uitgebreide terugblik (pdf) - VluchtelingenWerk Nederland

35 jaar VluchtelingenWerk
Terugblik Maatschappelijk Congres 2014
Terugblik jubileumcongres
VluchtelingenWerk
VluchtelingenWerk bestaat 35 jaar en vierde dat op 30 oktober met een jubileumcongres in
Congrescentrum Antropia in Driebergen. 'Het heeft iets raars om te klappen voor 35 jaar
VluchtelingenWerk, omdat ons werk dus helaas nog steeds nodig is', zei voorzitter Jan van Zijl van het
landelijk bestuur. 'Maar ergens is het ook heel mooi, als je ziet hoe mensen zich inzetten voor anderen.'
35 jaar geschiedenis
Actuele thema's
Ter introductie nam Van Zijl de aanwezigen mee op een korte reis langs
35 jaar geschiedenis. Hoe losse burgerinitiatieven om met name
Vietnamese vluchtelingen op te vangen in 1979 leidden tot de
oprichting van een overkoepelende vereniging. Hoe mensen van over
de hele wereld in de decennia die volgden veiligheid vonden in
Nederland en door vrijwilligers van VluchtelingenWerk op weg werden
geholpen in hun nieuwe land.
Meer dan driehonderd deelnemers bezochten het congres. Actuele
thema's als toegang tot Europa, de sociaaleconomische positie van
vluchtelingen en problemen rondom gezinshereniging stonden op de
agenda. Naast inhoudelijke workshops over deze onderwerpen was er
veel ruimte voor kennismaken, netwerken, ideeën delen en ervaringen
uitwisselen. Zo bleek een aantal onderwerpen te spelen in het hele
land, maar de oplossingen per gemeente sterk te verschillen.
Energie
Speech Fred Teeven
Van Zijl: '35 jaar VluchtelingenWerk betekent ook 35 jaar conflicten en
gewelddadigheden waarvoor mensen op de vlucht slaan. Het heeft
daarom iets raars om ons bestaan te vieren. Maar ergens is het ook heel
mooi: onze vrijwilligers zetten zich meer dan honderd procent in en
nieuwe mensen melden zich aan om te helpen. Dat geeft energie. De
overheid spreekt sinds kort over de participatiesamenleving. Dat
brengen wij al 35 jaar in de praktijk!'
Een vol programma!
VluchtelingenWerk Nederland
Een terugkerend onderwerp van gesprek was de achterblijvende
sociaaleconomische positie van vluchtelingen, een prominent
thema in de VluchtelingenWerk IntegratieBarometer 2014.
Het eerste exemplaar van dit tweejaarlijkse rapport werd uitgereikt aan
staatssecretaris Fred Teeven. Hij gaf een speech 'in het hol van de
leeuw', zoals zijn collega's hem 's ochtends grappend hadden
toegespeeld. 'Zo zie ik het zelf helemaal niet', lichtte Teeven toe.
V.l.n.r.: Dorine Manson, Fred Teeven en Paul Mbikayi.
VluchtelingenAmbassadeur Paul Mbikayi.
Staatssecretaris Fred Teeven neemt de IntegratieBarometer in ontvangst.
'We zijn het lang niet altijd met elkaar eens, maar van wrijving komt
glans: open discussies leiden ook weleens tot inzichten bij mij.'
Gezinshereniging
'Wees trots'
Andere sprekers waren onder meer René Bruin van de UNHCR, schrijver
en journalist Jan Kuitenbrouwer en VluchtelingenAmbassadeur Paul
Mbikayi, die alle medewerkers van VluchtelingenWerk vooral op het
hart drukte trots te zijn op hun werk. '35 jaar lang mensen helpen, je
moet het maar kunnen. Als vluchteling uit Congo werd ik ooit door jullie
geholpen, en ik zeg met trots: wat ik bereikt heb, is het resultaat van
jullie inspanningen. Jullie zijn 35 jaar geworden door medemenselijkheid.'
Gezinshereniging heeft een positief effect op de integratie van
vluchtelingen, ziet VluchtelingenWerk al jaren. In de workshop
Gezinshereniging kregen deelnemers een snelle geschiedenisles hoe
de regels door de jaren heen veranderden. De conclusie is voorzichtig
positief: na steeds ingewikkeldere procedures en steeds hoger
wordende drempels, zijn er nu lichtpuntjes in het beleid.
