Betekenis van melk

Betekenis van Melk
De vraag
Wat is de betekenis van melk in de breedste zin van het woord. Ik bedoel van energie
opname en energie afgifte, van zonne-energie tot voedingswaarde, van co2 opname en
stikstof opname tot het prachtige voedingsmiddel melk. Ik wil graag oneliners van
milieuactivisten als ‘koeienscheten geven broeikasaffecten’ afbreken, door vooral te
benadrukken dat ook het broeikasgas CO2 wordt gebruikt om gras te kweken die de
melkproductie op gang houdt.
J. van Voorn, Tolbert
Het antwoord
De productie van voedsel brengt een enorme milieuvervuiling met zich mee. De
voedselproductie is de grootste grond en water gebruiker en gebruikt 20 % van onze
energie. Daarnaast is het de belangrijkste oorzaak van milieuproblemen als verzuring,
vermesting, verzilting verdroging, erosie etc. Alleen niet eten is ook geen duurzame
oplossing. Van alle voedingsmiddelen hebben producten van dierlijke oorsprong een veel
groter milieubeslag dan plantaardige producten. Zuivel producten zijn niet beter dan vlees
en of eieren. De oneliners van de milieubeweging zijn dan ook gebaseerd op
wetenschappelijk onderzoek.
Om in groter verband te kijken: koeien kunnen iets dat andere beesten niet kunnen
namelijk: plantaardige grondstoffen die niet geschikt zijn voor menselijke consumptie
(gras) omzetten in hoogwaardig voedingsmiddelen (melk en vlees). Veel gronden in de
wereld zijn niet geschikt voor akkerbouw omdat ze te nat, te stenig, te stijl, te slap etc. zijn
om met een trekker te bewerken. Deze gronden kunnen wel als grasland gebruikt worden
en grazers kunnen het gras dan omzetten in hoogwaardige producten. Als gebruiker van
voor-akkerbouw-ongeschikte-gronden is de koe dus bijzonder nuttig: het is de enige
manier om op deze gronden voedsel te produceren.
Alleen geldt dit niet voor de Nederlandse koe. Die staat binnen en haar voer bestaat maar
voor een deel uit gras. De rest is snijmaïs en krachtvoer (soja en tarwe). Ze produceert dus
geen voedsel van voor akkerbouw-ongeschikte gronden.
Dus van melk kun je heel veel lekkere dingen maken, maar de productie ervan heeft net als
andere voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong een grote invloed op het milieu.
Met vriendelijke groet,
Dr. ir. S. Nonhebel
Centrum voor Energie en Milieukunde, IVEM
Rijksuniversiteit Groningen