Landbouwkrant 2014 - Gemeente Neerpelt

Het platteland van Neerpelt
Plattelandskrant van het Plattelandseducatief
Netwerk Kempen & Maasland II
“Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland!”
Beste Neerpelters
Met veel plezier stel ik jullie deze landbouwkrant voor. In
deze krant laten we jou als Neerpeltenaar kennis maken
met de landbouw in onze gemeente.
Onze gemeente telt een 80-tal actieve landbouwers. Deze
nog jonge generatie landbouwers heeft een belangrijke
economische rol in onze gemeente, ze beheert mee de
open ruimte in ons buitengebied.
Onze landbouwers zijn moderne en innovatieve
bedrijfsleiders, voor wie ook maatschappelijk verantwoord
ondernemen belangrijk is. Zij streven naar rendabele
bedrijven, met respect voor de omgeving en het
leefmilieu.
Een mooi voorbeeld hiervan is het project “Kempense
landbouwers in de weer voor een duurzaam waterbeheer”. Ingevolge de wijzigende
klimaatomstandigheden is er steeds vaker sprake van wateroverlast dan wel verdroging.
Om hiervoor oplossingen uit te werken startten we vorig jaar met dit project. Onlangs werd
er een demo-dag georganiseerd om landbouwers en beleidsmakers te laten proeven van
het innovatieve procedé van peilgestuurde drainage, in combinatie met het gebruik van
stuwtjes.
Een ander mooi Leader-project is het ‘Plattelandseducatief Netwerk Kempen &
Maasland II’. Hierbij willen we de kinderen en volwassenen opnieuw leren waar de
oorsprong van onze voeding ligt. Dit gebeurt door het ondersteunen van scholen, boeren
en verenigingen.
Tijdens de jaarlijkse Dag van de Landbouw kan iedereen komen kennismaken met de
landbouwbedrijven in Neerpelt. Op de Grote Heide kan je er dit jaar zelfs een heuse
Sneukeltocht met gps-technologie fietsen.
Door deze en nog andere projecten blijft de landbouw positief aan zijn imago werken.
Kauffmann Tonny, schepen van landbouw
Neerpelt, 18 mei 2014
Samen beleef je meer
Landelijke Gilden is een socio-culturele vereniging van
en voor mensen met een hart voor het platteland. Op
honderden plaatsen in Vlaanderen, zoals ook in Grote
Heide, Herent en Sint-Huibrechts-Lille kan je lid worden
van één van de afdelingen getrokken door vrijwillige
bestuursleden. Onze lokale afdelingen organiseren elk
jaar heel wat leuke activiteiten voor leden, hun gezin en
andere dorpsbewoners. Amusement, genot en gezellig
samenzijn staan hier centraal. Het aanbod is zeer divers.
Voor meer informatie kan je een kijkje gaan nemen op
de Facebookpagina van Landelijke Gilden of via www.
landelijkegilden.be
Op zondag 7 september 2014 zet loonwerkbedrijf Dewit
tijdens hun 50-jarig bestaan de deuren open voor het grote
publiek. Kom mee de indrukwekkende landbouwmachines
bewonderen en geniet van wat lekkers.
Maar ook op zondag 21 september 2014 is de Dag van
de Landbouw niet te versmaden. Op het melkveebedrijf
van de familie Kwanten kan je van dichtbij ontdekken hoe
boeren elke dag hun best doen om kwaliteitsvol voedsel
te produceren. Landelijke Gilde Grote Heide organiseert
ook samen met het Plattelandseducatief Netwerk Kempen
& Maasland II een sneukeltocht. Je kan er fietsen voor een
weekendje hoevetoerisme of volledig gevulde fietstassen,
als je mee komt sneukelen.
Meer info www.binnenbijboeren.be
Rara, hoe wordt het gemaakt?
Zet de woorden in de juiste volgorde
UHT-melk: .................................
boter:
verse kaas:
kaas:
.................................
.................................
.................................
