2014 • 1 Dikkedarmkanker: erover praten is belangrijk H a rtfa le n Thuiscontrole via Motiva Ma r g r e t Ja nb r o e r s-b la nk en daal Duidelijk en eerlijk zijn [advertentie] Wijheten hetenjejejevan vanharte hartewelkom welkomin onze praktijk. We heten van harte welkom ininonze onze praktijk. We praktijk. WijWij zijnzijn Wij zijn Gitsels, Nasim Katleen Fissers en en Janneke Gitsels. Janneke GitselsYadegari, en Nasim Yadegari. Samen vormen we Janneke Nasim Yadegari, Kris Velink Katleen Fissers. Samen vormen we we Verloskundigenpraktijk Verloskundigenpraktijk Lavita. Verloskundigenpraktijk Lavita. Samen vormen Lavita. Lavita Koningin Julianaplein 58 1502 DV Zaandam T 075 650 21 74 F 075 650 28 09 M 06 466 139 82 [email protected] www.lavita-verloskundigen.nl Wij vinden dat iedere vrouw, zwangerschap Wij enendus dus iedere zwangerschap Wijvinden vindendat datiedere iederevrouw, vrouw,en dusiedere iedere zwangeruniek is. is. Daarom Daarom krijg krijg je bij ons de ruimte jeje zwangerschap uniek je bij ons de ruimte zwangerschap schap, uniek is. Bij ons krijgt iedere vrouw daarom de op jeje eigen eigen manier te te beleven beleven en en begeleiden begeleiden we we je je op op op de de ruimte om manier haar zwangerschap op haar eigen manier manier die die bij bij jou jou past. manier past. te beleven.Wij houden rekening met geloof, cultuur en achtergrond van de vrouw enwehaar gezin. bieden Zoals gebruikelijk begeleiden zowel thuisOok als Zoals gebruikelijk begeleiden we zowel thuis als in in het het we begeleiding aan vrouwen met angst voor de bevalziekenhuis bevallingen. bevallingen. Een ziekenhuis Een badbevalling badbevalling hoort hoort inin de de ling, bijvoorbeeld een eerder traumatisch beleefde thuissituatie tot de dena mogelijkheden. thuissituatie tot mogelijkheden. bevalling. Je kuntstaat ons bereiken op 075hoogwaardige – 6502174, zorg en Lavita voor kwalitatief indien geen gehoor, bel thuis gerust opin06het – 46613982. We begeleiden zowel als ziekenhuis je laagdrempelige informatie. Dankzij onze praktijklocatie bevalling. die in het Zaans Medisch Centrum is gevestigd, zijn we in Lavitaom staat voor kwalitatiefalles hoogwaardige enbieden staat onze zwangeren onder één zorg dak te laagdrempelige informatie. Dankzij onze praktijklocatie zoals echo’s, een Dankzij onzebloedonderzoek praktijklocatie en dieindien in hetnodig Zaans Medischdie in het Zaans Medisch Centrum is gevestigd, zijn we in staat doorverwijzing naar éénzijn vanwedeingynaecologen. Overigens Centrum is gevestigd, staat om onze zwanom onze zwangeren alles onder één dak te bieden zoals worden al uwonder echo’séén door zorgverzekeraar vergoed. geren alles dakuwaan te bieden zoals, echo’s, echo’s, bloedonderzoek en indien nodig een doorverwijzing bloedonderzoek e.d. naar één van de2014 gynaecologen. Sinds 1 januari werktinLavita in 2 teams waardoor Iedere zwangere wonend zaandam en omgeving is Overigens worden al uw echo’s door uw een zwangere in principe bij 3 vaste verloskundigen onder bij ons van hartevergoed. welkom. zorgverzekeraar zorg komt. Thuiszorg nodig? Bel Evean! Het thuiszorgteam van Evean zorgt voor u, zodra u weer naar huis mag. Ook als u complexe verpleegtechnische zorg nodig heeft, bijvoorbeeld omdat u afhankelijk bent van een infuus, een voedingssonde of een morfinepomp. U kunt dan eerder naar huis vanuit het ziekenhuis. Evean helpt u met: Evean. Midden in het leven. www.evean.nl • Thuiszorg • Prikservice • Specialistische zorg • Verzorgd wonen • Thuiszorgtechnologie • Respijtzorg • Revalidatie en herstel • Palliatieve zorg Met dit complete aanbod aan zorg zijn we u graag van dienst, op alle momenten in uw leven. Meer weten? Bel 0900 98 97 of kijk op www.evean.nl [ uw zorg ] inhoud Beste lezers, 5 Voor u ligt het nieuwe nummer van Uw Zorg. Naast een staalkaart van nieuwe projecten in het Zaans Medisch Centrum zijn er een paar bijzondere ontwikkelingen die ik graag extra wil noemen. Zoals u misschien weet, is vanaf 1 januari de landelijke screening op dikkedarmkanker begonnen. Omdat afwijkingen in de dikke darm vaak pas laat opgemerkt worden, is dit bevolkingsonderzoek erg belangrijk. U kunt voor dat onderzoek in het Zaans Medisch Centrum terecht. Mocht er dan onverhoopt iets aan de hand zijn, dan wordt u terzijde gestaan door verpleegkundige Maaike Corver. Zij staat centraal in het artikel op pagina 5. Een andere ontwikkeling waar we de afgelopen jaren hard aan hebben gewerkt, is de samenwerking tussen de Huisartsenpost en de Spoedeisende Hulp bij acute zorg. Vanaf begin dit jaar werken zij intensief samen op één adres. We doen dat omdat u op die manier veel sneller de juiste hulp krijgt. U krijgt dan, afhankelijk van de ernst en de spoedeisendheid van uw ongeval of ziekte, direct de juiste hulpverlener: verpleegkundige, huisarts, Arts-SEH of medisch specialist. Ook krijgt u een inkijkje in het Motiva-project, waarbij we patiënten met een verminderde hartfunctie (hartfalen) zo goed als mogelijk in thuissituaties begeleiden. Door die begeleiding kunnen onze patiënten zich thuis veel beter zelf redden. Ook vermindert hierdoor de kans op een ziekenhuisopname. Dat is mooi voor iedereen! Tot slot laten we een paar belangrijke spelers in het realiseren van de nieuwbouw van het Zaans Medisch Centrum aan het woord. Want zoals u vast gemerkt hebt, op 7 januari is de bouw van start gegaan. Als alles goed gaat, staat er eind 2016 een gloednieuw ziekenhuis, dat geheel is afgestemd op wat patiënten en hun familieleden nodig hebben. 