Stageverslag
Valerie Maas
Basisschool De Bloemaert
Januari 2014 - februari 2014
Project Xpect Primair
Inhoudsopgave
06
08
14
19
19
20
Inleiding
Stagewerkplan Versie 1
Planning
Product projectweek
Product Berging
Stageweek 1
34
40
42
46
50
56
Stageweek 2
Stageweek 3
Stageweek 4
stagweek 5
Stagewerkplan versie 2
Tussenbeoordeeling
3
4
5
62
64
68
72
76
82
Feedback Vakvisie
Vakvisie versie 1
Vakvisie versie 2
Stageweek 6
Stageweek 7
Stageweek 8
84
Eindbeoordeling
Bijlage
Product projectweek
Product Berging
Lesmateriaal
6
INLEIDING
NAAM:
Geboortedatum:
Adres:
Studentnummer:
E-mailadres:
Valerie Henrica Christina Maas
04 augustus 1994
Losplaats 2, 6026 DV Maarheeze
2182820
[email protected]
Ik ben dus Valerie Maas, kom uit
Maarheeze en ben 19 jaar oud.
Ik heb in de periode van 6 januari
2014 tot en met 28 februari 2014
stage gelopen op basisschool De
Bloemaert, te Tilburg.
Ik zit in het derde jaar van Fontys
Hogeschool voor de Kunsten in
Tilburg. Hier studeer ik aan de
richting Beeldend de opleiding
voor Docent Beeldende Kunst en
Vormgeving.
Ik heb de afgelopen periode
stage gelopen bij groep 1/2,
groep 3, groep 4, groep 6 en als
laatste groep 8.
SPD: Joyce Kuenen
FCD: Hilde Peters
Basisschool de Bloemaert
Adres:: Dalemdreef 23, 5035 LZ Tilburg
website: http://www.bloemaertnieuw.nl
8
Stagewerkplan Versie 1
9
Deze versie van het stagewerkplan is tot stand gekomen in
december 2013, dus voor de
stageperiode. Ik heb gekeken
naar mijn vorige stage op het
College en het hierop aan gepast.
geven feedback)
- Aangepaste vakvisie
- Reflectieverslagen, waaruit blijkt
hoe ik gehandeld heb.
- Feedback van mede-stagaires en/
of docenten.
van medestagaires en docenten.
- Feedback van medestagaires en
docenten.
- Eigen bevindingen/reflectieverslagen.
- Sterkte/zwakte analyse.
NAAM Student: Valerie Maas
Studentnummer: 2182820
Jaar: VT3
Naam Stageschool: De Bloemaert
Naam SPD: Joyce Kuenen
B.3 DE STUDENT KAN PLANMATIG AAN DE
BEROEPSMATIGE ONTWIKKELING, O.A. HET
STAGEWERPLAN, WERKEN.
B.4 DE STUDENT HEEFT EEN EIGEN MANIER • De leerlingen vragen wat zij leuk
ONTWIKKELT OM AAN ONTWIKKELING TE vinden om te doen.
WERKEN.
• Ideeën van leerlingen toelaten.
• Bij de kennismaking op 17
december 2013 kijken wat
mogelijk is.
• Naar aanleiding daarvan
lessenseries ontwikkelen.
• Planningen maken voor de
Niveau 2 B.3 en B.4
komende weken in overleg met
mede-stagaire Merel Piscaer.
VERMOGEN TOT REFLECTIE EN mijn
- Een lijst van wat er is op school
ONTWIKKELING
(materialen, plaats om te werken,
enz.)
B.3 DE STUDENT IS IN STAAT OM HAAR - Wat is ons ‘product’?
OPVATTINGEN OVER HET BEROEP TE VER- - De ontwikkelde lessenseries
ANTWOORDEN.
- Planning per week
• Naar aanleiding van een geschreven vakvisie over het beroep/ B.4 DE STUDENT KENT HAAR STERKE EN
vak
ZWAKTE KANTEN.
• Handelen zoals in mijn vakvisie • Reflecteren door middel van
beschreven staat.
sterkte/zwakte analyses, n.a.v.
- Geschreven vakvisie (met al ge- eigen bevindingen en feedback
B
- Reflectieverslagen, waaruit
blijkt dat mijn pedagogische opvattingen naar voren komen in de
lessen.
C.2 DE STUDENT GEEFT RUIMTE AAN DE INBRENG VAN LEERLINGEN.
• Sterkte en zwakte analyses
maken.
- Deze de volgende les meenemen
en aan de ‘zwaktes’ werken.
- Sterkte en zwakte analyses.
• Eigen keuzes laten maken,
bijvoorbeeld in materialen zover
dit mogelijk
is.
- Lessenserie(s), waarin de inbreng
van de leerling belangrijk is.
C
C.2 DE STUDENT HOUDT REKENING MET VERSCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN.
Niveau 2 C.1 t/m C.4
PEDAGOGISCH VERMOGEN
C.1 DE STUDENT VERANTWOORD HAAR PEDAGOGISCHE OPVATTINGEN.
• Naar aanleiding van de
geschreven vakvisie, waarin pedagogische opvattingen aan bod
komen handelen.
- Vakvisie
• Bij de uitleg spreken, laten zien
en laten doen. Zodat er verschillende leerstijlen aanbod komen.
Uitwerking
van
lesvoorbereidingen.
- Reflectie; werkt het?
C.3 HET CREËREN VAN EEN VEILIGE EN ZINGEVENDE LEEROMGEVING.
• Duidelijke regels opstellen (en
me hieraan houden)
10
11
• Zorgen dat de leerlingen genoeg
‘prikkels’ (inspiratie) krijgen in het
klaslokaal.
- Eigen regels.
- Prikkels toepassen in de klas en
hiervan foto’s en filmpjes maken.
- Reflecteren op de gegeven prikkels
EN ZORGT VOOR VARIATIE EN EEN HELDERE
OPBOUW.
Het niveau van de leerlingen bepalen. Wat kunnen ze?
Variatie aanbrengen; docentgestuurd/zelfstandig, in materialen en
media.
Heldere opbouw; Een (stappen)
plan van de opdracht duidelijk
C.4 DE STUDENT HERKENT EN BENOEMT maken. Ook de punten waarop
ONTWIKKELINGS- EN GEDRAGSPROBLEMEN de leerlingen beoordeelt worden
BIJ LEERLINGEN.
aangeven.
• Observeren van de klas.
Verslag; Het niveau van de leerlin• Tijdens het lesgeven op deze gen
‘problemen’ letten.
Lessenseries
- Het herkende ‘probleem’
bespreken met de klassendocent. D.1 DE STUDENT IS IN STAAT OM HET LOKAAL
- Observaties van de klassen
STIMULEREND IN TE RICHTEN.
- Reflectieverslag naar aanleiding • Prikkels geven/ophangen/laten
van het gesprek met de klassen- horen.
docent.
• Inspirerend plaatjes (beeldenwand) indien mogelijk
- Foto’s/filmpjes van het lokaal.
- Reflectieverslagen; werkt het?
D
Niveau 2 d.1 t/m d.3
DIDACTISCHE VERMOGEN
D.2 DE BELEVINGS- EN ERVARINGSWERELD
VAN DE LEERLINGEN VORMEN EEN UITGANgSPUNT VOOR DE LESSEN.
D.1 DE STUDENT ONTWERPT LESSENSERIES. • In de lessenserie speelt de
omgeving van de leerling een
belangrijke rol.
- Lessenserie(s)
D.2 DE STUDENT BEVORDERT DE ZELFSTANDIGHEID VAN LEERLINGEN.
• Door de leerlingen ieder aan een
eigen ‘projectje’ te laten werken,
zullen zij keuzes moeten maken.
- Lessenserie(s)
D.3 HET CONSTATEREN EN ANALYSEREN VAN
LEERPROBLEMEN.
• De leerlingen observeren en
onder de les bekijken.
• De geconstateerde ‘problemen’
bespreken met mijn medestagaire
en de klassendocent.
- Observatie(s)
- Reflectieformulieren(en) van het
gesprek over de geconstateerde
‘problemen’
- Lessenserie(s)
- Beoordelingsformulier(en)
- Reflectieverslag van het gesprek
met de leerlingen over wat ze
geleerd hebben.
e
Niveau 2 e.1 t/m e.3
Interpersoonlijk vermogen
e.1 DE STUDENT TOONT BETROKKENHEID EN
ENTHOUSIASME VOOR DE LEERLINGEN EN
STAGESCHOOL.
• Mij interesseren in de school
• Mij interesseren in de leerlingen
• Met enthousiasme voor de klas
staan.
• De leerlingen met plezier helpen.
D.3 EEN BETROUWBARE EVALUATIE VAN HET -Reflectieverslagen.
LEERPROCES EN DE LEERRESULTATEN.
• Wat leert de leerling?
• Met de leerlingen achteraf
bespreken wat ze denken geleerd
te hebben.
• Beoordelingscriteria opstellen bij
een lessenserie.
E.2 DE STUDENT COMMUNICEERT DOELGERICHT VOOR EEN GROEP, VERBAAL EN
NON-VERBAAL.
• Voor de klas even verbaal als
non-verbaal communiceren.
-Reflectieverslagen.
12
E.3 DE STUDENT CORRIGEERT ONGEWENST F.2 DE STUDENT LEVERT EEN BIJDRAGE AAN
GEDRAG WAARDEERT GEWENST GEDRAG.
EEN SAMENWERKINGSPROJECT EN NEEMT
• Regels opstellen; Wat is gewenst/ VERANTWOORDELIJKHEID VOOR EEN TAAK.
wat is ongewenst?
• Leerlingen gepast corrigeren.
• Leerlingen becomplimenteren.
-Regels
-Reflectieverslagen
F
Niveau 2 f.1 en f.2
vermogen tot samenwerken
• Het product (Xpect Primair)
samen met mijn medestagaire
Merel Piscaer.
- Het product
- De planning en taakverdeling
daarvan.
G
Niveau 2 g.1 t/m g.3
Omgevingsgerichtheid
g.1 DE STUDENT NEEMT DEEL AAN DISCUSSIES
f.1 STUDENT KAN KRITIEK ACCEPTEREN, VER- OVER KUNST EN ONDERWIJS.
WERKEN EN ERNAAR HANDELEN.
• Samen met mijn medestagaire(s)
• Door mezelf te laten observeren
door mijn medestagaire(s) en docenten.
• De kritiek/feedback meenemen
en er naar handelen de keer erna.
- Observatieformulieren / observaties
- Reflectie op de verwerking van
mezelf en mijn medestagaire(s) en
docenten.
praten over wat de kunst voor het
basisschoolonderwijs betekent.
- Reflectieverslag
g.2 WERK EN IDEEËN VAN KUNSTENAARS EN/
OF VORMGEVERS GEBRUIKEN OM DE LEERLINGEN TE INSPIREREN.
• Een lessenserie ontwerpen,
waarin een bepaalde stroming of
kunstenaar naar voren komt.
• De leerling individueel inspireren.
• ‘Prikkels’ zonder dat het direct
verband heeft met een opdracht.
- Lessenserie(s)
- Afbeeldingen/films.
G.3 DE STUDENT BEOORDEELT CULTURELE
EVENEMENTEN OP BRUIKBAARHEID IN DE
LESSEN.
• Als ‘prikkel’ aanbod laten komen.
- De prikkel
- Reflectie daarop
G.3 VERZAMELT EN VERWERKT INFORMATIE
VAN DE CULTURELE INFRASTRUCTUUR VAN
DE STAGEOMGEVING. BENUT DIT ACTIEF.
• Onderzoek in (de omgeving)
Tilburg doen.
• Hier (in dien mogelijk) naar toe
gaan.
- Het onderzoek.
- Foto’s van het bezoek.
- Reflectie op het bezoek.