‘Jullie zijn 35 jaar geworden
door medemenselijkheid'
Paul Mbikayi, VluchtelingenAmbassadeur
Workshops
In de loop van drie decennia speelden talloze thema's, waaraan in
diverse speeches werd gerefereerd. Actuele thema's kwamen aan de
orde in zeven workshops.
Aandachtspunten voor de komende jaren op het gebied van
gezinshereniging: de strikte nareistermijn en de lange duur van de
procedures.
Ook samenwerkingspartners bezochten het congres.
Uitzendorganisatie Manpower verzorgde de workshop over arbeidsparticipatie.
VluchtelingenWerk Nederland
Workshop Uitgenodigde
vluchtelingen
De workshop Uitgenodigde vluchtelingen begon met
de korte film Nieuw, waarin de jonge uitgenodigde
vluchteling Tanans wordt gevolgd tijdens zijn eerste
dagen in Nederland. Filmmaker Eefje Blankevoort
vertelde over het filmproces en haar bijzondere
ontmoeting met Tanans.
De Birmese Tha Lei kwam als uitgenodigde
vluchteling terecht in een klein Limburgs dorp. Ze
herkent de verwondering van Tanans in de film. 'Ik
voelde me vooral heel klein tussen al die lange
Nederlanders!' Benieuwd naar Nieuw? Bekijk de
korte documentaire hier.
Tha Lei vertelt haar verhaal.
Toegang tot Europa
Huisvesting
In de sessie Toegang tot Europa werd het huidige Europese asielbeleid
uiteengezet. Het beeld stemt treurig, luidde de conclusie. De
grensbewaking wordt steeds strenger en het aantal rampen zoals bij
Lampedusa groter. En dat terwijl 86 procent van alle vluchtelingen in
buurlanden wordt opgevangen. Ook binnen de EU is de verdeling
ongelijk te noemen: 70 procent van alle asielaanvragen wordt in vijf
lidstaten gedaan. 'Moeten we met zijn allen niet veel harder ons best
doen om bekendheid aan deze cijfers te geven?', vroeg een van de
deelnemers zich af.
Op het laatste moment werd een extra sessie toegevoegd. Met het
toenemende aantal statushouders ten opzichte van de afgelopen jaren,
krijgen gemeenten te maken met een hogere 'taakstelling'. Dat houdt
in dat iedere gemeente een bepaald aantal vluchtelingen woonruimte
moet bieden, afhankelijk van het totale aantal inwoners. Een
belangrijke conclusie van de sessie was dat een ketenaanpak nodig is:
huisvesting is slechts de eerste stap. Direct na een woning komen de
taal, inburgering, werk, enzovoorts.
VluchtelingenWerk is...
'70 procent van alle
EU-asielaanvragen wordt in
vijf lidstaten gedaan'
Er werd ook gereflecteerd op de organisatie zelf. In de
workshop VluchtelingenWerk is... stond de vraag centraal hoe de
vereniging zich de komende jaren verder kan verbeteren. Uit recent
onderzoek onder vluchtelingen bleek dat ze VluchtelingenWerk soms te
beschermend vinden. Veel aanwezigen herkennen dat beeld.
'Je werkt vaak onder tijdsdruk', vertelde een vrijwilliger. 'Dan is het
veel sneller om zelf dat formulier in te vullen.' Ook wordt soms nog
teveel óver de vluchteling gepraat in plaats van mét, concludeerde een
ander. 'De ene persoon is natuurlijk de ander niet. Daarom is het zo
belangrijk om met iemand in gesprek te gaan: hoeveel begeleiding wil
je van ons hebben en wat kun je zelf?'
VluchtelingenWerk Nederland
IntegratieBarometer 2014
De belangrijkste conclusies uit de IntegratieBarometer 2014 werden in
deze workshop toegelicht door Jeanine Klaver van onderzoeksbureau
Regioplan. Er zijn drempels die de integratie van vluchtelingen in de
weg staan, waaronder de lange procedures van gezinshereniging, de
strenger wordende regels rondom naturalisatie en onvoldoende
aansluiting op de arbeidsmarkt. 'Ik neem in ieder geval twee zaken mee
terug van dit congres', zei Afke van Rijn. 'De behoefte aan een survey
onder vluchtelingen en die aan betere voorlichting over inburgering
aan vluchtelingen.' Van Rijn is directeur Integratie en Samenleving op
het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Focus op werk
Tijdens het congres werd vooral ingezoomd op werk. Of beter gezegd:
het ontbreken van werk. Uit de IntegratieBarometer blijkt dat het
percentage werkende vluchtelingen met tien procent is gestegen ten
opzichte van twee jaar geleden, maar zij zijn volgens de onderzoekers
vooral actief 'aan de rafelrand van de arbeidsmarkt': tijdelijk, veelal
ongeschoold werk en vaak maar voor een paar uur per week. Toch zijn er
ook successen, zoals de samenwerkingsovereenkomst die VluchtelingenWerk eerder dit jaar met ManpowerGroup ondertekende.