4 Spoedeisende hulp gaat samen met de Huisartsenpost Intensief samenwerken vanaf één locatie 5 In vertrouwen Maaike Corver: Mensen hebben veel vragen, maar kunnen of durven die niet altijd te stellen 6 Goed om te weten Nieuws, weetjes en tips van het Zaans Medisch Centrum 8 De toekomst Het ZMC bouwt aan zijn toekomst 8 10 12 Rob Dillmann, voorzitter Raad van Bestuur 10 De week van... Dieuwertje van Waveren, deskundige infectiepreventie 11 In de koffiecorner De redactie in gesprek met de heer Groot over het Zaans Medisch Centrum 12 Het klokje rond Thuiscontrole via Motiva 14 Vraag en antwoord Vragen en antwoorden over de kosten van een consult of behandeling 15 Aangenaam Kennis maken met Margret Janbroers-Blankendaal 16 veel voorkomend Heupslijtages en heupoperaties 18 Vrienden van het Zaans Medisch Centrum Een greep uit bijzondere projecten C olo fo n Uw Zorg is een uitgave van het Zaans Medisch Centrum, Afdeling communicatie, postbus 210, 1500 EE Zaandam, [email protected], Koningin Julianaplein 58, 1502 DV Zaandam Eindredactie Anja Geldermans Productiebegeleiding Kim Kooke Vormgeving Jan Mak en Josta Bischoff Tulleken Fotografie Jolanda Hoogendoorn (cover, pag. 4, 5, 8, 9, 10, 12, 13 en 15) en afdeling communicatie Tekstbijdrage Pauline van Brederode, Marcel Butterhoff, Rosanne Heijne, Kim Kooke, Hanne van der Waa, Pauline van Wijngaards Advertenties Afdeling communicatie. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd zonder toestemming van het Zaans Medisch Centrum. Acquisitie naar aanleiding van deze uitgave wordt niet op prijs gesteld. 15 2014 • 1 uwzorg 3 [ innovatie ] Intensieve samenwerking Sinds 8 januari 2014 werken de Coöperatieve Huisartsenpost Zaanstreek en de Spoedeisende Hulp van het Zaans Medisch Centrum intensief samen vanaf één locatie – Koningin Julianaplein 58. Veel handiger en beter voor patiënten! Dit nieuwe samenwerkingsverband - genaamd Spoedzorg Zaanstreek - biedt zorg aan mensen met klachten waarmee niet gewacht kan worden tot de eigen huisartsenpraktijk weer open is én aan mensen die op eigen initiatief naar de Spoedeisende Hulp komen. De zorgverleners van Spoedzorg Zaanstreek bekijken hoe urgent of ingewikkeld de vraag van de patiënt is. Moet de patiënt door een medisch specialist worden behandeld of kan dit ook door een huisarts? Zo kan iemand snel en door de juiste behandelaar worden geholpen. Robert Jan Derksen, traumachirurg en medisch manager van Spoedeisende Hulp: “Mensen hoeven niet meer te kiezen tussen één van de zorgverleners - wat veel mensen lastig vinden. Op basis van de klachten 4 2014 • 1 uwzorg kijken we welke zorgverlener we het beste kunnen inschakelen.” Enthousiast Beide organisaties werken nu enkele weken samen. Wat is de eerste indruk van Derksen? “De samenwerking tussen de Huisartsenpost en de Spoedeisende Hulp verloopt prima. We hebben dit dan ook grondig voorbereid. De uitdagingen die we tegenkomen, zoals de drukte op het callcenter van Spoedzorg Zaanstreek en de doorverwijzingen van de Huisartsenpost naar de artsen op de Spoedeisende Hulp, verlopen heel goed. Huisartsen en specialisten zijn enthousiast. De zorg voor patiënten verloopt zo veel beter”, aldus Derksen. Het telefoonnummer van de Coöperatieve Huisartsenpost Zaanstreek blijft ongewijzigd: 075 - 653 3000 [ In vertrouwen ] Erover praten is belangrijk Jaarlijks krijgen zo’n 10.000 mensen te horen dat zij kanker aan de dikke darm hebben. Die diagnose is nogal heftig. Dikkedarmkanker is een beladen onderwerp, waarover je niet gemakkelijk praat. Terwijl praten juist zo belangrijk is. Zowel voor de patiënt zelf als voor zijn directe omgeving. Maaike Corver is ColonCare (dikke darm) verpleegkundige bij Esperanz in het Zaans Medisch Centrum. Zij is een vast contactpersoon voor patiënten met dikkedarm kanker. Maaike: “Mensen hebben veel vragen, maar kunnen of durven die niet altijd te stellen. De diagnose dikkedarmkanker betekent dat patiënten een onzekere periode tegemoet gaan. Ik kan hen hierbij steunen door het geven van goede voorlichting. Daardoor kan ik al vaak een deel van de angst wegnemen. Het is belangrijk dat mensen hun verhaal kwijt kunnen bij iemand die objectief is en die gericht en duidelijk antwoord geeft op hun vragen. Als patiënten van alles gaan opzoeken op het internet, groeit daarmee vaak hun onzekerheid. Gedurende de behandeling komt een patiënt mij regelmatig tegen. Bijvoorbeeld op de polikliniek waar men met alle vragen terecht kan. Vragen die veelal spelen bij mensen zijn: ‘Ga ik dood?’, ‘wat gebeurt er na de operatie?’ en ‘wat is de prognose?’. Maar mensen stellen ook vaak praktische vragen, bijvoorbeeld of ze een aparte kamer kunnen krijgen.” Vertrouwenspersoon “Na de operatie ga ik langs op de afdeling om te zien hoe het met de patiënt gaat en of ik nog ergens mee kan helpen. Verder heb ik intensief overleg met de verantwoordelijke chirurg. Ook ben ik de vertrouwenspersoon voor de eventuele partner en familie van de patiënt. Want hoewel de patiënt degene is die de behandeling moet ondergaan, staat het leven van zijn of haar naasten ook op zijn kop. Zij kunnen daarom ook met al hun vragen bij mij terecht.” Iemand die naar je luistert “Wanneer je de diagnose dikkedarmkanker krijgt, is je wereld binnen een dag compleet anders. Je verwacht het niet. Niet alleen mijn leven is hierdoor veranderd, ook dat van mijn vrouw. Gelukkig kan mijn vrouw het aan, we praten veel. Je doet het echt met z’n tweeën. Zij is mijn steun. Ook hebben we allebei veel aan Maaike. Je voelt haar betrokkenheid. Dat geeft vertrouwen. Ze belt geregeld hoe het gaat. Je wordt serieus genomen en Maaike neemt de tijd voor je. Zeker in zo’n onzekere periode is dat heel prettig. Het is iemand die je aankijkt en naar je luistert.” De heer Fijma (patiënt) 2014 • 1 uwzorg 5 [ goed om te weten ] TopZorg predicaat voor behandeling carpaal tunnel syndroom IJsje na de operatie Voorheen kregen patiënten na de operatie vaak een slokje water. Maar er is iets nieuws: waterijsjes. Vaak hebben patiënten na een operatie een droge mond en keel en hebben zij behoefte aan een smaakje. Waar water smakeloos is, zorgt een ijsje voor een zoete smaak en