14
Planning
15
Observeren
Les geven
Product; Projectweek
Product; Berging
Lesvoorbereiding
Minor
Xpect Primair meeting
Stageweek 1 Maandag
8.30 - 9.00 Groep 1/2
9.00 - 9.30 bij Joyce
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00 Groep 4
13.00 - 13.30 bij Marie Louise
13.30 - 14.00
14.00 - 14.30
dinsdag
Groep 6 bij
Steffie
Stageweek 2 Maandag
8.30 - 9.00 Groep 1/2
9.00 - 9.30 bij Joyce
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00 Groep 1/2
13.00 - 13.30 bij Joyce
13.30 - 14.00
14.00 - 14.30
woensdag
donderdag
vrijdag
Groep 8 bij
Margo
Groep 1/2
bij José
Groep 6 bij
Gerard
Reistijd
Lesvoorbereiding
Stageweek 3 Maandag
8.30 - 9.00
9.00 - 9.30
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00 Groep 4
13.00 - 13.30 bij Marie Louise
13.30 - 14.00
14.00 - 14.30
Product
vergadering
- 16.25
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
Reistijd
Groep 6 bij
Steffie
Groep 6 bij
Gerard
dinsdag
Groep 6 bij
Steffie
Groep 6 bij
Gerard
woensdag
donderdag
Reistijd
vrijdag
16
17
Stageweek 4 Maandag
8.30 - 9.00 Groep 1/2 bij Joyce
9.00 - 9.30 Groep 2 bij
Joyce
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00
13.00 - 13.30
13.30 - 14.00 Groep 3 bij
14.00 - 14.30 Caroline
Stageweek 5 Maandag
8.30 - 9.00 Groep 1/2 bij Joyce
9.00 - 9.30 Groep 2 bij
Joyce
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00
13.00 - 13.30
13.30 - 14.00 Groep 3 bij
14.00 - 14.30 Caroline
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
Groep 8 bij
Margo
Groep 6 bij
Steffie
Reistijd
Groep 6 bij
Gerard
dinsdag
woensdag
donderdag
Groep 8 bij
Margo
Groep 6 bij
Steffie
Groep 6 bij
Gerard
Tussentijdse
beoordeling
Reistijd
vrijdag
Stageweek 6 Maandag
8.30 - 9.00
9.00 - 9.30
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00
13.00 - 13.30
13.30 - 14.00 Groep 3 bij
14.00 - 14.30 Caroline
Stageweek 7 Maandag
8.30 - 9.00
9.00 - 9.30
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00
13.00 - 13.30
13.30 - 14.00 Groep 3 bij
14.00 - 14.30 Caroline
dinsdag
woensdag
Groep 6 bij
Steffie
donderdag
vrijdag
Reistijd
Groep 6 bij
Gerard
dinsdag
Groep 6 bij
Steffie
Groep 6 bij
Gerard
woensdag
donderdag
Reistijd
vrijdag
Product projectweek
18
Stageweek 8 Maandag
8.30 - 9.00
9.00 - 9.30
9.30 - 10.00
10.00 - 10.30
10.30 - 11.00
11.00 - 11.30
11.30 - 12.00
12.00 - 12.30
12.30 - 13.00
13.00 - 13.30
13.30 - 14.00 Groep 3 bij
14.00 - 14.30 Caroline
dinsdag
Groep 6 bij
Steffie
woensdag
donderdag
Reistijd
vrijdag
Joyce Kuenen heeft ons gevraagd
informatie te zoeken voor de projectweek. Deze week heeft het onderwerp toegepaste kunst en het
subthema (wat bij de vergadering
duidelijk is geworden) vervoer.
Wij hebben deze informatie om
gezet en verwerkt in een boekje.
Naast informatie, staan er ook nog
voorbeelden van opdrachten in.
Groep 6 bij
Gerard
Eindbeoordeling
Product Berging
Naar aanleiding van een vraag van
Joyce Kuenen, of wij de berging
wilde opruimen, zijn wij tot een
boekje gekomen. In dit boekje
staat wat er aanwezig is op basisschool de Bloemaert, wat je met
deze materialen kan en een plan
van aanpak voor het opruimen van
de berging.
19
20
Stageweek 1
MAANDAG 6 JANUARI 2014
Op de eerste stagedag wisten
we beiden, Merel en ik, nog niet
zo goed wat de bedoeling was.
Erg vervelend, maar we hadden
besloten gewoon te gaan kijken
bij enkele klassen deze week. En
naar aanleiding daarvan alvast
lessenseries te maken en naar het
product te kijken.
We zijn voor de middag samen
bij groep 1/2 gaan kijken. ‘s Middags zijn we bij groep 4 van MarieLouise langs gegaan.
8.30 - 12.00 GROEP 1/2 BIJ JOYCE
In de vroege morgen, zo net na de
vakantie, waren de leerlingen al
behoorlijk druk. Ik moest er even
aan wennen, maar je raakt er zo
aan gewend. De leerlingen waren
erg enthousiast weer naar school
te mogen en enkelen hadden ook
wat speelgoed bij.
Ze hadden al snel alle fruitbakjes,
hun drink-pakjes of -bekers en hun
tas in de bakken gelegd. Ze gingen
langzaam aan op hun stoel zitten, terwijl sommige nog afscheid
namen van hun moeder.
Hierna gingen we in de kring
zittten. Waardoor de leerlingen
ons meteen zagen. Ze waren
natuurlijk erg benieuwd wie wij
waren. Na dat verteld te hebben,
hebben de leerlingen een voor
een verteld wat zij in de vakantie
gedaan hadden. Onder het vertellen, kwam er een jongetje op
Merels’ schoot liggen met zijn
hoofdje. Het was duidelijk dat hij
een beetje aandacht zocht, want
toen Merel hem vroeg even recht
op te gaan zitten deed hij dat
wel. Maar even later zat hij alweer op de grond. Ik vroeg me wel
meteen af, of hij misschien thuis
niet zo veel aandacht kreeg. Of dat
ik misschien al te snel oordeelde.
Later bleek, zo vertelde Joyce, dat
de moeder van het jongetje in de
zomervakantie, afgelopen zomer,
was overleden. Dit verklaarde
natuurlijk veel. De film ‘Frozen’
kwam als een van de dingen naar
voren. Bij het vertellen hierover,
kwam er eigenlijk geen duidelijk
verhaal naar voren. Alleen kleine
stukjes, die hun belangrijk, span-
21
nend of leuk vonden.
Hierna hebben we samen een
filmpje gekeken over de bioscoop,
hebben de leerlingen buiten gespeeld, hun fruitbakje opgegeten
en daarna zijn we gaan rekenen.
Bij het buiten spelen kwam er
een jongentje bij ons staan. Joyce
vroeg of hij niet ging spelen. Maar
hij stond heel erg te trillen en zei
van niet. Joyce vroeg waarom niet,
toen begon hij te huilen. Toen
bleek dat hij bang was dat hij weg
zou waaien. Zo zielig eigenlijk. We
hebben hem uitgelegd dat dat echt
niet kon, maar hij bleef toch bij ons
staan. Het is leuk om te zien dat
deze jongen, die al ruim een half
jaar in de klas zit, nog zo angstig is.
Terwijl een jongentje wat vandaag
zijn eerste schooldag had, zo zeker
en leuk aan het spelen was. Bij het
rekenen stond ik verbaasd dat het
zo simpel kon zijn. Gewoon kralen
in een potje doen en de leerlingen
snappen het meteen.
Hierna mochten de leerlingen
werken. Ze werden in groepen verdeeld. Een deel van de
groep 2 klas ging verder met de
rekenopdracht. Er gingen leerlingen in de huishoek, vouwen,
kleien en in de bouwhoek. Erg leuk
is het om te zien hoe de kinderen
met elkaar omgaan.
De leerlingen vonden ons,
Merel en mij, eigenlijk al meteen
lief. We werden geknuffeld en je
merkte
dat
ze
eigenlijk
nog geen angst of schaamte
hebben.
Ze
durven
gewoon te komen vragen of jij
even hun veter strikt, terwijl je
je eigenlijk nog niet voorgesteld
hebt. Ik schrok wel een beetje
van een leerling die me kwam
knuffelen om mijn been. Ik wist
niet zo goed hoe ik hiermee om
moest gaan, maar later zag ik dat
hij Joyce en Merel ook knuffelde.
Joyce vertelde later dat hij zijn
moeder verloren is in de zomervakantie. Dus dat hij soms wat
extra knuffels en liefde nodig
heeft, logisch ook.
12.45-14.30 GROEP 4 BIJ MARIE-LOUISE
Deze leerlingen waren al meer
gewend op school, dat merkte je
goed. Ze deden wat er gevraagd
22
23
werd en een van de regels, de
juffrouw steekt haar hand op, en iedereen die het ziet doet het ook en
is stil, werkt perfect. Iedereen weet
hoe het werkt en luistert er naar.
Het is leuk om te zien dat deze
leerlingen al iets meer met zichzelf
bezig zijn. De leerlingen vragen wie
je bent en zijn erg nieuwsgierig.
Marie-Louise ging schrijven met de
leerlingen, ik moest meteen terug
denken aan mijn basisschool. Ze
gebruikte
het
smartbord
met de uitleg, super handig
natuurlijk. Je zag filmpjes hoe je
de letter moet schrijven en hoe
je hem verbind met de volgende
letter. Super duidelijk en handig en
natuurlijk
ook
leuk
voor
de leerlingen. Daarna hebben
we
het
even
over
boten gehad en daarna gingen
we natuur/biologie doen. Ik had
het even met een leerling over
tandenborstels toen de juffrouw de klas uit was. Hij was erg
enthousiast aan het vertellen.
Heel trots en helemaal niet bang.
Gewoon
vol
zelfvertrouwen
en heel blij dat zijn elektrische
tandenborstel een muziekje maakte. Daar word ik nou blij van, dat
eerlijke enthousiasme van de leerlingen. En het eerlijk zijn als ze iets
niet leuk vinden.
DINSDAG 7 JANUARI 2014
Vandaag, de tweede stagedag,
hadden we afgesproken om bij
twee groepen 6 te gaan kijken. In
de middag hebben we even overleg gepleegd.
8.30 - 10.15 GROEP 6 BIJ STEFFIE
De leerlingen kwamen redelijk
rustig binnen. Steffie vertelde ons
van te voren dat de klas best wel
vervelend was, maar achter af
vond ik het best mee vallen. De
klas is druk en bij een keer vragen
of ze stil zijn, zullen de leerlingen
niet luisteren. Maar tegenover
sommige middelbare scholieren…
De klas kwam binnen en ze
gingen redelijk rustig en snel
zitten. Steffie begon met de
inleiding, waarin ze vertelde wat
ze vandaag allemaal ging doen met
de leerlingen. Daarna hebben ze
geflitst, dus taal gedaan. Waarbij
woordjes heel snel voorbij komen
en zij deze op moeten lezen. En
daarna hebben ze nog even in
hun eigen boek gelezen. Hier
viel me erg op dat de boeken
heel modern zijn. Het zijn niet de
saaie leesboeken die je moet lezen,
maar echt leuke boeken die je wil
lezen. De meeste leerlingen zijn
dan ook met plezier aan het lezen.
Onder het lezen merk je wel goed
wie de drukkere leerlingen zijn.
Zij kunnen minder goed stil zitten
en zijn snel afgeleid. Zo zat er een
jongen voorin de klas, alleen aan
een tafel, wat vast niet voor niks
zal zijn, wie de hele tijd aandacht
zocht van ons, Steffie, maar ook de
andere leerlingen uit de klas. Het is
lastig hem te wijzen op zijn fouten,
merkte ik aan Steffie’s gedrag. Zij
wist niet zo goed hoe ze hiermee
om moest gaan voor mijn gevoel.
Hij droeg bijvoorbeeld een muts en
Steffie had al een paar keer gezegd
dat hij deze af moest doen. Maar
elke keer zette hij deze opnieuw
op. Ze bleef gelukkig wel aanhouden, dat hij af moest blijven,
maar de jongen reageerde er niet
echt op.
10.30 – 12.00 GROEP 6 BIJ GERARD
De leerlingen kwamen rustig
binnen. Ik merkte meteen
dat deze klas wel een stuk
rustiger was dan die van Steffie. De
leraar vertelde van te voren al aan
ons dat de leerlingen eerst een
taaltoets zouden hebben. Dus de
leerlingen zetten na de introductie
van Gerard de tafels uit elkaar en
maakte in stilte de toets. Er was
afgesproken dat zodra ze klaar
waren de toets konden inleveren
aan het bureau en dan konden
beginnen aan hun agendataken.
Agendataken zijn de taken die
de leerlingen binnen een week
af moeten hebben. Zo staan hier
taken in van rekenen, taal, maar
ook leukere dingen als rebussen.
Ik merkte dat toen meerdere
kinderen de toets af hadden, er
gesmoesd werd. Gerard riep dat
best hard ‘Pardon’, maar ik had
het idee dat de leerlingen dit alleen maar grappig vonden. Ze waren daarna wel stil, maar ik denk
dat Gerard ze daarmee best kort
24
25
houd. Toen alle leerlingen de toets
ingeleverd hadden, zei Gerard
niks. Hij liet ze gewoon in stilte,
met de tafels uit elkaar, doorwerken. Eigenlijk wel slim, want
zo ontstond er geen geroezemoes.
