Foto van garnalen op bord Het auteursrecht kan ver gaan!

Foto van garnalen op bord
Het auteursrecht kan ver gaan!
Wanneer u iets origineels heeft gemaakt, wilt u natuurlijk niet dat iemand anders daar zomaar mee
aan de haal kan gaan. Daarom is het auteursrecht in het leven geroepen. Het auteursrecht biedt
iedereen die werken creëert auteursrechtelijke bescherming. Het auteursrecht is in Nederland in de
Auteurswet geregeld.
Wat houdt het auteursrecht in?
In eerste instantie komt het auteursrecht toe aan de maker van het werk, en wel vanaf het moment dat
hij het werk heeft gemaakt. De wet biedt bescherming aan de makers van scheppingen/creaties die in
de wet “werken van letterkunde, wetenschappen of kunst” worden genoemd. Het betreft alle
voortbrengselen op het gebied van letterkunde, wetenschap en kunst en dat wordt, zoals hierna zal
blijken, nogal ruim opgevat. Het werk moet origineel zijn, in die zin dat het een zekere creativiteit moet
vertonen. Het moet een eigen, oorspronkelijk karakter hebben en moet het persoonlijk stempel van de
maker dragen. Daarmee wordt bedoeld dat bij het maken van het werk creatieve keuzes zijn gemaakt
en dat het werk een schepping moet zijn van de menselijke geest. Voorbeeld van werken die
auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn omvatten onder andere romans, novellen, muzikale
composities, redenvoeringen, voordrachten, conferences, film en videoclips maar ook foto’s.
Een voorbeeld uit de praktijk
Op 22 januari 2014 deed de rechtbank Noord-Holland hierover een opmerkelijke uitspraak waaruit
blijkt dat er al snel sprake is van een auteursrecht. Het ging hierbij over een culinaire foto van een
bord met garnalen. Bij een foto geldt dat, als de persoonlijke noot van de fotograaf erin is terug te
vinden, bijvoorbeeld door de gekozen belichting, hoek, compositie e.d., deze wordt beschermd door
het auteursrecht. De rechtbank vond het bord met garnalen hieronder vallen omdat er sprake is van
een foto vol symmetrie (vanwege de belijning in de gamba’s en de strepen aan weerszijden van de
gamba’s), maar zonder saai te zijn (omdat de gamba’s ongeveer even groot zijn, maar net niet
helemaal, doordat de strepen aan weerszijden anders zijn), de keuze voor drie gamba’s in plaats van
twee, vier of vijf, de keuze voor een vierkant wit bord, de keuze voor de hoek waaronder de foto
genomen is en de specifieke keuze voor de belichting. Volgens de rechtbank allemaal restanten van
de scheppende, menselijke arbeid.
Forse schadevergoeding
De maker van de foto, Goudzward, werd gezien als auteursrechthebbende. De wederpartij die gebruik
had gemaakt van deze foto, zonder toestemming van Goudzward, werd hierdoor schadeplichtig. Aan
Goudzward werd een schadevergoeding toegekend van € 1.500,00. Als schadeposten komen volgens
de rechtbank in aanmerking: gederfde licentie inkomsten, inbreuk op het exclusieve recht om zelf te
bepalen waar en hoe de foto wordt gebruikt, de moeite die Goudzward heeft moeten doen om de
inbreuk te constateren, schade wegens ontbrekende toestemming, schade vanwege ontbreken
naamsvermelding, schade vanwege verminking van de foto, schade bestaande uit kosten die
Goudzward heeft moeten maken om zijn auteursrechten te handhaven en zijn schade vergoed te
krijgen. In deze zaak worden de volledige proceskosten van ruim € 2.000,00 toegewezen aan
Goudzward.
Een gewaarschuwd mens……
Deze uitspraak leert dat u voorzichtig moet zijn met het overnemen van foto’s. Auteursrechtelijk
overnemen van foto’s wordt zeer snel aangenomen en de gevolgen voor u kunnen groot zijn. Het
overnemen van garnalen op een bord kan zo leiden tot een kostenpost van € 3.500,00.