bijlage - Spectrum partner met Elan

Werkatelier Andersland – Sociale teams!
Een kwestie van goed organiseren
24-09-2014
Interviewronde over ervaringen opstart sociale wijkteams
Geïnterviewden
 Ellen Waalewijn - CJG coördinator Tiel
 Bernie Wiltenburg - Manager gebiedsteams jeugd Rivierenland
 Ester van het Erve - Locatiemanager STMR
 Janny Degens - Vrijwilliger in het Kernteam Herveld-Andelst
In Regio Rivierenland is op hoofdlijnen een keus gemaakt voor gebiedsteams, echter lokaal
geeft iedere gemeente een eigen invulling aan gebiedsteams.
In Tiel is gestart met 2 wijkteams jeugd. Maar na de eerste evaluatie bleek het gebied en
team te groot. Inmiddels zijn er 4 teams, waarvan 2 teams Buurtzorg Jong. De keuze voor
een nieuwe organisatie (Buurtzorg Jong) i.p.v. een netwerkorganisatie is gemaakt omdat in
de gebiedsteams organisatiebelangen te veel een rol speelden.
Het kernteam Herveld-Andelst bestaat uit 3 professionals en 2 vrijwilligers.
Dilemma’s en aandachtspunten bij het starten van een wijkteam
 Doelgroep: Jeugd apart (0-23 jaar) of iedereen (0-100 jaar) = lokale keuze.
 Netwerkorganisatie of nieuwe organisatie? Start je een nieuw team of ga je uit van een
bestaande structuur in de wijk? Selectie van teamleden: door gemeente of
zorgaanbieders?
 Begin je met een netwerk opbouwen van burgers in de wijk, of met
samenwerkingspartners?
 Wie beheert de toegang / curatie?









Wie voert de regie: een kwartiermaker of een ambtenaar?
Wie maakt het onderscheid tussen vrij toegankelijke en
niet-vrij toegankelijke zorg?
Welk mandaat geef je wijkteams?
Hoe leg je de verbinding tussen het wijkteam en de
tweede lijn? Wat is hierin de rol van de gemeente? Welke
uitgangspunten leggen gemeentes bij partners?
Hoe betrek je de burger?
Vrijwilligers of niet? Rol van de vrijwilliger in het team.
Professionele achtergrond of niet?
Privacy
Hoe geef je bekendheid aan het wijkteam?
De balans tussen de zorg en zichtbaar zijn in de wijk.
Tips en aanbevelingen
 20.000 Inwoners per wijkteam is een te groot gebied, ongeveer 10.000 is aan te
raden.
 Herkenbaarheid van het team is belangrijk, maak het team daarom niet te groot.
 Belangrijk bij het starten van een wijkteam is het betrekken van partners en duidelijke
afspraken te maken over wie wat doet. De professional is gebaat bij duidelijkheid.
 Creëer ruimte om wijkteam te laten groeien en elkaar te leren kennen, op basis van
casusverhalen.
 Kader niet alles af vanuit een rol of visienotitie, maar pak het gewoon op  doen!
 Zelf ruimte creëren, ook binnen de strakke regels vanuit een gemeente, hier heb je
ook een eigen aandeel.
 Door veranderend politiek bestuur kan er een andere werkwijze komen, beweeg
daarin mee.
 Het is goed als wijkverpleegkundigen participeren in wijkteams, vanwege de
verbinding tussen welzijn en zorg.
 Als professionals niet vrij worden gemaakt voor deelname in een Sociaal Wijkteam,
loopt de zichtbaarheid in de wijk gevaar. Ze zijn immers te druk met het halen van
hun taakstelling.
 Werk samen met de communicatieafdeling voor de herkenbaarheid van het wijkteam.
 Vrijwilligers die meedraaien in een Sociaal Wijkteam zorgen voor een lagere drempel
en herkenbaarheid. Denk wel goed na over
thema’s als privacy, gevoelige informatie en hun
rol in de wijk.
Quote:
“Preventie / Burgerkracht vergroten is het doel en
niet het wijkteam an sich.”
Subgroepen in 3 hoofdthema’s