Aan de andere kant vind ik het
goed als leerlingen elkaar kunnen
helpen als ze iets moeilijk vinden,
deze mogelijkheid was er zo niet.
In de tijd dat de leerlingen
zelfstandig aan hun agendataken
werkten,
hebben
Merel en ik vast een lessenserie
bedacht voor beide groepen 6.
Om kwart voor twaalf heeft
Gerard de leerlingen hun tafeltjes
bij elkaar laten schuiven en ze
gevraagd hun boeken op te ruimen.
Hij wilde de ochtend waarschijnlijk
leuk afsluiten. Hij zette een filmpje
aan van ‘De schatkistdans’ van de
Efteling. De leerlingen moesten
gaan staan en moesten mee doen.
Hier merkten we dat maar enkele
leerlingen het liedje, laat staan
het dansje, kenden. Twee leerlingen die het dansje wel goed
kende, liet hij voor de klas staan,
zodat zij het aan hun klasgenoten
konden leren. Hij zette het liedje nog een keer aan en het was
leuk om te zien hoe enthousiast
diegene waren die voor de klas
stonden.
Niet
iedereen
deed mee, maar hier werd
verder
niks
over
gezegd.
Als laatste hebben we, na de les,
nog even met Gerard overlegd,
wat hij wilde dat we zouden doen.
Hij wilde namelijk graag een tekenles hebben voor de woensdag, morgen dus. Wij hadden
onder het zelfstandig werken van
de leerlingen bedacht dat het
mis-schien wel leuk was om een
soort voor-opdrachtje te maken
op de animatie. Dus zo gezegd zo
gedaan. Heel kort hebben we het
even aan Gerard uitgelegd. Een
figuur dat in een winterwereld kan
leven. Dit tekenen de leerlingen
met gekleurd potlood op zwart
a4-papier. Deze figuren kunnen ze
natuurlijk gebruiken in de animatie.
Na de middagpauze hebben we
met zijn tweeën even gekeken
wat er gedaan moest worden. We
hebben wat verdeeld. Zo hebben
we afgesproken dat ik het deel
van de animatie-opdracht uit zou
werken. En Merel de opdracht
voor groep 4. We zouden beide
nadenken over de opdracht
voor de kleuters en alvast voor
een opdracht voor groep 8.
DONDERDAG 9 JANUARI 2014
Voor vandaag hadden we
afgesproken bij groep 8 van
Margo te gaan kijken. We hadden
beide Margo nog nooit gezien,
dus een andere leraar heeft ons
de weg gewezen. Margo was
eigenlijk
meteen
heel
enthousiast toen we binnen
kwamen.
8.30 - 10.15 GROEP 8 BIJ MARGO
We hebben van te voren even met
Margo besproken. Zij vertelde al
meteen dat ze graag had dat we
door de klas liepen en de leerlingen hielpen waar mogelijk. Toen
de leerlingen binnen kwamen
waren zij meteen nieuwsgierig.
Maar ik had het idee, dat zij niet
durfden te vragen wie we waren. De
leerlingen wie een mobieltje had-
den legden deze in het begin van
de dag in het bureau van Margo.
Aan het begin van de les
heeft Margo ons naar voren
geroepen, wij hebben ons voorgesteld en de leerlingen waren
eigenlijk meteen enthousiast.
Toen we weer zaten begon Margo met het uitleggen van hoe de
dag in elkaar stak. Ze gingen ’s
morgens
eerst
een
boekbespreking luisteren, daarna
gingen ze lezen en als laatste
rekenen. Margo legde dit
allemaal heel duidelijk uit en
riep toen het meisje die de boekbespreking moest geven naar
voren. Je kon meteen zien dat dit
meisje erg zenuwachtig was. Logisch
natuurlijk, voor zo’n grote klas en
al helemaal als er dan nog twee
anderen bij zijn die je niet kent.
Het is leuk om te zien dat de boekbesprekingen nog steeds ongeveer
hetzelfde gaan als ik gewend ben.
Aan de andere kant is dat helemaal niet goed, want ik weet van
mezelf dat ik altijd een hekel had
aan die boekbesprekingen. Later
bleek ook dat de leerlingen het zelf
26
27
ook niet leuk vonden dit te doen.
De boekbespreking ging goed,
alleen doordat ze zenuwachtig
was praatte ze super snel. Dit
deed erg afbreuk aan de kwaliteit
van de bespreking. Margo zorgde
hierbij weer voor een duidelijke
afsluiting, waarbij ze sommige
leerlingen
feedback
liet geven. Iets wat erg
belangrijk is naar mijn mening.
Hierna ging ze meteen over naar
het zelfstandig lezen. Ze gaf
even uitleg aan ons dat er verschillende niveaugroepen waren,
die eigenlijk alle twee iets anders
deden. De groep die goed was in
lezen had een extra boekje. Hierin stonden vragen bij een aantal
vastgestelde boeken, maar ook bij
een aantal eigen gekozen boeken.
Bij de groep die niet zo goed was
in lezen, waren er alleen maar
vastgestelde boeken. De leerlingen waren al zo ver in de boekjes
dat zij nu bijna allemaal een eigen
boek aan het lezen waren. Het viel
me op dat vele leerlingen een boek
uit de serie ‘Het leven van een
loser’ aan het lezen waren, een
aantal andere hadden nog het boek
‘Dagboek van een muts’. Beide
boeken zijn van de schrijver Jeff
Kinney, wie blijkbaar erg populair is.
In de tijd van het lezen heb ik met
een aantal leerlingen gepraat. De
leerlingen waren erg geïnteresseerd in mij als persoon en
vertellen daarnaast ook graag over
zichzelf. Ze zijn totaal niet angstig,
terwijl ik dat in het begin wel dacht.
Hierna ging de klas rekenen. Eerst
legde Margo, heel duidelijk van
alles uit. Ze probeerden samen
een paar opdrachten uit. Een
leerling die niet zo goed is in
rekenen, moest naast iemand
gaan zitten die wel goed was in
rekenen. Zo komt het samenwerken, wat ik ook erg belangrijk
vind, naar voren. Doordat Margo
zo goed uitlegde, waren de leerlingen ook erg enthousiast. Ze
deden goed mee. Als Margo iets
vertelt zijn de leerlingen ook
allemaal
heel
stil
en
luisteren ze goed, ze doen
echt
allemaal
goed
mee.
Toen Merel en ik weer door de
klas gingen lopen na de uitleg,
merkte ik dat het al erg lang
geleden is dat ik gerekend had.
Ik moest echt weer goed nadenken. Als ik dan naar de leerlingen toe liep, zei ik ook heel eerlijk dat ik niet wist of ik hun kon helpen. Een leerling vroeg me hoe dat
kon, ik vertelde dat ik inderdaad
lang geleden gerekend had. De
leerling vroeg daarop of ik geen rekenen meer had op school. Deze onwetendheid vind ik zo leuk, bij
groep 8 is dat natuurlijk een stuk
minder dan bij groep 1. Maar dit is
wel de kwaliteit van een basisschool.
Margo heeft de ochtend afgesloten
en hierna hebben we nog even een
afspraak gemaakt voor wanneer we
een aantal lessen kunnen geven.
Hierna hadden we de eerste
expert-meeting.
VRIJDAG 10 JANUARI 2014
Toen we het lokaal binnen kwamen
was er nog niemand, alleen Jose.
Ze vertelde wat ze wilde gaan doen
en gaf vrij snel aan dat wij konden
gaan werken aan onze lessenseries
als
de
leerlingen
buiten
gingen spelen en bij het fruithapje.
8.30 - 12.15 GROEP 1/2 BIJ JOSE
De leerlingen kwamen iets voor
half 9 een voor een binnen met
hun moeder. Er kwamen vandaag
vijf nieuwe kindjes kijken. Hier wist
Jose niks van en ik had het idee dat
ze daarvan een beetje gestrest
raakte. Toen daarna ook nog bleek
Na deze les zijn we naar school dat er twee moeders kwamen
gegaan, hier hebben we nog wat luizenpluizen was ze even in
dingen overlegd en gemaakt. paniek. De kinderen en wij
Zo hebben we de lessenserie moesten gaan zitten met geweld.
‘Winter wonderland’ voor groep Ondertussen was een nieuw
6 helemaal uitgewerkt. En heb- kindje S. wie vandaag voor het eerst
ben we nog even gekeken naar kwam kijken erg aan het huilen.
een
gelijke
lay-out/design. Merel en ik vonden dat beide echt
Zodat alles bij elkaar zou passen. zielig, maar Jose schonk er niet zo
veel aandacht aan, naar ons idee.
28
29
Toen Jose de rust in de klas, maar
ik denk ook bij haarzelf terug had
gevonden, vroeg ze de moeders
te starten met luizenpluizen. Dit
gebeurd altijd als het vakantie is
geweest. Onder het luizenpluizen
bleek al welke nieuwe kindjes zich
op hun gemak voelde en welke
totaal
niet.
Ook
bleek
welke leerlingen niet op hun stoel
konden blijven zitten en welke wel.
Sommige leerlingen waren heel
druk en onrustig.
Na het luizenpluizen, toen Jose
opnieuw de rust had gevonden
en de twee moeders uit de klas
waren, vroeg ze de leerlingen op
de mat te komen zitten. Ze wilde
een boekje voorlezen en daarna
met de leerlingen praten over de
winter en winterkleren. Hierbij
viel mij op dat ze de leerlingen
redelijk ruw op hun plek trok. Maar
dit kwam denk ik omdat het best
lang duurde voordat de leerlingen
zaten. Toen het nieuwe kindje S.
ook nog naar de wc moest, keek
Jose even hulpeloos naar Merel en
mij. Ik besloot dat ik wel even met
hem naar de WC ging. In eerste
instantie twijfelde ik een beetje,
maar ja, wat moet dat moet. Ik
had hem aan zijn handje gepakt en
samen zijn we naar de wc gelopen.
Ik vroeg of hij zijn broekje zelf
open kon, maar dat kon hij niet. Hij
huilde ondertussen nog steeds,
maar ik voelde wel dat hij het fijn
vond dat hij nu wat persoonlijke
aandacht kreeg. Toen hij onder het
plassen aan mij vroeg wanneer zijn
mama kwam, heb ik hem uitgelegd
dat dat nog even duurde, maar dat
hij het vast heel leuk zou vinden
hier op school. Hij leek tevreden,
dus toen hij klaar was, zijn we hand
in hand weer terug gelopen naar
de klas en heb ik hem op zijn plekje
neer gezet. Hier was hij weer een
beetje onwennig, maar hij huilde
niet meer. Jose was al begonnen
met het praten over de winter,
toen S. eenmaal zat. Ik had het
idee dat Jose echt haast had, terwijl het helemaal nog niet zo laat
was. Toen ze begon met voorlezen
in het boek zag ik dat S. samen met
de andere leerlingen erg vrolijk
reageerde. Hij voelde zich volgens
mij toen beter op zijn plek. Sommige leerlingen konden opnieuw
niet stil zitten en hiervan werd
Jose weer een beetje onrustig.
Toen ze eenmaal het boekje uit
hadden hebben ze nog even over
de winter gepraat, maar dit ging
best moeizaam, omdat alle leerlingen door elkaar riepen. Toen
Jose vroeg of alle oudere kindjes
een jonger kindje wilde zoeken, vroeg ik me af wat we gingen
doen. Uiteindelijk bleek dat we
een kriebelspelletje gingen doen
met Hansjepansjekevertje. Merel
en ik moesten elke keer lachen,
omdat het zo raar was. Alle leerlingen moesten ook lachen, omdat
het bij hun kriebelde. Zo lief als je
ze allemaal ziet lachen.
verder wel slim reageerde bij het
praten over de winter. Ik heb hem
toch geholpen, zonder iets te vragen. S. kwam opnieuw naar mij
toe met zijn jas. Jose had op dat
moment geen kindje meer om te
helpen, maar hij kwam toch naar
mij.
Hierna gingen de leerlingen
buitenspelen en het fruithapje
eten. Merel en ik hebben de leerlingen nog even geholpen met
hun jas aandoen. Een leerling,
die voor mijn gevoel zeker wel al
een van de oudste kleuters was,
kon zijn jas niet dicht. Dit vond
ik een beetje vreemd, omdat hij
Toen we om half 11 terug
gingen naar het lokaal, zag ik dat
de leerlingen hun fruithapjes
pas net hadden. We hebben dus
even geholpen met bekers open
maken en zijn toen gezellig met
een aantal leerlingen gaan praten.