verkoeling. Patiënten zijn erg tevreden, mensen vinden het lekker verfrissend. Ook de verpleegkundigen van de recovery zijn enthousiast. Zo kunnen zij meer voor de patiënt betekenen. Het Zaans Medisch Centrum krijgt van zorgverzekeraar Menzis het TopZorg predicaat voor de behandeling van het carpaal tunnel syndroom (CTS). Het TopZorg predicaat geeft aan dat deze behandeling bij het Zaans Medisch Centrum aan hoge medische standaarden voldoet. Bovendien beantwoordt het Zaans Medisch Centrum aan de wensen van patiënten door het bieden van betrouwbare informatie, snelle behandeling en uitstekende nazorg. Op de speciale polikliniek kunnen patiënten met CTS vrijwel direct terecht voor beoordeling van de klacht en het starten van een behandeling. Wat is het carpaal tunnel syndroom? Bij een carpaal tunnel syndroom raakt de middelste zenuw van de pols bekneld. Een prikkelend of doof gevoel in vingers of hand kunnen het gevolg zijn. De aandoening kan heel belemmerend zijn in het dagelijks leven. Wat is TopZorg? TopZorg is een keurmerk dat inzichtelijk maakt dat een ziekenhuis rond een behandeling aan extra eisen en wensen voldoet. Het gaat hierbij niet alleen om hoge medische standaarden, maar ook om snelle toegang tot de zorg en consistente en betrouwbare informatievoorziening, voor patiënten heel belangrijk. G a at u n a a r h e t Zaans Medisch Centrum? Gratis Wifi Brengt u een bezoek aan of bent u patiënt in het Zaans Medisch Centrum, dan kunt u vanaf nu gratis gebruik maken van Wifi! Inloggen is heel eenvoudig. U vindt het netwerk onder ZMC-wifigast. U logt in door akkoord te geven op de voorwaarden. Daarna kunt u vijf uur gebruik maken van ons netwerk. Na vijf uur moet u zich weer opnieuw aanmelden. 6 2014 • 1 uwzorg Neem uw legitim at i e b e w i j s m e e ! Hebt u een afspraak in het Zaans Medisch Centrum of gaat u met spoed naar het ziekenhuis? Neem dan altijd uw legitimatiebewijs mee, want u moet zich kunnen legitimeren. K i n d e r r e v a l i d at i e b i e d t b e h a n d e l p r o g r a mm a’ s v o o r z w e mm e n e n c h r o n i s c h e p i j n Heeft uw kind motorische problemen en heeft hij of zij er in het dagelijks leven last van bij alledaagse vaardigheden? Kinderrevalidatie van het Zaans Medisch Centrum biedt nu twee nieuwe behandelprogramma’s speciaal voor kinderen: • • Extra zwemles voor kinderen die het niet redden binnen het reguliere zwemonderwijs of waarvan de verwachting is dat het aanleren van zwemmen niet vanzelf gaat. Behandeling voor jongeren die al langer dan drie maanden pijnklachten hebben zonder een duidelijke medische oorzaak. Na verwijzing door uw huisarts of medisch specialist kunt u een afspraak maken bij de afdeling revalidatiegeneeskunde. Voor meer informatie: www.zaansmc.nl/specialismen/revalidatie/kinderrevalidatie. Blijf op de hoogte Wilt u op de hoogte blijven van het nieuws en de ontwikkelingen van het Zaans Medisch Centrum? Geef u dan op voor onze digitale nieuwsbrief. Ga naar: www.zaansmedischcentrum.nl/ patientenbezoekers en klik op de knop ‘aanmelden nieuwsbrief’. Inloop over Complex Regionaal Pijn Syndroom De Patiëntenvereniging Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS), voorheen Posttraumatische Dystrofie, organiseert vier keer per jaar een inloopochtend voor patiënten, partners en andere belangstellenden. Het doel is om ervaringen uit te wisselen en informatie verstrekken over praktische zaken en verenigingsactiviteiten. De toegang is gratis en aanmelden is niet nodig. Data in 2014: 8 mei 4 september 6 november Tijd: 10.00-12.00 uur Locatie: 49 Pijncentrum Zaans Medisch Centrum 2014 • 1 uwzorg 7 [ de toekomst ] Het ZMC bouwt aan Erik Roodenburg, bouwmanager Regisseur voor parkeergarage, terrein en Zorgboulevard Met een nieuw ziekenhuis alleen ben je er niet. Je hebt gas, water en licht nodig, je moet er kunnen parkeren en er zijn wegen nodig. Voor deze ‘nevenactiviteiten’ is Erik Roodenburg de projectleider. “De bouw van de parkeergarage loopt volgens planning. Die gaat begin juni open. Maar dan: hoe zorg je dat iedereen bij die garage kan komen? Aan die verkeersoplossing werken we nu. Daarnaast richten we ons op het bouwrijp maken van het terrein.” Tegelijk met het z iekenhuis wordt de Zorgboulevard gebouwd, ook daar houdt Roodenburg zich mee bezig. “We zijn in gesprek met organisaties die zich hier willen vestigen. Zeker is dat je hier straks een supermarkt, apotheek, personeelsen bezoekersrestaurant, oogkliniek, eerstelijnscentrum en zorghotel vindt.” Roodenburg is trots op wat er in korte tijd is neergezet. “Dat is echt de verdienste van al die mensen die meedoen. Wat een ongelooflijk goede samenwerking.” 8 2014 • 1 uwzorg Frederique Simons, projectmanager lean design Adviseur tijdens het nieuwbouwproces Hoe kunnen we het morgen nog beter doen? Hoe kunnen we het juiste werk makkelijker maken? Met het project Blijvend Beter werkt het Zaans Medisch Centrum daar dagelijks aan. Ook de nieuwbouw biedt kansen om het beter te doen. In het ontwerpproces wil het Zaans Medisch Centrum de patiënt dan ook centraal stellen. Frederique Simons adviseert de ontwerpers hierbij. “We werken vanuit de Lean-gedachte. Alles wat we neerzetten, moet toegevoegde waarde hebben voor de patiënt. Neem de loopafstanden. In het huidige gebouw moet iedereen van hot naar her. In het nieuwe ziekenhuis is alles logisch op elkaar afgestemd. Ander voorbeeld: we kiezen voor patiëntenkamers met dezelfde indeling. Zo vindt de verpleegkundige de spullen en medicamenten altijd op dezelfde plek. Ze besteedt minder tijd aan zoeken en daarmee meer tijd aan de patiënt.” Of alles met het nieuwe Zaans Medisch Centrum klaar is? “Zeker niet! We blijven bouwen aan beter.” Rob Kaaijk, uitvoerder BAM Aanvoerder op de bouwplaats De bouwplaats van de parkeergarage is misschien wel zijn beste werkplek ooit. Uitvoerder Rob