarm 23
Tussendoor
Koffie met halfvolle koffiem
elk
Thee zonder suiker, zon
der melk
2 sneetjes volkoren knä
ckebröd met sandwichspr
ead
1 peer
3 speculaasjes
Kop soep met vlees en
groente
Glas light frisdrank
Glas witte wijn
Handje studentenhaver
600 kcal
| juli/augustus 2014 | nummer 7/8 |
Tussendoor
Koffie met halfvolle koffiemelk
Thee zonder suiker, zonder melk
Glas light frisdrank
1 appel + 1 sinaasappel
Menu 1 en menu 2 zijn twee dagmenu’s als illustratie van de invulling van een laagkoolhydraat-patroon van in ieder geval boven de
40% (zie de menu’s hierboven). Met de twee gegeven voorbeelddagmenu’s laag in koolhydraten voldoe je aan de Richtlijnen Voedselkeuze. Wel moet er bij opgemerkt worden dat de jodiumvoorziening
bij dagvoedingen met weinig brood in het gedrang komt.
Duursporters zijn juist gebaat bij een hoger koolhydraatgehalte in de
voeding. Dagmenu 3 laat zien hoe je ook gezond kunt eten met een
Warme maaltijd
1 gebakken kipfilet gebakk
en met 1 eetlepel vloeib
are
margarine met champign
ons, 4 opscheplepels gro
ente
en 4 kleine aardappelen
(200 gram)
Schaaltje vers fruit met
1 dl magere vla
610 kcal
| voeding nu |
Warme maaltijd
100 gram
4 opscheplepels bruine bonen met
en 4
mager rundergehakt, 1 eetlepel olie
opscheplepels groente
mandarijn
Schaaltje halfvolle yoghurt met een
790 kcal
Lunch
Tosti van 2 sneetjes vol
korenbrood; 1 besmeerd
met
halvarine, er tussen ½ pap
rika en 1 plak 40+ kaas
1 sneetje volkorenbrood
besmeerd met halvarine
en met
magere vleeswaar
Glas karnemelk
490 kcal
Voedingswaarde totale
dag:
1990 kcal
23 en% eiwit (114 gram)
, 41 en% koolhydraten (20
5 gram),
30 en% vet (65 gram), 9
en% verzadigd vet (21 gra
m)
koolhydraatrijke voeding. Voor koolhydraten is geen aanvaardbare
bovengrens voor inneming vastgesteld. Voor vet is de aanbeveling
20 tot 35/40 energieprocent en voor eiwit 10-25 energieprocent. De
70 energie% koolhydraten is hiermee bepaald door de aanbeveling
voor eiwit en vet. Ook dit voorbeelddagmenu met 65 energie%
koolhydraten voldoet aan de Richtlijnen Voedselkeuze. De dagmenu’s zijn voorbeelden. Binnen de productgroepen moet natuurlijk
gevarieerd worden.
26-06-2014 11:15:12
Voedingsvoorlichting
Dagmenu koolhydra atrijk
Ontbijt
eerd met hal2 sneetjes volkorenbrood dun besm
varine, 1 met appelstroop, 1 met jam
Glas karnemelk
320 kcal
Lunch
js, bleekseldeSalade van 3 grote lepels mais, radi
slasaus (25%
pel
eetle
1
met
rij, tomaat en augurk
d
broo
olie) en 1 sneetje volkoren
e en frican1 sneetje volkorenbrood met halvarin
| voeding nu |
deau
Glas sinaasappelsap
450 kcal
| juli/augustus 2014 | nummer 7/8 |
24
Warme maaltijd
of linzen met
6 opscheplepels gare bruine bonen
pel vloeibare
200 gram groente gebakken in 1 eetle
margarine, 1 sneetje volkorenbrood
pels gewelSchaaltje halfvolle yoghurt met 3 eetle
s.
de abrikozen en 5 eetlepels cornflake
810 kcal
Tussendoor
r
Thee of koffie zonder suiker of wate
lk
Koffie met halfvolle koffieme
öd, 1 met
2 sneetjes volkoren brood of knäckebr
n
halvarine en honing, 1 met aardbeie
1 appel
1 mueslibol
415 kcal
Voedingswaarde totale dag:
2000 kcal
hydraten (325
17 en% eiwit (85 gram), 65 en% kool
verzadigd vet
en%
4
),
gram
gram), 18 en% vet (39
(4 gram)
Maatpak Als basis voor de Schijf van Vijf dienen de Richtlijnen
Voedselkeuze. Ze zijn het resultaat van de praktische vertaling van
de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad. De Richtlijnen Voedselkeuze dienen als basis voor de voorlichting van het Voedingscentrum als vertaling naar de bevolking en voor de Schijf van
Vijf. Iedereen kan binnen deze richtlijnen kiezen voor een voeding
die het beste bij hem of haar past. Als het gaat om invullingen aan
_VNU0708_koolhydraatarm 24
de randen van de kaders, is het voor een consument raadzaam een
diëtist te raadplegen. Dit om te garanderen dat de consument voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt en om tekorten te voorkomen.
Kortom: het Voedingscentrum maakt richtlijnen voor de bevolking,
de diëtist maakt hier weer een maatpak voor haar cliënt van.
26-06-2014 11:15:15

Download Report