Een andere nieuwe leerlingen
moest opeens super erg hoesten
Merel en ik hebben tussen kwart
voor 10 en half 11 even samen
overlegd in de docentenkamer
over een aantal lessenseries.
Zoals de lessenserie van groep
6, die inmiddels bijna af is. De
lessenserie van groep 4, groep
8 en groep 1/2. Beide vinden
we het lastig voor groep 1/2 iets
te verzinnen, dus hier moeten
we nog beter over nadenken.
30
31
en heel haar fruithapje kwam uit
haar mond. Ze begon te huilen en
achteraf bleek dat ze haar fruithapje
niet lekker vond. Jose ontfermde zich over haar. Ik heb ondertussen met de andere nieuwe
kindjes gepraat over het buitenspelen.
Na het fruithapje gingen we
volgens de planning eerst werken
en daarna Koekeloere kijken. Maar
tot mijn verbazing deden we het
andersom. Dit was voor sommige
kinderen best verwarrend. Het
filmpje van Koekeloere ging ook
over de winter en sneeuwen. Er
kwam een sneeuwdans in voor.
Jose spoelde toen het filmpje af
was het een beetje terug en we
hebben samen met de kleuters
de sneeuwdans gedaan. Jose vertelde als ze de sneeuwdans deden
dat het dan ging sneeuwen. Dus
ze waren alle super enthousiast.
Hierna gingen we werken. De klas
moest opnieuw op de mat gaan
zitten. Hiervan werden ze weer onrustig. S. moest weer plassen dus ik
liep weer met hem mee. Hij hoefde mijn handje al niet meer vast te
houden en ging rustig naar de wc.
Ik heb zijn broek niet open hoeven
maken, dit kon hij opeens ook zelf.
Voordat ik ook maar doorgespoeld
had en me omdraaide, was hij al
weg. Hij was zelf terug het lokaal in
gerend. Hij vertelde onder het plassen wel dat hij het super leuk vond
op school en hij vroeg opnieuw
wanneer zijn moeder kwam. Ik zei
dat het niet meer zo heel lang duurde voordat ze kwam. Toen zei hij
dat hij alles wat hij gedaan had aan
mam ging vertellen. Hij voelde zich
dus blijkbaar nu op zijn gemak.
Toen we terug kwamen was Jose
alles nog klaar aan het zetten en de
kinderen zaten nog steeds op de
mat. Ze werden steeds onrustiger,
logisch ook als ze zo lang moeten
wachten. Toen Jose de leerlingen ging verdelen over de taken,
keek ze niet echt naar wie wat
wilde doen. Waardoor ik meteen
onder het werken hoorde van een
aantal kinderen dat ze het niet leuk
vonden. Een tafel was aan het plakken met afvalmaterialen en een
andere tafel was aan het vingerverven. Bij deze laatste tafel
ben ik begonnen met kijken en
helpen. Het was leuk om te zien dat
de leerling die zo druk en onrustig
was dit nog nooit had gedaan.
Hij ging heel voorzichtig met een
vingertopje in de verf. En
zette deze stippelend op het
papier. Daarna ging hij nog steeds
voorzichtig met zijn vinger in een
andere kleur. Toen hij het eenmaal
door had, stopte hij, voordat ik
het gezien had, zijn hele hand in
de verf en kletste die op het papier, waardoor de groene verf alle
kanten op spetterde. Ik liet hem dit
gewoon doen, omdat het
belangrijk is dat hij de verf ontdekt. Wel vertelde ik hem dat hij
het voorzichtig moest doen, omdat
de andere kindjes anders geen verf
meer hadden. Hij ging lekker door
met het groen uitsmeren en overal handjes zetten op zijn papier. Ik
ging even een ander kindje helpen, dat niet snapte dat de verf op
een begeven moment niet meer
afgeeft. Zijn vingertje was blauw,
maar het papier werd niet meer
blauw. Hij had niet door dat hij zijn
vinger opnieuw in de verf moest
duwen. Toen ik terug keek naar
het andere jongentje zag ik dat hij
net op dat moment zijn hand, vol
groene verf, in zijn gezicht deed. Hij
had dus zijn gezicht vol groene verf
zitten. Ik en Merel zagen het beide
gebeuren en moesten lachen. Ook
dat hoort natuurlijk bij het ontdekken van verf, maar zijn gezichtje
moest nu wel afgewassen worden.
Jose kwam al aangelopen en nam
het jongentje mee naar de kraan,
waar ze zijn gezicht af waste. Heerlijk om te zien dat sommige leerlingen de verf nog moeten ontdekken
en andere juist al gewerkt hebben
met verf en meer met een plan aan
de gang gaan. De leerling F. verfde al echt met een plannetje, ze
had een onder en boven aan haar
schildering en echt voorbedachte
figuren, tenminste zo leek het.
Ik merkte toen ik verder rondliep
dat de concentratie niet echt
super lang is, wat natuurlijk
logisch is. En zeker als je ze aan een
taak zet die ze niet leuk vinden,
wat gebeurd was van te voren. Ik
32
heb nog even met S. gebouwd. In
eerste instantie vond hij het niet
leuk, maar toen ik er bij ging zitten en iets voor deed wel. Hij had
het toen door en vond het leuk
om te doen. Al snel gingen we opruimen. S. lag inmiddels helemaal
over mijn heen te bouwen. We
hebben samen even alles uit
elkaar gehaald en zijn begonnen
met opruimen. Het duurde best
lang voor alles opgeruimd was
en voordat iedereen zat. Hiervan
werd Jose weer een beetje onrustig. Toen kwamen de moeders
de kinderen buiten op de speelplaats halen.
34
Stageweek 2
MAANDAG 13 JANUARI 2014
We hadden gepland om naar Joyce
te gaan in de morgen en ook nog
even samen te gaan zitten om over
het product te praten, een planning
te maken en een inventarisatie.
8.30 - 10.15 GROEP 1/2 BIJ JOYCE
We hadden dus gepland om
naar Joyce te gaan. Toen we
binnen kwamen zagen we al
allemaal nieuwe werkjes. Er
hingen geknipte sneeuwwitjes en
getekende koekenmannetjes. Toen
de leerlingen binnen kwamen
waren de meeste enthousiast ons
te zien. Van leerling L. Kregen we
beide meteen een knuffel. Toen
de leerlingen in de kring moesten
gaan zitten ben ik even naar
Steffie gelopen om een lesafspraak
te maken. Dit was snel geregeld,
want ik was al terug voor de leerlingen in de klas van Joyce in de
kring zaten. Niet iedereen had iets
te vertellen, maar één leerling, A. ,
was zo vol fantasie aan het vertellen. Ze had een speelgoed telefoon
gekregen en vertelde dat haar beer
haar had gebeld. Het was leuk
om te zien hoe ze genoot van het
vertellen en hoe de fantasie van de
andere kinderen dan ook los barst.
Na de kring hebben de leerlingen de stoeltjes goed gezet
en zijn ze samen de jassen op
de gang gaan halen. Hierbij valt
op dat de oudste kleuters de
jongere goed proberen te helpen.
Na het buiten spelen begonnen ze
aan hun fruithapje, toen alles open
was en iedereen aan het eten was
zijn Merel en ik gaan werken in de
stagaire-kamer.
10.15-12.30
Merel en ik hebben in de stagairekamer gezeten, om samen eerst
een planning te maken en daarna
even over het product en de lessen
voor de kleuters te gaan overleggen.
12.45-14.30 GROEP 1/2 BIJ JOYCE
We zijn als eerste even de
sleutel van Joyce gaan halen om
een inventarisatie te maken van
de materialen. Toen dat gedaan
was zijn we terug naar Joyce gegaan. Zij was aan het rekenen
35
met de leerlingen, dit was snel afgerond. Joyce heeft de leerlingen
verdeeld over de werkjes en de
leerlingen gingen aan de slag. Een
deel van de oudste kleuters gingen
aan de slag met een sneeuwwitje
vouwen en daarna op plakken,
Joyce hielp hierbij. De andere oudere kleuters hadden een soort
striptekening ingekleurd. Deze
mochten ze uitknippen en opplakken in een boekje. Op de eerste
pagina moesten ze een voorkant
tekenen en op de laatste pagina
een afloop van het verhaal. Ook dit
had met sneeuwwitje te maken.
De concentratieboog van bijna alle
leerlingen is heel laag, waardoor
de kwaliteit van hun werk achteruit gaat.
8.30 – 12.00
Voor de les van groep 6 moesten
we nog even de presentatie samen
in elkaar zetten en daarna hadden
we afgesproken aan het product te
beginnen.
Merel was al begonnen met
informatie opzoeken rondom
verschillende begrippen van toegepaste kunst. Ik was ondertussen
maar vast aan de gang gegaan met
de presentatie. We hebben samen
besloten wat er allemaal in moest
en ik heb hem even in elkaar
gezet. Hierna hebben we samen,
aan de hand van de begrippen, al
verschillende opdrachten bedacht.
Onze samenwerking gaat goed,
omdat we elkaar aanvullen en
vaak liggen we wel op één lijn.
DINSDAG 14 JANUARI 2014
Wel is het vervelend dat we geen
Door vertraging van de trein was internetverbinding
hebben.
ik iets te laat op stage. Ik baalde Hierdoor duurt het lang voorhier enorm van, maar gelukkig dat we iets opgezocht hebben,
hadden Merel en ik al ingepland dat omdat we dit dan op onze telefoons
we in de ochtend aan ons product moeten doen, of we kunnen
gingen werken en ’s middags het niet opzoeken. Er is een
stonden de lessen van groep 6 mogelijkheid om op een van de comingepland.
puters te gaan werken die er staan,
36
37
maar dan is het opzoeken op één
computer en het typen in de andere
computer. Dus dat is ook niet
handig. Rond 11 uur was onze
inspiratie een beetje op, we
hebben toen opgeruimd en
zijn naar Joyce gelopen. We
hebben haar sleutel gehaald en
even de materialen voor groep 6
bij elkaar gezocht. Als laatste deze
morgen hebben we nog even bij
de kleuters geholpen. De oudste kleuters waren allemaal met
taal-spelletjes bezig en de jongste
kleuters waren aan het bouwen of
een ander spelletje aan het doen.
12.45-13.30 GROEP 6 BIJ STEFFIE
We liepen iets voor 12.45 uur bij
Steffie binnen, er was toen nog
niemand. Toen de leerlingen een
voor een binnen kwamen met
Steffie konden we alles klaarzetten,
zoals o.a. de presentatie. De
leerlingen waren al meteen
enthousiast en luisterden goed.
We hebben de lessenserie uitgelegd en daarna nog een keer de
opdracht voor vandaag herhaald.
De opdracht voor vandaag was in
groepjes een mindmap/woordspin maken rondom het thema
‘winter’. Steffie had de groepjes al
gemaakt, wat voor ons heel gunstig
was, zij weet namelijk precies wie
ze wel en niet samen moet zetten.
De leerlingen begonnen vol
enthousiasme aan de mindmap/
woordspin. Ze moesten er even
inkomen, maar op het einde ging
het snel. Steffie kwam ondertussen nog met het idee om de
leerlingen elkaars mindmap ook te
laten zien, door met de klok mee te
draaien naar het volgende groepje.
We dachten dat we hier zeker wel
een minuut per groepje voor nodig
zouden hebben, maar dat was veel
te lang. De leerlingen sloegen het
snel op en waren dus al snel klaar.
Binnen een korte tijd waren ze
weer terug bij hun eigen tafel en
zonder dat we ook maar een woord
hoefden te zeggen, schreven
ze alle nieuwe woorden al op.
Merel en ik hadden afgesproken de regels aan te houden
die ze in de klas al hebben. Dit is bij
Steffie klappen en dan van 5 terug
tellen naar 0. Dit werkte erg goed en
iedereen was dan ook snel stil.
Nadat de leerlingen alle nieuwe
woorden opgeschreven hadden,
was de tijd al om. Steffie vroeg ze
nog even om feedback voor ons.
En iedereen riep dat ze het leuk
vonden en dat ze zin hadden om
de animatie te gaan maken.
Sterkte
Zwakte
• Leerlingen zijn enthousiast.
• Goede voorbereiding.
• Regels van de klas behouden.
• Tijdsinschatting van het doordraaien van de groepjes.
13.30-14.30 GROEP 6 BIJ GERARD
Gerard was nog niet helemaal
klaar met de les die hij aan het
geven was. Dus we hebben even
gewacht en konden toen beginnen.