.................................
standaardiseren ( 1,5 - 1,8 % vet) | UHT-behandeling | afromen | verpakken | homogeniseren
.................................
.................................
.................................
.................................
.................................
karnen | verpakken | afromen
.................................
.................................
.................................
fermenteren | verwarmen | wrongel snijden | verpakken | stremmen
.................................
.................................
.................................
.................................
.................................
.................................
.................................
.................................
.................................
.................................
stremmen | verwarmen | fermenteren met kaasferment | rijpen wrongel | wrongel snijden |
persen | rijpen kaas | pekelen | wrongel in vormen scheppen |
Rara, waar ben ik?
Zoek het begrip uit de onderstaande reeks dat niet in het
woordrooster verstopt zit.
afromen | wei | karnemelk | room | pekelen | wrongel | melk | persen |
kefir | kwark |
Je mag horizontaal en verticaal lezen.
Ken je ook de betekenis van dat woord?
...................................................................................................
...................................................................................................
Op zoek naar spreekwoorden
Van verticaal naar horizontaal
Rangschik de gegeven letters zodanig in het rooster zodat een spreekwoord ontstaat, dat van links naar rechts en regel voor regel te lezen is. Let wel : de
letters staan al in de juiste kolom, je blijft dus binnen elke kolom. Kleine hint : probeer eerst de korte woorden te bepalen.
Ken je de betekenis van elk spreekwoord?
1 .......................................................................................................................................................................................................................
2 .......................................................................................................................................................................................................................
a
d
e
g
e t e e e a a e f d
e w k e r k a g r g
e
z g s t v i s
t
o
l
Kan je zelf een spreekwoord op deze manier “verbergen” voor anderen?
d
e
l
o
s
e h e e r a a
f k e n t d d
l v e n
i l
n
p t
k r
v u
s
Meer melk
Een melkkoe geeft gemiddeld 30 liter melk per dag en om 1 kg boter te maken heb je gemiddeld 25 l melk nodig.
In de melktank van boer Jelle zit er 27.930 liter melk. Hoeveel koeien moeten daarvoor gemolken worden? .........................................................
Hoeveel boter kan daarmee gemaakt worden? .........................................................
Wat krijgen koeien zoal te eten?
Hoeveel liter water drinkt een koe
per dag? Hoeveel melk geeft een
koe per dag en wat gebeurt er dan
achteraf met die melk? Hoe herken
je een haan? Hoe oud wordt een
paard? …
Scholenevenement Neerpelt
16 mei 2014
Het antwoord op deze en nog veel meer vragen kregen 150 schoolkinderen
uit het vijfde leerjaar van Neerpelt op vrijdag 16 mei 2014. De schoolkinderen
waren die dag samen met hun leerkrachten te gast op het landbouwbedrijf
van Paesen-Geutjens LV in Sint-Huibrechts-Lille voor een heuse ‘open
boerderijendag.’ Aan de hand van een doorschuifsysteem op het bedrijf
leerden ze op verschillende standjes de hedendaagse land- en tuinbouw
kennen.
Na een ontzettend leerrijke
voormiddag, begeleid door
verschillende land- en tuinbouwers,
werden alle aanwezigen beloond
met een lekkere bicky burger in het
zonnetje. Met een gevuld rugzakje
en al zingend “ik ben zo blij, ik ben
zo blij… als 100 koeien in een wei”
keerden de leerlingen met een
tevreden gevoel terug naar school.
Elk, elk, elk … Een koe drinkt WATER! En maar liefst 90 liter per dag!
Kalfjes aaien, op de tractor zitten, binnenkijken in de melkstal en vers
gemaakte chocolademelk proeven, maar ook leren over planten en zaaien,
kuikentjes knuffelen, een liedje leren… Het kon allemaal!
Beste,
Van melk
tot iets voor elk
Waar komt de melk vandaan? Van de
koe, natuurlijk. Maar welke koe dan, de
koe van de olifant of de koe van de zeekoe? Van het rund, hoor ik je zeggen.