Kaaijk woont namelijk op slechts twee minuten fietsen. In zijn dagelijks werk heeft hij de leiding over alles wat er op de bouwplaats gebeurt: “Ik keur het werk, let op de veiligheid en ben verantwoordelijk voor de planning.” En met die planning gaat het voorlopig goed. “We hebben gelukkig een milde winter.” Eindresultaat is straks een parkeergarage met 7 verdiepingen voor 700 auto’s, 20 motoren en 315 (brom)fietsen. “Het maken van de fundering verloopt vooralsnog vlekkeloos. Spannend wordt het straks bij de opbouw van de staalconstructie. Dan hebben we hier op een klein terrein veel materiaal liggen. Zo is er 600 ton staal nodig voor 18.000 m2 aan vloeroppervlak.” Als Zaankanter verheugt Rob zich op het nieuwe ziekenhuis met een Zorgboulevard. “Ik denk dat het een echte aanwinst is voor de Zaanstreek.” zijn toekomst Jitske de Haan, projectmanager nieuwbouw Spin in het web tussen gebruikers en bouwers Hoe vertaal je de wensen van de gebruikers van het nieuwe ziekenhuis naar degenen die het bouwen? Projectmanager Jitske de Haan weet er alles van. “In totaal praten er zo’n 200 patiënten, artsen en verpleegkundigen mee over hoe het ziekenhuis moet worden. Als projectmanager leg ik de verbinding tussen hun eisen en wensen en het ontwerpteam, waar op de achtergrond zo’n 100 adviseurs, architecten en bouwers werken. Uitdaging is om alles binnen de grenzen te doen van wat financieel en technisch haalbaar is. En dan moet het ziekenhuis ook nog op tijd af zijn.“ Er is zelfs een proefopstelling op ware grootte gemaakt. “In een hal hebben we met wanden van karton bekeken of de nieuwe indeling van de afdelingen werkt. Want bij alles wat we bedenken, willen we zeker zijn dat het van waarde is voor patiënten en medewerkers.” Alex van Reeuwijk, alliantiedirecteur Zaans Medisch Centrum/Vitaal Zorgvast Chef d’équipe van de bouw Voor de nieuwbouw zijn het Zaans Medisch Centrum en ontwikkelaar Vitaal Zorgvast een samenwerkingsverband aangegaan. Alex van Reeuwijk is directeur van deze ‘alliantie’: “In de overeenkomst staan niet alleen de afspraken over de bouw zelf, maar ook over het onderhoud daarna. Het Zaans Medisch Centrum heeft zo zekerheid over prijs en planning – het kan niet uit de klauwen lopen – en over het onderhoud voor de komende 25 jaar.” Van Reeuwijk geeft leiding aan een groot team van projectleiders, adviseurs en managers. Hij is trots op de teamprestaties tot nu toe. “We liggen behoorlijk op schema. Een echte mijlpaal vond ik de afdelingsopstellingen met kartonnen wanden op ware grootte. Volgens mij zijn we het eerste ziekenhuis dat zo’n test heeft gedaan.” Nieuwsgierig is Van Reeuwijk naar het interieurontwerp. “We weten hoe het ziekenhuis er straks van buiten uitziet. Maar ik ben heel benieuwd hoe de afwerking aan de binnenzijde wordt.” 9 [ de week van... ] desku nd i ge i n f ec t i e p r ev e n t ie D i e u w e rt j e va n Wav e r e n Maandag Op dit moment liggen er vier patiënten ‘geïsoleerd’. Dat betekent dat het een drukke dag wordt! Een patiënt moet in een aparte kamer worden verpleegd, als hij een bacterie of ziekte bij zich draagt die kan worden overgedragen op medewerkers of andere patiënten. Ik ga bij alle afdelingen langs om te kijken of de patiënten volgens het protocol zijn geïsoleerd. Ik kijk bijvoorbeeld of isolatie van de patiënt echt nodig is. En zo ja, of het isoleren goed is gedaan en de medewerkers goed zijn beschermd. Voor één van de patiënten is het belangrijk dat hij fysiotherapie krijgt. Dit bespreek ik vanmiddag met de verpleegkundige en de behandelend arts. dinsdag Ik ben onderweg naar een afdelingsoverleg van een verpleegafdeling. De verpleegkundigen gaan het vandaag namelijk hebben over handhygiëne. Handhygiëne is belangrijk, zo kun je veel besmetting voorkomen. Ik laat de verpleegkundigen een test doen en neem daarvoor 10 2014 • 1 uwzorg een lichtbox en speciale handalcohol mee. Eerst wrijven ze hun handen in met de alcohol. Als ze vervolgens hun handen in de lichtbox houden, kunnen ze exact zien, tot op de millimeter, of ze elk plekje hebben schoongemaakt. Zo zien de verpleegkundigen direct waar ze voortaan op moeten letten. woensdag Op de polikliniek Gynaecologie wordt een Hip-scan uitgevoerd. Hip staat voor Hygiëne & InfectiePreventieaudit. Dit is eigenlijk de enige keer dat patiënten ons kunnen tegenkomen. Eens per drie jaar lopen we een dagdeel mee op een afdeling. We hebben een vragenlijst voor de medewerkers en kijken of alle handelingen volgens de richtlijnen van infectiepreventie worden uitgevoerd. We letten bijvoorbeeld op handhygiëne, het reinigen van materialen, of medewerkers handschoenen dragen als dat nodig is en of zij een infuus op de juiste manier inbrengen. Natuurlijk vraag ik de patiënten of zij er bezwaar tegen heb- ben dat ik meekijk. Dat hebben ze meestal niet. Na afloop schrijf ik een verslag voor de afdeling over wat er goed is gegaan, maar ook wat eventuele verbeterpunten zijn. Daarnaast maak ik een verbeterplan, waaraan de afdeling moet werken. donderdag Deze ochtend ga ik weer langs op de afdelingen waar de patiënten geïsoleerd worden verpleegd. Ik praat met de verpleegkundige en behandelend arts over de laatste ontwikkelingen. vrijdag Vandaag is mijn roostervrije dag. Mijn collega’s zijn er vandaag wel, dus het werk gaat gewoon door. zaterdag Mijn klarinet komt tevoorschijn, want ik moet oefenen voor een optreden. Ik speel klarinet bij muziekschool Fluxus in Zaandam. zondag Op zondagochtend ga ik gezellig thee drinken met een groep vriendinnen. [ In de koffiecorner ] In iedere editie van UW Zorg schuift de redactie bij een bezoeker of patiënt aan tafel in de koffiecorner om te praten over het Zaans Medisch Centrum. De koffiecorner Goedemorgen, u zit lekker aan de koffie. “Goedemorgen. Ja, ik zit net even te genieten van een kopje koffie, een broodje en de krant. Ik