Merel heeft de presentatie opgestart en ik heb even de
blaadjes goed gelegd en de
tekeningen die ze vorige week
gemaakt hadden bekeken. Deze
figuren konden ze natuurlijk in hun
animatie gaan gebruiken.
Merel had de presentatie snel opgestart en ik ben van start gegaan
met de uitleg. Voor de uitleg had-
38
39
den we nog even afgesproken met
de klas dat als Merel en ik klapten,
dat ze dan stil zouden zijn. De uitleg sloeg in de groep van Gerard
iets minder aan dan bij Steffie. Bij
Steffie waren ze namelijk meteen
een stuk enthousiaster. We merkten al snel dat als we iets aan het
uitleggen waren dat de leerlingen
snel gingen praten en overal op
reageerde. Erg vervelend en ook
na een paar keer er iets van gezegd
te hebben ging het gewoon door.
Hieraan heb ik me echt geërgerd.
Toen de uitleg dan eindelijk klaar
was hebben we de gemaakte
tekeningen
uitgedeeld
en
Gerard heeft de groepjes gemaakt.
Hij maakte achteraf gezien niet
zo’n tactische groepjes, naar onze
mening. Want het samenwerken
van de leerlingen ging niet zo
goed, wat erg jammer is. Toen ze
begonnen aan het werken aan de
mindmap gingen ze snel van start
en bij bijna alle groepjes stond het
na een minuut of 10 wel redelijk
vol. We hebben de klas toen even
om stilte gevraagd. Wat opnieuw
moeilijk was voor een aantal leer-
lingen. Het doorschuiven naar een
andere mindmap ging goed en was
ook hier snel gedaan.
Merel en ik zagen dat we toen
nog best veel tijd over hadden,
dus waar we bij Steffie gestopt
waren, hadden we bij Gerard nog
20 minuten over. We hebben snel
de beslissing gemaakt de leerlingen hun leukste woord op te
laten noemen. En aan de hand
van dit woord, of van een ander
woord, alvast een verhaallijn te
schrijven. Ook hier waren sommigen snel mee klaar. We hebben
alle groepjes de voorlopige verhaallijn op laten schrijven en deze
verhaallijnen hebben we ingenomen. Deze moeten we nog
voorzien van feedback.
Om 14.25 hebben we de mindmaps in de klas opgehangen en
hebben we de les afgesloten.
Na de les van Gerard ben ik nog
even bij Steffie langs gelopen, omdat we helemaal vergeten waren
het schriftje voor de feedback aan
Steffie te geven. Ze vertelde dat ze
alles goed vond gaan en dat onze
samenwerking ook goed was. We
waren duidelijk en de leerlingen
waren enthousiast.
Sterkte
Zwakte
• Duidelijke afspraken aan het
begin van de les.
• Goede voorbereiding.
• Ergeren aan de leerlingen.
• Tijdsplanning; we hadden tijd
over.
DONDERDAG 16 JANUARI 2014
Merel en ik hadden om 9.00 uur op
school afgesproken. We zijn eerst
even door de mediatheek gelopen
en hebben toen met de gevonden boeken de taken verdeeld. Ik
zou industriële vormgeving, fotografie en grafische vormgeving uitwerken.
VRIJDAG 17 JANUARI 2014
We hebben beide opnieuw
gewerkt aan het product. Daarnaast heb ik nog even gekeken
naar een lay-out voor het product.
40
Stageweek 3
41
MAANDAG 20 JANUARI 2014
12.45-14.30 GROEP 4 bij Marie-Louise
groep 3.
Voor half 9 zijn we even een klas
binnen gelopen om meerdere lessen te kunnen geven. Bij Caroline,
de eerste klas waar we binnen
liepen was het meteen raak. We
kunnen daar vanaf volgende week
op maandag middag lesgeven. Het
is dus een lessenserie van 5 lessen
en het thema is Piraten.
De
lessenserie
gaat
over
familiewapens. De leerlingen hebben hier al voorkennis over. Onder
deze les is ook Hilde Peters, onze
FCD, komen kijken.
De tweede les van de lessenserie.
8.30 - 12.00
Sterkte
• Goede voorbereiding.
• Alles klaar gelegd.
• Groepsregels overgenomen.
• Overzicht houden.
• Samenwerking
• Toen ze het niet begrepen,
hebben we het even stilgelegd
en het klassikaal uitgelegd.
• Individuele begeleiding.
Merel en ik hebben samen aan het
product gewerkt. Ik had de begrippen al uitgewerkt, dus ben ik begonnen met de layout. Het product wordt namelijk een boekje.
Omdat we geen internet hebben is
Zwakte
Merel begonnen met ons tweede
• Voorkennis; We hadden een
‘product’ de bergingen. Deze gaan
aantal begrippen die ze niet bewe inventariseren en logisch ingrepen.
richten. Daarnaast gaan we bij de
• De eerste uitleg was niet
materialen ook handvaten geven.
duidelijk genoeg. Oplossing:
We kwamen er bijvoorbeeld achStilleggen (zie sterkte)
ter dat ze linoleum hebben.
Op het laatste hebben we even de
spullen gepakt die we die middag Dinsdag 21 januari 2014
8.30 - 11.00
nodig hadden.
Merel en ik hebben samen een
lesvoorbereiding gemaakt voor
11.00 - 12.0o GROEP 6 bij steffie
Sterkte
Zwakte
• Goede voorbereiding.
• Smartboard gebruik
• Tijdsplanning
• Individuele begeleiding.
• Overleg met Steffie.
• Onduidelijke uitleg
• Onrustig in de groepjes.
13.30 - 14.30 GrOEP 6 bij Gerard
De tweede les van de lessenserie.
Sterkte
Zwakte
• Goede voorbereiding.
• Introductie
• Begeleiding
• Complimenten
• Drukte in de klas.
• Onduidelijke uitleg.
DONDERDAG 23 JANUARI 2014
VRIJDAG 24 JANUARI 2014
We hebben beide gewerkt aan het
product.
42
Stageweek 4
43
MAANDAG 27 JANUARI 2014
13.30 - 14.30 GROEP 3 bij caroline
Vandaag zijn we begonnen met
de lessenserie over Piraten.
8.30 - 9.00 Groep 1/2 bij Joyce
We hebben in de kring gezeten
met de kleuters.
9.00 - 10.00 GROEP 2 BIJ JOYCE
We hebben vandaag de eerste les
met de kleuters. We gaan foto’s
maken van rode en blauwe dingen
met elke keer twee leerlingen van
groep 2. De overige leerlingen van
groep 2 zijn een mandala in aan
het kleuren van licht naar donker.
Sterkte
Zwakte
• Goede voorbereiding.
• Begeleiding
• De belevingswereld aanspreken
van de leerlingen.
• Duidelijke regels.
• Klas was erg rustig, dit hadden
wij niet meegenomen in onze
voorbereiding.
• Hoe voorzie je het werk van
een naam?
Dinsdag 28JANUARI 2014
Sterkte
Zwakte
8.30 - 11.00
• De leerlingen zijn enthousiast.
• De leerlingen vinden mij een
leuke lerares.
• Goede voorbereiding.
• Duidelijke uitleg bij het foto’s
maken.
• Tijdsplanning; de kleuters hadden veel tijd over.
• Uitleg van kleurnuances bij de
mandala.
We hebben aan het product gewerkt.
10.00-13.30
Merel en ik hebben de les van
groep 3 nog even voorbereid. Dit
was natuurlijk voor een groot deel
al gedaan, maar we hebben de
laatste dingen doorgesproken en
wc-rollen roze geverfd.
11.00 - 12.00 GROEP 6 bij Steffie
Vandaag is les 3 van de lessenserie
Winterwonderland.
Sterkte
Zwakte
• Goede voorbereiding.
• Begeleiding
• Tips en complimenten.
• De uitleg is warrig
• Materiaal gebruik uitleggen;
zuinig omgaan met het papier
• Tijdsplanning van het knippen.
• Tempo van de uitleg kan hoger.
• Smartboard gebruiken.
44
45
13.30 - 14.30 GROEP 6 bij Gerard
Vandaag is les 3 van de lessenserie
Winterwonderland.
Sterkte
Zwakte
• Duidelijk begin van de les. Door
een compliment te geven en meteen te vragen rustig te blijven.
• Uitleg was duidelijk (verbetering ten opzichte van bij Steffie)
• Begeleiding
• Het blijft druk in de klas, hoe
vaak we de les ook stil leggen.
• Tijdsplanning
Donderdag 30JANUARI 2014
8.30 - 10.15 Groep 8 bij Margo
Vandaag zijn we begonnen aan de
eerste les van de twee lessen die
gepland stonden.
Sterkte
Zwakte
• Leerlingen zijn enthousiast.
• Goed aangesloten op wat de
leerlingen al wisten over stiftgedichten.
• Les stopgelegd toen er veel vragen kwamen.
• Goed begeleid.
• Voorbeelden laten zien zorgt
waarschijnlijk voor meer duidelijkheid.
• Uitleg van de tekening bij het
stifgedicht is onduidelijk.
• Voorkennis over het materiaal
gebruik bij de leerlingen was niet
genoeg.
Achteraf kwamen we erachter dat
de leerlingen vrij weinig met verf
gewerkt hebben, dus gaan we volgende week wat anders doen. Zodat ze al wat kennis hebben van
verschillende materialen, voor ze
naar de middelbare school gaan.
46
Stageweek 5
47
MAANDAG 3 Februari 2014
13.30 - 14.30 GROEP 3 bij caroline
8.30 - 9.00 Groep 1/2 bij Joyce
Vandaag les 2 van de lessenserie
over piraten.
We hebben in de kring gezeten
met de kleuters.
9.00 - 10.00
Vandaag gingen we verder met les
2 van de 2 lessen. Hierbij zouden de leerlingen de foto’s die zij
vorige week genomen hadden
verwerken in een collage. Van de
foto’s moesten repen afgeknipt
worden en deze moesten van licht
naar donker geplakt worden.
Zwakte
• Leerlingen waren enthousiast.
• Leerlingen goed verdeeld
onderling.
• Betere eindresultaten dan verwacht.
• Goede inleiding, met een
spelletje.
• Samenwerken van de leerlingen
ging minder goed dan verwacht,
dus fout ingeschat.
• Geïrriteerd raken als leerling K.
traag werkt en aan het dromen is.
Merel en ik hebben onderling de
laatste afspraken gemaakt over
het product.
Zwakte
• Goede voorbereiding.
• Leerlingen zijn enthousiast.
• Genoeg beeldmateriaal.
• Leerlingen zijn benieuwd naar
de volgende les.
• Onder de uitleg zit ik constant
aan mijn haar, dat straalt onzekerheid uit.
• Het verhaal op het einde vertelde ik erg plat, had spannender
gekund.
• Tijdsplanning, de leerlingen
hadden ruim tijd over.
Dinsdag 4 februari 2014
Sterkte
10.00-13.30
Sterkte
8.30 - 11.00
Merel heeft aan het stagewerkplan
gewerkt en ik aan mijn vakvisie.
11.00 - 12.0o GROEP 6 bij steffie
Sterkte
Zwakte
• Duidelijkheid is verbeterd ten
opzichte van vorige week.
• Leerlingen blijven enthousiast,
terwijl ze nog geen resultaat zien.
• Begeleiding
• Organisatie van het materiaal.
• Tijdsplanning; eigenlijk hadden
we 1 les ingepland om te knippen, na 3 lessen, waarvan 2 door
ons gegeven, zijn de leerlingen
nog steeds niet klaar. Oplossing;
een extra les ingepland die niet
door ons gegeven wordt.
48
49
13.00 - 14.30 GrOEP 6 bij Gerard
We hebben vandaag een half
uur langer, omdat we na de
vorige les bang waren dat de
leerlingen het anders niet
zouden halen met knippen.
Sterkte
Zwakte
• Tijdsplanning klopt redelijk. Ze • De oplossing; lezen, kwam van
hebben hier harder gewerkt dan Gerard af.
bij Steffie.
• Consequent gebleven; toen het
te druk werd, zijn de leerlingen 5
minuten gaan lezen. Hierna werd
het rustig.
• Complimenten geven.
• Leerlingen blijven enthousiast,
terwijl ze nog geen resultaat zien.
derd hadden, hebben we besloten
om met ecoline en collage-materiaal te werken. Ecoline is natuurlijk vloeibaarder dan plakaatverf
en schildert dus makkelijker. Daarnaast hebben we nog de werkvorm
van een collage toegevoegd.
Sterkte
Zwakte
• Organisatie; Ecoline en water
pakken.