Inderdaad van het rund, alleen denken
wij bij de naam rund niet direct aan
melkkoeien. Maar hoe komen we nu
aan zuivelproducten? Elk product heeft
zijn eigen wijze van produceren.
We sommen ze hier eventjes op:
De boer melkt de koe en die melk wordt rauwe melk genoemd.
Om de melk langer te kunnen bewaren, bestaan er verschillende technieken:
Gepasteuriseerde melk wordt verhit tot een temperatuur van 68 °C gedurende
15 tot 20 seconden. Dit doet men enkel om de ziektekiemen te doden. Hierbij
blijven de natuurlijke eigenschappen en smaak behouden en de melk is enkele
dagen houdbaar in de koelkast.
UHT-melk: Melk die gedurende enkele seconden tot 135-150 °C wordt verwarmd
en dan snel afkoelt heeft een UHT-behandeling gekregen (UHT staat voor Ultra
Hoge Temperatuur). Het hele proces neemt slechts 1 minuut in beslag. Bij deze
behandeling is het vitamine-verlies en het smaakverschil beperkt gebleven. Verpakt in melkkartons kan de melk gedurende enkele maanden bewaard worden.
Sterilisatie: Gesteriliseerde melk blijft het langst houdbaar. Eerst wordt de melk
gedurende enkele seconden verhit tot ongeveer 135 °C. Na de afkoeling wordt
de melk in flessen gevuld. Daarna wordt ze opnieuw gesteriliseerd, dit keer gedurende 10 tot 20 minuten bij een temperatuur van 155 °C. De melk is “steriel”, en
verscheidene maanden houdbaar.
De room van de melk afhalen doet men door de rauwe melk te laten rusten, vetbolletjes drijven dan boven aan het oppervlak. Het vetgehalte van de room ligt
tussen 15% en 40%. Naargelang men meer of minder vet uit de melk haalt krijgt
men, volle melk : bevat min. 3,5g vet per 100g melk, halfvolle melk : tussen 1,5g en
1,8g vet per 100g melk of magere melk : max. 0,3g vet per 100g melk.
Boter bekomt men doordat de vetdeeltjes samenklonteren tijdens het karnen.
In een karnton draait een schoepenrad met gaten door de melk. De luchtinslag
zorgt ervoor dat de vetbolletjes uit de melk gaan samenklonteren tot boterkorrels.
Boter bevat ongeveer 82% vet. Men heeft 22 tot 27 liter melk nodig om 1 kg boter
te bereiden. De melk die men na het karnen overhoudt is karnemelk. Karnemelk
smaakt licht zuur, maar net daardoor is het een zeer goede dorstlesser, is licht verteerbaar en zit het vol eiwitten en vitamines.
Om yoghurt, kwark of kaas te maken
moeten we fermenten toevoegen aan
melk. Fermenten zijn melkzuurbacteriën, die de melksuiker omzetten
in melkzuur. Gepasteurizeerde melk
brengt men naar 30 tot 45 °C, de fermenten worden eraan toegevoegd en
dit geheel blijft dan gedurende 4 tot
16 uur onder constante temperatuur
staan, zodat de bacteriën hun werk
kunnen doen. Hierna wordt het geheel
afgekoeld en is de yoghurt klaar voor
consumptie.
Kefir is een soort yoghurt waarbij
yoghurtbloemetjes bij melk worden
gevoegd en na 24 uur kweken, verdikt
de melk.
Platte kaas is een soort verse kaas
die men maakt door melk aan te zuren met melkzuurbacteriën. Daarna
voegt men stremsel toe waardoor de
kaasstof in de melk stolt. Het stremsel
wordt meestal bereid uit de magen
van jonge runderen. Indien stremsel
wordt toegevoegd aan melk ontstaat
er wrongel, de voorloper van de kaas.