Inwonersbetrokkenheid
Regie en aansturing vanuit de gemeente
Toegangspoort
Inwonersbetrokkenheid
‘Tips en tops’:
 Neem initiatief (richting gemeentes)! Ook al zijn de kaders nog niet duidelijk, geef aan
dat je mee
wilt doen!
 Laat vrijwillige wijkbewoners deelnemen in een Sociaal Wijkteam. Het bevordert
inwonersbetrokkenheid: zij zijn herkenbaar en het verlaagt de drempel voor
wijkbewoners om contact te zoeken.
 Laat wijkplatforms een rol spelen bij het in kaart brengen van informele netwerken en
sleutelfiguren in de wijk.
 Laat wijkvrijwilligers trainen in hoe ze kunnen signaleren en hoe ze de verbinding
kunnen leggen tussen inwoners en professionals.
 Werk samen met vrijwilligersorganisaties.
 Stimuleer je cliënten om deel te nemen aan cliënten - en WMO-raden.
 Laat iedereen welkom zijn, met wat voor probleem dan ook. Dus niet te sterk afbakenen.
Als hun vraag niet voor het Sociale Wijkteam van toepassing is kun je mensen
doorverwijzen, maar dan heb je ze wel al een keer binnen gehad.
 Sociale Wijkteams zouden een rol moeten spelen in de arbeidsparticipatie van mensen
met grote afstand tot de arbeidsmarkt.
Regie en aansturing vanuit de gemeente
Aandachtspunten en tips:
 Lerend organiseren en geef regelruimte, blijf doorontwikkelen en dit in relatie tot de
transitie en de regievoering/aansturing hierop (druk op de ketel).
 Cultuuromslag kost tijd!
 Dus ook na 01-01-2015 ruimte voor transformatie
 Focus op je doel  SWT is alleen maar een middel.
 Ultieme doel  Jezelf overbodig maken en burgerkracht vergroten.
 Ruimte zoeken.
 Blijven proberen zonder dat de cliënt er last van heeft.
 Maak gebruik van betekenisvolle richtinggevende verhalen/voorbeelden uit de praktijk en
probeer deze te vertalen in euro’s d.m.v. maatschappelijke prijslijst. (maak inzichtelijk wat
de kosten waren voor het wijkteam en tijdens het wijkteam).
 Schoenmaker blijf bij je leest  doorverwijzing naar professionele 2e lijnszorg bij
bijvoorbeeld LVG en GGZ casussen.
 Omslag in eigen werkwijze, vertaal indicatie in oplossingen en stuur op eigen kracht en
denk en handel niet meer in hokjes/laatjes.
Toegangspoort
Aandachtspunten, dilemma’s en tips:
 Hoe regelen we de toegang? Alles staat op papier, maar hoe gaan we dit in de praktijk
nu vormgeven. Welke gemeente is er al zo ver en wie heeft er concrete tips?
 Vanuit de VNG is een checklist beschikbaar voor de inrichting van de toegang voor
jeugdhulp.
 Dilemma met de AWBZ: preventie is voor het budget van de gemeente, zwaardere zorg
voor de zorgverzekeraars. Er wordt nog onvoldoende samengewerkt tussen gemeenten
en zorgverzekeraars. Waar gaat de gemeente straks op sturen?
 De gemeente wordt verantwoordelijk voor de WMO-indicaties. Wie bepaalt welke zorg
iemand nodig heeft, welke criteria zijn daarvoor?
Wanneer dit in het wijkteam gedaan zou worden, wat is er dan nodig aan kennis en uren?
 De doelstellingen voor het wijkteam blijken van invloed op de inrichting van het sociale
wijkteam en de toegang. Wie heeft het mandaat om de juiste zorg in te zetten?
 Hoe onafhankelijk zijn organisaties? Sommige organisaties zitten in het wijkteam, andere
uit dezelfde sector niet. Hebben zij een belang bij doorverwijzen naar de eigen
organisatie? Aan de voorkant is er keuzevrijheid, maar aan de achterkant zijn er
productieplafonds. Wie beslist en verwijst door?
Conclusie is dat bij het kiezen voor zorg de keuze van de klant voorop moet staan.
 Gaan alle (ook bestaande) vragen langs het sociale wijkteam of mogen bijvoorbeeld
maatschappelijk werkers vragen ook direct oppakken zonder inmenging van het wijkteam.
Ook dit blijkt in gemeenten anders geregeld, algemeen beeld lijkt wel te zijn dat wanneer
de vraag duidelijk is, dit direct opgepakt zou moeten worden, zonder eerst langs het
wijkteam te gaan. Het systeem moet zo eenvoudig mogelijk blijven.
Gemeente Tiel is al wat verder met de gebiedsteams, een aantal
tips:
 Zij gebruiken een beslisboom bij de toegang.
 Andere instrumenten die zij gebruiken zijn:
zelfredzaamheidsmatrix, participatieladder
en de LIRIK.
 Zij hebben kwaliteitseisen voor het gebiedsteam
(een van de vragen daarbij is het wel/niet hebben
van vrijwilligers in het wijkteam).
 Betrek huisartsen bij de het wijkteam.
 Er is een competentieprofiel opgesteld voor werkers in het wijkteam en zij hebben
moeten solliciteren. Leden van het wijkteam zijn nog bij de eigen organisatie in dienst.
 Één registratiesysteem (in ontwikkeling), zodat niet op 3 verschillende manieren
geregistreerd wordt (eigen organisatie, verantwoording gemeente en gezinsplan)
 (Gemeente Montferland gaat werken met de zorgmonitor. Gemeente Voorst gaat
werken met Top (Topicus), waarbij naast de zorg ook de financiële afwikkeling naar
de gemeente geïntegreerd is).
In februari 2015 zal er weer een werkatelier Andersland -Sociale Teams georganiseerd
worden.
Voor meer informatie:
Cor Klein Heerenbrink
Adviseur Spectrum, partner met elan
06 - 519 92 743 / [email protected]

Download Report