lees het laatste nieuws. Zojuist heb ik een CT-scan gehad. Ik had nog niet ontbeten vanochtend, omdat ik nuchter moest zijn. Dus voordat ik weer op de fiets stap naar huis, neem ik bij de koffiecorner nog even wat te eten en drinken. Ik ben blij dat ik een plekje heb, want het is hier altijd aardig druk.” “Ik kom al zeventien jaar in het ZMC, iedere drie maanden ben ik hier te vinden.” Komt u dan vaker in het ziekenhuis? “Ja, ik kom hier al zeventien jaar. Ik moet geregeld in het Zaans Medisch Centrum zijn voor controle, iedere drie maanden ben ik hier te vinden. Ik ken het ziekenhuis goed. Ik ben heel erg benieuwd naar het nieuwe ziekenhuis. Ik zie net dat jullie al flink bezig zijn met bouwen. Ik ben zo gewend hier en kan blindelings mijn weg vinden, dat zal in het nieuwe ziekenhuis wel even wennen zijn.” Dus u kent het personeel inmiddels ook goed? “Iedereen hier is reuze aardig. Ik ben heel tevreden over de kwaliteit van de zorg. De medewerkers van het Zaans Medisch Centrum zoeken de samenwerking op met andere ziekenhuizen om te zorgen dat ik de beste zorg krijg. Ik kan alleen maar zeggen hoe prima ik hier word behandeld! Zowel de dokter als de zusters op de afdeling zijn stuk voor stuk aardig. Ik kom hier natuurlijk niet voor de sociale contacten. Maar het is wel prettig om weer met een goed gevoel naar huis te gaan. En met het oog op de toekomst - ik word ook een dagje ouder - is het een fijn idee om met een vertrouwd gevoel naar het ziekenhuis te gaan.” G r o ot met de heer k e r p s e g … in 2014 • 1 uwzorg 11 [ Het klokje rond ] v e i l i g i d e e d at i e m a n d Thu i sc on t ro l e v i a M ot i va De heer Van Akkeren is één van de zeventig patiënten met hartfalen die zijn aangesloten op Motiva. Dit is een systeem voor thuiscontrole waarbij de hartfalenverpleegkundige een oogje in het zeil kan houden. “Het is een veilig idee dat iemand op afstand meekijkt”, zegt Van Akkeren. “Bovendien motiveert het mij om aan mijn gezondheid te blijven werken.” Met in totaal vier infarcten heeft het hart van de heer Van Akkeren het flink te verduren gehad. Met hartfalen tot gevolg: het hart heeft minder kracht om het bloed rond te pompen. Van Akkeren: “Eerst zou ik een pacemaker krijgen, maar met mijn lichamelijke gesteldheid – door longkanker moest een long worden verwijderd – durfde de cardioloog dat niet aan.” Strikte leefregels Sinds augustus 2013 bezoekt de heer Van Akkeren de hartfalenpoli van het Zaans Medisch Centrum. De poli adviseert en controleert hartfalenpatiënten regelmatig om verergering van de klachten te voorkomen. “Als patiënt moet ik me aan strikte leefregels houden. Zo mag ik maar anderhalve liter vocht innemen. Het hart heeft namelijk geen kracht meer om extra vocht rond te pompen. Houd ik me daar niet aan, dan word ik zwaarder, wat een extra 12 2014 • 1 uwzorg Cardioloog Jeroen Schotten over hartfalen en onderzoek “Bij hartfalen wordt er onvoldoende bloed rondgepompt. Meestal komt dat door een verminderde knijpkracht van het hart. Soms ontspant de hartspier zich niet goed genoeg en vult het hart zich minder goed met bloed. Hartfalen herkennen we aan verschillende symptomen: mensen houden vocht vast, worden sneller moe en zijn soms kortademig. Naast een hartinfarct kan hartfalen ook ontstaan door een hoge bloeddruk of hartritmestoornissen.” “Kijk, hier kan ik mijn eigen meetresultaten tot veertien dagen terugzien.” “Vermoedt de huisarts hartfalen, dan kan deze de patiënt aanmelden voor onze screeningdag. In één dagdeel doen we dan alle onderzoeken, van echo tot hartfilmpje, en hoort de patiënt van de cardioloog of het inderdaad om hartfalen gaat. Hartfalen is een heftige diagnose. Bij de meeste patiënten gaat de hartfunctie stap voor stap achteruit.” “Of er een remedie is om op latere leeftijd hartfalen te voorkomen? Gezond eten, minder zout, niet roken en regelmatig bewegen! Niks werkt zo goed als beweging. Dat geldt ook voor hartfalenpatiënten. Daarom kennen we ook een speciale fysiogroep, waar hartfalenpatiënten onder begeleiding van een fysiotherapeut trainen.” o p a f s ta n d m e e k i j k t belasting voor het hart betekent. Ik moet ook letten op wat ik eet. Gelukkig kookt mijn vrouw goed en gezond.” Draadloze weegschaal Toen de heer Van Akkeren werd gevraagd om mee te doen aan thuiscontrole via Motiva, hoefde hij niet lang na te denken. “Ik heb nu een computerkastje in huis staan, waarop een draadloze weegschaal en bloeddrukmeter zijn aangesloten. Ik weeg mijzelf elke dag en neem mijn bloeddruk en polsslag op.” Motiva stuurt alle gegevens door naar het Zaans Medisch Centrum. Als gewicht of bloedwaarden uit de pas lopen, kan de hartfalenverpleegkun dige actie ondernemen. Instructievideo’s De heer Van Akkeren heeft het systeem al helemaal in de vingers. Handig vindt hij bijvoorbeeld de instructievideo’s over voeding en bewegen. “Kijk, hier kan ik mijn eigen meetresultaten tot veertien dagen terugzien.” Met Motiva weet hij grip te houden op zijn gezondheid. “De hartfalenverpleegkundige gaf aan dat ik niet meer ieder kwartaal naar de poli hoef te komen, maar nog maar één keer per half jaar.” Via de fysiogroep hartrevalidatie werkt Van Akkeren ondertussen aan verbetering van zijn uitverhoudingsvermogen. “Ik was vroeger een druk baasje. Die conditie krijg ik niet meer terug, maar met een beetje vooruitgang kunnen mijn vrouw en ik er wel vaker op uit.” Hartfalenverpleegkundige Petra Butter over de hartfalenpoli “Patiënten met hartfalen moeten zich aan bepaalde leefregels houden. Zij mogen bijvoorbeeld niet te veel vocht innemen en moeten opletten met zout. Op de hartfalenpoli begeleiden we hen. We zijn snel telefonisch bereikbaar en organiseren informatiebijeenkomsten waar een cardioloog, diëtiste, verpleegkundige en psycholoog uitleg geven. Wat komt er op je af als je last hebt van hartfalen? Wanneer moet je aan de bel trekken?” “De cardioloog en ik zien een hartfalenpatiënt om de paar maanden. Tijdens het spreekuur bekijk ik samen met de patiënt hoe het gaat met het gewicht, de bloeddruk en het volgen van de regels. Het Motiva-systeem is een handig hulpmiddel dat op afstand iedere dag het gewicht en de bloeddruk doorgeeft. Ik word meteen gewaarschuwd als iemand ‘ontspoort’ en kan dan de medicatie bijstellen.” “Voor patiënten werkt Motiva motiverend maar ook confronterend. Als je op zondag minder let op wat je eet, is dat maandag direct merkbaar. De weegschaal liegt niet. Als ik dan bel, is het vaak: ‘Ik verwachtte je al.’ Maar goed, door deze thuiscontrole kunnen we ziekenhuisopnames wel voorkomen.” 2014 • 1 uwzorg 13 [ vraag en antwoord ] Wordt mijn zorg vergoed? Een checklist Veel mensen hebben vragen over de kosten van hun consult of b ehandeling. Krijg je deze kosten vergoed? En zo nee, hoeveel moet je dan betalen? Het antwoord is helaas niet altijd eenvoudig. Dit zijn de vragen waar u rekening mee moet houden. Hoe bent u verzekerd? U hebt alleen een basisverzekering. Dit is voor iedereen in Nederland verplicht! Dat betekent dat u alle basiszorg vergoed krijgt, waarbij u wel rekening moet houden met het verplichte eigen risico van € 360,- (of hoger als u dat zelf zo heeft afgesloten). Behandelingen die niét in het basispakket zijn opgenomen moet u altijd zelf betalen. U hebt ook een aanvullende verzekering. Behandelingen die niet in het basispakket zijn opgenomen, worden mogelijk vergoed uit uw aanvullende verzekering. Hiervoor geldt geen eigen risico. Wat kost de behandeling? Bent u verzekerd voor de betreffende behandeling? Uw zorgverzekeraar kan u vertellen wat de kosten zijn van uw behandeling. 2014 • 1 uwzorg Het eigen risico geldt niet voor alle basiszorg. Volledige vergoeding krijgt u voor: • Huisartsenzorg • Verloskundige zorg en kraamzorg • Griepprik • Nationale bevolkingsonderzoeken • Bepaalde zorg door artsen bij chronische aandoeningen (check bij uw verzekeraar) • Zorg voor kinderen onder de 18 jaar. Bent u niét verzekerd voor de betreffende behandeling? Uw zorgaanbieder kan u vertellen wat de kosten zijn van uw behandeling. Let op: • De prijzen van een behandeling zijn niet overal hetzelfde, omdat zorgverzekeraars verschillende afspraken maken met ziekenhuizen. • U betaalt altijd voor de totale behandeling, vanaf de diagnose van uw specialist tot en met de behandeling. Diagnose en behandeling leiden samen tot één prijs. U betaalt dus altijd een gemiddelde prijs voor een bepaalde behandeling. • U hebt altijd een verwijzing nodig om ziekenhuiskosten bij de verzekeraar te kunnen declareren. • De zorgaanbieder waar u de behandeling wilt laten uitvoeren, moet een contract hebben met uw zorgverzekeraar. Check dit voordat u een afspraak maakt. Als uw zorgverzekeraar geen contract heeft met uw zorgaanbieder en uw behandeling wel in het basispakket valt, krijgt u slechts een deel van de behandeling (circa 75%) vergoed. De precieze vergoeding kunt u opvragen bij uw zorgverzekeraar. Het Zaans Medisch Centrum heeft overigens met alle zorgverzekeraars een contract. 14 Tip: Check altijd grondig uw polisvoorwaarden. Zit uw behandeling in het basispakket? Wordt uw behandeling vergoed uit de aanvullende verzekering? Meer weten? Lees verder op www.zaansmedischcentrum.nl Heeft u ook een vraag voor deze rubriek? Mail dan naar [email protected] [ gedreven ] “In korte tijd een vertrouwensband opbouwen” anest h e si olo o g Margret Janbroers-Blankendaal Geen specialist zonder passie, zonder gedrevenheid. Dat geldt ook voor Margret J anbroers-Blankendaal. Als anesthesioloog zorgt ze voor de narcose in de operatiekamer, voor de pijnvermindering in het Pijncentrum en voor de intensieve zorg op de intensive care. Wat drijft haar op haar werk en thuis? GESTART “Tijdens mijn studie kwam ik in aanraking met de anesthesiologie. Ik vond het een waanzinnig interessant vak. Omdat ik als net afgestudeerd arts nauwelijks dokterservaring had, besloot ik die op te doen als AGNIO Chirurgie (assistent-geneeskundige niet in opleiding – red.). Dat was in De Heel, zoals het Zaans Medisch Centrum toen nog heette. Hoewel interessant, bleef anesthesie mij trekken. In 1991 begon ik met mijn opleiding in het AMC. Nu werk ik alweer veertien jaar als anesthesioloog in het Zaans Medisch Centrum.” GELOOFWAARDIG “Wie een operatie ondergaat, komt vooraf op het spreekuur bij mij of één van mijn collega’s. Als anesthesioloog moet je in korte tijd een vertrouwensband met de patiënt opbouwen. Dat betekent goed luisteren, goed aanvoelen wat belangrijk is, maar vooral ook duidelijk en eerlijk zijn. De patiënt moet weten wat hem of haar te wachten staat.” GEVARIEERD “Ik houd van afwisseling. Ik werk als anesthesioloog op de operatiekamers en de intensive care. Tevens maak ik sinds twee jaar deel uit van het team anesthesiologen/pijnbestrijders in het Pijncentrum. Hiervoor heb ik een specialisatietraject gevolgd. Dit geeft weer een nieuwe uitdaging in mijn werk. Nu help ik ook mensen met pijnklachten zoals hernia’s, lage rugklachten en pijn door kanker.” GETROUWD “Mijn man en ik hebben drie kinderen in de puberleeftijd. De manier waarop zij omgaan met digitale en sociale netwerken, fascineert me. Zelf probeer ik die trends ook te volgen, want met die toepassingen kunnen we mogelijk ook binnen de zorg aan de slag.” GEZOND “Hardlopen is mijn ‘passie’, maar met een echtgenoot die fulltime werkt en een gezin is het lastig om tijd vrij te maken om minstens twee keer per week hard te lopen. Ieder jaar loop ik de Dam tot Damloop en een halve marathon. Mijn droom is om ooit een hele marathon te lopen.” Lees het hele interview: www.zaansmedischcentrum.nl 2014 • 1 uwzorg 15 [ veel voorkomend ] Vi er vragen over heupslij tage en h eu p op erati es Hoe zit dat precies? Jaarlijks krijgen 657.000 Neder landers te maken met artrose, een reumatische aandoening waarbij het kraakbeen dunner en zachter wordt. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen: 50 op de 1000 vrouwen krijgt artrose. Bij mannen is dat 30 op de 1000. vitamine 16 2014 • 1 uwzorg Kun je slijtage aan de heup voorkomen? De meeste patiënten die een nieuwe heup krijgen, hebben te maken ouderdomsslijtage. Dat is lang niet altijd te voorkomen, maar er zijn wel een paar tips om de kans op artrose te verminderen: D • Blijf bewegen. Het is belangrijk om in beweging te blijven. Want rust roest. Zelfs voor patiënten die al artrose hebben, is het belangrijk om de spieren te blijven bewegen en de gewrichten soepel te houden. • Voorkom overgewicht. Wie te zwaar is, belast zijn gewrichten. Dus eet gezond en beweeg. • Zorg voor voldoende vitamine D. Vitamine D is nodig om calcium (‘kalk’) uit de voeding in het lichaam op te kunnen nemen en helpt indirect om botten en tanden stevig te houden. Zonlicht is de belangrijkste bron van vitamine D. Verder zit deze vitamine in vette vis, vlees en eieren, halvarine, margarine en bak- en braadproducten. Hoe herken je heupslijtage? 90% van de patiënten is na een jaar tevreden over het resultaat. Voor sommigen is de pijn al meteen na de operatie weg. Heup en knie kunnen de eerste maanden nog wel gevoelig zijn, wat invloed heeft op de manier van lopen. De spieren hebben tijd nodig om zich aan de nieuwe situatie aan te passen. Patiënten met artrose hebben vaak één of meerdere van onderstaande klachten: • Pijn ontstaat vaak geleidelijk en treedt op bij het bewegen en belasten van de heup. Meestal gaat het om zogenaamde startpijn, de pijn bij het in beweging komen. Artrose hóéft overigens geen pijn te veroorzaken. • Stijfheid komt vooral voor na een periode van rust, ook wel startstijfheid genoemd. • Bewegingsbeperkingen: pijnlijke en stijve gewrichten zijn minder goed te bewegen. • Gewrichtsontstekingen kunnen ontstaan door veranderingen van het kraakbeen en door vrijkomende kraakbeendeeltjes. Anderhalf jaar geleden kon Tini Pauw uit Oostzaan niet meer zitten, liggen of lopen van de pijn. Nu geniet ze – dankzij haar nieuwe heup – weer volop van het leven. Tini: “Door die versleten heup was winkelen me al te veel. Nu loop ik zomaar weer een uur aan één stuk.” Toen haar huisarts haar doorverwees naar het Zaans Medisch Centrum, kwam alles in een stroomversnelling terecht. De periode van de eerste afspraak met de orthopedisch chirurg tot en met haar ontslag uit Evean Oostergouw nam nog geen twee maanden in beslag. “Alles is goed op elkaar afgestemd. De voorlichting vooraf, de operatie en de revalidatie.” Lees het hele verhaal op: www.zaansmedischcentrum.nl/uwzorg Is bij artrose altijd een heupoperatie nodig? Er zijn verschillende mogelijkheden om artrose te behandelen. Zo kan de orthopedisch chirurg fysiotherapie voorschrijven om het functioneren van de spieren en gewrichten op peil te houden. Ook zijn er medicijnen beschikbaar tegen stijfheid en pijn en medicijnen die ontstekingen remmen. In een vergevorderd stadium kan een operatie nodig zijn, waarbij de heup wordt vervangen door een kunstgewricht. Hoe lang gaat een kunstheup mee? Op deze vraag is niet gemakkelijk een antwoord te geven. Hoe hard het hoogwaardige plastic slijt, is bijvoorbeeld afhankelijk van hoe actief je bent. Soms moet een versleten kom worden vervangen, maar dit is zelden binnen tien jaar nodig. Eerder is opnieuw opereren nodig, omdat de verbinding tussen bot en prothese loslaat. Soms is dat pas na tien à vijftien jaar, maar vaak gebeurt het helemaal niet. Elk jaar krijgen 20.000 mensen een nieuwe heup. De overheid rekent voor 2030 op 50.000 heupen. Oorzaak: vergrijzing en toenemend overgewicht. Mensen met slijtage van het heupgewricht zijn vaak al zeven jaar onder behandeling van hun huisarts voordat zij een kunstheup krijgen. Zij lopen het risico in een vicieuze cirkel terecht te komen. Als lopen pijn doet vanwege de artrose, ga je beweging vermijden en blijf je eerder in je stoel zitten. Je gewicht zal dan sneller toenemen. Door dit gebrek aan bewegen én de extra belasting van het gewicht op de heupen, nemen de klachten eerder toe. Advies: blijf bewegen! 2014 • 1 uwzorg 17 [ stichting vrienden ] B i j z o n d e r e i n i t i at i e v e n De Stichting Vrienden van het Zaans Medisch Centrum zet zich in om voor p atiënten extra’s te bieden, die het ziekenhuis niet op eigen kracht kan realiseren. “We kunnen terugblikken op een succesvol jaar waarin mooie initiatieven vorm kregen door de inzet van veel wandelaars en het Coöperatiefonds Rabobank”, aldus lid van het bestuur Peter Tange, burgemeester Wormerland. Een greep uit deze bijzondere projecten. Online zorg In september 2013 wandelden 2800 mensen met (Z)aan de Wandel een enorm bedrag bij elkaar. Hiermee kan het Zaans Medisch Centrum de online zorg voor mensen met borstkanker verbeteren. Verpleegkundigen Anna Derksen en Esther Dorenbos van Mammacare: “De website biedt patiënten alle informatie en hulp die zij op dat moment nodig hebben. Op de beveiligde, persoonlijke pagina’s kunnen zij bovendien de uitslag en het advies van de dokter nalezen en delen met hun dierbaren.” Stichting Vrienden van het Zaans Medisch Centrum t.a.v. Jolande van de Walle Koningin Julianaplein 58 1502 DV Zaandam Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de oplossingsbalk. [email protected] Kruiswoord horizontaal 1 deel van het hart 6 harde klap 11 interest 12 spinsel van een rups 13 grootKoken voor diabetici 15 rompslomp uiterlijk bijdraagt bij aan21 eigenlijk het zelfvertrouwen, vader 14 kledingstuk 16 dom 18 gast (afk.) 22 betaEen lingswijze ander bijzonder initiatief is hetvan tabak organiseren vrijwilligers make-upworkshops 24 gebruiker 26 heilwens 27 kampeerwagen 28 verveKruiswoord Kinderkookcafé voor30 indiaans diabetespatiënten. voor vrouwen met kanker. Tange: “De lend meisje symbool 33 eens 34 heks 36 wedspel 37 kettingzang Breng de letters uit de43 roem vakjes over naar de oplossingsbalk. 