De wrongel wordt in een zak geschept
en kan rijpen door er heet water
(70 °C) aan toe te voegen. Daarna
perst men de wrongel. Wat er overblijft is de platte kaas (vast gedeelte)
en wei (vloeibaar gedeelte). Deze
massa wordt daarna goed geroerd en
fijn geperst. De wei wordt hergebruikt
als veevoeder.
Bij het maken van kaas volgt men
hetzelfde proces als bij platte kaas. De
geperste wrongel wordt in zout water
gedompeld (het zogenaamde pekelbad). Het zout dat in de kaas dringt,
bevordert de korstvorming, de stevigheid, de smaak en ook de houdbaarheid. Door het hoge zoutgehalte in
het water blijven de kazen zelfs drijven.
De kaas is na het pekelbad nog slap
en heeft weinig smaak. Om de kaas
op de juiste smaak te laten komen,
moet deze nog een tijd rusten. Jonge
kaas rust minimaal 4 weken, belegen
kaas minimaal 16 weken. Hoe langer
de kaas rijpt, des te meer aroma’s
(smaak) worden gevormd. Voor het
bereiden van bepaalde kazen, zoals
brie, roquefort en camembert voegt
men nog schimmels (microscopisch
kleine plantjes) aan de kaas toe.
Het provinciebestuur Limburg levert
al jaren inspanningen om niet alleen
de Limburgse land- en tuinbouw te
promoten, maar vooral de inspanningen
die de land- en tuinbouwers doen voor
de productie van kwalitatief voedsel met
toepassing van duurzame en innovatieve
productietechnieken. In het kader van
de Limburgse plattelandsontwikkeling
zijn er in het verleden heel wat projecten
uitgevoerd met provinciale steun met
als doel de kloof te verkleinen tussen
de moderne land- en tuinbouw en
de plattelandsbewoner en -bezoeker.
Plattelandseducatie is hier een
belangrijk onderdeel van. Hierdoor
krijgt het brede publiek de kans om
via persoonlijk contact in het dagelijks
leven in ontmoeting te treden met en
geïnformeerd te worden over het leven
op het platteland. Daarnaast krijgt men
de kans om een blik te werpen achter
de familiale land- en tuinbouwbedrijven
en hun duurzame basisprocessen en
methodes in het bijzonder. De werking
van Plattelandsklassen sluit hier
perfect bij aan. Het provinciebestuur
ondersteunt hun werking door middel
van cofinanciering binnen verschillende
projecten in het kader van Leadersteun.
Op dit moment gaat het over een
totaalbedrag aan cofinanciering vanuit
het provinciebestuur van maar liefst
110.706 euro. Het meest recentste
project dat werd ingediend door vzw
Plattelandsklassen en waarvoor ze
cofinanciering hebben ontvangen binnen
Leader is ‘Educatie rond groenten en
rundvee via het digibord in de klas én
daarbuiten. ’Opzet is om door middel
van dit project de leerkrachten te
blijven stimuleren om aan de slag te
gaan met plattelandseducatie. Ik ben
ervan overtuigd dat dit een mooie
aanvulling is op de reeds aangeboden
lessenpakketten dat z’n doel niet zal
missen.
Het maatwerk van vzw Plattelandsklassen
en de gedrevenheid van de
medewerkers zijn twee bijkomende
troeven die, naast de inhoudelijke
kwalitatieve projecten, de werking
succesvol maken. Als gedeputeerde
van Landbouw en Platteland zal ik dan
ook in de toekomst deze organisatie en
de daarbij behorende werking blijven
ondersteunen.
Vriendelijke groeten,
Inge Moors
Gedeputeerde van
Landbouw en Platteland
Deze krant kwam tot stand tijdens een leaderproject van het Plattelandseducatief Netwerk Kempen & Maasland II met promotoren:
Colofon: V.U.: Katrien Boeraeve
Tekst: Tonny Kauffmann, Stefanie Jansen, Nathalie Princen en Karlijn Van Duffel
Foto’s Twan Wiermans - Opmaak: www.magelaan.be
www.binnenbijboeren.be

Download Report