• Begeleiding
• Leerlingen waren enthousiast.
• Uitleg uitbereid.
• Organisatie; wanneer beginnen
we met opruimen.
Daarnaast heb ik het gevoel dat ik
voor de klas steeds rustiger word
en daardoor even veel verbaal
als non-verbaal communiceer.
Woensdag 6 februari 2014
Doordat ik vrij was van de minor,
heb ik vandaag aan mijn vakvisie
kunnen werken. Daarnaast heb ik
mijn stageverslag op een rijtje gezet.
Vrijdag 8 februari 2014
Vandaag heb ik aan mijn stageverslag gewerkt en daarnaast mijn stagewerkplan opnieuw gemaakt. (Versie 2)
Donderdag 7 februari 2014
8.30 - 10.15 Groep 8 bij Margo
Omdat we vorige week merkten dat
de leerlingen nog niet veel geschil-
De tussenbeoordeling is deze week ingevuld.
• Uitleg was in het begin niet voldoende. <-
50
Stagewerkplan Versie 2
Deze versie van het stagewerkplan
is tot stand gekomen in de vierde en
vijfde stageweek. Naar aanleiding
van de feedback van Hilde Peters
en de kijk op het basisonderwijs.
Reflectie Hilde Peters, FCD
Stagewerkplan
Wat ik nog een beetje mis zijn je
daadwerkelijke doelen: wat wil je
leren tijdens deze stage?
Misschien hiervoor nog een kopje toevoegen met een aantal
punten er onder. Kijk hoe je
bepaalde punten om kunt zetten in
een praktische aanpak. Misschien
zit dat al wel in je plan verwerkt maar
ik haal het er nog niet duidelijk
genoeg uit. Voor de rest ben je
prima op weg.
NAAM Student: Valerie Maas
Studentnummer: 2182820
Jaar: VT3
Naam Stageschool: De Bloemaert
Naam SPD: Joyce Kuenen
B
Niveau 2 B.3 en B.4
VERMOGEN TOT REFLECTIE EN
ONTWIKKELING
B.3 DE STUDENT IS IN STAAT OM HAAR
OPVATTINGEN OVER HET BEROEP TE VERANTWOORDEN.
• Naar aanleiding van een geschreven vakvisie over het beroep/
vak
• Handelen zoals in mijn vakvisie
beschreven staat.
- Geschreven vakvisie (met al gegeven feedback)
- Aangepaste vakvisie
- Reflectieverslagen, waaruit blijkt
hoe ik gehandeld heb.
- Feedback van mede-stagaires en/
of docenten.
51
B.3 DE STUDENT KAN PLANMATIG AAN DE B.4 DE STUDENT HEEFT EEN EIGEN MANIER
BEROEPSMATIGE ONTWIKKELING, O.A. HET ONTWIKKELT OM AAN ONTWIKKELING TE
WERKEN.
STAGEWERPLAN, WERKEN.
• Bij de kennismaking op 17
december 2013 kijken wat
mogelijk is.
• Naar aanleiding daarvan
lessenseries ontwikkelen.
• Planningen maken voor de
komende weken in overleg met
mijn mede-stagaire Merel Piscaer.
- Een lijst van wat er is op school
(materialen, plaats om te werken,
enz.)
- Wat is ons ‘product’?
- De ontwikkelde lessenseries
- Planning per week
• Sterkte en zwakte analyses
maken.
- Deze de volgende les meenemen
en aan de ‘zwaktes’ werken.
- Sterkte en zwakte analyses.
C
Niveau 2 C.1 t/m C.4
PEDAGOGISCH VERMOGEN
C.1 DE STUDENT VERANTWOORD HAAR PEDAGOGISCHE OPVATTINGEN.
•
Naar
aanleiding
van
de
B.4 DE STUDENT KENT HAAR STERKE EN
geschreven vakvisie, waarin pedaZWAKTE KANTEN.
• Reflecteren door middel van
sterkte/zwakte analyses, n.a.v.
eigen bevindingen en feedback
van medestagaires en docenten.
- Feedback van medestagaires en
docenten.
- Eigen bevindingen/reflectieverslagen.
- Sterkte/zwakte analyse.
gogische opvattingen aan bod
komen handelen.
- Vakvisie
- Reflectieverslagen, waaruit
blijkt dat mijn pedagogische opvattingen naar voren komen in de
lessen.
C.2 DE STUDENT GEEFT RUIMTE AAN DE INBRENG VAN LEERLINGEN.
52
53
• De leerlingen vragen wat zij leuk - Reflecteren op de gegeven prikvinden om te doen.
kels
• Ideeën van leerlingen toelaten.
• Eigen keuzes laten maken,
bijvoorbeeld in materialen zover
dit mogelijk
is.
Niveau 2 d.1 t/m d.3
- Lessenserie(s), waarin de inbreng
DIDACTISCHE VERMOGEN
van de leerling belangrijk is.
D
D.1 DE STUDENT ONTWERPT LESSENSERIES.
C.2 DE STUDENT HOUDT REKENING MET VEREN ZORGT VOOR VARIATIE EN EEN HELDERE
SCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN.
OPBOUW.
• Bij de uitleg spreken, laten zien
en laten doen. Zodat er verschillende leerstijlen aanbod komen.
Uitwerking
van
lesvoorbereidingen.
- Reflectie; werkt het?
C.3 HET CREËREN VAN EEN VEILIGE EN ZINGEVENDE LEEROMGEVING.
Het niveau van de leerlingen bepalen. Wat kunnen ze?
Variatie aanbrengen; docentgestuurd/zelfstandig, in materialen en
media.
Heldere opbouw; Een (stappen)
plan van de opdracht duidelijk
maken. Ook de punten waarop
de leerlingen beoordeelt worden
aangeven.
Verslag; Het niveau van de leerlingen
Lessenseries
• Duidelijke regels opstellen (en
me hieraan houden)
• Zorgen dat de leerlingen genoeg
‘prikkels’ (inspiratie) krijgen in het
klaslokaal.
- Eigen regels.
D.1 DE STUDENT IS IN STAAT OM HET LOKAAL
- Prikkels toepassen in de klas en
STIMULEREND IN TE RICHTEN.
hiervan foto’s en filmpjes maken.
• Prikkels geven/ophangen/laten
Groep 3.
horen.
• Inspirerend plaatjes (beeldenwand) indien mogelijk
- Foto’s/filmpjes van het lokaal.
- Reflectieverslagen; werkt het?
- Beoordelingsformulier(en)
- Reflectieverslag van het gesprek
met de leerlingen over wat ze
geleerd hebben.
D.2 DE BELEVINGS- EN ERVARINGSWERELD
VAN DE LEERLINGEN VORMEN EEN UITGANgSPUNT VOOR DE LESSEN.
e
• In de lessenserie speelt de
omgeving van de leerling een
belangrijke rol.
- Lessenserie(s) -> Groep 3, 4 en 6.
Niveau 2 e.1 t/m e.3
Interpersoonlijk vermogen
e.1 DE STUDENT TOONT BETROKKENHEID EN
ENTHOUSIASME VOOR DE LEERLINGEN EN
STAGESCHOOL.
D.2 DE STUDENT BEVORDERT DE ZELF• Mij interesseren in de school
STANDIGHEID VAN LEERLINGEN.
• Mij interesseren in de leerlingen
• Door de leerlingen ieder aan een
• Met enthousiasme voor de klas
eigen ‘projectje’ te laten werken,
staan.
zullen zij keuzes moeten maken.
• De leerlingen met plezier helpen.
- Lessenserie(s) -> Groep 6
-Reflectieverslagen.
D.3 EEN BETROUWBARE EVALUATIE VAN HET
E.2 DE STUDENT COMMUNICEERT DOELLEERPROCES EN DE LEERRESULTATEN.
GERICHT VOOR EEN GROEP, VERBAAL EN
• Wat leert de leerling?
NON-VERBAAL.
• Met de leerlingen achteraf
• Voor de klas even verbaal als
bespreken wat ze denken geleerd
non-verbaal communiceren.
te hebben.
-Reflectieverslagen.
• Beoordelingscriteria opstellen bij
een lessenserie.
- Lessenserie(s)
54
55
F.2 DE STUDENT LEVERT EEN BIJDRAGE AAN
E.3 DE STUDENT CORRIGEERT ONGEWENST EEN SAMENWERKINGSPROJECT EN NEEMT
GEDRAG WAARDEERT GEWENST GEDRAG.
VERANTWOORDELIJKHEID VOOR EEN TAAK.
• Regels opstellen; Wat is gewenst/
wat is ongewenst?
• Leerlingen gepast corrigeren.
• Leerlingen becomplimenteren.
-Regels
-Reflectieverslagen
F
Niveau 2 f.1 en f.2
vermogen tot samenwerken
• Het product (Xpect Primair)
samen met mijn medestagaire
Merel Piscaer.
- Het product
- De planning en taakverdeling
daarvan.
G
Niveau 2 g.1 t/m g.3
Omgevingsgerichtheid
f.1 STUDENT KAN KRITIEK ACCEPTEREN, VER- g.1 DE STUDENT NEEMT DEEL AAN DISCUSSIES
WERKEN EN ERNAAR HANDELEN.
OVER KUNST EN ONDERWIJS.
• Door mezelf te laten observeren
door mijn medestagaire(s) en docenten.
• De kritiek/feedback meenemen
en er naar handelen de keer erna.
- Observatieformulieren / observaties
- Reflectie op de verwerking van
mezelf en mijn medestagaire(s) en
docenten.
• Samen met mijn medestagaire(s)
praten over wat de kunst voor het
basisschoolonderwijs betekent.
- Reflectieverslag
g.2 WERK EN IDEEËN VAN KUNSTENAARS EN/
OF VORMGEVERS GEBRUIKEN OM DE LEERLINGEN TE INSPIREREN.
• Een lessenserie ontwerpen,
waarin een bepaalde stroming of
kunstenaar naar voren komt.
• De leerling individueel inspireren.
• ‘Prikkels’ zonder dat het direct
verband heeft met een opdracht.
• Bij het product komen ook voorbeelden aan bod van kunstenaars.
- Lessenserie(s)
- Afbeeldingen/films.
- Product.
G.3 DE STUDENT BEOORDEELT CULTURELE
EVENEMENTEN OP BRUIKBAARHEID IN DE
LESSEN.
• Als ‘prikkel’ aanbod laten komen.
- De prikkel
- Reflectie daarop
DOELEN
• Verbetering non-verbaal en verbaal voor de groep ten opzichte
van de vorige stage.
• Duidelijke regels overnemen of
zelf maken.
• De leerlingen inspireren. Door
bijvoorbeeld een interessante
lesopening of een leuke inrichting
van het lokaal (Beeldenwand)
• Een beeld krijgen van het basisonderwijs met het daarbij horende
niveau en de mogelijkheden.
56
57
59
60
61
62
Vakvisie
In september 2013 heb ik een vakvisie
moeten schrijven, hierbij kwamen een
aantal punten die ik aan moest passen. Dit wilde ik graag onder mijn stage
doen, omdat ik dan het beste zicht heb
op mijn vakvisie.
63
Op de volgende twee bladzijdes zal de eerste versie van mijn
vakvisie te zien zijn. En op de twee
bladzijdes erna mijn verbeterde
versie van de vakvisie.
• Portfolio is een goede manier om
het proces inzichtelijk te maken
• Je spreekt over ‘de doelgroep’ • Interessante beeldende bron,
‘leerlingen’; wie? (brede context: tekst staat nog wat los. Implemenspreek je over zowel binnen- als teer bij andere delen tekst, waar
buitenschools of bedoel je diverse het aansluit vanuit onderwerp en/
of werkwijze
leerjaren van een school?)
• Noot 1: vermelding onvolledig
• Nadruk op o.a. emoties; misschien vind je de expressie theorie
(vanuit de OT en beeldende kunst)
een interessante bron
• ‘ze leren wie ze zijn’; hoe (=
didactiek) leren ze dat bijvoorbeeld? Concretiseer op sommige
vlakken.
• Noot 2: je soms iets op maar
koppelt te weinig terug naar
eigen visie. Waarom benoem je
dit citaat? Koppel naar jezelf en
jouw lessen. Gerritse gaat over het
tekenonderwijs; is dat waar jij hier
ook over spreekt? (content en context)
• Interessante bron toegevoegd;
Barrico. Wat haal jij hier uit?
• ‘later meer zelfstandigheid in
beeldend proces’; je kunt hier
koppeling maken naar landelijke
examen eisen (extra bron)
Feedback vakvisie Valerie Maas:
1
Schaik, J. van ( ) Kunst is een gegeven.
