PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/23512 Please be advised that this information was generated on 2015-01-31 and may be subject to change. Redactioneel m Chronische aandoeningen Sedert enkele decennia staan chronische aandoeningen volop in de belangstelling. Meer dan tien procent van de Nederlandse bevolking staat momenteel te boek als chronisch ziek, een percentage dat naar verwachting nog zal toenemen, Dit heeft uiteraard belangrijke consequen ties voor het volksgezondheidsbeleid. Zorgverleners van allerlei pluimage, wetenschappers, beleidsmakers, politici en ethici houden zich bezig met de complexe problema tiek van chronische aandoeningen, De in 1991 op gerichte Nationale Commissie Chronisch Zieken (NCCZ) speelt een initiërende, adviserende en coördi nerende functie« In toenemende mate raakt men ervan overtuigd, dat een andere benadering dan die bij nietchronische aandoeningen is vereist; meer nadruk op de kwaliteit van leven, op de beleving van het individu binnen zijn sociale en culturele omgeving, op een kwali tatief begrip van ziektebeleving en op de eigen des kundigheid van degenen die ziek zijn (Ong, 1995, 148)* Dit themanummer wil een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van deze (andere) benadering. De titel ‘Chronische aandoeningen’ is gekozen om aan te geven dat het niet alleen gaat over ziekten in engere zin, maar ook over beperkingen, stoornissen en handicaps die meestal niet als ziekte worden beschouwd, maar wel een ernstige belemmering kunnen vormen voor het daijdragen in dit thema nummer staat de mens met een chronische aandoening centraal. Het gaat om mensen die - zoals de secretaris van de NCCZ zich uitdrukt - “langdurig problemen hebben, zowel binnen de gezondheidszorg als in het bredere maatschappelijke systeem” (Van He teren, 1995, 163), Het is immers niet zozeer de bedoeling van dit themanummer de aandacht te richten op allerlei speci fieke aandoeningen, maar juist de gemeenschappelijk heid tussen diverse vormen van chronisch ziek-zijn, en tussen chronisch ziek-zijn, gehandicapt-zijn, en oud-zijn te benadrukken, Een tweede vorm van gemeenschap pelijkheid welke als een rode draad door dit nummer loopt, is die tussen mensen met een chronische aandoe ning enerzijds en zorgverlener anderzijds. De permanente kwetsbaarheid en fragiliteit van het menselijk bestaan van chronisch zieke én hulpverlener dient ten grondslag zor ie. -zijn vanuit een invalshoek, aansluitend bij S T g e , 6/1W6 4 concrete ervaringen van chronisch zieken. Spelberg beschrijft zijn jarenlange ervaring van pastorale omgang met chronisch zieken, waarin het thema van ‘de lijder als leider’ centraal staat. Ter Meulen beschrijft: zijn zoektocht naar een sociaal of relationeel persoonsbegrip en een autonomie-begrip, die meer dan gangbare op vattingen recht doen aan de specifieke situatie van chronisch zieke ouderen. Verkerk biedt een ‘zorgethisch’ alternatief voor de asymmetrie in de zorgrelatie, waarbij de nadruk ligt op de kwetsbaarheid en fragiliteit van zowel het chronisch zieke als het gezon de’ bestaan. Dute beliclit dat de ingrijpende herziening van het stelsel van sociale zekerheid van de afgelopen jaren negatieve gevolgen heeft voor de arbeidsparticipa tie van chronisch zieken. Zijns inziens is een benade ring van de problematiek van chronisch zieken en arbeid in termen van recht noodzakelijk. Uit egodocumenten blijkt dat chronisch zieken in twee verschillende werelden, leven: de wereld van de chro nisch zieken en die van de ‘gezonden’. Dit brengt chro nisch zieken in een tweeslachtige situatie, waardoor zij behalve aan hun ziekte ook nog lijden aan deze span ningsvolle situatie en aan de heftigheid waarmee de confrontatie tussen beide werelden zich voltrekt (Oderwald, 1994)* Karin Spaink (1993, 105-111) spreekt in dit verband treffend van ‘buitenstaanders* en ‘binnen staanders1, De redactie van het TGE hoopt met dit themanummer een bijdrage te leveren aan het verder afbreken van de grenzen tussen genoemde twee we relden, en van de barrières tussen buitenstaanders en binnenstaanders (W. Dekkers). Literatuur Hetreren GM van, Van, voor of door? Over nationaal beleid ten aanzien van chronisch zieken, Een gesprek met Rob de Graaf Gezondheid. Theorie in Praktijk 1995; 3: 156-171. Oderwald A, Lijden tussen de regels. Overzichtsstudie naar egodocumenten van chronisch zieken. Zoetermeer: Natio nale Commissie Chronisch Zieken, 1994. Ong BH, Chronische ziekten en beleidsmatig onderzoek: een Brits perspectief. Gezondheid. Theorie in Praktijk 1995; 3: 147-155. Spaink K, Vallende vrouw. Autobiografie van een lichaam. Amsterdam: Van Gennip, 1993. 97
© Copyright 2024 ExpyDoc