'Vluchtelingen zijn geen
vergaarbak, iedereen heeft
verschillende talenten'
Manpower: Kansen op de arbeidsmarkt
Tijdens de workshop Kansen op de arbeidsmarkt deelde
uitzendorganisatie Manpower een aantal tips met de aanwezigen hoe
zij vluchtelingen kunnen helpen om succesvol de arbeidsmarkt te
betreden. Ook hier luidde het devies: samenwerken en van elkaar leren.
Maar ook: in de huid kruipen van een ondernemer. Waar is hij naar op
zoek? Een ander belangrijk punt dat volgens de deelnemers niet uit het
oog mag worden verloren, is dat iedereen anders is. 'Je kunt niet
zomaar alle vluchtelingen over één kam scheren. Iedereen heeft
verschillende talenten', zei publicist
Guity Mohebbi. 'Vluchtelingen zijn geen vergaarbak.' Een uitgangspunt
dat precies bij de persoonlijke begeleiding van VluchtelingenWerk
past.
Overbodig worden
'In de jaren '70 kwamen de vluchtelingen vooral uit Europa', zei
voorzitter Jan van Zijl aan het begin van het congres. 'Daarna kwamen
ze van verder. In de jaren '80 kwamen er veel Tamils uit Sri Lanka, in de
jaren '90 vonden veel mensen uit voormalig Joegoslavië vrijheid en
veiligheid in Nederland.' En al die tijd stonden onze vrijwilligers hen
met raad en daad ter zijde, constateert hij trots. Kortom: 35 jaar
VluchtelingenWerk betekent ook 35 jaar lang brandhaarden elders op
de wereld. Het mooiste dat we onszelf kunnen toewensen is dat we over
nog eens 35 jaar overbodig zijn geworden. Maar zo lang dat niet het
geval is, zullen wij er voor hen zijn.
VluchtelingenWerk Nederland
Ousmane Bikienga won in de categorie Doorzetter.
VluchtelingenWerkAwards
De dag werd afgesloten met de uitreiking van de
VluchtelingenWerkAwards door
VluchtelingenWerk-directeur Dorine Manson en
Khadija Ali, die vorig jaar de Award won in de
categorie 'Doorzetter'. De Award voor 'Beste
Gemeente' ging naar de gemeente
Sittard-Geleen, omdat de gemeente er volgens
de jury alles aan doet om vluchtelingen snel te
laten meedoen. 'Beste Bedrijf' werd gewonnen
door De Bakkers Lamers, een familiebedrijf uit
Oss, dat drie medewerkers met een
vluchtelingenachtergrond in dienst heeft. Over
de Award voor 'Doorzetter' van 2014 was de jury
het unaniem eens: een sterk geëmotioneerde
Ousmane Bikienga nam de prijs in ontvangst.
'Dames en heren, ik wil jullie bedanken. Ik word
er stil van.'
Beste Gemeente 2014: Sittard-Geleen.
De Bakkers Lamers namen de Award voor Beste Bedrijf in ontvangst.
De dag in beeld
Blijf op de hoogte
Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws en actualiteiten en
persoonlijke verhalen van vluchtelingen en asielzoekers in Nederland?
Meldt u dan aan voor onze e-mailnieuwsbrief.
Foto's van de dag zijn te bekijken en downloaden in verschillende
formaten op de Flickr-pagina van VluchtelingenWerk. Wilt u ze
gebruiken? Dat kan! Graag met vermelding van Frames of Memories
fotografie.
In de pers
Diverse media besteedden aandacht aan het congres, onder meer naar
aanleiding van het persbericht dat werd verstuurd over het verschijnen
van de IntegratieBarometer. Ook de uitreiking van de
VluchtelingenWerkAwards ging niet ongemerkt voorbij:
SBS6-programma Hart van Nederland maakte een korte reportage over
De Bakkers Lamers.
VluchtelingenWerk Nederland
Postbus 2894
1000 CW Amsterdam
T 020 346 7200
[email protected]
www.vluchtelingenwerk.nl
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Bedankt!
Aan alle bezoekers en sprekers: bedankt voor de inspirerende
gesprekken, discussies en speeches!
Publiek tijdens een van de workshops.

Download Report