De leerlingen, ‘barbaren’ zoals Baricco ze noemt,
gaan als ze jong zijn mee met de tijd, ze zijn
vernieuwend en ontdekken snel nieuwe dingen.3
Jongeren ontdekken de wereld via internet.4 Een
docent kijkt mee en is zelf zo eigenlijk ook een barbaar, via deze weg kan een docent inspringen op de
wereld van de leerlingen. Iedere leerling zal een
Om het irrationele, zoals een emotie, te verbeelden
heb je kunst nodig, dit kan niet met woorden. Het
hele-mens-zijn kan het beste verbeeld worden door
middel van de kunst. Hieronder valt, poëzie, proza,
film, fotografie, maar natuurlijk ook schilderen en
beeldhouwen.2
Leerlingen leren wie ze zelf zijn en hoe ze dat
kunnen uiten. Als laatste gaat het beeldend vak ook
over emoties. Dit heeft te maken met het leren
kennen van jezelf en de wereld, maar ook van
anderen. Het is belangrijk om angst bij leerlingen
weg te nemen en een veilig klimaat te geven. Een
veilig klimaat in de klas, maar ook in de wereld van
de kunst. ‘Wat is kunst?’ is dan meteen de vraag die
gesteld word. Kunst kan alles zijn, Rembrandt, maar
daarentegen ook graffiti of kleding van een
modeontwerper. Het is belangrijk met de doelgroep
mee te gaan, zij hoeven Rembrandt niet te
waarderen. Dat gaan ze vanzelf doen.
Kunst is een vermogen dat mensen hebben, namelijk
het vermogen om via de verbeelding op zichzelf te
reflecteren.1
Het beeldend vak is voor mij een vak waarin de
doelgroep verschillende dingen leert. Het eerste wat
hierbij naar voren komt is het creatieve proces.
Creativiteit verloopt voor iedereen in een ander
proces. Daarbij kom ik meteen op het tweede punt,
de persoonlijkheid van de leerlingen of cursisten.
(Vanaf nu vat ik de doelgroep samen onder het
woord leerlingen). Zij leren zichzelf kennen, maar
ook de wereld waar ze in leven.
VAKVISIE
Afb. 1 Saul Leiter, Snow, New York, 1960.6
Leerlingen zullen in een later stadia zelf hun beelden moeten vormen aan de hand van een thema of
opdracht. Hierin zal wel altijd een kader in worden
aangebracht. De leerlingen zullen zo aangespoort
worden een creatief proces te beginnen, waarin ze
leren eigen keuzes te maken. Zo zal de
andere wereld hebben met betrekking tot de
‘kunst’, in het breedste zin van het woord. De leerlingen eerst bekend maken met kunst en een aantal
technieken kenbaar maken is een van de dingen die
essentieel zijn om het vak te kunnen waarderen. Onder technieken valt dan tekenen en schilderen met
verschillende materialen, maar ook nieuwere
technieken als fotografie, film en animatie.
VALERIE
MAAS
1
Leiter, S. (2008) Saul Leiter. Thames & Hudson Ltd.
Afbeelding onder titel;
Detail: Saul Leiter, Shopping, New York, 1953.
Eindnoten
1
Schaik, J. van ( ) Kunst is een gegeven.
2
Gerritse, A. (1970) Het cognitieve aspect van het
tekenonderwijs. Amsterdam: Meulenhoff Educatief.
3
Baricco, A. (2013) De barbaren. Amsterdam:
De bezige bij.
4
Dam, A. van (februari/maart 2011) Mediawijze
burgers. Kunstzone, p. 40-41
5
Leiter, S. (2008) Saul Leiter. Thames & Hudson Ltd.
6
Afb. 1 Saul Leiter, Snow, New York, 1960. Collection
Howard Greenberg Gallery, New York. http://www.jhm.nl/
beeld/actueel/tentoonstellingen/Saul_Leiter/snow.jpg
7
Afb. 2 Saul Leiter, Shopping, New York, 1953. http://
pleasurephoto.files.wordpress.com/2013/02/saul-leiter22shopping22-ca-1953.jpg
Saul Leiter (1923) is een van de kunstenaars die
me inspireren. Zijn manier van werken vind ik erg
interessant en pas ik zelf ook toe in mijn werk. Hij
fotografeert wat hij tegenkomt, waar hij tegen aan
loopt. Ik vind het belangrijk dat leerlingen dat ook
doen. Dat zij om zich heen kijken en zien hoe mooi
de wereld is. Dat ze zien hoe interessant die meneer
met de pet is die voorbij loopt1 (Afb. 1).2 Daarnaast
valt het op dat hij een abstract en realistisch werk in
een beeld maakt (Afb. 2).3 Ik vind dat de leerlingen
het abstracte en realistische beiden moeten gaan
waarderen en leren gebruiken.
Doordat het gehele proces door mij als belangrijk
word gezien, zullen de leerlingen een portfolio
opbouwen voor mij persoonlijk zal het elke keer een
nieuwe wereld zijn waar ik even binnen treed. Om
iedereen te kunnen begeleiden, zal het elke keer
opnieuw een leermoment worden. Een leermoment
op twee verschillende manieren. Als eerste de
leerling leren kennen en deze begeleiden. Als
tweede hun eigen ‘barbaarse’ werelden zien.
zelfstandigheid van de leerling bevorderd worden.
Afb. 2 Saul Leiter, Shopping, New York, 1953.7
begrippen.
Om het irrationele, zoals een emotie, te verbeelden
heb je kunst nodig, dit kan niet met woorden. Het
hele-mens-zijn kan het beste verbeeld worden door
middel van de kunst. 2 In de bron gaat het vooral over
het tekenonderwijs, maar voor mij valt hier meer
onder, namelijk poëzie, proza, film, fotografie, maar
natuurlijk ook schilderen, beeldhouwen en zoals in
de bron beschreven; tekenen. In mijn lessen zal dan
ook niet alleen terug gegrepen worden op tekenen,
maar op zo veel mogelijk van de hiervoor genoemde Afb. 1 Saul Leiter, Snow, New York, 1960.6
De leerlingen, ‘barbaren’ zoals Baricco ze noemt,
gaan als ze jong zijn met de tijd mee, zij zijn vernieuwend en ontdekken snel nieuwe dingen.3
Hier kom ik later op terug. Jongeren ontdekken de
wereld via internet.4 Zij hoeven niet meer te reizen of het zelf te ondervinden, het is allemaal te
vinden. Een docent zal over de schouder van de
jongeren mee kijken. Via deze weg kan de docent, die
“Kunst is een vermogen dat mensen hebben, name- inmiddels eigenlijk ook een barbaar is, inspringen op de
lijk het vermogen om via de verbeelding op zichzelf te wereld van de leerlingen. Iedere leerling zal een andere
belevingswereld hebben en daarnaast een andere
reflecteren.” 1
kijk op kunst hebben. De leerlingen eerst bekend
Leerlingen leren wie ze zelf zijn en hoe ze dit maken met kunst en een aantal technieken kenbaar
kunnen uiten in het beeldende vak. Als laatste gaat het maken is een van de dingen die essentieel zijn om het
beeldende vak ook over emoties. Dit heeft te
maken met het leren kennen van jezelf en anderen.
Het reflecteren op jezelf is een belangrijk onderdeel,
dit doe je onder het praktijk-onderwijs. Wat vind ik
mooi? Wat vind ik interessant? En waarom dan? zijn
voorbeelden van vragen die naar voren komen. Daarnaast is het belangrijk om angst bij leerlingen weg te
nemen en ze een veilig klimaat te geven. Een veilig
klimaat in de klas, maar ook in de wereld van de
kunst. ‘Wat is kunst?’ is dan meteen de filosofische
vraag die naar voren komt. Persoonlijk denk ik dat
kunst voor iedereen anders kan zijn. Het kan
Rembrandt zijn, maar daarentegen ook graffiti of
kleding van een modeontwerper. Het is belangrijk om met de doelgroep mee te gaan, zij hoeven
Rembrandt niet te waarderen, dat gaan ze vanzelf
doen.
Het beeldend vak is voor mij een vak, waarin de
doelgroep verschillende dingen leert. Het eerste wat
hierbij naar voren komt is het creatieve proces, het
opbouwen, het onderhouden en het afsluiten hiervan. Creativiteit verloopt voor iedereen in een ander
proces. Daarbij komt meteen het tweede punt naar
voren, de persoonlijkheid van de leerlingen, dus het
individu is dan belangrijk. De leerlingen leren zichzelf
kennen, maar ook de wereld waarin ze leven.
VAKVISIE
Deze vakvisie is vooral gericht op binnenschoolse educatie. Aangezien ik op dit
moment, 5 februari 2014, nog geen
ervaring heb met buitenschoolse educatie.
VALERIE MAAS
Doordat het hele proces door mij als belangrijk word
gezien, zullen de leerlingen een portfolio opbouwen.
Dit kan een digitaal portfolio zijn op bijvoorbeeld een
blog, maar daarnaast moet het ook fysiek zijn. Dus
een fysiek portfolio in een dummy of map. Voor mij
persoonlijk zal het elke keer een ‘nieuwe’ wereld zijn,
waarin ik even binnen treed. Om iedereen te kunnen
Leerlingen zullen in een later stadia, dus nadat ze ervaring hebben opgedaan met verschillende materialen, zelf hun beelden moeten vormen aan de hand
van een thema of opdracht. Hierin zal wel altijd een
kader in worden aangebracht. De leerlingen zullen
zo aangespoort worden een creatief proces te beginnen, waarin ze leren eigen keuzes te maken. Zo
zal de zelfstandigheid van de leerling bevorderd worden. Hierbij wil ik graag verwijzen naar het Centraal
Praktisch Examen (CPE), waarin de zelfstandigheid
van leerlingen naar voren komt. In de syllabus5 staan
een aantal vaardigheden die de student zelfstandig
kan inzetten. Om deze in te kunnen zetten, moeten
deze wel geoefend zijn. Een voorbeeld van een vaardigheid uit de syllabus is; ‘doen van beeldend onderzoek naar mogelijke oplossingen door middel van experimenteren, schetsen, studies, proeven in diepte
en breedte’.5
vak te kunnen waarderen. Kunstbeschouwing zal hier
een onderdeel van zijn. Onder het woord ‘technieken’ vallen dan tekenen en schilderen met verschillende materialen, maar ook nieuwere technieken
als fotografie, film en animatie. Het opdoen van ervaring is belangrijk. Het beoefenen van verschillende technieken en materialen is hier een voorbeeld
van. Ervaring opdoen met een materiaal is zo met
een materiaal aan de slag gaan, dat je een reis maakt
tot het diepste punt. De barbaren zullen geen diepgang zoeken, zij zullen het materiaal ‘onderzoeken’
tot het hen verder duwt naar het volgende materiaal.3 Barbaren zijn snel en zoeken waarschijnlijk geen
diepgang in het materiaal. Voor mij is het belangrijk
dat de leerlingen allemaal ervaringen opdoen met
verschillende materialen. Dit zal niet tot het diepste
punt gaan, maar als het oppervlakkig blijft grijp ik in.
1. Schaik, J. van (2010) Kunst is een gegeven. Dagblad van het
Noorden.
2. Gerritse, A. (1970) Het cognitieve aspect van het tekenonderwijs. Amsterdam: Meulenhoff Educatief.
3. Baricco, A. (2013) De barbaren. Amsterdam: De bezige bij.
4. Dam, A. van (februari/maart 2011) Mediawijze burgers.
Kunstzone, p.40-41
5. www.examenblad.nl/examenstof/syllabus-2014-beeldende-vakken-vwo/2014/vwo/f=/beeldende_vakken_nader_vastgesteld_def_versie_vwo_2014.pdf (geraadpleegd op 5 februari
2014)
6. Kozloff, M. (2008) Saul Leiter. Londen: Thames & Hudson
Ltd.
7. Afb. 1 Saul Leiter, Snow, New York, 1960. Collection Howard
Greenberg Gallery, New York. http://www.jhm.nl/beeld/actueel/tentoonstellingen/Saul_Leiter/snow.jpg
Iedere leerling, als individu, kijkt op zijn of haar
manier naar de wereld. Zij maken door middel van
kunst hun eigen wereld. Hierbij past voor mij onder
andere de kunstenaar Saul Leiter (1923)6 bij. Hij
fotografeert wat hij tegenkomt op straat en ‘transformeert’ dat naar zijn wereld, door het gebruik van
een bepaalde techniek. (afb. 1)7
begeleiden, zal het elke keer opnieuw een leermoment worden. Een leermoment op verschillende manieren. Als eerste de leerling leren kennen en deze
begeleiden en daarnaast hun eigen ‘werelden’ zien.