41 aanleg 45 koordans 46 voelspriet Voor39 bedorven kinderen met diabetes is hetgenummerde immers 44 riviermonding positieve reacties van de deelnemers 47 naar boven.om op hun eet niet altijd gemakkelijk bevestigen dat dit soort projecten belangrijk horizontaal patroon te letten. Onder leiding van een zijn. We hopen n atuurlijk dat sponsoren dit verticaal 1 deel van het hart 6 harde klap 11 interest 12 spinsel van een rups 13 grootkok en diabetesverpleegkundigen gaan3 zedenleer mogelijk blijven maken.”(afk.) 1 grievend 2 honderd gram 4 touwkleurig 5 voorstel vader 14 kledingstuk 15 rompslomp 16 dom 18 gast 21 eigenlijk 22 beta- 6 onvrij de kinderen koken en krijgen ze tips. lingswijze 24 gebruiker van tabak 26 heilwens 27 kampeerwagen 28 verve7 erg leuk 8 erg 9 graafwerktuig 10 gaasstrook 17 land in Azië 19 plaats in lend meisje 30 indiaans symbool 33 eens 34 heks 36 wedspel 37 kettingzang Nieuwe vrienden Japan 20 ongebogen 22 plezier 23 appelsoort 25 knaagdier 26 in overvloed 39 bedorven 41 aanleg 43 roem 44 riviermonding 45 koordans 46 voelspriet Werken aan zelfvertrouwen Uiteraard is de stichting altijd op zoek 28 watervrije lanoline 29 boom 31 stierenvechter 32 vol gaten 34 mannelijk 47 naar boven. Een project dat met steun van37 geheimschrift het naar nieuwe40 tijdperk vrienden. Wilt42 nieuw u donateur(in sadier 35 soort loterij 38 titel verticaal menst.). Coöperatiefonds Rabobank Zaanstreek worden of een evenement organiseren 1 grievend 2 honderd gram 3 zedenleer 4 touwkleurig 5 voorstel 6 onvrij mogelijk is ‘Look Good… voor onze patiënten bevorderen? 7 ergwordt leuk gemaakt, 8 erg 9 graafwerktuig 10 gaasstrook 17 land in Aziëte19 plaats in 22 plezier 23 appelsoort 25 knaagdier 26 in overvloed Feel Japan Better’.20 ongebogen Omdat een goed verzorgd Kijk dan op: www.vriendenzmc.nl Kruiswoordraadsel 28 watervrije lanoline 29 boom 31 stierenvechter 32 vol gaten 34 mannelijk dier 35 soort loterij 37 geheimschrift 38 titel 40 tijdperk 42 nieuw (in samenst.). 1 Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de oplossingsbalk. 2 3 verticaal 1 grievend 2 honderd gram 3 zedenleer 4 touwkleurig 5 voorstel 6 onvrij 7 erg leuk 8 erg 9 graafwerktuig 10 gaasstrook 17 land in Azië 19 plaats in Japan 20 ongebogen 22 plezier 23 appelsoort 25 knaagdier 26 in overvloed 28 watervrije lanoline 29 boom 31 stierenvechter 32 vol gaten 34 mannelijk dier 35 soort loterij 37 geheimschrift 38 titel 40 tijdperk 42 nieuw (in samenst.). U kunt uw oplossing voor 15 mei 2014 sturen naar: Zaans Medisch Centrum, afdeling communicatie Postbus 210, 1500 EE Zaandam Of mailen naar: [email protected] Vergeet u niet om naast de oplossing ook uw naam en adres te vermelden? 18 2014 • 1 uwzorg 3 4 12 11 14 18 24 6 19 6 16 21 30 36 37 31 32 32 36 38 38 40 41 40 42 41 44 42 44 47 47 36 36 26 32 26 45 45 46 46 40 23 23 31 35 35 37 40 10 30 34 43 10 26 34 6 26 22 29 39 9 22 21 33 9 17 2927 28 33 6 8 15 25 28 43 8 13 25 20 24 15 17 20 19 7 27 39 7 13 5 16 18 5 12 11 1 14 2 horizontaal 1 deel van het hart 6 harde klap 11 interest 12 spinsel van een rups 13 grootvader 14 kledingstuk 15 rompslomp 16 dom 18 gast 21 eigenlijk (afk.) 22 betalingswijze 24 gebruiker van tabak 26 heilwens 27 kampeerwagen 28 vervelend meisje 30 indiaans symbool 33 eens 34 heks 36 wedspel 37 kettingzang 39 bedorven 41 aanleg 43 roem 44 riviermonding 45 koordans 46 voelspriet 47 naar boven. 4 27 32 1 27 13 16 1 28 13 19 16 28 19 [advertentie] K u n st in het Zaans Medisch Centrum Is het u wel eens opgevallen? Op diverse afdelingen van het ziekenhuis hangen kunstwerken uit het Kunstcentrum. De collectie is onlangs nog vernieuwd, zo kunt u momenteel genieten van een olieverf schilderij van Jan van Diemen en een zeefdruk van Hans Dolieslager. Jan van Diemen ontwikkelde al tijdens zijn studie zijn liefde voor het onderwerp sport. Door zijn abstract-expressionistische manier van werken krijgt niet alleen de prestatie van de sporter volledige aandacht, maar ook de sfeer en de omgeving van de sporter. Al meer dan twintig jaar schildert Hans Dolieslager het landschap van het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee. Iedere dag vertoont het landschap volgens de kunstenaar een ander gezicht, afhankelijk van seizoen, weer, tijdstip en atmosfeer. Deze beelden, die hij graag als herinnering wil vasthouden, geeft hij weer op een herkenbare manier. Het Zaans Medisch Centrum en Het Kunstcentrum proberen uw verblijf in het ziekenhuis zo aangenaam mogelijk te maken door elk jaar een nieuwe collectie uit te kiezen. Kunst brengt kleur in een omgeving. Er valt altijd wel over te praten. Welk verhaal vertelt de kunstenaar met het werk? Waarom kiest hij of zij voor een bepaald medium? Kom eens langs! U kunt zelf ook kunst lenen! Het Kunstcentrum heeft een uitgebreide en diverse collectie. Al vanaf € 6,- per maand hangt er een echt kunstwerk bij u aan de muur. En dat mag u zo vaak als u wilt ruilen. U zit bij het Kunstcentrum niet vast aan een lang abonnement en opzeggen is altijd mogelijk. Daarnaast spaart u elke maand de helft van uw abonnementsgeld, dit spaartegoed kunt u gebruiken om een werk aan te kopen of besteden in onze Kunstcadeauwinkel. Kortom; u kunt bij ons zonder risico’s experimenteren met kunst in uw huis! Wij helpen u graag bij het maken van een keuze, maar u kunt ook zelf alvast een kijkje nemen op de website. Openingstijden Kunstcentrum dinsdag tot en met zaterdag: 10.00 - 17.00 uur eerste en laatste zondag van de maand: 13.00 - 17.00 uur Vincent van Goghweg 40 a|b 1506 JC Zaandam www.kunstcentrum.nl 075 614 12 10 [email protected] [advertentie]
© Copyright 2024 ExpyDoc