72
Stageweek 6
MAANDAG 10 februari 2014
73
Dinsdag 11 februari 2014
We zijn toen we de school binnen
kwamen meteen even langs Joyce
gelopen om te overleggen over de
berging. We maken een inventarisatie, een plan hoe het opgeruimd
zou kunnen worden en als laatste
een boekje wat je kan doen met
een aantal materialen.
In de ochtend hebben we even de
les voor groep 6 voorbereid. Daarna zijn we verder gegaan met het
boekje over de berging.
In de ochtend hebben Merel en
ik een inventarisatie gemaakt van
de berging. toen we in de berging
stonden, kwam de adjunct-directeur aanlopen. Hij vertelde dat
er iemand is op de Bloemaert die
over de berging gaat. Hij stelde ons
voor aan Lia. Zij vertelde dat ze de
berging niet meer zou op ruimen,
maar dat wij dat ook niet mochten
doen. Hier gaan we morgenochtend mee naar Joyce. Zodat we
even kunnen overleggen wat we
dan met de berging kunnen doen.
11.00 - 12.00 GROEP 6 bij Steffie
13.30 - 14.30 GROEP 3 bij caroline
Vandaag zijn we begonnen met les
3 van de lessenserie over piraten.
Sterkte
Zwakte
• Door zelf eerst een ‘hutje’ te
maken, hebben we ondervonden dat het erg moeilijk was voor
groep 3.
• Goede begeleiding
• Voor sommige kinderen is de
opdracht erg abstract.
• Tijdsplanning; wij hadden verwacht dat de leerlingen al klaar
zouden zijn. Zij hebben tijd te
kort.
• De leerlingen hebben pritt, wij
hadden de opdracht voor vloeibare lijm gemaakt.
Vandaag gaan de leerlingen foto’s
maken van hun uitgeknipte figuren. Wij hebben statieven geregeld en elke groep (of bijna elke
groep) heeft een camera. Wij hebben nog een camera bij voor de
groep zonder camera.
Sterkte
Zwakte
• Goede voorbereiding.
• Snelle uitleg
• Duidelijke taakverdeling binnen
de groepjes
• Goede begeleiding.
• In het begin niet duidelijk genoeg geweest dat het blad echt stil
moest blijven liggen, waardoor
de beelden veel verschoven zijn.
74
75
13.00 - 14.30 GROEP 6 bij Gerard
Net als bij Steffie gaan we foto’s
maken van de geknipte figuren. We
hebben hier een half uur langer.
Sterkte
Zwakte
• Aanpassingen aan de uitleg,
omdat het smartboard het niet
deed.
• Snelle uitleg
• Duidelijke taakverdeling binnen
de groepjes
• Goede begeleiding.
• Ondanks duidelijkheid over het
stil laten liggen van de achtergrond toch verschuiving.
• Tijdsplanning; toen de leerlingen klaar waren hadden we geen
‘klaar’ opdracht.
Na de lessen hebben we zelf de foto’s achter elkaar gezet, zodat het
een filmpje werd. Ook hebben we
de titel en de namen van de leerlingen toegevoegd. De filmpjes zijn
te vinden op;
http://www.youtube.com/channel/UCBLZVsSJVE2qgkYsR5DVkVQ
Donderdag 13 februari 2014
Vanochtend hebben we aan het
boekje voor de berging gewerkt.
Vrudag 14 februari 2014
We hebben beide aan het berging
boekje gewerkt.
76
Stageweek 7
77
MAANDAG 17 Februari 2014
Dinsdag 18 februari 2014
Merel is vandaag ziek thuis gebleven, dus ik ben alleen vandaag. In
de ochtend zouden we eerst naar
een vervolg opdracht kijken voor
groep 3. Dit heb ik alleen gedaan.
Als de leerlingen hun hutje af
hebben en daarbij ook de ondergrond gemaakt hebben, mogen
ze bedenken hoe hun hutje er van
binnen uit ziet. Dit makne ze met
kleurpotlood en ze moeten ook
mengen. Daarna heb ik me beig
gehouden met Oost-Indische inkt
voor het boekje over de berging.
Voordat de les begon hebben
we samen even gekeken naar de
filmpjes en hoe we zouden gaan
reflecteren. Daarnaast hebben we
nog even gewerkt aan het bergingboekje.
11.00 GROEP 6 bij steffie en gerard.
Beide klassen zullen vandaag
samen de laatste les krijgen in
het lokaal van Steffie. Steffie is er
niet vandaag, dus ze hebben een
inval-juffrouw. Twee jongens uit
haar klas hebbben de gehele ochtend bij Gerard in de klas gezeten.
Ook Hilde komt vandaag nog kijken.
13.30 - 14.30 GROEP 3 bij caroline
Vandaag gaan we het hutje afmaken en verder met de vervolg
- opdracht.
Sterkte
Sterkte
Zwakte
• Goede begeleiding
• De klas was erg in ‘paniek’,
doordat de schatkaart weg was.
Dus ze zitten in het verhaal.
• Oplossing toen er te veel vragen kwamen; de leerlingen die
klaar waren laten helpen.
• Vervolg-opdracht lag klaar.
• Toen er veel vragen tegelijk
kwamen, verloor ik heel even de
controle.
• Overzicht over de klas kwijt,
doordat er veel vragen waren.
Zwakte
• Duidelijke regels.
• Het was te gezellig en druk met
• Leerlingen waren enthousiast. de twee klassen in een lokaal.
• Toen leerling N. vervelend ging • Reflectie duurde te lang.
doen, hebben we een goede
oplossing gezocht.
• Aanpassing van het plan, doordat we merkten dat de reflectie
niet werkte.
Reflectie van Hilde op de volgende
bladzijde.
78
79
Donderdag 20 februari 2014
Reflectie Hilde Peters op de les op dinsVanochtend heb ik aan het berg- dag 18 februari 2014
ing boekje gewerkt. Merel is nog
steeds ziek.
Vrijdag 21 februari 2014
Vandaag heb ik een aantal materialen voor het berging boekje uitgewerkt, waaronder Oost-Indische
inkt, grafiek, papier, enz.
Valerie,
Tijdens het eerste stagebezoek zag
ik dat je op een fijne manier voor
de klas staat. Je kijkt goed naar de
kinderen en begeleid ze op een
gepast niveau. Je gaf aan dat je
het nog moeilijk vond om gepaste
opdrachten bij elke klas te bedenken. Gaandeweg hoorde ik tijdens de expertmeetings dat jullie
opdrachten vrijer werden en dat
het makkelijker lukte om aansluiting te vinden.
Bij het tweede bezoek zag ik daar
resultaat van: wat een mooie
filmpjes. Ik heb gezien dat je erg
goed luistert naar de leerlingen en
dat je ze fijn de ruimte geeft voor
eigen inbreng. Je communiceert
enthousiast en hebt aandacht voor
het individuele kind. Neem de tijd
om na de stage te bedenken wat
deze periode heeft betekend voor
jouw eigen visie op onderwijs en
kunstenaarschap. Onderwijs is een
vak waar je je in blijft ontwikkelen.
Wat ik je wil meegeven is dat je in
rol als leerkracht voor de klas meer
mag ontspannen. Je maakt, zoals
ik hierboven omschrijf, op een hele
fijne manier contact met de individuele leerlingen. De organisatie
van een klassikale les is spannend,
zeker bij beeldende vorming. Bedenk van te voren welk gedrag je
wel en niet vindt kunnen en communiceer dat naar de leerlingen.
Dan is er ruimte om ook klassikaal
losser contact te maken. Dit is een
kwestie van veel ervaring op doen
en blijven leren.
De les:
Als ik binnenkom zijn jullie bezig
om de klas te herschikken. Er komt
nog een groep 8 bij dus ermoet
ruimte worden gemaakt. De 2e
klas komt redelijk rustig binnen en
de kinderen zoeken allemaal een
plek. Merel zet de filmpjes klaar,
Valerie geeft aan dat het stil moet
zijn om te beginnen. Allereerst bespreken jullie een aantal punten
met de kinderen: origineel idee,
samenwerking. Goed om dit van
te voren te bespreken. Als de kinderen een kort antwoord geven
vragen jullie goed door, dat helpt
ze op weg. Valerie vraagt een leerling het licht uit te doen en daarna wordt het eerste filmpje vertoond. Na afloop wordt het nog
eens bekeken. Daarna vertelt het
groepje dat het heeft gemaakt er
iets over. Er worden ook een aantal vragen gesteld. Jullie geven
goed aan wie er netjes een vinger
opsteekt en antwoord mag geven.
Jullie vragen of het weer stil kan
zijn zodat het volgende filmpje
gestart kan worden. Er wordt met
aandacht naar de filmpjes gekeken. Tussendoor is er geroezemoes
en komen er reacties van de leerlingen. Na een aantal filmpjes vinden jullie dat het te druk is en grijpen jullie in door een aantal keer
“sssttt!” te zeggen. Als dit niet genoeg effect heeft geven jullie aan
dat de les stopt als het niet rustiger wordt. Het is natuurlijk belangrijk dat het rustig en onder controle blijft, maar de kinderen zijn
wel vanuit zichzelf beweeglijk en
willen hun reactie delen. Probeer
op andere manieren de aandacht
te pakken dan alleen te corrigeren,
bijvoorbeeld door met je stem
80
81
duidelijk zelf de leiding te pakken
of héél zacht te praten zodat de
kinderen stil moeten zijn om het
te horen. Een leerling blijft storend
gedrag vertonen. Jullie verzoeken
hem om vooraan in de klas te gaan
zitten, bij jullie aan tafel. Dit heeft
het gewenste effect: hij kijkt mee
naar de filmpjes en houdt zich
gedeisd. Toch krijgt hij na een tijdje weer de kans om te verstoren
doordat hij actief wordt betrokken
bij een gesprek. Besef je goed dat
het apart zetten van deze leerling
een straf was, dus dat hij eigenlijk
even niet meedoet. Hou dat vol.
Er moeten nog best wat filmpjes
worden bekeken en de leerlingen
worden onrustig. Jullie besluiten
om in te grijpen door alleen nog
zelf een reactie te geven. Dat is
een prima manier om de regie in
eigen handen te houden. Jullie
houden dat ook goed vol totdat
alle filmpjes gezien zijn. Het licht
gaat weer aan. Als laatste bespreken jullie met de leerlingen wat ze
van jullie lessen vonden. Er komen
niet zo heel veel reacties en jullie
besluiten dat de les is afgelopen.
De meester van de 2e klas neemt
zijn groep mee het lokaal uit en jullie geven de andere klas terug aan
de juf.
82
Stageweek 8
83
MAANDAG 24 februari 2014
Dinsdag 25 februari 2014
Vandaag hebben we de laatste
materialen voor het berging-boekje uitgewerkt. Daarnaast hebben
we de lesvoorbereiding van groep
3 nog gedaan.
Vandaag leggen we de laatste
loodjes aan het berging-boekje en
‘s middags hebben we de beoordeling gepland.
13.30 - 14.30 GROEP 3 bij caroline
Vandaag is de afsluiting van de
lessenserie over Piraten. We
zouden eigenlijk de afgescheurde
schatkaart in een fles meenemen, maar Merel was deze per
ongeluk vergeten. In plaats daarvan hebben we besloten de
opdracht groter te maken, door
de leerlingen op een A2 te laten
werken. De leerlingen moeten
kleine stukjes van het gekleurde
papier afscheuren en opplakken.
Sterkte
Zwakte
• Goede begeleiding
• Leerlingen waren enthousiast.
• Goed opgeruimd.
• Goede uitleg.
• Oplossing bedacht voor het vergeten van de schatkaart.
• De leerlingen hadden het niet
af; tijdsplanning.
90

Handige links voor begeleiders

Uitslag zaterdag Klasse 1-12uur

Docenten Docenten post-HBO: - Lobke Halink - Mischa Lot

Joyce Weber Ik ben veel, vriendin, moeder, geliefde

EXAMENNUMMERS MAVO-4 2014 Examennr. Naam 430 Sümeyye

OV-chipkaart en IBAN: Steffie.nl legt uit

(en houd me vast)

"lk ga ondernemenl"

Todaysmeet - Snoek2014 - Centrum voor Nascholing

Overzicht deelnemers Kennismarkt - Gemiva